عەقیدەی مەرزیە/مبحث الوحدة
Jump to navigation
Jump to search
| ←مبحث الوجود والوجوب | عەقیدەی مەرزیە (1860) by مبحث الوحدة |
مبحث الايمان بالله→ |
| گەردەلوول تۆز کەسرەت هەڵی کرد | سەفای لە ڕووی جام دەروونم لابرد |
| دڵ خەفەس لە ناو تۆز و خاکدا | بێ وەسەر تەوحید زاتی پاکدا |
| ئەرچی بۆ وجوود نەوعی دووەمین | یەک واجب وجوود کافیە یەقین |
| لەبەر ئیستیغنا بەو یەکە بێ شک | بەخودا ناون هەردوو یا ئەم یەک |
| لاکین ئەووەڵ جار کە پێی نیا ناو | عەقل تەعەددود تێرێتە بەرچاو |
| بۆلابردنی تۆزی وەسواسە | نەفی تەعەددود بکریە خاسە |
| «واجب الوجود» کونهی مەخفییە | ڕاسە نایزانین، زانیاگ نییە، |
| لاکین دەزانین یەک حەقیقەتە | ئەم زانینیچە بە حەقیقەتە |
| بۆچ؟ حاکی لە ئەو هەر مەفهوومێکە | یەقینە ئەڵبەت، مەحکیچ یەکێکە |
| بۆچ؟ ئەو یەک مەعنا ئەرسەد کوللییە | تەسەووری مەنع شەریکی نییە |
| ئایا زاتی وێ بۆ «ماتحت»ی خۆی | یا عەرەزی وێ، تەفاووت نەکەی، |
| حیکایەت ناکرێ، زەریفی بشنەو، | ئومووری کەسیر موختەلیف بە ئەو |
| مەر موشتەریک ون لە چشتێدا گشت؛ | لە گشتیاندا مەوجوود وێ ئەو چشت |
| هەر ئەو یەک چشتە مەحکییە «بالذات» | حیکایەت لەوان «بالتبع» دەکات |
| لەمەدا چ تۆز شوبهە و شکێکە | مەحکیی ئەو تەنیا مەعنا یەکێکە |
| هەرگاە کە مەحکی یەک حەقیقە بوو | چونکە حاکیی ئەو بەو تەریقە بوو |
| ئەگەر بۆ فەردی بوی تەکەسسور | «خارجا كما حيث التصور» |
| پەس بە ئەمرێکە تەمیزی ئەفراد | لەو ماهییەتە موشاعە زیاد |
| تەعەییون بە نەفس ئەو ماهییەتە | ناوێ؛ ماهییەت چونکە یەک چشتە |
| تەعەییون ئەر لەو تەرەتتوب کەوێ | چلۆن تەعەددود بۆ فەردی دەوێ |
| لە تەعەییوندا ئەوا بوو ئیسبات | حاجەت بە ئەمرێ زیادە لە زات |
| تەعەییونیچ خۆ ڕاسە و جازیمە | دەگەڵی وجوود موتەلازیمە |
| لازم بوو نەبوو واجبی مەعبوود | «ذاته بالذات» مەبدەء بۆ وجوود |
| «هف» یانی: «هاذا»: ئەم لازمییە | «خلف»: خیلافی فەرزی ئێمەیە |
| پایانی ئەمە بە باتیل زاتە | بۆچی؟ ئیحتیاج «خاصة»ی ئیمکانە |
| بەڵ ئەر تێ فکری دیسان لازم هات، | هەروەک ئیحتیاج، تەرەککوب بۆ زات |
| «أي مما به الاشتراك كان | و ممش به الامتياز بان» |
| ئەگەر بپرسی بۆچی «واجبین» | یەک ماهییەت ون یا موختەلیفەین |
| لە وجووبدا شەریکن هەردوو | ئەویچ یەک مەعناش خۆ لێت مەعلووم بوو |
| کە مەئخووز ناوێ یەکێ لە ئەمرەین | مەگەر لە چشتێ «مشترك في البين» |
| بۆی وە مەئخەز مەبدەء بێگومان | ئەو چشتە بۆ ئەو یەک مەعنا وتمان |
| کە ئیشتیراکت لەوێدا دا ساز | ئەمرێ تر «لابد» بوو بۆ ئیمتیاز |
| بۆچ؟ شەیئی واحید قەد ناوێ بە عەین | لەبۆ ئەمرەینی موتەغایرەین |
| لەبەر یەک حاکی مەحکی واحید بوو | ئیمتیاز بە ئەمر لە زات زائید بوو |
| لازم هات تەرکیب «بلا تردد» | وەک حاجەت «بنا علي التعدد» |
| بەم خولفە لە گەرد کەسرەت لازم بوو | واگەردی کەسرەت لە ڕووی دڵ لاچوو |
| لەسەر دۆشەکەی لە کەسرەت پاکی | گوێ ڕادێر خۆش خۆش لە مەحکی و حاکی |
| بنوو وە تەوحید ئەو بێ چوونەوە | وە گۆڕ شوبهەی «بن کمونە»وە |
| ناگونجێ دیتر تەقریری زائید | کەلام بێتە سەر بەحسی عەقائید |
| سەردی مەسائیل بوێ وە تەفسیل | ئەغڵەب بێ دەلیل، جار جارێ دەلیل |
| تەهزیبی کەلام نەکەین زەریفە | بەحسی سیفات و زاتی شەریفە |
| قەند تا موکەڕڕەڕ، موشک تا وەکۆتر | مەزاق شیرینتر، دەماغ خۆشبۆتر |