شیرین و خوسرەو/12

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
شیرین و خوسرەو  (1735)  by خانای قوبادی
12. کشیدن شاپور صورت خوسررا نوبت سوم
چون عەکس توراب ئەو دنیای فەرتووت ڕەوشەن کەرد خورشید چون دانە و یاقووت
شۆڵەی ئافتاب وێنەی مەودای تێخ سیلسیلەی گێسووی شەو بۆی جە بێخ
بێدار بین جە خواب پۆل مەیخواران کەمەر وە پێڵان عەنبەرچە داران
کەردشان بە پا سەیوان گوڵ دۆز نە سەرای بۆی میشک دەیر پەری سۆز
سارا، کام سارا؟ چون ڕەوزەی بەهەشت زێبندەی نیشات شایستەی گوڵ گەشت
نەغمەی بوڵبوڵش نە پای چەتر گوڵ مویەرد نە کەیوان چەرخ دوور مەنزڵ
گوڵ باخچەی ڕەندش چون گوڵزار توور نە پای کۆساران مدرەوشا جە دوور
چەشمەش چون چەشمەی ڕەحیق کەوسەر مبێزا شێوەی شیرینی و شەکەر
نازداران جە شەوق ئەو زێبا مەقام ئەو نیشاتگەی خاس خەجستە فەرجام
گا ساز بزورگ شەهناز مژەندن گا تەسنیف، گا شعر تەحسین موەندن
مەشغووڵ بین بە سەرف بادەی شیرازی پەی وێشان بە شاد مکەردن بازی
باز شاپوور هەم نەخش شیرین کەرد ئاغاز مەخفی جە یاران ساحێب غەمزە و ناز
ئاوێزانش کەرد بە تووڵ نەیدا تا پێش بۆ شیرین هەم شێت و شەیدا
ناگا هەم شیرین شۆخ شیرین ڕەنگ چەرخ دوو چەم چون چەم شۆخ پۆڵاد چەنگ
دیش هەم ئەو سوورەت ئاڵای بۆ عەنبەر مدرەوشا چون شەوق ستارەی سەحەر
هۆرێزا بە جەخت هیچ نەکەرد ئەندێش خەرامان چون سەوڵ ئاوەردش وە پێش
جە سەوداش ئەو شۆخ ڕشتەی ئیلاهی ڕەنگ گوڵناریش گێڵیا بە کاهی
کارێ پێش ئاما شیرین ئەرمەن وەخت بی گیانش بێزار بۆ جە تەن
بە سەد دڵ عاشق گرفتارش بی نە ساتێ ئارام، نە قەرارەش بی
مبۆساش پەیوەست، مماڵا نە چەم مگریا جە تاو چون شەرارەی شەم
بێزار بی نە جام بادەی گوڵناری بە خەدەنگ عەشق دەردش بی کاری
حوسنش چون شوعلەی خورشید مبێزا چون تەجەلی توور نوور لێش مخێزا
دەرسات جە هیجران گێڵیا جە ڕەنگ جە گفتوگۆ کەفت، زوبانش بی لەنگ
قەترە بەست ئەسرین بە ڕوخسارشدا بە قورس ڕوخسار پڕ ئەنوارشدا
زومرەی خاڵ خاسان جەمین مایەی نوور ساو کێشان جە لای شیرین بەی دەستوور
واتشان یە کار سەرسەری نیەن مەکر جادووی دێو یا پەری نیەن
نیشتن نە دەورش زوڵف خیاتەی خاوان ئەنای ئەو سوورەت کەردن فراوان
واتشان نیەن ئەی کارە بازی ئەگەر نەکەرمێ یە چارە سازی
دوور بۆ شیرین شەش دانگ شایی مکێشۆ ئاخر سەر بە ڕیسوایی
با جا بگێڵمێ سارا و کۆ پەیوەست بەڵگە ئەحواڵێ بگنۆمان جە دەست
عاقبەت چەند کەس دڵسۆز جە یاران گرتن گوزەرگای گشت ڕاویاران
شایەد بزانان بە بێ کودوورەت شەممەیێ جە شەرح بەیا ئەو سوورەت
چەندێ کێشاشان ئەوان دەردسەر نەدیشان هیچکەس «ديار البشر»
بە ئەدەب سوجدەی پای تەختش بەردن بە موقەڕەبان دەرگاش عەرز کەردن
واتن هەی شیرین شۆخ لەب شەکەر پەی کەشف ئەی نەخش دلارای دڵبەر
فراوان گێڵام سارا و کۆ پەیوەست هەرچەند کە کەردیم کەس نەکەفت ئەو دەست
سەهی سەر و قامەت لێشان بی مەمنوون واتش هەی یاران باڵا زەڕ ستوون
ئارۆ بە شادیی ئەی سوورەت بەندە ئەی فەرخوندە نەخش خاتر پەسەندە
بنۆشیم بادەی ئەرغەوانی ڕەنگ گۆش دەرێم وە ساز نەغمەی عوود و چەنگ
بە «حسب الفرمان» جەناب شیرین ساقیان شۆخ زوڵف بۆ عەنبەرین
بە پێڵدا توڕەی میشکین کەردن پەخش پڕ کەردن جە مەی پیاڵەی پڕ نەخش
شەکەر لەب هەر جام مەی کە موەردش سوجدەی ئەو سوورەت جارێ مکەردش
خەم بی قامەتش چون نەخل نەوخیز جە هجووم باد فەسڵ خەزان ڕێز
ئاهش وێنەی دوود ناگیرەی سەقەر ڕاگەی کەهکشان گەردن گەت نە وەر
باخچەی ڕوخسارش بە زەردی کەرد مەیل چون وەڵگ وەزان ڕشتەی نەو سوەیل
ئاخر جەودما دەر ساعەت شاپوور بە دەلیل عەقڵ دەریافت کەرد جە دوور
زانا کە شیرین بڕیا قەرارەش یاوا وە سەرحەد جنوونی کارش
هورێزا وە پا فەرخوندە شاپوور وێش بەو قەتاران منمانا جە دوور
شیرین دیش شاپوور مەحفووز بی جە زەوق فەرماش بە یاران قورس قەمەر شەوق
ئەحواڵ ئەی نەقش ئاڵای زەر نیگار بکەردی تەعجیل جەو شەخس ئیستیفار
شایەد بزانۆ جە لاش بۆ عەیان ڕەمزێ جەی سوورەت بکەرۆ بەیان
جەمعێ پەرستار دانای پڕ شعوور پەی کەشف ئەحواڵ شین وە لای شاپوور
پەرێش سەرانسەر شیرینتەر جە قەند کەردشان تەقریر شەرح سوورەت بەند
شاپوور دا جواب ئەو خاس خەیاڵان ئەو جەمین جامان وەنەوشە خاڵان
وات یە دووڕێوەن سفتەنی نیەن وەگەر هەن پەی کەس گوفتەنی نیەن
شەخسێ هۆرێزا ئەی گوفتەی شاپوور عەرز کەرد بە شیرین جەمین شوعلەی نوور
شیرین ئێد شنەفت خێزا هەم بە وێش گیسوو چون حەڵقەی کەمەند کەرد بە کێش
جە شەققەی خرخاڵ، زڕەی پاوانەش جە خشەی ساچاخ، شنۆی لەرزانش
خرۆش کەفت نە دەشت دەیر پەری سۆز نە ڕەوزەی گوڵان وەش بۆی دڵ فرۆز
وێنەی سپی سەوڵ شۆخ خەرامان شی وە لای شاپوور بێ سەر و سامان
بازوو هەم جە تار بلوور ڕەخشان مەیگوون لەب چون لەعل دانەی بەدەخشان
بە شوعلەی شەهاب ئاهـ سەردەوە نیقاب جە ڕووی قورس ڕوخسار دڕدەوە
شەمع ڕوخسارش سا چون کوورەی نوور ساتیع بی چون شەوق تەجەللای کۆی توور
چەم چون چەرخ تەور تەواو چارە ڕەش موژان چون خەدەنگ پەڕ دار تەرکەش
بە شەوکەت شکۆی شەهریاریش بی بە هەیبەت شێوەی جیهانداریش بی
شاپوور دیش شیرین بەو ڕەنگ بە دروست سوجدەش بەرد دەرلاد وێنە بت پەرەست
ئاخر شەکەر لەب بە سەد غەمزە و ناز واتش بە شاپوور دانای فسوون ساز
چمان دیارەن نادیرەی دەوری مەرد دانشمەند ئەرستوو تەوری
عەرز کەرد بێ خیلاف جە کۆن مەقامت ئەسڵت چ کەسن، تۆ چێشەن نامت
ئەر ڕاست مواچی دانای بێ نەزیر بێ شائیبەی کیزب، بە خودا و بە پیر
جە گەنج و ئەسباب، جە خارا و ئەتڵەس یەند پێت مبەخشۆ تا بواچی بەس
چون ئەو نەیرەنگ ساز، سامیری بێزە شنەفت ئەی هەواڵ جەو شەکەر ڕێزە
خەیلێ بە ئەدەب شاپوور سوجدەش بەرد مەدحش بە زوبان فەسیح ئەدا کەرد
واتش ئەی شاباڵ شاهزادەی ئەرمەن تووتیی خۆش تەقریر، تەبەرزەد شکەن
ئەی بەندە مەردێ کار ئازموودەن بە پای دانایی جیهان پەیموودەن
تەییم کەرد جون باد سوبخێز سەحەر خرابە و مەعموور عەرسەی هەفت کیشوەر
جە هەر سەرزەمین جە مەهـ تا ماهی ئاگام بە تەوفیق زات ئیلاهی
شیرین ئێد شنەفت جەو دڵ پەسەندە واتش ماچی چێش جەی سوورەت بەندە
واتش هەی سوڵتان ئەقلیم خووبی هەی خۆر ڕەخشان بورج مەحبووبی
قسەی ئەی سوورەت دوور و درازەن وێنەی زوڵف تۆ شیرین ئەندازەن
هەروەختێ خەرگای شای سیمین عوزرا خاڵی بی جە خەوف وجوود ئەغیار
ئەڵبەت جە پای تەخت فەرخوندە سەریر ڕەمزێ جەی سوورەت مکەروون تەقریر
بە حەرف شاپوور نەقشبەند ئاڵا شیرین شەم شەوق زەڕ ستوون باڵا
عەقد و پەروین تەور یاران هام دەرد چون«بنات النعش» پەڕاگندە کەرد
دیش مەیدان خاڵی ئەو نادیرەی دەور وستش نە مەیدان گۆی سوخەن بەی تەور