قصہ سیف الملوک/53
| ←52 | قصہ سیف الملوک by |
54→ |
53. داستان خبر شدن دیواں را اج کشتنِ دیوَ وا فتح
کردنِ کلئّ اسفند باش را وا جستنِ ایشاں
صیف-ال-ملوک را وا یافتن وا قید کردنِ ؤ
(دیواں نوں بہرام دیو مارے جان تے اسفند باش قلعے دے فتح
ہو جان دی خبر ہونا اتے اوہناں دا صیف-ال-ملوک نوں لبھنا تے
لبھّ کے قید کرنا)
راوی ایس قصے دے مینوں ہور صلاحَ دسالی
پھر پچھوں چل پکڑ محمد گلّ شہزادے والی
قلزم دا شاہزادہ جس دن کٹھا صیف-ملوکے
چالی روز گزشتہ ہوئے بن فریادی کوکے
بعد اس تھیں ماں باپ دیوَ دے خبر ہوئی اس گلّ دی
اسفند باش قلعے وچ کٹھا بیٹا تیغ اجل دی
ماتم بہت کیتا بیہدا سوگ وڈا وچ دھرتی
اوہ مہینہ قلزم اندر روز قیامت ورتی
بوہے بوہے ہوئے سیاپے ہائے شیرا اے شیرا
مائی باپ پٹن سر داڑھی منہ نہ ڈٹھا تیرا
کون بجگ پئی اسمانوں کر گئی ایہہ کارا
دیوَ پری کوئی مار نہ سکدا ساڈا لال پیارا
روندے دھوندے تے کرلاندے لٹے اسیں جہانا
کوئی نہ سجھدا مارن والا ایڈ دلیر جوانا
جاں اس سوگوں باہر آیا کہندا شاہ دیواں نہ
کر کے دغا دیواں نوں مارن ہے ایہہ کم انساناں
آدمیاں بن کسے نہ کٹھا میرا شیر رنگیلا
مشرک مغرب توڑی لوڑو کر کے وڈا حیلہ
ایسا دیو زوراور مارے آدم دی کی طاقت؟
عرض کیتی عمراواں شاہا پئی اسمانی آفت
اسفند باش قلعے وچ کیکر آدم ہے جا سکدا
سو افریت بہادر ات ولّ جاون کولوں جھکدا
پھر بہرام تساڈا بیٹا جو مویا اس جائی
اس دا ثانی ہور زوراور کہڑا وچ لوکائی
آدم شہدے دی کی طاقت نہ کوئی دیو اجالا
اس بہرام بہادر اگے ہتھ اٹھاون والا
ایویں نال غمی دے تیرا فکر ہویا سودائی
آدم آزز مٹھ مٹی دی کرسی کی کمائی
ہاشم آہا نام اس دیوے قلزم دی جس شاہی
عمراواں نوں آکھن لگا خبر مینوں ایہہ آہی
پکا پتہ کتابوں آہا لکھیا وچ کلامے
آدمیاں دے ہتھوں ہوسی موت میرے بہرامے
آدمیئیں بن کسے نہ کٹھا لوڑو چا جگّ سارا
سخت سزا دیاں جد لبھے اوہ دشمن ہتیارا
پریاں دیو اکابر دانے عاقل سگھڑ سیانے
چھ ہزار روانے کیتے ہر پاسے ہر تھانے
اس آدم نوں لوڑ لیاؤ خون کیتا جن میرا
لیہندے چڑھدے دکھن پربت لوڑن چڑھے چوفیرا
ٹاپو تے کوہ قاف سمندر جنگل بار اجاڑاں
ندیاں بیلے خیبر غاراں وچ پنجال پہاڑاں
لوڑ رہے ویرانے سبھے خونی ہتھ نہ آیا
پھیر آبادی بھالن لگے ملکیں پھیراں پایا
شہر ولایت جوہ چوپھیرے چشمے حوض سرائیں
رکھ بغیچے کھوہ بنھڑے ڈھوکاں کھیت گرائیں
جس جس جائی سجھدا آہا آدمیاں دا واسا
پریاں دیو لگے سبھ لوڑن ملّ لیا ہر پاسہ
کوئی کدھرے کوئی کدھرے لوڑے کرک دیواں نوں بھاری
اس دہاڑے چالی پریاں آئیاں وچ اڈاری
باغ-ارم دے اتوں لنگھیاں نال قضاع الٰہی
ہیٹھ درخت ڈٹھو نے ستا آدم زاد سپاہی
اس درخت اتے لہہ آئیاں گو-مگو مچائی
ویہہ وسوے ایہہ خونی ساڈا ہور نہ ہوسی کائی
کنّ آواز اوہناں دی آئی جاگ پیا اوہ راہی
سبھو پریاں دبکا دے کے پچھن اوئے سپاہی
کون کوئی توں کتھوں آئؤں تدھ مالم نہ ہویا
پریاں دیواں دے ایہہ تھانے کیوں اس جائی سویا
احمق ہیں یا جھلا خفتی یا مغرور جوانی
کہڑی جائی آ کے ستوں مار کرے کوئی فانی
صیف-ملوک دلیر جوانے خوب جواب سنایا
باجھ رضا ربے دی کہڑا مارن والا جایا
جدوں قضاع الٰہی عاصی مول نہ رہسی ڈکی
حکمے باجھ نہ مراں کسے تھیں مالم ہے گلّ پکی
بے گناہ میرے ولّ جہڑے بریاں اکھیں کرسن
ہتھوں ہوگ جنہاں دی آئی میرے ہتھوں مر سن
پریاں نے تد مالم کیتا ایڈ دلیری جسدی
قلزم رنڈی اسے کیتی سچ ایہو گلّ دسدی
شہزادے تھیں پچھن لگیاں بن کے وانگ حلیماں
اسفند باش ززیرے تدھے کیتیاں سر مہیماں
قلزم دا شاہزادہ اوتھے تدھ ہی مار گوایا
سراندیپے دی شاہزادی نوں توں چھڑا کے لیایا
جے اوہ شیر بہادر توں ہیں سندر شکل سپاہی
تاں سو شکر اساں بھی ڈٹھوں چاہ تکن دی آہی
صیف-ملوکے ایہہ گل سمجھی ہین ایہہ پریاں اتھوں
سراندیپوں سنیاں گلاں رہِ رہِ آئیاں جتھوں
جے کوئی دور ملک تھیں ہوون کد واقف دستانوں
باغ-ارم وچ آئیاں ہوسن زریں شارستانوں
آہو میں ہی کٹھا آہا شہزادے فرمایا
ملکہ-خاتوں قیدوں کڈھی جاں ربّ کرم کمایا
اسے دل نوں ہمت دتی اسے یاری کیتی
نہیں تاں ایویں کد مریندا ایسا دیو جمئیتی
پریاں کیہا دسّ اسانوں کیکر کٹھا آہی
جیوں جیوں گزری سبھ دسالی صیف-ملوک سپاہی
ویکھ اقبال دلیری اس دی ہتھ نہ پاون پریاں
ایڈ بہادر دیواں مارے زور اوہدا سن ڈریاں
حکمت مکر فریباں کر کے قلزم کھڑیا لوڑن
صیف-ملوک بھلاون کارن جھوٹھ مسودا جوڑن
شرستان سنہری وچوں کہن اسیں ہن آئیاں
شاہ شاہپال تیرے ولّ گھلیاں خوشی خشائیں دھائیاں
شہزادے نوں چائ لیاؤ حکم دتا شاہ پالے
جے آکھیں تاں چائ لے چلیئے کول بدیع-جمالے
شہزادے شکرانہ پڑھیا بہت دلوں خوش ہویا
پہن لئے ہتھیار پشاکی اول منہ ہتھ دھویا
پریاں نوں فرمائیوسُ جھبدے چا لے چلو مینوں
نال شتابی چایا پریاں ایہہ ہن کھڑساں تینوں
ستّ دن تے ستّ راتیں اڈیاں کر کے تیز اڈاری
اکس پہاڑ اچے تے لتھیاں کلک اوہناں نے ماری
آن ہجوم اکٹھے ہوئے پریاں دیو مریلے
آکھن نسّ ڈٹھوئی شخسا اگے ہی بہں ویلے
ہن جاسیں تاں پچھساں ایتھوں آئی شامت تیری
مدت ہوئی اساں بھی چڑھیاں کیتی لوڑ بتیری
قلزم دے درباروں آئے اسیں لوڑاؤ تیرے
اس سلطانے گھلیا سانوں پکڑو دشمن میرے
ڈھونڈ تھکے کل عالم تینوں مساں مساں ہتھ آئؤں
چڑھیا خون اکھیں وچ تینوں اسے آن پھہائیوں
بے گناہ شاہزادہ ساڈا کیوں تدھ مار گوایا
مار ازائیں کرساں تینوں اج بدلہ ہتھ آیا
سن گلاں شہزادے تائیں بہت آئی غمناکی
کہندا ہے کی مارن میرا آزز بندہ خاکی
کی مویا مر ویساں شہدا کی جیون دا جھورا
دو افسوس رہے دل اندر ڈاڈھے نال نہ زورا
اک تے مائی بابل سنگیاں مردیاں منہ نہ ڈٹھا
دوجا چھیکڑ وار نہ ملیا یار پیارا مٹھا
اوڑک اک دن مرنا بندے کیا پچھے کیا اگے
نیت پریت تیری وچ مویا پتہ سجن نوں لگے
جان ہووے قربان سجن توں عشقَ ایمان نہ ہاراں
اپنی توڑ نباہ محمد کجھ پرواہ نہ یاراں
صیف-ملوک اوہناں بنھ کھڑیا سنگلدیپ شہر وچ
پریاں دیو افریت بتیرے ویکھن آئے در وچ
جو ویکھن سو ہائے ہائے کردے ہتھ مروڑن سارے
ایہہ جوان نہ مارن جوگا کی کرسن ہتیارے
اوڑک کوٹ اندر پھڑ کھڑیا وچ حضور شہانے
صیف-ملوکے ڈٹھے اگے بادشاہی سمیانے
سچے فرش فروش وچھائے کرسی سے سنہری
تخت جڑاؤ تے شاہ بیٹھا دیواں بھری کچہری
صیف-ملوکے نظریں آیا تخت اتے اک تودا
سٹھّ گز لما قد دیوے دا چہرہ غضب آلودہ
صیف-ملوک سلام پچایا جیوں کر رسم شہانی
جھلّ سلام تخت پر گجیا کہندا اے نکسانی
تونہیں میرا بیٹا کٹھا اسفند باش جزیرے
گھائل کریں جوان اجیہے چایا سیں تکسیرے
تینوں کجھ نہ سجھدا آہا اس دا بھی کوئی ہوسی
جیوں کر میں اوہدے غم رنا باپ تیرا ہن روسی
صیف-ملوکے جھڑکاں سنکے رتّ گئی سکّ ساری
نال دلیری اٹھ سلامی کردا دوجی واری
دیئ دوائیں کرے سنائیں دل وچ اوٹ اﷲ دی
نال فساہت عقل بلاغت صفت کیتی اس شاہ دی
پھیر اس اگے چھوہیا قصہ اپنے حالَ اہوالوں
اس جائی اس مورت والا عشقَ بدیع-جمالوں
سفر سمندر فوج ڈبن دا ذکر زنگی دا آندا
بوزنیاں تے سنگساراں دا قصہ شہر زناں دا
ہور قضیے جانواراں دے بھی گلّ تتے تھل دی
اسفند باش جزیرے والی گلّ دسی پل پل دی
ملکہ دی بے ہوشی والی ساری گلّ سنائی
موت دسی بہرام دیوے دی جیوں مویا سنگ آئی
واست سراندیپ وڑن دا سارا حالَ سنایا
ہور بدیع-جمال پری دا جیوں جیوں درشن پایا
شفقت الفت شاہ-پری دی کلّ قرار زبانی
مہر-افروزے دے گھر در دی دسی کلّ نشانی
مہر-افروزے دا نال لے جانا باغ-ارم وچ جانا
پھر پریاں دا نال بہانے سنگلادیپ پچانا
سچو سچ سنائیوسُ سارا جھوٹھ نہ کہیوسُ ماسہ
سچے ناہیں آنچ محمد کیہا سچ بیوسواسا
شہزادے تھیں پچھن لگا ہاشم شاہ غم بھریا
متھے وٹّ اکھیں پر لالی ڈھیر بے چارہ جریا
بھیڈاں وانگ حلیم دکھاویں نیت دے بگھیاڑا
مثل فرشتے صورتَ دسے باطن دیو اڈارا
ناہک خون کیتا تدھ کاہنوں بے گناہاں ماریں
روز قیامت پچھ ہوویگی من وچ خوف نہ دھاریں
صیف-ملوکے کیہا اگوں آکھ سلام دبارے
لکھن ہار اضل دے شاہا جو جو نقش اتارے
متھے میرے جو اس لکھے عیب گناہ خطائی
کد تدبیروں دھوون ہندے پکے لیکھ خدائی
ایہہ منہ کالکھ لگنی آہی لکھی دھر درگاہوں
دوش دیو کی مینوں شاہا وڑھی قضاع الاہوں
توڑے لکھ افسوس بندے نوں لگے کم وہایاں
ترٹا لئل نہ جڑیا مڑکے ہرگز پچھوتایاں
صورتَ شیر جوان تیرے دی ویکھ لگا غم مینوں
ہونی ہوئی نہ مڑدی آہی کی ہن آکھاں تینوں
ہتھوں چھٹا باز نہ مڑیا نال افسوساں گھنیاں
کجھ نہ حاصل ہویا شاہا پٹ پٹ منہ سر بھنیاں
کیتے اپنے دا دل اندر بہت افسوس کیتا میں
ظلم برا ایہہ متھے لگا ہتھیں زہر پیتا میں
ہائے ہائے ڈبّ مراں وچ ندیاں نجّ آیا اس رستے
ٹٹا شیشہ پھیر نہ جڑیا نال کچے بندبستے
ڈاڈھی ہے تقدیر الٰہی منہ مارے تدبیراں
کس سر دوش محمد پھڑیوسُ اپنیاں تقصیراں
کیتا عذر خطائی منی صیف-ملوک شہزادے
ہاشم دا کجھ غصہ گھٹیا رہا کمے زیادے
گنتریاں وچ آیا کہندا مار سٹاں کہ چھڈاں
اوڑک ورم پتر دا آکھے بہتر جے سر وڈھاں
کدی کہے چا قید کرائیے کدی کہے جے ماراں
کدی کہے بہرام نہ مڑدا نال اجیہیاں کاراں
للا خون پتر دا بخشاں متّ میں بھی بخشیواں
گرم پیالہ غصے والا اندرو اندر پیواں
رہِ رہِ کی پھر رہِ نہ سکیا کیتوسُ حکم قتل دا
گچّ بجھاوے کون غصے دا اچا بھامبڑ بلدا
ہاشم شاہ فرمایا اوڑک مالم ہویا مینوں
توں دلبند اساڈا کٹھا قتل کراواں تینوں
جلادے ولّ شارت کیتی ترت اوہ حاضر ہویا
جیوں بدکاراں دے سر آ کے ملک-ال-موت کھلویا
بلیاں اکھیں تے منہ کالا ککیاں داڑھی مچھاں
چٹے دند لباں تھیں باہر وال مونہیں پر لچھاں
فکی خو ترش رو دسے تلخ زبان رننجانی
کپوں کھاؤں کردا سجھے چہرہ مثل سوہانی
رنگ دمدار زہلے والا وانگ مریخ صلابت
ویکھن سائت دلیری بھجے کھاون آئی آفت
خونی سرخ پوشاک لگائی باہر تیغ میانوں
تیز اتے خوں ریز زیادہ باشک ناگ زبانوں
مریخے دل ہوئے شکستہ تیغ اوہدی تھیں ڈر کے
زوزا برج کرے دو پھاڑاں سر نیزے تے دھر کے
دہشت دس البرز کمباوے پئے پہاڑ تریلی
لرزا پوے زمیناں تائیں جاں اس نوں شاہ بیلی
توبرہ ریتے بھریا گل وچ خونی نتئّ بغل وچ
سینکڑیاں نوں زبھا کریندا وانگ قصائیاں پل وچ
رتی رحم تے سہم دلے نوں ترس نہ وچ سرشتے
خونی کم ہمیشہ وانگر ملک-ال-موت فرشتے
اول نتئّ زمیں پر دھریا اپر ریت کھلاری
پریاں دیو وڈیرے نٹھے ویکھ اوہدی ہتیاری
شہزادے نوں باہوں پھڑکے ریتے وچ بہایا
اگر تیغ سرے تے آندی مارن اتے آیا
قدرت ویکھ خداوند والی کردا کیڈ تماشے
پنجے وچوں تتر چھڈے رحم کرے جد باشے
مارن لگے شیر دمبے نوں گرگ کرے اپرالا
بہے چڑی دا راکھا بن کے باشک ناگ ڈنگالا
کھاون لگا باز کبوتر پنجہ مار غضب دا
لگڑ اس تھیں چھڑا کے رکھے فضل پچھانوں ربّ دا
ہاشم شاہ اگے جلادے اس دم عرض گزاری
شاہا تیز تیرے اکبالوں واڈھ میری تلواری
ہمت تیری نال نرویا زور مینوں وچ باہاں
دوجا دم نہ لیندے مڑ کے تیغ جہناں تے واہاں
اج دن تیک نہ بچیا کوئی جو میرے تکّ پہتے
کرگ شفاعت کون بندے دی پاپ کمائے بہتے
شالہ خیر تساڈی دائم مانوں خوشیاں لاکھاں
دو تنّ سخن میرے دل آئے جند بخشو تاں آکھاں
ہاشم کیہا کہہ توں بے شکّ جو تیرے دل آئی
نیک صلاحَ سبھس دی سنیئے کھائیے نہیں خطائی
نیک نصیحت ہر دی منیئے آر نہ کریئے ماسہ
جو آمنا دے گھر آیا ہویا بیوسواسا
ہاشم شاہ اگے جلادے عرض بنا سنائی
شاہ وڈا شاہپال اچیرا نبی سلیماں جائی
خیش قبیلے اس دے سارے میر وزیر تمامی
بھیناں بھائی ساک اشنائیاں کیا خاصی کیا عامی
سبھناں رل صلاحَ پکائی ایہہ شاہزادہ کائی
شاہ پالے دی بیٹی دے کے کرنا خاص جمائی
سرو-بانو ہم شیرہ شاہ دی مائی مہر-افروزے
ویکھ پسند کیتا ایہہ لڑکا اندر پہلے روضے
ناطہ کرن اوہدا اوہ گئیاں شاہپالے دے گھر نوں
نبی سلیماں ایہہ کڑمائی کیتی ویکھ امر نوں
ڈر خاں روح نبی دے کولوں متّ کوئی غیرت آوے
اٹھے فتنہ شر اجیہا ایہہ کم مشکل پاوے
تیرے تے شاہپالے اندر ویر پویگا بھارا
ایہناں معاملیاں تھیں پچھوں ڈھکدا مندا کارا
خون ایہدا لے کیکر پچدے ایڈ جنہاں اپرالے
شہر ولایت اندر شاہا بحثوں نہیں سکھالے
تدھ جمائی اس دا کٹھا کد اوہ کرسی تھوڑی
ایہہ کم کر کے چھپسیں کتھے ہے کوئی جاگا لوڑی
آدمیاں دے ملکے اندر باپ اوہدے دی شاہی
چار کو سے شاہزادہ اس دا خدمتگار سپاہی
دیوَ پریاں دے ملکے اندر کد بچسیں شاہپالوں
ادھر نٹھوں اوہ مریسی ڈاڈھا اے تیرے نالوں
ایس جوانے خون تساڈا کیتا نال نادانی
عشقے سی متّ ماری اس دی کر بیٹھا دیوانی
زوری خون کرایا اس تھیں چا چکا زنانی
موت اوہدی سی اس دے ہتھوں لکھی قلم ربانی
جٹّ فقیر مکدم مویا موزء وچ بلاکے
کہندے بھینوں قتل کرایا ویرے چا چکا کے
ویرے کولوں ویر کوہاون برے رناں دے کارے
ہتھیں زہر پلائ کھپاون خاوند یار پیارے
کد کسے دی سکی ہوئی جس نے نعر سدایا
سے برساں اگّ پوجے کوئی پھر ساڑے ہتھ لایا
نور حیا ہدایت والا برقع گرد جنہاں دے
سو کیوں ناریں گنیئے بھائی مرد ایمان تنھاں دے
کی ہویا جے چہرہ ساڈا ہو گیا مرداواں
جسدی نیت مرداں والی سوئیؤ مرد سچاواں
ناریں سو جو شہوت بھریاں تاڑن ڈنڈ جواناں
اک چکھن پھر دوجا رکھن لکھن برا پرانا
کھیکھن تھیں کر خوف محمد باہر نکل اس گلیوں
بریاں تھیں بریائی نکلے ہے بھلیائی بھلیوں
ایہناں گلاں تھیں ہے کی لبھدا عیب کسے دا کرنا
اپنا آپ سمبھال محمد جو کرنا سو بھرنا
عرض کرے جلاد بیچارا مڑ مڑ نال تاکیداں
نام جلاد تے کم شفاعت راہ دسے بے-دیداں
کہندا آہی خبر تسانوں بھی بہرام جوانے
آدمیئیں دے ہتھوں مرنا اوڑک اکس زمانے
جیوں کر توڑوں لکھی آہی سر پر اوہو ہوئی
نہیں تاں اس بہادر دیوے مار نہ سکدا کوئی
ایسا رستم دسدا آہا دیو پریاں وچ نادر
جیوں اجڑ وچ شیر تویں سی لشکر وچ بہادر
دس ہزار نرا دیو جنگی چہل ہزار افریتے
اکسے حملے نال ہلائے مار گیا پڑ جیتے
ایہہ کمزور جوان بیچارا کی آہا اس اگے
پر جاں گھڑی برابر ہووے سائت ڈھلّ نہ لگے
کرو قیاس دلے وچ آپے کی کجھ اس دا بادر
نال اوہدے کی قدرت دھردا توڑے لکھ بہادر
جو کجھ وچ کتاباں لکھی ہونی سی سو ہوئی
سر پر منّ رضا ربے دی دوش نہیں اس کوئی
دوجا ہور سنو گلّ میری ترکھے کم شیطانی
اگے بھی تدھ نالوں وڈے ہوئے شاہ جہانی
جیوں جیوں دنیاں تے اوہ ورتے سو ورتب بھلیرے
جے چلیں پھڑ چال اوہناں دی ایہہ بہتر ہک تیرے
طوق سنگل جمشید بنا کے چھوڑ گیا اس غلے
بند خانا اسکندر کیتا تکسیری دکھ جھلے
زندہ مارن پھر بھی سوکھا جاں چاہیئے مروایا
مویا گیا مڑ کیکر لبھسی جس دن دینا آیا
ہاشم شاہ جلادوں سن کی گلّ پسند لیاندی
کہندا اس نوں توں ہی دسیں ایہہ صلاحَ اماندی
جو توں دسیں سوئیؤ کریئے گلّ کہی تدھ خاصی
پر اک بھاوے ناہیں اس دی مڈھوں کرن خلاصی
عرض کیتی جلادے شاہا اس نوں قید کراؤ
شاہپالے دی جاں جاں توڑی مرضی نہ ازماؤ
جے اس کجھ اپاؤ نہ کیتا بانہہ اسدی نہ لوڑی
اس ویلے بہرامے بابت مار سٹن گلّ تھوڑی
جے اوہ زورا کرکے منگے دے جمائی میرا
قیدوں کڈھ کریسیں حاضر تاں کم چنگا تیرا
ہاشم شاہ جلادے تائیں آفرین پکاری
ایہہ صلاحَ پسند لیاندی نالے مجلس ساری
جلادے نوں خلعت دے کے کیتا وچ امیراں
خونی قید کراون کارن کرن لگے تدبیراں
قلزم کوٹ اندر سی کھوہا ڈونگھا ودھ شماروں
بہت لما تے باطن وچوں کالا تار زناروں
یا اوہ روز حشر دے والی آہی رات ہنیری
ویکھن ساتھ کنارہ اس دا جاندی بھجّ دلیری
کی کجھ آکھاں تھلا اس دا دھول مچھے تکّ پہتا
پیروں سرا نہ نظریں آوے جے سو تکیئے بہتا
جے کر پتھر اتوں سٹیئے رہے برس تکّ راہی
جیا جون اوہدے وچ مر کے گندگی ترقی آہی
جے سورج وچ جھاتی پاوے ویکھ ہنیرا نسدا
کالکھ بری اوہدی وچ آیاں نور دہوں دا کھسدا
برا درگ دیواں دا آہا دوزخ دنیاں اتے
سپّ اٹھوئیں ہور خزندے وانگر کالے کتے
پیریں سنگل طوق گلے وچ شہزادے نوں پاکے
اس درگے وچ وگایا بیٹھا تھلے جا کے
صورتَ سیرت ولوں آہا مہتر یوسف ثانی
تاہیں ملی میراس اوہناں دی کھوہ پایا زندانی
بے نظیر شاہزادہ آہا عشقَ پری دے پھڑیا
تاہیں قید دیواں دی اندر جا بیچارا جھڑیا
پٹّ پہاڑ دتا چائ اتے منہ کھوہے دا کجیا
دیکھ عاشق دی بھکھ محمد اجے نہ عشقوں رجیا
دیواں قتل کرن تھیں چھڈیا قید بری وچ پایا
بھکھا تے ترہایا مرسی سہم اوہناں کجھ آیا
اس پڑے وچ موری کیتی وانگ چکی دے گالے
انّ پانی لمکاون اوتھوں پاکے وچ پیالے
کدی کدی کجھ روٹی پانی تھوڑا بہتا کھانا
صیف-ملوکے ولّ پہنچاون کر کے خوف ربانا
جاں شاہ-مہرے باہر کڈھے روشن وانگر اگی
اعظم اسم زبانوں پڑھیا لو کھوہے وچ لگی
سپّ اٹھوئیں ہور خزندے نسّ چھپے وچ دھرتی
مہتر یوسف والی حالت سبھ اوتھے ونجھ ورتی
پیریں سنگل بیڑی بدھے گن جاپے گلّ گولے
ہتھ متھڑی سنگل نالے کجھ بھارے کجھ ہولے
آب حیات کھرے دا چشمہ صیف-ملوک شاہزادہ
وچ ہنیر کھوہے دے بیٹھا ربّ دا ویکھ ارادہ
نال افسوس اوہدے کر بیٹھا امبر بانا نیلا
سورج دا غمناکی کولوں ہو گیا رنگ پیلا
سینے داغ چنے نوں لگا تکّ کے شاہ دا رولا
نت دہاڑے گھٹدا جاندا کہندا ہائے مکبولا
کت ولّ نسّ ونجھاں اسمانوں دھاڑا لوکو دھاڑا
دند تیرے کیہے تیز اساں تے ہے بڈھیا بگھیاڑا
یوسف ثانی ویکھ جوانی ترس نہ آوے تینوں
خوب جوان اجیہا پکڑیں عالم دیکھے جینوں
پیا خیال اساڈے ویری کس نوں کوک سنائیئے
ظالم ستم ہمیشہ کردا کت پاسے نس جائیے
اول لا امید بھلے دی قید بری وچ پاندا
کھڑ خرشید دپہراں اتے دھرتی وتّ تپاندا
دن دن ودھ گھٹّ چنے دا کر چودیں نوں کر پورا
پھیر اٹھائییں راتیں توڑی کر چھڈدا بینورا
کوک دہائی کرے لوکائی دولابی اسمانوں
نت کھوہے وچ سٹدا پھڑکے روشن چن جہانوں
باغ دلاں دے اندر چردا ہکّ لڈکا پھڑ کے
بگھیاڑاں دے ہتھ پھڑاندا ونڈ ونڈ کھاؤ کھڑ کے
ننگے سر پہاڑ چکائے جنہاں پھلّ نہ چایا
ویکھو پھلّ گلاب چوترفوں سیخاں دے منہ آیا
باغیں سیر کریندی بلبل پکڑ پنجر وچ پاوے
صیف-ملوک جیہے تن نازک ایسے دکھ سہاوے
جاں اس بڈھے باز اسمانے سٹیا درگ شاہزادہ
ترٹے فٹّ پرانے مڑ کے ہویا درد زیادہ
زارو زار روئے وچ درگے رتو نیر اچھلے
بھارے سنگل کاٹھ پئے سن کجھ ہتھ پیر نہ ہلے
رین دناں کجھ چین نہ رہا وین کرے دکھیارے
فکر دھیان نہ جان اپنی دا دل وچ سان پیارے
ایہہ کی سخت زمانہ آیا ہائے ہائے وے اسماناں
قدر بکدری موجاں مانے ہر کوئی وچ جہاناں
مینوں دن دن دکھ زیادہ ہوروں ہور سیاپے
کتھے وطن کتھے سنگ ساتھی کتھے دکھیئے ماپے
کتھے شاید کتھے ملکہ کتھے باغ-ارم دا
کون کرے اج بھال محمد ہووے بھنجال اس غم دا
نال میرے کی نالش تیری ہے اسمان بلندا
میں کی شرکت سادھن جوگا آزز خاکی بندہ
میں شہدے پردیسی بندے کی گوایا تیرا
نہ کوئی تیرا تارہ لاہیا نہ چن چایا تیرا
ملکوں دیسوں باہر کڈھ کے مگر میرے کیوں لگوں
اجے میرے پر تھوڑی ہوئی کی کجھ کرسیں اگوں
شوق سجن دے والی مینوں مشکل آہی تھوڑی
بیدادی انیائیں راجا بھلی عدالت توڑی
اگے بھار غماں دے میرے چور کیتے ہڈّ سارے
ہور اتوں دس حصے پائیؤ ای ہے ظالم ہتیارے
ایسے پاپ کماون وچوں کی تینوں ہتھ لگدا
کی لجاسیں دنیاں اتوں پھریں غریباں ٹھگدا
لسے اتے زور لگاون کم نہ زوراور دا
مویاں ہویاں نوں پھر کی ماریں بیئنسافا مردا
میں تے اگے عشقَ پری دے مار کیتا نترانا
مردے تے کی زور لگاویں ہوئِ ایسا سترانا
اگے ہی میں درداں والا سانگاں سار پروتا
اٹھدا بہندا روندا رہندا روندا پیا کھلوتا
جمدڑیاں بھا پئے قضیے سکھ نہ ڈٹھا کائی
عمراں دے دکھیارے تائیں نجّ جنیندی مائی
یا پھر زہر آلودہ گڑھتی اس دم دندی دائی
میرے تھاں کٹے دکھ کہڑا متھے دی لکھوائی
وقت جوانی عیش جہانی پنج ستّ روز عمر دے
ایویں دکھاں وچ لنگھائے رو رو آہیں بھردے
پل-صراط جیہے سے پینڈے جھلّ جھلّ روز حشر دے
باغ-ارم وچ پہتا ہیساں کول اپنے دلبر دے
موج غماں دی اندر آئی رڑھدی جان نمانی
نہ کنڈھی نہ پل بریتے جل تھل دسدا پانی
دوروں نظر پئی اک بیڑی پانی اتے تردی
پکی آس لگی وچ دل دے ہوئی مہر خضر دی
نیڑے آئی کھاون دھائی بن سنسار مریلا
یار ملن دی ہکھی ہویا دشمن دے سنگ میلہ
تتی ریت دکھاں دی اندر میں ترہایا سڑدا
پانی دا ڈل نظریں آیا ٹریوسُ اٹھدا جھڑدا
نیڑے جا ڈٹھا جس ویلے اوہ آہے بھٹھّ بلدے
ترٹی آس پیاس تپایا ہڈّ کلیجہ جلدے
سراندیپوں آندوئی پریئے ہکھی لا وصل دی
راہے قید کرائیوئی مینوں خبر نہ سی اس گلّ دی
شاہ بدیع-جمال پری دی صورتَ حاضر کر کے
غم دے گلے الاہمے کردا رو رو آہیں بھرکے
بھلّ گیا تدھ اوہ رل بہنا قول قرار زبانی
اول لاء امید وصل دی ہن ہوئیؤں بیگانی
یاری لاء پریت پکائی باوفا نہ رہیئیں
ہن کیوں ڈٹھے باجھ گناہوں چھپ کتے ولّ گئییں
گیا وفا تساڈے دل تھیں بھلی محبت گھولی
کار میری جند واراں تدھ توں کم تیرا بد-کولی
میری جان محبت تیری تدھ نہ وچ دلیلاں
ایسے کم نہ لایق پریئے تیرے جیہا اسیلاں
کھوہ پیاں میں تیرے پچھے ہتھ دھوتے ہن جانوں
شاید یاد نہیں تدھ کیتا مینوں کدی زبانوں
غم تیرے وچ گئی جوانی جان چلی ہن اتھے
سی تکرار ملن دا پریئے دسّ ہن ملسیں کتھے
یاری لاکے چائیوئی اول سٹیوئی وچ خواری
ایہہ بدزن نہ آہا تدھ تے جد میں لائی یاری
ویکھاں کیڈ سوگنداں چائیاں کیسے نہں لگائے
ہن تدھ منوں بھلایا مینوں اوہ دن یاد نہ آئے
توڑے عاشق کجھ نہ کہسی تینوں عیب نہ لاسی
ہور بھی خلقت دنیاں اتے کد ایہہ گلّ پچاسی
تئنے لوک دیویگا سارا کچرک اندر وڑسیں
بے وفا کہیگی خلقت کس کس دا منہ پھڑسیں
کہسن واہ یارانہ تیرا یاد نہ کیتو ای جانی
یار بنا مڑ سار نہ لئیؤئی مار کرائیوئی فانی
توڑے میں نہ تکساں جا کے خلقت ہور تکیسی
جگّ بدنام کریگا تینوں بولی لوک مریسی
کس مذہب وچ زائز آہا بھجن قول قراروں
'افو بئہدی' پڑھ پڑھ پریئے مکھ نہ موڑیں یاروں
ویکھاں یار قرار چمن دا کی گلاں پھل پائے
نازک بدن اتے اٹھ خاراں نیزے آن لگائے
ویکھ شراب شرابی تائیں سٹ سٹ کے منہ بھندا
تاہیں نام حرام دھرائیوسُ پاک سئیں دا بندا
ویکھاں رات پیالہ چن دا جس ویلے بھنّ سٹدی
عالم تے منہ کالکھ لیندی رشنائی وی گھٹدی
کی امید تیرے سنگ رکھاں کس ہکھی خوش ہوواں
عمر چلی تدھ قول نہ پالے پیا نصیبے روواں
ایسا مرد نہیں میں کچا تیری بیپرواہیوں
یاد تیری تھیں غافل ہوواں نساں تیغوں واہیؤں
عشقَ تیرے دے رستے اندر جے لکھ سختی سہساں
رنج ہو کے اک قدم نہ ہٹساں پھیر اتے ولّ ڈھہساں
کون تکے اس ویلے آ کے حالت میری مندی
اک فراقَ دوآ تن گھائل قید ہویا وچ بندی
نہ منہ یار وکھاون جوگا کراں شنگار جے لاکھاں
نہ دل ایہہ گواہی دیندا بے وفا تدھ آکھاں
آزز کیتا خو تیری نے نام تیرا کی دھریئے
نہ جانی نہ دشمن جانی دوئیے کہندے ڈریئے
جے لکھ ظلم کرو پھر رکھساں جانی نال تسانوں
نام بدیع-جمال جنہاں دا خون حلال تنھاں نوں
خوب شکل محبوب اجیہا مشکل تروڑن یاری
سو سو واری راہ اوہدے تے بہتر ہے جند واری
گلے الاہمے آکھ شاہزادہ مڑ کے پچھوتاوے
نال خیال جمال پری دے حالَ احوال سناوے
کہندا ہے بدیع-جمالے میں تدھ پیا وچھوڑا
میں رنجور تیرے غم اندر تدھ بھی نہ غم تھوڑا
پیر شہید کرے کوئی مدد لاوے تیر نشانے
اس قیدوں تے درد فراکوں کڈھے کسے بہانے
ٹھنڈی واء تساڈے ولّ دی اس کھوہ وچ نہ لگدی
جس واؤ وچ بو نہ تیری ساڑے وانگر اگّ دی
متھا مار زمیں پر پٹکے ڈھہندا کھلا کھلوتا
کہندا یار وچھنا تدھ تھیں درداں وچ پروتا
کجھ گناہ بے ادبی ہوئی قید ہوئیوسُ اس راہوں
چاہ تیری دی بھاہ قبولی کون کڈھے ہن چاہوں
ہتھیں پیریں سنگل بیڑی آئِ ویکھاں میں قیدی
دکھ جھلاں تے مکھ نہ موڑاں تیر دل امیدی
جے میں لکھ بے ادبی کیتی کیتا اپنا بھرنا
توں حاکم میں رعیت تیری کر لے جو کجھ کرنا
ہرگز چتّ نہ لیا پیارے کیتا سخن دلیری
رحم کریں ہن آزز ہویا قید بری تکّ میری
جے میں سو گستاخی کیتی ظلم تیرے کجھ جھلے
اجے نہیں گستاخی کیتی نہ کر ستم اولے
ایسے طرحاں نہ رکھ ہمیشہ مار اکے کر یاری
یا تلواری دا منہ دیکھاں یا منہ دس اک واری
جے میں نال تساڈے مندا جانے ربّ دلیلاں
بے دوسے سر دوش قبولے اگوں شرم اسیلاں
جیوندیاں تدھ یاد نہ کیتا مویاں دلاسہ دیسیں
ہے امید تیرے تے سجنا! متّ سر ہتھ دھریسیں
ہتھیں مار ہوواں قربانی دم تیرے سر لگے
کھوہ پیا ایہہ جیون میرا مرن بھلا تدھ اگے
پاس تیرے ہن پہنچن اوکھا گلساں وچ درگاں
درد میرا سردردی تینوں کیونکر نیڑے پگاں
نموجھان بکل وچ بیٹھا ڈردا سیس نہ چاواں
دور بھلا متّ کول ہوواں تاں تینوں حرج پچاواں
خوشی رہو توں یار پیارے دور اسیں دکھیارے
سکھ نصیب تیرے میں چائے بھر دکھاں دے کھارے
دکھ سدا سکھ گاہ-ب-گاہ دکھاں توں سکھ وارے
دکھ قبول محمد بخشا راضی رہن پیارے
ہے سجنا! ہن پہنچ شتابی واگ چلی چھٹ ہتھوں
ایہو خوف آہا دل میرے ایس بیگانی ستھوں
تدھ کیہا سی نہ ڈر مولے کرساں میں اپرالا
ہن اس سخت مصیبت اندر ہوئیوسُ مرنے والا
حسن جمال تیرا کس کاری عاشق سکدا مرسی
جاں دیدے نابینے ہوئے پھر سرمہ کی کرسی
دمبا جد بگھیاڑاں کھادھا آجڑیاں کی کرنا
کانگے نیہہ گھراں دی پٹی کس اتے چھت دھرنا
جاں کھیتی دا ککھّ نہ رہا نہ سکا نہ ہریا
کس کم دھپ پکاون والی کس کم بدل ورھیا
سجنا! سار نہ لئیا میری آ ویکھاں کی رولا
نکّ وچ آئے ساس محمد درشن دس مکبولا
دکھ میرے کی آکھن جوگے کد آون وچ لیکھے
تد پتیجے یار محمد جیکر اکھیں ویکھے
کتھے یار کتھے میں قیدی کتھے شاید بھائی
کون ونڈے اج دکھ محمد حالَ نہ تکدا کائی
صیف-ملوک درگے اندر بہت ہویا دکھیارا
اگّ فراقَ کیتا دل پرزے نہ سجھدا چھٹکارا
پل پل سال مثال گزارے اک اک روز حشر دا
رین لنگھائے وین کریندا نہ جیوے نہ مردا
انت حساب دکھاں دا ناہیں لوں لوں ہویا شکستہ
دل بستا تن خستہ بستا نالے بستا رستہ
نال تیمم کرے عبادت پڑھدا نفل نمازاں
مکن کد غماں دیاں راتاں ہویا دور درازاں
کالی رات وچھوڑے والی ڈھکی وچ درگے
ہتھیں پیریں سنگل بیڑی کیکن عاشق پگے
کون سنے تے کہڑا پچھے جے سو کرے ککارا
صبروں باجھ علاج نہ کوئی صبر کرے بیچارا
کوکے موت نہیں میں جوگی کس دی آئی لے لاں
جاگدیاں نت کٹی لیلاں جیوں مجنوں بن لیلاں
آئی رات اک رحمت والی وانگر لیل قدر دے
امبر سبز بغیچا کیتا تازہ نور بدر دے
نیلے چھتر اسمان کھلارے چھتے لائِ سنہری
فرش فلک دے اتے تارے نچن وچ کچہری
نسدا پھرے شیطان دراڈا کھاوے خوف شہابے
'لا ہول وا لا کوتا' پکارن چوکیدار جنابے
رات کیتی کستوری ہلے سبھ ہوائ جہانی
لعلاں وانگر چن چمکدا صاف زمین نورانی
باغاں اندر چھاں رکھاں دی نقش نگار بنائے
کالی چھاں چٹا وچ چانن خوش میگان وچھائے
ماہی مرغ آسودے ہوئے وحشی شیر آرامی
خوش ہوا سکھائی سبھناں ستے سکھ تمامی
باراں اندر بستر کیتے رل شیراں تے ہرناں
شاہ کتے رل ستے آہے ویر نہیں اج کرنا
کچھڑ وچ سوالے چوہے بلی جیوں مشتاقاں
باز تتر اک اڈے اتے بیٹھے نال اتفاکاں
نیندر کٹھے کر سواندی چوراں چوکیداراں
غفلت نشہ رقیباں چڑھیا یار ستے سنگ یاراں
صیف-ملوک درگے اندر بیٹھ اکلا جاگے
ربّ دی دتی سخت مصیبت پیا سرے تے جھاگے
مورت دے چمکارے کولوں کھوہ اندر رشنائی
طرف اسمان تکے شاہزادہ دسدا تارہ کائی
روٹی پانی آون والا منگھ آہا جو اتے
اوتھوں زہرا تارہ ڈٹھوسُ طالع جاگے ستے
صیف-ملوک ڈٹھا جد زہرا کہندا اس نوں رو کے
عرض کراں تدھ اگے زہرا سن خاں گھڑی کھلو کے
تینوں ربّ بھلیائی دتی مندے روز ہٹاویں
بخت بخیل کسے دے ہوون طالع نیک وٹاویں
چانن تیرا رات اندھاروں کردا خوب اجالے
فتہمند تیرے تھیں ہندے طالع دولت والے
تونہیں نور مثال حضوری خوشی کریندیاں یاراں
سبھ کوئی چاکر تیرا ای ہے توں وانگر سرداراں
لطفَ سخاوت کم ہمیشہ سرداراں دی خوبی
کر خاں لطفَ میری ہن بیڑی لا بنے کڈھ ڈبی
سنئیں ہتھ تیرے وچ کنجی ہر مشکل دے در دی
بارھیں گھریں تیرا ہے پھیرا مختاری ہر گھر دی
سبت سراں خوش گاون والے تیرے ناں تھیں پاندے
خلقت عطر امبیر تیرے تھیں منگ ہمیشہ لاندے
چھاپ شہانی دا توں تھیوا عیشاں دے گھر رانی
توں ساجن جند میری دا دارو خبر اوہدی اج آنی
زہرا لنگھ رہی پھر لگا مشتریؤں چمکارا
اس اگے اٹھ عرض کریندا صیف-ملوک بیچارا
مشتری سئدِ اکبر تینوں آکھے سبھ لوکائی
سچے سبھو وعدے تیرے نہ وچ کجھ خطائی
نظر کریں تاں جان ودھاویں جگّ پر سکہ تیرا
ہوون بخت بلند تیرے تھیں زور پھڑے دل میرا
منشی خوش خط لکھن والا لکھیں خط عنایت
ہر میدان تیری ہے فتہا والی خوب ولایت
تدھ کولوں ہے راس براسا امن قرار جگت دا
مائل نال صلاحَ تیری دے کاروبار جگت دا
نال وفا تے مہر اپنی دے میں ولّ کریں نظارہ
جے کوئی چارہ چلدا تیرا کردے خاں کوئی چارہ
موڑ کویں بدبختی میری کردے بخت سولے
نال میرے کر نیکی جیسی مرد کریندے بھلے
اوہ تارہ بھی اہلے ہویا نٹھا گلّ گھسا کے
صیف-ملوکے ڈٹھا اوہ بھی آپ پیا کھوہ جا کے
دل وچ کرے دلیل شاہزادہ کی کم کرسن تارے
آپ تخت توں ڈھہندے جاندے ہو غریب بیچارے
جاتوسُ ایہہ خیال نہ پکا کی تارے میں سیواں
ایہناں کولوں کم نہ ہندا سو وڈیائی دیواں
ایہہ آپوں وچ قید حکم دے ٹردے اٹھ نکیلے
رات دنے آرام نہ کردے سر-گرداں ہر ویلے
رنا پھیر نمانا ہو کے خاص ربے دے در تے
دائم جس دی لطفَ کریمی بے پرواہی ورتے
عرض کرے شاہزادہ ربا تدھ بن نہیں پناہاں
زہرے مشتریاں سبھ گولے توں شہنشاہ شاہاں
ناموراں دیاں نعماں اتے نام تیرا سرنامہ
کنہّ تیری وچ راہ نہ پایا کیا خاصاں کیا عاماں
علم تیرا ہے پڑھنوں اگے کسے نہ پڑھیا سارا
بھی دریا احسان تیرے دا بے حدّ انت شمارا
توں مکسوداں دے بند کھولیں دیویں آپ مراداں
اچے تدھ ہی اچے کیتے شاد کریں ناشاداں
بند آزاد تیرے سبھ بندے ہور نہ ربّ کسے دا
لوح-قلم تے امبر دھرتی توں ربّ سبھ کسے دا
لہندا چڑھدا دکھن پربت ہور نمان اچاناں
زور تیرے دے اگے ربا ہر اک ہے نترانا
جو دانشور اکھیں والا ونجھ تیرے تکّ پہتا
انھاں ڈورا ہویا شتابی حسن ڈٹھوسُ جاں بہتا
جو کتے در تیرے اتے اوہناں ذاتاں پاکاں
تینوں جس پچھاتا ناہیں سر اس دے تے خاکاں
خاکی بدن میرا ربّ سائیاں! گل کے آب ہویا ہے
ویکھ حالَ غریب بندے دا کیڈ خراب ہویا ہے
سٹّ نہ مینوں آزز ہوئیوسُ تدھ بن کون غریباں
رحمت کنوں وانجھ نہ مولے چائ مہمان نواز نصیباں
مینہہ وسا عنایت والا کالکھ ساری دھووے
کالی رات ہجر دی میری جھبدے روشن ہووے
آوے نیک دہاڑا میرا چھڈن بخت بہانے
جس دم نظر کرم دی ہووے آون بھلے زمانے
پئی دعا قبول حضوروں رحم ہویا سرکاری
اسروں یسر کرن تے آیا چلی مصیبت ساری
دکھیئے نین ہوئے نندرائے خواب مبارک ڈٹھی
بند خلاص ملیگا جانی کھل پئی آ ہن چٹھی
صبر کریں نہ-امید نہ ہوویں لیسیں اجر جنابوں
مٹھے کم ہوون رہمانی بہتر کار شتابوں
شدھ ہویا اے برج ستارہ گئی نحوست راسوں
زاری سنی خداوند ساری فضل ہویا اس پاسوں
صیف-ملوک شاہزادہ اٹھ کے پڑھن لگا شکرانے
سو سو شکر زبانوں آکھے کرے ادا دو-گانے
اٹھے پہر عبادت اندر رہندا نت کھلوتا
عشقَ حقیقی ہویا مجازوں ہر میلوں دل دھوتا
ایہہ مشغول عبادت اندر گلاں کول نہ کریئے
توڑے قید سنگل وچ ہوون پھیر شہاں تھیں ڈریئے
عاشق قید محمد بخشا پیر نہ بدھے تیرے
کر کجھ آہر چھڈاون والا کریں اتھے کی زیرے
خدمتگار وفائی تائیں ہاں وہلا کر دھائی
خبر قضیے دی کس کھڑنی کول تونہیں اس جائی
شرستان اندر چل جلدی شاہپالے دے گھر نوں
عاشق دی اس حالت والی خبر ہووے دلبر نوں
صیف-ملوکے کول اکلا رہِ کے کی کماواں
فوجاں چاڑھ لیاواں توڑوں تاں قیدوں چھڑکاواں
مہر-افروز گئی جس ویلے کول شاہے شاہپالے
گوشے گلّ سناون کارن جا کر وکھ بحالِ
صیف-ملوکے دی گلّ ساری اول آخر توڑی
کھولھ دسی شاہپالے اگے صفت کیتی بیؤڑی
سن گلاں شاہپال شاہزادہ بہت تئجب ہویا
آدمیئیں نوں عشقَ پری دا کیکر اٹھ کھلویا
متھے وٹّ اکھیں وچ لالی چڑھیؤسُ غضب ہنیری
تتا بول مائی نوں کہندا کی متّ ماری تیری
اس آدم نے جادو پائے یا کوئی جڑی کھلائی
یا کوئی منتر جنتر کیتا تیری ہوش بھلائی
یا کوئی پڑھی ازیمت اس نے یا کوئی سیفی ڈالی
یا سر تیرے اتوں پھیری لکڑ چائ بنگالی
توں جے ایہہ منصوبہ کر کے آدم نال لیائی ایں
نہ کجھ عقل قیاس کیتو ای ایویں ہی ٹر آئی ایں
جو گلّ تدھ فرمائی مینوں باہر علم حسابوں
دس مائی ایہہ مصلیٰ پٹھا پڑھیوئی کس کتابوں
آدمیاں تے پریاں اندر ساک اگے کد ہوئے
موتی تے گل ڈوڈے مائی کس نے جوڑ پروئے
دوئیے زاتیں وکھو وکھی مولٰی آپ بنائیاں
اول دے دن رلیاں ناہیں کس تھیں جان رلائیاں
وڈے وڈیرے وڈکے ساڈے دیو ہور ہر تھاویں
کسے نہیں ایہہ رسم قبولی شرع نویں توں پاویں
ایہہ گل مول نہیں دل لگدی رسم نویں کد بھاوے
قوم دیواں دی مندا چنگا آکھن جو دل آوے
کلّ میری نوں وٹا لگے نیچ بناں ہر اک تھیں
کلّ دیواں وچ پھکا ہوواں کی حاصل اس گلّ تھیں
بھلی صلاحَ دسالیں مائی کریں خراب اسانوں
ہور کوئی آکھ بچے تاں جاناں آکھاں کی تسانوں
ربّ پناہ دیوے اس کموں ننگ ناموس نہ لاہے
پتّ بھلا توں مائی اچھی ٹوریں اوجھڑ راہے
جے کسمت نے ایہو کرنی زور نہیں کجھ میرا
اکھیں ویکھ ازماساں تاں بھی اوہ کوئی آندا تیرا
اوہ آدم ازمائیں باجھوں عقل نہیں گلّ مندا
کفّ اپنی چھڈّ غیر کفاں دا کہڑا سوہرا بندا
شہرت تے بدنامی جوگا مینوں کریں نشانہ
تاڑی مار تماشہ ویکھو مارو تیر جماناں
بے وفا ہمیشہ لکھن آدمیاں نوں پریاں
بھلّ خطائیاں خاکی لوکاں بنھ پنڈاں سر دھریاں
دوجا توں جو آکھیں اس نوں سچا اچا ذاتوں
رستم اسفند باش بناویں زوراوری صفاتوں
ہور اوہدی جو کہی آ ساری سفر مصیبت بھاری
اسفند باش قلعے دی فتہا ملکہ دی غمخاری
صورتَ تے تدھ ڈٹھی اکھیں ایہہ گلاں سبھ سنیاں
سنیاں تے کی باور مائی کوڑ بہں وچ دنیاں
ہر کوئی شیر کہاوے آپوں کہڑا پاء سداندا
رستم بہت کہاون مونہوں پر ہتھ کون دکھاندا
جو رستم سدواندا مونہوں کد اوہ ایسا ہوسی
جدوں کسے آزمایش کیتی پیا سرو سر روسی
کس گواہی دتی تینوں ہے ایہہ مرد اجیہا
یا توں ڈھل پئییں سن مونہوں جو کجھ اس نے کیہا
چھڈّ خیال نکما مائی نہ کر کھہڑا میرا
نہ ایہہ گلّ پیسندی آوے حکم نہ مڑدا تیرا
مہر-افروز کیہا شاہپالا کیوں تدھ چڑھن سرنڈے
لاہ دلے دے چشمے اتوں غصے دے ککھّ کنڈے
کنّ دلے دے دھرکے سن خاں تاں آکھاں گلّ سچی
مینوں بھی ایہہ گلاں سن کے پیندیاں ہی اگّ مچی
غصے ہو افریتے تائیں جھڑکاں دے دبکایا
مارن لگی ساں اس دیوے جہڑا چائ لیایا
جاں اس صفت سنا سنائی دتی عقل گواہی
ویکھ لیئیے اوہ آدمزادا کیسا مرد سپاہی
مجلس سنے اسانوں لگی ویکھدیاں حیرانی
ودھ ڈٹھی سو حصہ صورتَ جو سی سنی زبانی
سیرت عقل آواز ہدایت بھنی زور جوانی
آدم کی اک نظریں آیا مظہر روپ ہکانی
آدم پری فرشتہ کوئی ایسا نظر نہ آیا
مجلس تے اقبال اوہدے دا پھریا سارے سایہ
صفتاں عمر تکاں تدبیراں تکّ تکّ جیوڑا لوبھے
ایہہ بدیع-جمال میری دا کنت ہوئے تد سوبھے
ہر دا قابل نظریں آیا ایڈے ملّ تاں پائے
متّ یاری لا ہور کسے دی اٹھ پیش ارے جائے
اس جیہا کوئی تارہ کڈھے مول نہ امبر سردا
کد جموں کوئی بیٹا ایسا ثانی ہار گہر دا
اسے نال ویاہیے بیٹی لایق ایہہ اس گلّ دے
تول برابر کیتے موتی کنڈے چاڑھ عقل دے
میں ہن اپنی عقلوں جوڑی ایہناں دوہاں دی جوڑی
اکھیں ویکھ آزماؤ اول بہتر ہے گلّ لوڑی
ذات صفات پچھانو اس دی ویکھو صورتَ سیرت
چلدے راہ منکھ پرکھیں تینوں ایڈ بصیرت
اکھیں ویکھ پرکھ شاہزادہ متّ تیرا دل جمے
کر ناطہ تدھ نظریں آوے جے لایق اس کمے
ایہہ گلاں کر مہر-افروزے ظاہر کڈھ وکھائی
خط بدیع-جمال پری دے جو اس ولّ سن آئے
واچ رکے شاہپال بہادر چپّ کیتا شرمایا
جھٹّ گھڑی کوئی فکر دلیلاں کر کے قید بہایا
نال فکر دے پیلے ہوئے دیدے غضبوں رتے
گرمی چھوڑ پیا وچ نرمی بھلّ گئے سبھ چتے
بیٹی میری عاشق ہوئی اکھیں ڈٹھے ور دی
پیش نہیں ہن جاندی مولے غیرت غصہ مردی
جے میں ایہہ صلاحَ نہ منی خالی نہیں فسادوں
مائی بھی دلگیر ہوئےگی نہیں وساہ اؤلادوں
جچّ ہویا شاہپال بیچارا راہ نہ لبھدا کائی
مہر-افروزے کولوں پچھدا دس کوئی ڈھبّ مائی
دانشمند وڈیری تونہیں ماں پیو دی جائی
نہیں خطا نصیحت تیری کئی واری ازمائی
مہر افروز کیہا میں بڈھی عمر میری سے برساں
ٹھنڈیوں تتیوں پے پے نکلی پڑھ چکی کئی درساں
نیکی بدی زمانے اندر تکّ تکّ وقت لنگھایا
مٹھا کوڑا پھل جگت دا چکھّ چکھّ کے ازمایا
ویکھدیاں سر چٹا ہویا بازی گری فلک دی
اک تقدیر الٰہی اگے کوئی تدبیر نہ پکدی
علم قیافے اندر ڈٹھا رمل نجوم حسابوں
ایہہ جوان شاہزادہ سچا پرکھی ذات شرابوں
دسدا ہے ایہہ لئل بدخشاں گوہر شاہنشاہی
دوروں آکھ دہائیاں دندے سبھ عنوان گواہی
صورتَ سیرت علم ہدایت عقل ادب اکبالوں
ظاہر پیا شاہزادہ دسدا ہر نکشوں ہر چالوں
صورتَ ڈٹھی مجلس کیتی پرکھ لیا تدبیروں
دانشمند منکھ پچھانن صورتَ دی تصویروں
شرف اصیل پچھاتا اصلوں ہے تحقیق شاہزادہ
ایڈ دلیری ہمت جسدی شیروں زور زیادہ
غیر کفاں تے کف دی لالا نہیں سیانپ کائی
اربہ عناصر تھیں سبھ ہوئی آدم جنّ لوکائی
نہ ایہہ پریاں خاکوں خالی آدم پاک نہ ناروں
مڈھوں اکو جنس محمد فرق پئے وچکاروں
اگّ جنہاں وچ پئی زیادہ ناری اوہناں کہایا
خاک جنہاں وچ وافر آئی خاکی نام دھرایا
ایہناں دوہاں وچ ناطہ ہووے جے قسمت دے زوروں
آدم اچ نہیں کجھ وٹا عیب ٹھگوں یا چوروں
ساک بدیع-جمال پری دا دہ شہزادے تائیں
نہیں تاں بہت افسوس کرینگا جاسی وقت ازائیں
صیف-ملوک بدیع-جمالے جے تدھ نہ پرنایا
پچھوتاسیں پھیر نہ پاسیں ویلا وقت وہایا
خاتر جمع جمیعت کر کے لاہ اندیشہ لایا
اوہ مہمان خدا دا گھلیا جو در تیرے آیا
اپنے کول بلاکے اس نوں کر کے غور دلاسہ
مدھ پلا پرکھ شرافت کیا تولا کیا ماسہ
جے معلوم اصیل کیتو ای ناطہ دے نوازیں
دوہاں دلاں سکندیاں تائیں میل موافک سازیں
متّ انکار کریں اس کموں دونا دینا آوے
ڈاڈھا ہے سلطان عشقَ دا سخت سزا سہاوے
پیش آوے کوئی ہور خرابی بھا پوے بدنامی
شہرت ہوئی جہانے اندر ہسن خاصی عامی
عشقَ زوراور شیر شکاری اس دا ہاڑ نہ خالی
چھیڑ کھہیڑ نہ کریئے مارے انگل جس دسالی
کوئی ہتھیار نہ پونہدا اس نوں نہ پھٹ لگدا کاری
مار اپنا چھڈّ جاندا ناہیں چڑھیا کرے خواری
مہر-افروز صلاحَ دسالی شاہپالے دل لگی
متّ موڑاں تاں مڑے نہ مڑکے الٹی سیفی وگی
حکم دتوسُ شہزادے تائیں وچ حضور لیاؤ
مجلس خاص میری وچ بیٹھے رل دانے ازماؤ
محرم کرو کچہری اندر مول نہ رہے بیگانہ
ذات صفات ازمائ پچھانو سچ یا کوڑ بہانہ
جاں کوئی روز اساں وچ رہسی ہر کاروں ہر گلوں
تانا پیٹا مالم ہوسی دریافت ہر ولوں
اس ویلے چا کم کراںگے جو عقلے وچ آیا
کوئی زبان نہ دیواں اگوں جب لگ نہ ازمایا
شاہ پالے حیرانی آہی ایس تئجب باتوں
اگے نہیں پری دا عاشق سنیا آدم ذاتوں
جنس اپنی دا عشقَ محبت لگدا کسے کسے نوں
نہ جنسے دا شوق اجیہا سنیا مرد اسے نوں
گلّ نہیں ایہہ ایویں کیویں ہے امداد ربانی
ایسے کم مجازی کتھوں خاصہ سر-ہکانی
مائی کولوں پچھن لگا کتھے ہے اوہ بندہ
جے اس چھوڑ اکلا آئییں کم کیتوئی مندا
مائی کیہا نال لیاندا باغ-ارم وچ رہا
ہے فلانے چشمے اتے ہن چھپوہدا کیہا
شاہپالے فرمایا جھلیئے ایہہ کی برا کیتوئی
چنگی بھلی سیانی بن کے ہتھیں زہر پیتوئی
ایہہ دیواں دے جائ ٹکانے دیو آدم دے ویری
پھڑ کھڑیا یا مار گوایا اوکھا ہوسی خیری
اس ویلے پھر چالی پریاں بھلیاں بھلیاں گھلیاں
باغ-ارم تھیں چا لیاؤ شہزادے نوں کھلیاں
چائیں چائیں چاون چلیاں گاون چامل چائیاں
ستے متے نوں چا جگاون اسیں آئیاں اسیں آئیاں
جاں آئیاں تاں آن سہائیاں تیرے کوچے گلیاں
بنیا! کم تیرا ہن بنیا اسیں لیاون چلیاں
ہر ہر سالی چمبے ڈالی چھٹیاں جھولن آئی
کلی چمبے دی پھلّ رویلی ہر ہر چھٹی بنائی
اٹھ وے لالا ستیا متیا سالڑیاں رل آئیاں
ویکھن بنی بنے نوں ویکھن والڑیاں چل آئیاں
سرمہ مہندی تے تل وٹنا عطر پھلیل لیائیاں
پھلّ گلاب پروتے سہرا گند رویل لیائیاں
اٹھ وے بنیا! جاگ سویلے بنھ سرے پر چیرا
والیں تیل پھلیل ملائیں اکھیں سرمہ ویرا
لا مہندی مل وٹنا جوبن گوہڑا رنگ رنگایا
بنھ سہرا تکّ شیشہ لالا چڑھدا روپ سوایا
اسیں آئیاں اسیں آئیاں لالا چامل تیرے چائیاں
جاگیں جاگیں جاگیں بنیا! دیساں اسیں ودھائیاں
لال بنے نوں لوڑن آئیاں اٹھ ٹر نال سئیاں دے
منہ دکھلائیاں لے پیارے ویکھ جمال سئیاں دے
اسیں آئیاں اسیں آئیاں لالا تدھ کیسر چھنکاون
ایویں سوہلے گاون پریاں خشیئیں خشیئیں آون
باغ-ارم دے چشمے اتے لاڑا لوڑن آئیاں
ڈھونڈن پتے نشانی ہر ہر پاسے اتے دھائیاں
سائبان لگے سن اوویں بستر تے گاؤ-تکیئے
کتے نہیں شاہزادہ دسدا کہڑا رستہ تکیئے
لوڑ رہیاں سبھ باغ-ارم وچ صیف-ملوک نہ لدھا
منہ کملانے مڑ کے ٹریاں چین نہ رہا ادھا
نالے روون نالے گاون ساجن گھر اٹھ چلے
گھڑی سویلے کیوں نہ آئیاں تاہیں ٹرے اکلے
جس نوں لوڑن آئیاں آہیاں اوہ نہیں ہتھ لگا
بھٹھّ اساڈا آون جاون بھٹھّ کوڑا اسرگا
گرم اڈیک شاہے نوں ہوسی صیف-ملوک لیائیاں
کی جواب کریساں اگے خالی ہتھیں آئیاں
غالب چا تکن دا آہا صیف-ملوکے تائیں
الٹے بھاگ نہ نظریں آیا ڈھونڈ رہیاں سبھ جائیں
جے اس سانوں ملنا ناہاں کس شامت نوں آئیاں
دل بجھے مڑ پچھے چلیاں آ کے پچھوتائیاں
شان گمان کریندیاں آئیاں لا شنگار پوشاکاں
میلے ویس کیتے مڑ آئیاں منہ سکے غمناکاں
کوئی کدھرے کوئی کدھرے آوے کوئی پچھے کوئی اگے
جیوں کر میل ویاہوں مڑیا آپو اپنی وگے
تھکیاں ٹٹیاں آ گھر ڈھٹھیاں نہ امیدی پاروں
جیوں کر مرد شکاری آون خالی ہتھ شکاروں
آئِ بد خبر جواب دتو نے نہیں اوتھے شاہزادہ
سن شاہپال سیانے تائیں لگا غم زیادہ
چہل ہزار پری نوں جلدی حکم کیتا شاہپالے
ہر جائی ہر تھاں کتھاویں ہر کوئی اس نوں بھالے
نالے آہو-خاتف سن کے باغ-ارم ولّ بھجیا
ہائے ہائے اپنی ہتھیں مینوں پیر کہاڑا وجیا
جس بستر تے چھوڑ گیا سی جا ڈٹھوسُ اوہ ڈیرہ
صیف-ملوک نہ نظریں آئیوسُ خالی تھاں ہنیرا
جان پئیوسُ متّ ادھر ادھر بول گیا یا جھاڑے
اہلے باندے کول دراڈا ہر ہر پاسے تاڑے
کدی نچلا بیٹھ اڈیکے متّ باہروں پھر آوے
ویکھے راہ چوترف کھلوتا نال آواز بلاوے
ڈھونڈ اڈیک رہا ہر پاسوں صیف-ملوک نہ آیا
آہو-خاتف لوڑن ڈھونڈن سر گرداں ہوئِ دھایا
آہو-خاتف روندا پٹدا لوڑ رہا سے کوہاں
ہو بے تاب ڈھٹھا پھر اوڑک ڈھونڈ تھکا سبھ جوہاں
پریاں دور نگاہاں دھریاں لوڑن سجو ساہیاں
جت پاسوں کوئی آوے جاوے پچھن پاندھی راہیاں
ہر جوہے ہر باغ مقامِ لوڑ کرن ہر پاسے
ویکھن کھوج شہزادے والا ڈھونڈن لاہ وسواسے
جتھے توڑی طاقت آہی بھجّ چکیاں اوہ پریاں
کجھ نشانی پتہ نہ لگا پھر پھر ہٹیاں ہریاں
جاں قلزم دے رستے پئیاں پری ملی اک راہوں
اس کولوں ایہہ پچھن لگیاں آئییں توں اگاہوں
اک شاہزادہ آدم زادہ کدھرے ڈٹھا ہوئی
باغ-ارم تھیں اساں کھڑایا پتہ نہ لگدا کوئی
اگوں اس پری نے کیہا دسّ تسانوں پاواں
ڈٹھا میں فلانے ویلے آدم اک سچاواں
چہلاں پریاں چائیں چائیں قلزم پاسے کھڑیا
اتنی خبر مینوں بھی اگے پتہ نہیں کجھ اڑیا
ایہو خبر لئی تے مڑیاں پریاں نال چلاکی
شاہپالے نوں جا سنائی بجھ لگی غمناکی
مائی نال خفا ہو لڑدا کی کیتی نادانی
کھری پچھے ہے کہن سیانے اوڑک متّ زنانی
اوہ پردیسی آدم زادہ لڑکا اک اکلا
دیواں دے گھر سٹ کے آئییں عقل کیتو ای بھلا
میں اگے سن بیٹھا گلاں دیو قلزم دے سارے
اس آدم نوں پھرن ڈھونڈیندے بن کے ویری بھارے
چھ ہزار پری نت پھردی اس آدم دی لوڑے
جس بہرام شاہزادہ کٹھا باپ اوہدا کد چھوڑے
جے اوہ ہاشم نوں ہتھ لگا مار نیاں وچ دیسی
بیٹے دا غم ڈاڈھا اس نوں بدلہ کدوں چھڈیسی
جنہاں قلزم پاسے کھڑیا دشمن ہوسن اسدے
ہائے ہائے اوہ نہ مردا توڑے اسیں اوہدے تھاں مردے
ہن کوئی کرو صلاحَ سیانی ڈھلی گلّ نہ چھوڑو
صیف-ملوک کویں مڑ آوے جھبّ مسلاہت جوڑو
مجلس اندر گگا ہویا محلیں گئیاں آوازا
اگے شاہ-پری دے دل وچ فکر آہا نت تازہ
دادی مہر-افروزے تائیں جلدی کول بلائیوسُ
کیسا شور کچہری اٹھیا دل میرا گھبرائیوسُ
جیؤ میرا سن گوگا اوتھے بے آرام ہویا ہے
سچو سچ دسال شتابی کی کمام ہویا ہے
ایہناں گلاں دا سن کے رولا نہیں تحمل رہا
دس حقیقت کی کجھ گزری پہتا کی سنیہا
مہر-افروزے سچ نہ دسیا اول رہی بھلاندی
شاہ-پری دا چتّ نہ ٹھہرے چھڈّ خیال نہ جاندی
جدوں بدیع-جمالے مڑ مڑ مہر-افروز اکائی
کہیوسُ دھیے کی میں دساں چیز اک وڈی کھڑائی
باغ-ارم وچ چھڈیا آہا صیف-ملوک شاہزادہ
ہن اوہ گمّ ہویا نہیں لبھدا کیتی لوڑ زیادہ
قلزم پاسے کھڑیا دیواں پیندی دس ہوائی
گیا گواتا ربّ ملائے ہور علاج نہ کائی
وچ سمندر جھڑیا موتی کیکر مڑ ہتھ آوے
شیشہ وٹیاں اندر ڈھٹھا ثابت ربّ بچاوے
سن ایہہ گلّ بدیع-جمالے پاڑ گوایا جھگا
شرم حیا کھلوون کیکر جھلّ عشقَ دا لگا
پٹیاں پٹّ زمیں پر سٹیاں چکیں باہاں کٹیاں
کٹیاں ایڈ مہماں اس نے بھلیاں کھٹیاں وٹیاں
پنجے مار چھلے سبھ چہرہ پا سرے پر سجی
کپڑے سجے دیدے سجے رو رو اجے نہ رجی
دھونسے مار چڑھے غم لشکر نٹھے صبر سہارے
آہیں ڈھاہیں نال نہ رجدی ننگ ناموس اتارے
پھلاں کارن جھول کھلاری اگوں پئے انگارے
آیا گھروں سہاگ کھڑایا بھاگ تتی دے ہارے
لگی سانگ بندوق کلیجے بانہہ سرے پر کوکے
یاد کرے فریاداں کر کے دلبر صیف-ملوکے
تتی جلدی بلدی کھوہری کھاؤں کھاؤں کر کے
دادی تائیں آکھن لگی بولی ہاں میں مر کے
جاتا میں غمخار تسانوں ماں پیو بھین بھراؤں
مہر محبت تیری جاتی وافر ہر ہر تھاؤں
مرضی دان مجازی میرے دی لاڈ میرے سیں جھلدی
چاہ مراد دلے دی ساری بن منگے نت گھلدی
ڈردی نے میں ماں پیو اگے ویدن کہیا نہ دل دا
دردی سمجھ تسانوں دسیا متّ شہہ ہووے ملدا
اپنے اتے جاتا آہا مشفق بہت جہانوں
جانوں ودھ ایمان پیاری سونپی تد تسانوں
سنگ سئیاں تے ماسی پھپھی ماپے ساک قبیلہ
سبھ تھیں سجن ویکھ تسانوں لڑ پھڑیا کر حیلہ
مینوں خبر نہ آہی دادی حرص بھلاؤ تیری
نال دغے دے گمّ کریسیں وسط پیاری میری
جان میری اس بندے اندر جو تدھ کتے کھپایا
گجھا ویر کیتوئی تیرا میں سی کی گوایا
جیہی امید بھلے دی آہی تیرے اتے مینوں
ایسا برا کیتو ای رجّ کے کیکر پچسی تینوں
مینوں ایہہ معلوم نہ آہا کوڑ دلاسہ تیرا
بہت اعتبار تیرے پر آہا ساہ وساہ گھنیرا
تدھ میرے سنگ ایسی کیتی جیسی کوئی نہ کردا
ویری ویری نال اجیہی کردا ربّ تھیں ڈردا
جے میری زندگانی لوڑیں جھبّ اس نوں کر پیدا
نہیں تے کھا کٹاری مرساں مینوں ورم اسے دا
جسے جامے میرے اندر اوہو جند پیاری
جندو باجھ محمد بخشا جسا ہے کس کاری
اس بن جیون گھڑی نہ میرا آئی باجھوں مرساں
نام ناموس تساڈے کولوں صرفہ مول نہ کرساں
ایہہ تکّ جان لباں پر میری تکدی کھلی جوابے
جاں توں صاف جواب سنایا دھرسی پیر رکابے
ایہہ گل آکھ ڈھٹھی سر پرنے غش پری نوں آئی
مردے وانگ ہویا سبھ جسا حالَ نہ رہیوسُ کائی
نیلی پیلی ہوئی نمانی تختے وانگر دیہی
سئیاں چا پلنگ تے رکھی کموں گئی اجیہی
پکڑ ہلاون اتے بلاون گلّ کراون سئیاں
نال اوہناں دے گلّ نہ کردی جے سو آکھن پئیاں
اکھیں تاڑے لگیاں ویکھن رستہ یار سجن دا
عاشق اتے شہید محمد نہ محتاج کفن دا
مونہوں چپّ چپاتی دسے حالَ کرے فریاداں
کہندی سڑے نصیب تتی دے کون دئے اج داداں
نیک ستارہ میرا سئیؤ بری نحوست پھڑیا
تارہ برج اقبال میرے دا منہ دا ہو کے جھڑیا
ڈاڈھا ظلم میرے سر آیا اچنچیت اکاسوں
خبر نہیں کی پاپ کمایا گئے بھلے دن راسوں
ہائے افسوس کیتا کیوں رخصت سراندیپ شہر تھیں
مہیئیں کڈھ نچھکا کیتا لشکر تے گھر زر تھیں
سراندیپ اندر جے رہندا ملدی پا مہینہ
اج پتے بن لوڑن جاواں کہڑے دیس زمیناں
اپنی ہتھیں پیر کہاڑا مار لیا میں تتی
شربت صاف وصل دے اندر زہر پڑی میں گھتی
آپ پیارا وداع کیتا تاں پیڑاں سر سہیاں
مفت نیامت اگوں چائی کد پچے میں جہیاں
ہائے افسوس زیان اجیہا نہیں پچایا جاندا
صیف-ملوک ملے ہن کتھوں گمّ کیتا جس آندا
کیسی نال میرے تدھ کیتی اے ویری اسماناں
بھورے کتدی ہسدی وتدی خوشیاں نال گماناں
عیشاں لاڈ کریندی تتی اچنچیت ایانی
بری مصیبت اندر پائیؤ جیوں کر تل وچ گھانی
خبر نہیں کی ہک تیرے وچ برا بندی تھیں ہویا
تاں توں کھولھ غماں دا بوہا قہر میرے سر ڈھویا
اول یار وکھائیوئی مینوں اندر باغ بہاراں
خس میرا دل دتوئی اس نوں لگے فکر ہزاراں
سکھیا جان ہوئی دکھیاری عشقَ جدوں گھٹ آیا
پھلّ نہ جھلدی بال ایانی تدھ ایہہ بھار سہایا
جھنڈ اوہدی دے کنڈل اندر کر اول دل قیدی
لاء وچھوڑا دل دا چوڑا رکھیوئی پھیر امیدی
اوڑک خس لیوئی جانی مار میرے تن کانی
رجّ نہ ڈٹھا مکھ نہ کیتے سخن کلام زبانی
شارستانے سارے اندر نشر ہوئی میں لٹی
گھر گھر قصے ستھّ کچہری جگّ بدنامی کھٹی
کھٹی ہوئیوسُ ماں پیو ولوں لاج کلے دی لاہی
میں ناری نے ناری ہو کے خاکوں ملی سیاہی
ہار پھلاں دے ہار گلے وچ پائی سی بدنامی
دل آرام نہ دتوئی پھر بھی دن دن بے آرامی
شہرت اتے ملامت جھلی نام دھرایا جھلی
جھلی نہ تدھ عرض بندی دی آس مراد نہ گھلی
سینے داغ لگائیوئی الٹا ہتھوں ساڑن لگا
دم دم قہر میرے پور ورتے مشکل سجھدا اگا
کچرک تیک وچھوڑے اندر میری جان جلیسیں
بہت انصاف دتوئی اگے ہور اجے کی دیسیں
جیکر یار ملانا نہیؤں وار میری جند تائیں
دلبر دا سر-صدقہ کر کے کر خاں مار ازائیں
بخش بندی بہں آزز ہوئیاں منّ سوال ربانا
نہیں تاں ہو اداسی ٹریگا سکدا ساس نمانا
ہائِ ہائِ ربا آفت بجلی سر پئی تاں جاتی
صیف-ملوکے باجھ اسانوں ہوئی حرام ہیاتی
میں ہتیاری کتھے لوڑاں دل دی وسط کھڑاتی
قبرے وچ تکیساں رستے مار چوطرفے جھاتی
ہنجھو تیل ہڈاں دا بالن وانگ چکھا نت سڑساں
روز حشر دے خلقت اندر ڈھونڈ متے لڑ پھڑساں
دسن این لہو دے چشمے نین رتو بھر پھسدے
موتی گلیاں ہار پروون پلک پلک نہ دسدے
حالَ بدیع-جمال پری دا جاں ایہہ ڈٹھا دادی
جلدی جلدی شاہپالے ولّ جا ہوئی فریادی
مہر-افروزے دے دل اندر درد المبا بلیا
صبر قرار آرام تحمل ککھاں وانگر جلیا
شاہپالے نوں آکھن لگی اے سرتاج جنا دے
پریاں دیو تیرے سبھ چاکر در توں سیس نہ چاندے
شان تیرا ربّ اچا کیتا توں سلطان ملک دا
پریاں دیو سجن تے دشمن در تیرے آ جھکدا
شوکت عزت دولت تیری ایسی ربّ ودھائی
توں سلیماں نبی تھیں پچھوں ہوئیوں اس دی جائی
شرف اقبال تیرے دا تارہ رہے ہمیش چمکدا
کوئی ہزیمت پیش نہ آوے رہیں مراداں تکدا
ہن کجھ سائت الٹی ڈٹھی نمھا پیا ستارہ
پٹھا پھیر زمانہ پھریا کرن لگا کوئی کارا
متھے وٹّ تیرے پر پائیوسُ مہروں خالی ہو کے
داڑھی پگّ تیری ولّ تکدا دشمن مثل کھلو کے
بھارا اک قضیہ بنیا جس تھیں پتّ نہ رہسی
بدنامی تے خجل خواری خلقت بریاں کہسی
ناری منہ انگاری جیہا ہوسی کالا کولا
کر کجھ جتن بچن دا بیٹا دیئی پناہاں مولٰی
جگّ دی شہرت تے منہ کالکھ شالہ پیش نہ آوے
بے-غیرت نامرداں اندر نہ کوئی ناواں لاوے
بھی شرمندہ خوار نہ ہوویں ربّ سچے دے در تھیں
نہ انیائیں نام دھرائیں ڈر خاں روز حشر تھیں
بادشاہاں نوں پچھ ہوویگی مظلوماں دے ہالوں
کہسی ربّ وڈیائیا تینوں دے عزت اکبالوں
توں ڈاڈھا ایہہ لسے کیتے تیرا شان ودھایا
کیوں تدھ عدل انصاف نہ کیتا باتل حق رلایا
ظالم دا تدھ زور نہ بھنیا دے سزا قہر دی
لسے دا اپرالا چھڈیوئی کر کے عجب نامردی
نفس کتے دیاں عیشاں اندر غافل رہؤں نیاؤں
مظلوماں دی خبر نہ لئیا ہلیوں نہ اس جاؤں
ایسے کارن سونپی تینوں چوکیداری جگّ دی
چور خنامی مارن دھاڑے ہوڑیں جاں واہ لگدی
اجڑوں گرگ نہ موڑے راکھی بھلی ایالی سگ دی
اس مہموں ڈریوں بندیا کٹّ مہم نرک دی
راج تیرے وچ دھاڑا ہویا ایڈ انرتھ نہ پچسی
جے تدھ ایہہ عدالت ڈوبی راج تیرا کد بچسی
شاہپالے فرمایا سن کی دے بیان شتابی
کیسا کوئی فسادی کولا لگا کرن خرابی
رتو رت ہوئی توں ایسی عیب ڈٹھوئی کہڑا
کراں تدارک جے توں دسیں ظلم کریندا جہڑا
مہر-افروز کیہا شاہپالے فیض تیرا ہر اک تے
صیف-ملوک شاہزادہ دوروں آیا ساڈی سکّ تے
صفت اوہدی سن بیٹھوں ساری صدق محبت پکی
اک سلام تساڈے کارن سے اس سختی تکی
غم علم بتیرے جھلیؤسُ فضل کرم دی آسے
کرم ہویا تاں پہتا ثابت باغ-ارم دے پاسے
نہ اس اجے سلام تیرے دی ہوئی سعادت حاصل
نہ اوہ درسن ویکھ تساڈا ہویا حضوری واصل
آس مراد نہ پگی اس دی ہویا آزاد نہ دردوں
ہو برباد گئی سبھ کیتی یاد کریں اس مردوں
موتی کھڑیا چائ بیچارا آیا ہتھ غنیماں
تدھ بن کون کرے اس پچھے بہہ بھاری پار مہیماں
مظلوماں دا ہتھ نہ پکڑے جیکر عدل شہانہ
روز حشر دے شاہ پچھیسن کرسیں کی بہانہ
کوئی بہانہ ٹرسی ناہیں نہ کوئی گلّ ہوویگی
گلّ اگی دے سنگل پوسن دوزخ چل ہوویگی
شاہپالے فرمایا مائی حکم نہ موڑ سکیدا
پر ایہہ سخن نہیں دل لگدا جاں وچ عقل تکیدا
بے وفا کمینہ بندہ بھریا نال خطائیاں
ایڈ کرو اپرالا اس دا صفتاں تے وڈیائیاں
ہاشم شاہ اساڈا بھائی بانہہ ہے کول وسندا
بنی ہائِ تے ہے ہمسایہ نال میرے نہیں مندا
اساں دوہاں وچ جنگ مچاویں ایہہ کی لایق تینوں
فرزنداں دا دکھ نہ مٹدا جانے لگدا جینوں
اس آدم نے بیٹا اس دا ہتھیں کٹھا پھڑکے
ایہہ بھی اوہناں ہووےگا کٹھا چمّ نہ رکھیا کھڑکے
کاہنوں ایویں فوج کہاواں ضائع کراں خزانے
بے عقلاں وچ گنیاں مائی کرن ملامت دانے
آدم ذات اکلے پچھے کل اپنی نوں ماراں
اس دنگیوں کی حاصل مائی وانگ سپاں کل ماراں
مہر-افروز کیہا سن بیٹا نہ کر عذر بہانے
ویکھ مہماں آہلک کرنا ناہیں کم شہانے
جو تدھ عقل قیافے دسے سچ سبھو ایہہ باتاں
پر اس آدم زادے اندر حدوں ودھ سفاتاں
جس دن دا جگّ پیدا ہویا آدم جنّ اپائے
صورتَ سیرت ہنر کسے وچ اس جتنے کد پائے
جے توں صورتَ اسدی تکدوں کھوئی ادب خلیمی
تاں معلوم تسانوں ہندی اس دی درِ-یتیمی
بے بہا کھرا ہے گوہر آدمیاں دی کھانوں
کوشش بہت کرو اس پچھے ڈرو نہ قوت لانوں
دوجا برا اوہناں ایہہ کیتا پھڑ کھڑیا گھر نالوں
دہشت خوف اتار دتو نے ایس تیرے اکبالوں
توڑے اوہ برا کر آیا آ وڑیا گھر تیرے
وسّ لگدے کد دیندا کوئی چور ادھال لٹیرے
گھر آیا ماں جایا جانن لاجونت وڈیرے
بانہہ پچھے سر دین بہادر لڑکے مرن اگیرے
اسفند باش قلعے وچ اس نے دیوَ کٹھا سی ظاہر
اوتھے کسے نہیں ہتھ پایا نکل پڑے وچ باہر
مار دیوے نوں ملکہ آندی کر آیا تدبیراں
اک اکلا وچ اجاڑاں پھر گیا جیوں شیراں
کیتی اپنی دا تد اس نوں فکر آہا ہر ویلے
بنھ ہتھیار زوراور بہندا کر کے آہر سویلے
اس ویلے گل پیا نہ کوئی تیغ اوہدی تھیں ڈرکے
سراندیپ رہا کوئی مدت خون اوہناں دا کر کے
سراندیپ شہر دا راجا ودھ ہویا تدھ نالوں
اوتھے ہتھ نہ پایا دیواں ڈر اس دے اکبالوں
صیف-ملوک ستا سی ایتھے ہو اساں تے گیرا
نال دغے دے پھڑیا اوہناں لے گئے بنھ ہتھیرا
دتا ہوگ وساہ اوہناں نے لے کے نام تساڈا
نام تیرے پر مارن ہوسی مفت غلام تساڈا
ایہہ نمردی تیری تکّ کے کون کہیگا چنگا
دشمن دے دل بھؤ نہ رہسی ہر کوئی چاسی دنگا
ہاں شتاب کرو اٹھ چڑھتل چوٹ لگاؤ بھیرے
متّ اوہ صیف-ملوک پیارا سٹن مار اگیرے
حد تیری تھیں پھڑ کھڑیو نے کر چنتا اس گلّ دی
متّ ڈردے شبخون تیرے تھیں مار گواون جلدی
اس ویلے مڑ پیش نہ جاسی لکھ ہاڑھا سو حیلہ
نال افسوس حیران ہووےگا پان جیہا رنگ پیلا
فرزنداں دے دکھ نہ مٹدے آکھیں آپ زبانوں
سنیا جدوں بدیع-جمالے کرسی کوچ جہانوں
کنّ آواز پئیؤسُ جس ویلے صیف-ملوک نہ مڑدا
مر ویسی جے جیؤڑا اس دا اگے انت حسڑ دا
یوسف ثانی لئیؤسُ کانی ہے فریاد کریندی
اس دے عشقَ زلیخا کیتی دم دم یاد کریندی
حالَ بدیع-جمال پری دا سارا کھولھ سنایا
بیٹی تیری دا شاہپالا ساس لباں پر آیا
کنّ بلیل پویگی اس نوں جاں بد خبر سجن دی
تلخ غموں جند شیریں دیسی وانگر کوہ شکن دی
ایہو نیک صلاحَ تسانوں کرو شتاب تیاری
صیف-ملوک مڑاؤ خیریں کر کے ہمت یاری
ترکھے کم شیطانی ہندے کہن حکیم سیانے
ڈھلّ مناسب اوتھے جتھے کجھ زیان نہ آنے
جاں اٹھ اگّ گھراں نوں لگے جلدی جل نہ پائیے
جلدے مال متعہ تمامی آپوں بھی جل جائیے
ایہو گلاں کردے آہے مائی پتّ فکر وچ
آیا کوئی سنیہا لے کے آن کھلوتا در وچ
شاہپالے ولّ ہو سلامی کر کے صفت دوائیں
کہندا حکم ہووے جند بخشو تاں میں عرض سنائیں
شاہ شاہپال اشارت کیتی دسّ تیرا کم کیہا
کہیوسُ میں بدیع-جمالے گھلیا دے سنیہا
پھپھی ولّ روانہ کیتوسُ مینوں اندر خانے
سرو-بانو نوں دے سنیہا گلّ اوہدی شاہ مانے
آن لدھے ایہہ بیبی ہوریں وچ حضور شہانے
جے آکھن تاں دیاں سنیہا نہیں تاں چلن خانے
سرو-بانو نے کیہا اگوں میں معلوم سنیہا
دس اتھے کوئی غیر نہ سندا اکو ٹبر ایہا
ایلچی کیہا سنیہا ایہو ظاہر آکھ سناواں
کیہا بدیع-جمال پری نے رو رو کے ولّ ماواں
حیف مینوں جے اوہ شاہزادہ زندہ پرط نہ آیا
مرساں کھائِ کٹاری میں بھی ظاہر آکھ سنایا
اس بندے نے میرے پچھے جھلے ایڈ کشالے
اکھیں ڈٹھے باجھ پیارے قول روحاں دے پالے
میرے پچھے جان وننجائیؤسُ جے کٹھا پھڑ دیواں
ایسے مرد وفائی پچھے میں کیوں جند نہ دیواں
سن بیٹی دے گرم سنیہے فکر پیا شاہپالے
بھین گھلی جا خوب تسلی دے بدیع-جمالے
سرو-بانو کر پھیر شتابی شاہ-پری ولّ آئی
دین لگی دلبریاں بہہ کے سن بھائی دی جائی
اس بندے نوں دتی مولٰی ایسی قابل کاری
ہوگ خلاص دیواں تھیں آپے نال عقل دی یاری
دوجا خوف دیواں نوں مارے شاہپالے دے زوروں
شیراں نال دلیری سوخی کد ہو سکدی گوروں
نہ کر خفگی تنگی کوئی ربّ چھڈاون ہارا
ایہہ آیا کہ آیا دھیے صیف-ملوک پیارا
نالے آپ خداوند کیہا سچی خبر کتابوں
رنج کسے دے کراں نہ ضایع اپنے عدل حسابوں
نیکو-کاراں دے رنج مولٰی جان نہ دیندا ایویں
دھیے رکھ تسلی اس تے مرگ شاہزادہ کیویں
پندرا برس ہوئے اس شہدے حرص تیری وچ پھردے
بازی لائِ محبت والی جوئے کھیڈے سر دے
صحیح سلامت راج کریندے چائی پنڈ ملامت
ہر ہر روز گزارے اس نے وانگر روز قیامت
ہن جے آن تیرے گھر پہتا آس پگی جو آہی
کیکر رنج کریگا ضائع سچا قول الٰہی
ہک کسے دا بھنے ناہیں ربّ عدالت کردا
خاطر جمع تسلی رکھیں صیف-ملوک نہ مردا
باپ تیرے دی ہنے کراساں لشکر سنے تیاری
قلزم دی سبھ دھرتی تائیں مار کرے تہہ باری
ہاشم شاہ نوں مار گنواسی سخت تمبیہاں دے کے
یا اوہ آئِ اگیرے ملسی شہزادے نوں لے کے
باپ تیرا جد کہریں آوے سبھ قلزم پٹّ سٹسی
پریاں دیوَ نہ چھڈے کوئی سبھناں دے سر کٹسی
صیف-ملوک ہووےگا قیدی کیونکر مار سکنگے
آپے آپ کرنگے حاضر جان ایہہ زور تکنگے
سرو-بانو ایہہ گلاں کر کے دتی ذرا تسلی
امبر اتے گلاب ملایا منہ پر پکھی جھلی
رتی ہوش پری نوں آئی اٹھی تلیاں مل کے
مست خمار اداس نمانی نین پون ڈھل ڈھل کے
آہیں ڈھاہیں واہو داہی ساہ گھٹن ہڈکورے
پٹ پٹ داغ لگے منہ متھے نیل پئے رنگ گورے
پسینے نال ہوئی سی میلی خاکوں بھری پشاکی
پئے ترٹے وال متھے دے جسے بہت ہلاکی
وچو وچ کلیجہ گلیا لہو ہنجھو بھردی
گل لالے دی لالی ہوئیا کیسر والی زردی
بھوچھن چٹے چھاپے لگے اتھرواں دے داغوں
جوبن رتن محمد بخشا بھور گیا اڈّ باغوں
ہسن کھیڈن نال سئیاں دے گلّ کرن رہِ چکی
آون سئیاں گلّ کراون بولن تھیں ہن مکی
چھکی یار مہار دلے دی وا بری ایہہ ڈھکی
روون دھوونِ کم محمد غم ماری سڑ سکی
حالو حالَ کرے ہر ویلے ویکھ خیال صنم دا
جتھوں یار کھڑایا بھالے گردا باغ-ارم دا
باغ تماسے مول نہ بھاون لگی بھاہ چمن نوں
روحِ باجھ محمد بخشا کس کم لائیے تن نوں
تکّ پاٹے پیراہن گل دے پاڑ گواوے جھگا
ویکھ سڑے گل لالے والا داغ کلیجے لگا
بیٹھ سرھاندی جاں پھر ویکھے نرگس دی بیماری
لائِ گل رووے درد وچھوڑے کیتے اسیں ازاری
سرو آزاد حیران کھلوتا پیر زمیں وچ گڈے
اچا ہو ہو رستہ ویکھے متّ سوہنا سر کڈھے
ہو حیران کھلوتی اوتھے تکدی چا چا اڈیاں
وانگ سرو سر سہندی تابش دھپّ جلاوے ہڈیاں
بیداں تاپ ہجر دا چڑھیا کمب کمب لیٹن دھرتی
جاوے پری فراکوں گرمی سخت اوہناں پر ورتی
آوے درد سجن دا اس نوں کمب زمیں پر جھڑدی
تھل اندر جیوں جل دی مچھی چال اوہو سی پھڑدی
وال مونہیں پر پٹ کے سٹّ کے مٹی وچ رلائے
پٹکے کھا زمیں پر پٹکے پٹ پٹ پٹّ امبائے
ہر چمن دے ڈالوں کردے ہنجھو موتی کلیاں
جس راہ ٹردی سٹدی جاندی سے لڑیاں انملیاں
وچ بازاراں گلیاں وتے کھلے وال دیوانی
اندر تتا مندا چتا سر گھٹا منہ پانی
کرے ولاپ ملاپ سجن دے اچی سدّ سناوے
دوہڑے بیعت الاوے غزلاں ست سراں کر گاوے
حالَ بدیع-جمال پری دا جو ویکھے سو سڑدا
جوبن شان گمان محمد نسّ گء لاہ پڑدا
عشقے آن کیتا گھر خالی نفعیوں پھیر بہاری
نقش سجن دا ثابت ہویا بیٹھی دھوڑ غباری
درد غماں دے بھامبڑ بھڑکے اگّ لگی جیوں باری
ظاہر ہوئی محمد بخشا جگّ پر دھوآں دھاری
چھپدے کد دلاں دے سودے ہوندی خبر دلالاں
باندا ہویا بھید ملک تے تکّ تکّ بریاں چالاں
ملکاں وچ کہانی ہوئی گھر گھر گلاں ٹریاں
جے سو بھید چھپایا لوڑن عشقَ دسے کر کھریاں
جھولی پا انگار محمد کوئی پچا نہ سکے
عشقاں مشکاں تے دریاواں کون چھپاوے ڈکے
کر کے صبر پچایا لوڑے پری دوا غماں دی
جت ولّ واء پرے دی جاوے دھماں گھتدی جاندی
عشقے اندر صبر نہ رچدا سورج میل نہ لگدی
سکا روں نہیں کر سکدا پردہ پوشی اگّ دی
نیناں وچ کئی غم غمزے غمزے کم گمازی
کیوں کر چھپی رہے محمد بانس چڑھے دی بازی
زلف اندر سے سنگل کنڈھے کردے قید دلاں نوں
پیر عشقَ وچ پائِ محمد کون بچے خفکانوں
نویں پریت اسیلاں والی مل کے یار وچھناں
آپ مہمیں ٹور کھڑایا چتّ پری دا بھناں
جے سو پھولن غم دے پھولاں ورقاں داغ لگاواں
دردمنداں دے درد نہ مکدے جے لکھ گاون گاواں
پھڑ ہتھیار محمد بخشا بن کے مرد سپاہی
چڑھ نالے شاہپال شاہے دے ہو قلزم ولّ راہی
انگلیاں کر وانگ کماناں سدھا تیر قلم دا
کاغذ دے میدانے اتے سایہ ڈال علم دا
چڑھ گھوڑے لکّ بنھ شتابی پہن سفر دی بردی
چل دربار شہانے چل کے دسّ دلیری مردی
وانگ وزیراں دے صلاحاں کر کے جیبھ ملائم
شاہپالے نوں ہاشم شاہ دے جنگ اتے کر قایم
اول لکھ رقہ متّ سلہوں ہو جاون چھٹکارے
نہیں تاں تیغ زبان تیری دی گگنے تے چمکارے
سخن بندوکے داروں دیوے ساز سیاہی والا
کانی نال پرو قطاراں رن کراں سبھ کالا
باڑ اندر کر کھاڑ چوطرفی صف پر صف لٹاواں
دشمن دی ماں بھین محمد مکھی ہار ٹپاواں
صفدر مدد کرے ہر ویلے جو شہنشاہ شاہاں
زور اوہناں دے نال محمد دیو دشمن نوں گاہاں
سرو-بانو تے مہر-افروزے چنتا چکھا جلائیاں
نال فکر دے اٹھ شتابی شاہپالے ولّ آئیاں
گوشے سدّ کے آکھن لگیاں سن شاہا کنّ دھرکے
ایہو کم وڈا تدھ آیا نہ ہٹ رہنا ڈر کے
صیف-ملوک نوں نکا سکا ہولا ککھّ نہ جانیں
اس پچھے سر دینا لازم این فرض کر مانیں
ہاسی ٹھٹھا جان نہ مولے اس دا ضایع ہونا
جے اج آہلک ڈھلّ کرینگا پوگ عمر دا رونا
باپ اوہدا سلطان مصر دا عالیشان کہاوے
چار اک سے تخت دا سائیں اس ولّ سیس نواوے
ایہو اکو بیٹا اس نوں کر کر عجز دوائیں
منتاں منّ منّ لدھا آہا کرم کیتا ربّ سائیں
ہک اوہدے وچ ایویں آہی لکھی قلم ربانی
بیٹی تیری دی تک مورت چائیوسُ سرگردانی
پندراں برس ہوئ جد ایویں سفر مصیبت سہندے
ندیاں اندر رڑھدا رہا تیکر چڑھدے لیہندے
محنت سختی جھاگ مصیبت قہر کلور بلائیں
شہر تیرے دے در پر پہتا کھڑیا پکڑ ازائیں
ایہہ ہن نہیں مناسب تینوں ڈھلّ کریں اک پل دی
صیف-ملوک رہے وچ قیدے ایہہ تیری واہ چلدی
اوہ ہے مرد کرامات والا جے آپوں چھٹّ آیا
کی جوانا مردی تیری کی جانیگا پایا
توں سلیمان نبی دی جائی دیو پریاں دا راجا
زور تیرا کی یاد کریگا چھٹیا بیمہتاجا
آدمیاں دے راجے تینوں کی آکھنگے سارے
حیف اوہدی سلطانی یارو جس ایسے پڑ ہارے
اک آدم گھر اس دے پہتا کر کر ایڈ کشالے
اوہ بھی دیواں پھڑ کھڑیا کیتوسُ نہ اپرالے
جے مہمان تیرا اوہ بنیاں سدا رہیں گا لازم
کی جانیگا کڑماں چاری باپ اوہدا شاہ عاصم
نالے نرم اقبال تساڈے جانیگا ہر کوئی
گھروں جوائی قید کرائیوسُ اس تھیں کجھ نہ ہوئی
بے ابروئی تے نامردی ہور نہیں اس جیسی
قلزم دا شاہ کون نکارا کرے دلیری ایسی
در تیرے توں پکڑ منگائے خاص جوائی تیرا
کر کے قید ازاب دسالے ہائِ ہائِ قہر ہنیرا
صیف-ملوک مہمان اساڈا کوڑ نہیں اس گلّ وچ
ایہہ نکاح روحاں دا مولٰی کیتا روز اضل وچ
اٹھ شتابی لشکر لے کے کر قلزم ولّ دھائی
صیف-ملوک لیاویں زندہ تاں تیری رہِ آئی
شہزادے وچ ہوسن صفتاں بیبی آکھ سنائیاں
نالے واست سراندیپوں شاہاں لکھ پچائیاں
شاہپالے نوں سن سن صفتاں پئی محبت اسدی
کویں اکھیں نظریں آوے دل سکدا جند کھسدی
شہزادے دے سچے عشقے اثر اوتھے ونجھ کیتا
قدرت دے ہتھ نال الٰہی پھڑ سوئی دل سیتا
سرو-بانو تے مہر-افروزے دتے تاء گلاں دے
آتش بھڑک لگی شاہپالے جیوں بھڑکار جھلاں دے
ایسی لمب غصے دی اٹھی سڑن لگا سر سینہ
بھجّ گئیاں سبھ ہور صلاحاں گرم ہویا جد کینہ
جمبش جسے جوش مغز وچ چکیں باہاں چبدا
منشی سدّ لکھائیوسُ رقہ بھریا قہر غضب دا
منشی تیز نویس شتابی پہتا وچ حضورے
ضری-رقم جیہا خوش کاتب حرف اوہدا تکّ جھورے
کاغذ اتے کالی کانی کیتی اوس روانی
لکھے سخن کھرے جو دسے شاہ شاہپال زبانی
لکھیا خط اجائب پتلی سوہنی صاف نوشتوں
حرفاں دی پھلواڑ بنائی باغ بہار بہشتوں
ہر ہر سخن میانوں باہر فولادی تلواراں
سخنوں سخت زبان محمد کردی ماراں ماراں
خط تیار ہویا جس ویلے لگی مہر شہانی
اوہو آہو خط لے ٹریا جس تن رڑکے کانی
سے کوہاں دا پینڈا کر کے قلزم اندر آیا
ہاشم دے دربارے جا کی ایلچی سیس نوایا
ادب سلام بجا لیاندا جیوں کر ایلچی کردے
تھیلی کھولھ رکھی لے منشی پڑھ پڑھ کمبن ڈردے
آ ساقی بھر دہ پیالہ اوہ جمشیدے والا
کالی راتیں چانن لگے واہ خرشیدے والا
ایسا مدھ جدھے چمکاروں ایہہ شب کاگوں کالی
بن کے خاص اکیکی تارہ گگن چڑھے پھلہالی