عەقیدەی مەرزیە/مبحث الشَّفاعة

by مەولەوی تاوەگۆزی

←مبحث بقاء الجنة والجحیم

عەقیدەی مەرزیە  (1860)  by مەولەوی تاوەگۆزی مبحث الشَّفاعة

مَبْحَثُ القَضَاء وَالقَدَر→

«مِنْها الشَّفاعَةْ و تُسْتَبَانُ	لِمَنْ ٲذِنَ لَهُ الرَّحْمانُ
مِنَ الٲنبياء مِنَ المؤمنين	رَزَقَنا الله منها ٲجمعين»
لەو سەروەختی سەخت حەشر و داروگیر	پیر وەسە منداڵ، منداڵ دەوێ پیر
ئەنبیای عیزام پێش و پەس یەکسەر	کەس بۆی دەس نادا پێ بنێتەوبەر
هەر زەلزەلەیە و وەلوەلە و وەی وەی	نەفس نەفسییە هەر کەسێ بۆ خۆی
تا ساحیب ڕوتبەی مەقامی مەحموود	«سر اندر سجود دل اندر شهود»
«يَسْمَعُ «ٳرْفَع رٲسَكْ، قُلْ تَسْمَع،	ٳشْفَعْ تُشْفَعْ سَلْ تُعْطَ» فَيَرْفَعْ»
دەیێتە و دیار، چلۆن خۆر هەڵێ	ئەو هەر «ٲمّتی ٲمّتی» دەڵێ
«يَشْفَعُ يُشفَعْ فی كل الٲنام»	مۆئمین و کافر تەمام خاس و عام
بۆ کافر بۆ فەسڵ قەزا بە تەعجیل	تەخفیفی سەختیی ئەو ڕۆژ و تەهویل
بۆ موئمین لەبۆ عەفوی سەییئات	بۆ زیادی و ڕەفع دەرەجەی جەننات
«شِفاء القلوب لكلّ المَرْضی	مِنَ ضَوْء الضَّحی اسْتَضِیء «فَتَرْضی»»
ڕەحمەت بۆ هەموو عالەم یانی: وا	مەقامی مەحموود ئەعزەم یانی: وا
لەودوا جڵەو مورەخخەس دەکرێ	ئەزانی ئیزنی شەفاعەت دەدرێ
«كُلُّ نبی لٲمَّتِهِ	وَ كُلُّ شيخ لِشيعَتِهِ»
برا بۆ برا، سەدیق بۆ سەدیق	«هاكذا» تەحقیق واجبە تەسدیق
وەختێ دەس بڕیا لە هەموو لایێ	نۆگەی ڕەحمەتی حەق تەعالایێ
ڕەجا و شەفاعەت حەزرەتی ڕەسوول	بۆ کەبیرە وەک سەغیرە مەقبوول
ئەگەر برسیتە و دووری لە تێری	«واتقوا يوماً لا تَجْزی» تێری
جووعی تۆ بەوە غەیرە مەدفووعە	«لا يُسْمِنْ وَ لا يُغْنی مِنْ جُوُع»ە
مەنعە دەلالەت، دەمی بۆ مەماڵ،	لە عوموومی «فی الاشخاص» و ئەحواڵ
«لَوْ سُلّمْ» سەڵای تەخسیسی دەدەین	ئێمە بەقەدەر ئیمکان جەمع دەکەین
موسبیت با نافی، خاس دەگەڵ عامە	ئەڵبەت دەزانی موقەددەم کامە؟
زۆر کەس هەن وە بێ حیساب و عەزاب	دەڕۆنە بەهەشت؛ «فَنِعْمَ المآب»
کافر، موبالیغ، ئەر موعانیدە،	جومهوور دەفەرموون (فی النار) خالیدە
موئمین ئەر فاسق، ئەگەر موتیعە	خالید «فی الجنة» و ڕوتبەی ڕەفیعە
فاسق کەی؟ ئەوسا کە عەزاب بدرێ	یا عەفو بکرێ و بە جەننەت ببرێ
بەعزێ لە ئەعلام «ذوالعلم السّابغ»	دەڵێن کافری ساعی و موبالیغ،
لە ئیجتیهاددا هیچ نەیکرد تەقسیر	سەعیی کرد حەقی هەر نەبوو دەستگیر
چون تەکلیف ناکا حەق لە تاقەت ڕەد	ئەو موبالیغە ناوێ موخەللەد
قەولی غەزالیچ «عليه الرحمة»	لە بەعزێ جێگە نزیکە بەمە
«وَٲمَّا الٲطفال» دەڵێت نەوەوی،	مەورید بێ بۆ فەیز سووری و مەعنەوی،
سەحیح بەهەشتین تیفلی موشریکین	«فَنِعْمَ المولی رَبُّ العالمين»
مومکینە لەسەر سەغیرە عیقاب،	گەورە عەفو کا هیچ نەدا عەزاب؛
فەزلی دەفەرمووت: کەبیرە نییە،	عەدلی دەفەرمووت: سەغیرە نییە
««يَغْفِرْ دُونَ» شِرْكْ مِنْ ذَنْب نَشَا»	با بێ تەوبەیچ بێ، «لِمَنْ؟ مَنْ يشا»
بەم شەرتە «مادون» حەڵاڵ نەزانێ؛	ئەگەرنە کوفرە، دەرمانی کوانێ؟
«عِنْدَنَا» کاسیب گونای کەبیرە	هەر وەکوو کاسیب گونای سەغیرە
ناوێ بە خاریج لە وەسفی ئیمان	یاخەیر داخڵ وێ بە کوفر و حیرمان
لە جەهەننەمدا نییە موخەللەد،	بەڵ بە مەحزی فەزڵ موخرەجە و موسعەد
کەنارێ بگرە تۆ لە ئیعتیزال	کەلامی خاریج پووچە و بێ مەئال
ئەسڵێکی مەخووف زۆر هەیبەتناکە	گومانم خەتمی بەم تەرزە چاکە:
بێ ئەمە دەلیل شەرعیت وێ دەسگیر	لە ئەهلی قیبلە کەس مەکە تەکفیر
ئەر «بَرّ» ئەر «فاجِرِ» فەرق مەکە، هەموو	«صَلِّ خَلْفَهُم وَ عَلَيْهِمُ»
«لله» لیباس نەهی لە مونکەر	ئەمر بە مەعرووف زەریف کە لەبەر
کە چاوت پێ کەوت مونکەرێکی کرد	یەکێ، دەفعی کە، لە گەورە تا ورد
بە دەس، بە زوبان، یاخۆ بە جەنان	«وَهذا الآخر ٲضعَفُ الايمان»
«نعوذ بالله» جەزای نەوێنی	ئەو حاڵە: مونکەر تۆ نەیبوغزێنی؛
«ٲضعف الايمان» کە ببڕێتەوە	هەر کوفرە دیتر بەسەر ڕێتەوە
پەناهـ بەر خودا لەوەی کە نەدوێ،	عاجزیچ نەوێ، کەیفی پێ بجوێ!
ئایەی شەریفەی «لا يَضُرّكم»	لە ئیشتیباهدا زۆری کردن گوم
مەعنایان تەواو نەزانی چییە؟	خسووس بوێنین ئەم شرووتیییە
«شرطُهُ ان لا يؤدّی الی	فتنة، وَ ظُنّ اَنْ تُقُبلا»
تۆ بێ ئازا وە چاک بکێشە تێغ	تا تێدا دەچی هیچ مەکە درێغ
«وَالله ستّارْ لاَ تَجسَّسُوا	وَلاَ تٲمَنوا وَلاَ تَيْٲسُوا»
تەقوا بەکارە بۆ من و تۆ و ئەو	«ثُمَّ نُنَجّی الّذينَ اتَّقَوا»
خولاسەی تەقوا کە کەوتە پێوار	با نەوبەی بۆتەی تەوبە بێ ئەمجار
سیمی مەغشووشت چاک بتوێنەوە	لە دەس غەل و غەش خۆت بسێنەوە
«هَدی ٳليها بِٳرشاده	و يَقْبَلُها مِنْ عبادِهِ»
«فضلاً وَ رَحْمَةْ جناب الكريم	حبّذا اللطفُ الخفّی العَميمَ»
تەفرەی ئەم تەوبەی واجیبە تا کەی؟	عومری سۆزوو کوا ئەو سۆزووی دەخەی؟!
موحیببی مەحبووب حەقیقیی ئەقدەس	حوببی تائیفەی تەواوبینی هەس
دەرمان دە لە ڕووی «قُرُوح» و «جُرُوح»	پەڕۆ کە دڕیاگ بە تەوبەی «نَصَوح»
ئەر باز نەفسی شووم تۆ لە ڕێ نابا	تاقی «ٳنّه كانَ تَوّاباً»
سەد تەوبەت شکاند خۆت مەشێرەوە	قاپی گوشادە باز هەم بێرەوە
تۆ مەچۆ لە خەت «فاسْتَقِمْ» ئەودەر	«مرحباً ٲهلاً سهلا يا قَدَرْ»
عەلاحیدە و سەخت ڕێی مەلاحیدە	ڕێواز کۆمەیی «نفسّ واحِدَة»
ئەر سەد بار بێ بەیت هیچ ماڵت نەوێ	لەناو عەشرەتدا پەکت ناکەوێ
خۆت لە هاوبەیتی هاوماڵان نەخەی	نیمە بەیتێکیچ هەر چاکە، سا دەی
«سائِقَ الٲظْعَانْ نحوَ حَیّ طَیّ!»	عەجەل نەک مەهەل ڕێی پێ ناوێ تەی
حەرەکەت کە بۆ بەرەکەت دەدا	بەرەکەت باز هەم حەرەکەت دەدا
«طَالَما كُنَّا نَسْمَعْ طَعْنَنَا	مِنْ وُشاتِنَا فَسُقْ ظَعْنَنا»