قصہ سیف الملوک/61
| ←60 | قصہ سیف الملوک by |
62→ |
61. وفات یافتنِ صیف-ال-ملک وا نالدنِ بدیء-جمال از دردِ ؤ
(صیف-ال-ملوک دا وفات پانا تے بدیع-جمال دا اوہدے درد وچ رونا)
ہائے افسوس اوہناں دا جہڑے سکدے ملن پیارے
سینے لاون اک ہو جاون غم بھلاون سارے
دھوتے جان غبار دلاں دے چنتا رہے نہ کائی
عیشاں خوشیاں وچ گزارن کوئی دن نال صفائی
اچنچیت ہنیری جھلی شمع خوشی دی بجھی
باغ دلاں دے پٹّ اڈائے خزاں ہجر دی سجھی
دھندوکار غباری پاوے مارومار کریندی
باغ وصل دے اندر آوے زیب خوار کریندی
لمی ہری امیداں والی ڈالی تروڑ گواوے
خوشیاں دے بھنّ ڈال تمامی ڈال زمیں پر جاوے
صیف-ملوک ہویا رنگ رتا نال بدیع-جمالے
سدا ملاپ آرام دوہاں نوں غم نہ خواب خیالے
اندر باہر خوشی پری نوں نہ دکھ درد نشانی
نہ کوئی خبر وچھوڑے والی نہ کوئی فکر جہانی
سال پنجاہ پیو دے پچھوں صیف-ملوک لنگھائے
بھر بھر پیتے وصل پیالے تروٹک دے دن آئے
سبھ مراداں حاصل ہوئیاں سکھ سہاگ ہنڈھاون
پر دشمن اسمان محمد خوش انسان نہ بھاون
جاں اس دا ہتھ پہنچے بھائی پاوے انت جدائی
صیف-ملوک اداسی ہویا دنیاں دلوں ہٹائی
ایہہ پروانہ موت لیاندا فانی جگوں تغئیری
دار-ال-بکا اندر چل شاہا کر کے ویس فقیری
واگاں موڑ امیداں ولوں کھچّ لے پیر رکابی
جگ-جیون دے گھوڑے اتوں اتر ہیٹھ شتابی
صیف-ملوک سنیہا سن کے بہت دلوں خوش ہویا
اس پاسوں منہ کج لیو نے اس پاسے ولّ ڈھویا
بیٹے نوں سدّ تخت بہائیوسُ پند وصیت دے کے
آپ جہانوں رخصت ہویا خرچ عشقَ دا لے کے
جاں اوہ گھڑی نزع دی آئی کہیوسُ پری نہ آئی
نال اوہدے مل رخصت ہوئیے ہووے نہ بے وفائی
کیتی عرض وزیراں شاہا اوہ محبوب پیاری
حالت ویکھ فراقَ تیرے تھیں کرسی گریازاری
بے دل ہوسی دلبر تیری تکّ کے سفر تیاری
دلبر نوں دلگیر تکن تھیں لگسی درد قہاری
اکھیں اگے ویکھ نہ ترسو اس دے وین سیاپے
جو کجھ ربّ اوہدے سر لکھی پئی کٹیگی آپے
عزرائیل فرشتہ آیا لے کے حکم جنابی
پڑھیا شاہ عشقَ دا کلمہ دتی جان شتابی
اڈیا بھور اسمانے چڑھیا آئیوسُ بو بہشتی
گیا ملاہ محمد بخشا چھوڑ شکستی کشتی
ہد ہد چھٹّ گیا اس قیدوں چھک لگی سرکاری
شہر صبا نوں ہویا روانہ کر کے تیز اڈاری
باس بسنت بہاروں آئیوسُ چھڈّ جنگل دی واسی
پنجرہ سٹّ چمن ولّ اڈی بلبل جند اداسی
منزل گور شہانی کر کے کیتا دفن شاہزادہ
ماتم ڈھاہو ڈھاہ کچہری ہویا شور زیادہ
نکل گیا طراح پری دا ترٹا تران بدن تھیں
غیبوں سانگ کلیجے لگی گئی دووسل من تھیں
پچھیوسُ کیسا شور ککارا جس میری جند مٹھی
ہائِ ہائِ لوکا نظر نہ آئی کس چھری میں کٹھی
کس آفت نے پھرنا پھڑیا باز تتر جیوں پھڑدا
ناگ نہ ڈٹھا میں کن ڈنگی زہر کلیجے وڑدا
لوکاں سچ سنایا بیبی کوچ کیتا اج شاہاں
تخت اتوں لہہ تختے بیٹھے دنیاں چھوڑ پچھاہاں
ایس مکانوں اٹھ کھلوتے ہوئے وداع جہانوں
وطن مقام پسند کیتو نے لا مقام مکانوں
کنّ آواز پری نوں جس دم پایا پاون ہارے
ہو بے ہوش زمیں پر ڈھٹھی جان پران وسارے
کتنے روز بے ہوش رکھی سی دہشت ایس سخن دی
عاشق کیوں کر جرن محمد سن بد خبر سجن دی
جاں کوئی سائت ہوش سمبھالے ملدا ایہو اوازا
مڑ ہندی بے ہوش نمانی درد ایہو کر تازہ
بہتے روز گزارے ایویں اوڑک اکھ اگھاڑی
صیف-ملوک نہ نظریں آیا ہوئیوسُ حشر دہاڑی
نہ اوہ شاہ تخت پر ڈٹھوسُ نہ تابوت روانہ
اکو خبر سنائی لوکاں اوہ تکّ کیتا خانا
چھاتی تے ہتھ مارے اول جھگا پاڑ گوایا
متّ ایہہ دھوآں باہر نکلے سینے منگھ بنایا
ہتھوں ہور پئی اس منگھوں بجلی درد قہر دی
سڑدی بلدی اٹھدی جھڑدی نہ جیوے نہ مردی
چونڈھیاں مارے ماس اتارے چھل سٹیوسُ رخسارے
رتّ بجھول ہویا سبھ چہرہ سرخ ہوئے ہتھ سارے
وٹّ مٹھی وٹّ مارے چھاتی وٹّ پئے جد سینے
وٹّ لئے دکھ عشقَ بپاروں دے کے سکھ نگینے
پٹ پٹ پٹّ کیتے پٹ رتے پٹّ پٹے گھتّ گھٹے
سٹّ سر سٹ سرے دی لیندی بھنّ زیور سٹ سٹے
پٹک پٹک زمیں پر پٹکے پٹکے کھا پھٹک دے
کٹّ کٹّ ہتھ پیوے رتّ گٹ گٹ ماری درد کٹک دے
اندر لاٹ لٹک دی لٹکے لٹی لٹک لٹاکے
درد وچھوڑے پھاٹک پایا منہ منہ مار پٹاکے
کدے طماچے منہ پر مارے کدے گھتے ہتھ والاں
توڑے چھک کنوں چھک والی تروڑ سٹی گل مالاں
زلف پٹی کر مینڈھی مینڈھی گلیں ناگ کھلارے
اوسے نوں سبھ ناگنیاں نے مڑ مڑ کے ڈنگ مارے
جاں بے تاب ہوئی رہِ مکی پٹ کٹیوں بھنّ ونگاں
کر کر وین لگی پھر روون کوکے وانگ کلنگاں
کتھے شاہ شنگار تخت دا بھاگ سہاگ تتی دا
کرسی کون غریب مہمان نوازی چاہ وراگ تتی دا
کیوں اوہ سفرے جلدی ٹریا ایڈ شتابی کر کے
میں پھڑ پیر رکاب نہ چمے سر قدماں پر دھر کے
جاں اس کوچ جہانوں کیتا تتی کول نہ آہی
کیکر چھوڑ اسانوں ٹریا کس راہ ہویا راہی
نہ رنجور منجی پر ڈٹھا بدن ترانوں ہریا
حسڑ پلے نال نہ پونجھے نہ سر جھولی دھریا
تتی نے اس وقت نہ لائی کنڈ اوہدی سنگ چھاتی
بھار میرے پر سٹّ نہ بیٹھا آخر دم ہیاتی
جاں تختوں لہہ تختے چڑھیا نوشا کنت تتی دا
ہنجھو پانی نال نہاندی تکدا انت تتی دا
جس دم کفن لوایا اس نوں درزی سیڑ شتابی
رتو نیر اچھل جگر دا کیتا نہیں گلابی
جس دم چا ٹرے سن اس نوں آہیں ڈھاہیں بھرکے
روندی پٹدی نال نہ گئیؤسُ بانہہ سرے پر دھرکے
جاں سامی دے ڈبے وڑیا درے-یتیمے بدن دا
ہتھیں آپ نہ کیتا تتی بستر صاف سجن دا
ہائے افسوس افسوس جہاناں! ایس زیان برے دا
لگا داغ کلیجے اتے اس نقصان برے دا
ایہہ دکھ ورم نہ جاسی مولے توڑے میں مر گئیؤسُ
جاندی واری نال نہ کھڑیؤسُ وہن ہجر دے پیوسُ
ہائے ہائے صیف-ملوک پیارے حالَ نہ ویکھیں میرا
کی کجھ ظلم تیرے بن ترٹے دسدا جگّ ہنیرا
چلدی واری یاد نہ کیتوئی ٹریوں پا وچھوڑا
نہ منہ ڈٹھا نہ سنگ گئیؤسُ ورم افسوس نہ تھوڑا
سجنا! ایہہ سجنوت نہ آہی یاراں نال نہ یاری
یاد کیتے بن گؤں اکلا مینوں دے سر بھاری
ترٹی لتّ کلیجے ایسی کدے نہ باہر نکلسی
جب لگّ ہڈی ماس تتی دا مٹی وچ نہ گلسی
ایسی جا گؤں تر شاہا جتھوں کوئی نہ مڑدا
گجھے روگ کنوں دل میرا کچرک رہسی چڑدا
درد قصائی اندر وڑیا لے کے تیز کٹاری
کپ کلیجہ پرزے کیتوسُ سیخ بھنی وچ ناری
پئی کڑاہ ندی دی مچھی تیلیں پائِ تلیندی
خارو خار ہویا سبھ گوشت کچرک اگّ جھلیندی
اک اڑیا اک پھاہی پھاتھا حکمت کاریگر دی
چکوے چکوی پیا وچھوڑا طاقت نہیں صبر دی
اندر باہر بھامبڑ بلیا کتے نہ دسے سردی
سائت گھڑی محمد بخشا ثانی روز حشر دی
جت ولّ ویکھاں درد المبے دھوآں دھار غباری
کتے آرام نہ نظریں آوے سڑدی دنیاں ساری
کتھے راج سہاگ تتی دا لوٹھی جس کوآری
سنجی سیج محمد بخشا ہردم کھاون ہاری
کتھے یار کتھے رل خوشیاں کون تتی دا بیلی
خونی لہر ایہہ شہر دسیندا دوزخ گرم حویلی
تن کوہلو دل بکھرا میرا درد تساڈا تیلی
تتی تاواں لائِ محمد پیڑی جان اکیلی
کی کجھ حالَ اساڈا سئیؤ لدّ گیا چھڈّ بنا
لوں لوں گھاء فراقَ اوہدے دا کتھے سیڑھاں بنھاں
پکڑی جان عذاباں جیوں کر بیلنیاں منہ گنا
آکھن رہو نہ رہاں محمد صبر گیا بھنّ بنا
ایہو بھلی میرے ہک ربا جاساں پاس سجن دے
درد بخار اندر دے پھولاں پھٹ دسالاں من دے
کی کجھ اس میرے سنگ کیتی ٹریا سٹ اکلی
دکھ ابال نہ ٹکن دیندا کیکر بہاں نچلی
کیتا حکم چو-پان منگایا پے ڈولی اٹھ وگی
جا کر قبر کلاوے لئیؤسُ وانگ سجن گلّ لگی
چہرہ زرد مٹی وچ رلیا رتو نیر چلا ئے
دلبر نوں آزار دلاں دے درداں نال سنائے
کدی سرھاندی کدی پواندی چمے خاک قبر دی
کوکاں تے فریاداں کردی نامراد نہ مردی
جیکر موت ہووے ہتھ میرے بندی ترت قبولے
صیف-ملوکا حالَ تتی دا ویکھاں ہے کت رولے
کیوں منہ کج اساں تھیں بیٹھوں بات نہ پچھیں مولے
اوہو بدیع-جمال پیاری سر تیرے پر جھولے
تسیں زمیں وچ اہلے ہوئے جیوں کر بوند اسمانی
میں وچ مٹی گھٹے رلدی ککھاں وانگ نمانی
جس صورتَ دا وال تینوں سی لکھ جانی دے مل دا
اوہو حسن پری دا شاہا خاک تیری وچ رلدا
جس کارن تدھ کارن کیتے جھلے دکھ ہزاراں
جاں اوہ پھلّ ارم دا لدھا آیا عیش بہاراں
شاخوں تروڑ گھٹے وچ سٹّ کے آپ گؤں نسّ باغوں
کولا ہو گیا اس داغوں بدن مثال چراگوں
صیف-ملوک بندوق لگائی کوک نہیں ہن کاری
غم میرا غمخار نہ پچھدا کون کرے غمخاری
جلیا بلیا جیؤ تتی دا اگّ لگی جیوں روناں
بھامبڑ بھڑک اٹھے بھڑکارے زمیں زمن تکّ دھوآں
لہو بھریا مکھ تتی دا یار ہندا تد دھوندا
اج میرا ایہہ درد وچھوڑا جو تکدا سو روندا
گگن چڑھن دا راہ نہ کوئی وہل نہ دیندی دھرتی
شالہ بھا نہ پوے کسے دے جو سر میرے ورتی
لدّ گئے دلدار دلے دے پھیر نہیں مڑ آئے
پھلّ دا بھار نہ جھلیا آہا دب پہاڑ سہائے
جاں قبروں کجھ خبر نہ لبھی صبر قرار نہ رہندا
ونجھ گھراں وچ ڈھونڈے جائیں جتھے شاہ سی بہندا
دونی بھڑک لگی اگّ سینے خالی ویکھ ٹکانے
سننجے تخت سننجے گاؤ تکیئے سننجے پلنگ سرہانے
کدے گھریں منہ پلے پاندی رتوں نیر چلاوے
کدے قبر پر جائ شتابی لیندی گور کلاوے
آئی باجھ نہ مردی جیوے بن پیتے بن کھادھے
درد فراقَ محمد بخشا دن دن ہندا وادھے
نہ اوہ رنگ نہ دنگ حسن دی بدن کرنگ ہویا سی
تروڑے ہار شنگار نہ چھوڑے انگ ملنگ ہویا سی
کھاون پیون یاد نہ رہیوسُ ہویا زہر خوراکاں
دل دا شہر اجاڑ کریندی سٹے پاڑ پوشاکاں
منہ پر خاک سرے پر گھٹا گھٹّ دسدا وچ نیناں
گھٹ وچ درد مقامی ہویا آکھے کدے نہ ویناں
پانی انّ نہ چکھے مولے اکھیں پلک نہ لاوے
روندے نین نابینے ہوئے نزرینں کجھ نہ آوے
سجیاں اکھیں لہ-سجیاں لاسن گئیاں لاسوں
سڑیا نور ہنجھو دھو کھڑیا ہڈّ وچھنے ماسوں
چین آرام گئے لدّ سارے گلّ کلام نہ بھاوے
انی-مورھی رہے حیرانی وین ورلاپ الاوے
دیدے دلبر ویکھن کارن بن دلبر کیوں رکھاں
جنھیں اکھیں یار نہ دسے بھٹھّ پئیاں اوہ اکھاں
اکے تے ایہہ منور دیدے روشن سان دیداروں
جاں چھپیا دیدار محمد بسّ تمام سنساروں
اٹھے پہر ہویا کم اس دا روون دھوون آہیں
پٹّ-کرٹے وچ محمد گزری اک چھماہیں
اک دن پھیر قبر دے اتے درداں گھیر لیاندی
چہرہ پاک ملے وچ خاکوں کونج جویں کرلاندی
دن دن بھار ہجر دا ودھدا زور تحمل گھٹیا
جے چاہے تاں توڑ پچائے راہ نہ جاندا سٹیا
اوہ پری سی اڈن والی اڈدی جے چتّ چاندی
اوہ ناری ایہہ خاکی بندہ خاک ہویا چھڈّ جاندی
دلبر آپ جنہاں دا ہویا پھیر نہیں سٹّ جاندا
دوہاں جہاناں وچ محمد خوب پریت پکاندا
بابے نانک بانی اندر بات کہی اک رنگی
وسّ ہویا مڑ جاندا ناہیں ریت سجن دی چنگی
روندی روندی نوں غش آئی ڈھٹھی نال ہلاکی
نبضاں چھٹّ گئیاں رنگ بھریاں چائی ساہ چلاکی
خدمتگاراں نال شتابی محلاں وچ پچائی
دتیؤسُ جان سجن دے دردوں نیک گھڑی جد آئی
آ خوشبو سنیہا دتا کھڑے گلاب بلاندے
بلبل مست چمن ولّ اڈی درسن لین گلاں دے
حسن سمند ہکانی وچوں سی قطرہ صاف نورانی
ندی مجازی اندر آیا بن کے شکل زنانی
باغ مجازی اندر آہی بوند سچی شبنم دی
سورج ویکھ ہوئی اڈّ اچی جاگی سک سجن دی
ہک اپنے سنگ ملاہک ہوئی جیوں بو وچ گلاباں
شیریں شہد اندر جیوں رچی مستی وچ شراباں
خیش قبیلے خدمتگاراں پایا شور ککارا
اج بدیع-جمال پری دا ہویا کوچ نکارا
جو سندا سو ہنجھو بھردا ہر کوئی ہاکاں مارے
عورت مرد مصر وچ رنے شور ملک وچ سارے
ہنجھو نیر وگے پرنالے نالے آہیں نالے
اتھرواں جل پا نہائے آہیں ہچکن جالے
شاہ-پری دے دردوں ناریں زلفاں پٹ پٹ سٹن
سخت طماچے منہ پر مارن چکیں باہاں کٹن
جیوں کر اوہ کریندی آہی صیف-ملوکے کارن
تویں ہون سیاپے اس دے درد تپایا آہرن
رون پٹن دے جاں ہو چکے غوغے کتنی واریں
رو رو غسل پری نوں دتا نیک اسیلاں ناریں
جیوں کر مینہہ بہاری ہوندا روشن پھلّ گلابی
تویں بدن پری دا کیتا جوبن دات جنابی
انگ گلابی تے رنگ کیسر رنگ اجائب بندا
سجرے پتّ چمبے دے وانگر بانا سبز کفن دا
تہہ-ب-تہہ پہنائے پردے کلیاں وانگ لپیٹی
چلی دوآلے بند عشقَ دے بنھ قمر نوں پیٹی
صیف-ملوک شاہزادہ آہا دفن ہویا جس جائی
قبر اوہدی دے نال برابر اس دی قبر بنائی
چنگا گور زنازا کر کے دفن پری نوں کیتا
عاشق تے معشوق محمد وصل پیالہ پیتا
ماتم بہت مصر وچ ہویا روندے مرد زنانی
کئی دہاڑے انّ نہ پکا خلق رہی حیرانی
بند بازار رہے کوئی مدت کوئی نہ آوے جاوے
نہ دربار کچہری لگی ہر کوئی رووے ڈھاوے
صیف-ملوک بدیع-جمالے کر کر یاد لوکائی
آہیں ڈھاہیں بھر بھر روندی جیو نہ رہندا جائی
واہوا بھاگ تنھاں دے جہنا دلبر کول وسیرا
جینودیاں بھی رہن اکٹھے مویاں ہووے اک ڈیرہ
واہ عاشق معشوق جہناں دے ہوئے پار اتارے
جینودیاں نت واہے وعدے مویاں بھی قول نہ ہارے
اس پچھے اس سفر کٹے سن اس پچھے ایہہ موئی
واہ پریت محمد بخشا دوہاں ولاں تھیں ہوئی
اس پچھے اس شاہی چھڈی اس پچھے اس اکھیں
خاکوں رلے محمد بخشا وال جہناں دا لکھیں
پاوے لاکھاں فیض ایہناں دی جان سمیت بدن دے
دیدے دل دے روشن ہوئے نال جمال سجن دے
قطرہ عشقَ محبت والا پاون خیر جنابوں
پور کر دیون ٹھوٹھا میرا خاصے شوق شرابوں
دنیاں تے دل لان نہ چنگا بھٹھّ اس دی اشنائی
سبھ جگ چلن ہار ہمیشہ نہیں نباہو کائی
جت ولّ ویکھو قید غماں دی کس خلاصی پائی
کرے خلاص محمد بخشا رحمت لطفَ خدائی