دیوانی سالم/ت
Appearance
1
[edit]موحیتی عاریزی دڵبەر لە سەردا زوڵفی پڕچین هات | بە دەوری باغی گوڵدا، تەرزی سونبول، مەحزی پەرژین هات |
هەوای ماچی لەبت ڕێی بەندەری زوڵفی بە دڵ ون کرد | موسافیر بۆ سیاحەت سوویی چین چوو تووشی ماچین هات |
بە تەم کەللەی دەماوەند بوو لە ئاهم گەردەنەی ئەلبورز | بە ڕێی ڕەیدا کە قیسمەت ڕۆژی ئەووەڵ بوو وەرامین هات |
کەلامی وەسفی حوسنی تۆم دەخوێند دوێشەو بەتەنهایی | لە پەردەی غەیبەوە تا ڕۆژ بە گوێما دەنگی تەحسین هات |
دوعام بۆ دەفعی چاوی بەد لە حوسنی تۆ دەکرد ئەمشەو | لە دەم روح الأمين تا سوبحدەم ئاوازی ئامین هات |
حەدیسی کوشتنی فەرهادی بێکەس پێت بڵێم چۆن بوو؟ | لە شەوقا دای بە سەریا تیشە وەختێ، دەنگی شیرین هات |
هەمیسان کەوتە خوێن زەخمی دڵی سالم، وەکوو جاران | بە سروەی بای سەحەر یەکدەم، کە نەفحەی زوڵفی موشکین هات |
2
[edit]سا بە زاری بۆ نەناڵێنم لە داغی فیرقەتت | بەندبەندم نەیسیفەت سووتا بە ناری میحنەتت |
کەی لە قەبرا تا بە مەحشەر دەردەچێ یادت لە دڵ | زەحمەتە بۆ عاشقی دڵدادە تەرکی سوحبەتت |
دێتە خاتر تا لە خوانی حوسنی تۆ حەققی نمەک | قەت بە من پایانی نایێ زیکری شوکری نیعمەتت |
ڕاستە دڵ بەندە لە توڕڕەی زوڵمەتی زوڵفت وەلێ | ڕۆشنە کولبەم لەبەر شەوقی خەیاڵی ڕوومەتت |
سوجدەجۆن وەک بیدی مەجنوون سەروها ئەفکەندەسەر | بۆ تەفەڕڕوج گەر خەرامان بێ لە باغا قامەتت |
بێ ڕەمەق وا ئووفتادەم تاقەتی ناڵەم نییە | ئەی تەوانا! بۆ زەعیفان کوانێ ئاخر مروەتت |
تەرکی دامەن گرتنی دڵبەر نەکەی سالم بە مەرگ | نامەوێ بڕوێ گیای بێ خار لە خاکی توربەتت! |
3
[edit]چ بڵێم برا؟! بە قورئان، حەیرانە دڵ له کارت | ڕیتی تەعەششوقی پوول پەیمانەیی قەرارت! |
پەڕ دەردەکەی لە شەوقا، پەروانەیی لەپێی پوول | بەرقی تەڵایی مەسکووک شەمعی شەبانی تارت |
تۆ بولبولی پەرێشان، گوڵ پوول و کیسە بوستان! | نیو قازەکانی تاران، نەوغونچەیی بەهارت |
مەعشووقە یەک تومانی، جانانە دوو هەزاری | ساحێبقڕانە پیرت، مانووتە یاری غارت |
پوولێ بەرابەری تۆ، کێشاویە دڵبەری تۆ | تا پوولە دڵبەری تۆ، چۆن من دەبم بە یارت |
ڕووبەندەپۆشی کیسەت ئاغۆشی چەند کەسی دی؟! | وەک یاری من، هەتا سەر، موشکیل ببێ بە یارت |
مەحجووبەکەی کە شەبها غەڵتانی باخەڵت بوو | باقڵ بە میلی بەققال خاڵی دەکا کەنارت |
داخۆ قەدیم چ ڕەندێ نیم دانگی بردبێ لێی؟ | گوێی کەل بووە بە میقراز، مەستووری نازدارت! |
ئیتر بە چاوی تەمکین مەیڕوانەرێ لە وەزنا | سەڕڕاف بە سووکی هانی، سەنگینی باویقارت |
سێسەد نیقابی دێبا، گەر بۆی دروست کەی ئاخر | بێ پەردە دێتە بازار، خاتوونی پەردەدارت |
بازووتە هەردوو جێی پوول، زانیومە چەند عەزیزن؟! | «مودخەل» فیدای یەمینت، «ئەشعەس» فیدای یەسارت! |
نەقڵی مەواجیبی کۆن هێناومە ناو، وتت: ئۆف! | ساڵێکه من دەکێشم، خەرجیی هەموو نەهارت |
دەموت: ئەرێ برادەر! ئەمساڵ مەواجیبم کوا؟! | دەدوت: بڵا حیساب کەم ئالیکی ئەسپی پارت! |
دەموت: لە پوولی قوللوغ، قیسمەت بە ئێمە ناگا | دەدوت: ئەویش لەباتیی نان و پەنیری شارت! |
دەموت: لە قیستی سەرتان نادەی حیسابی جەوزا؟ | دەدوت: لەپێی چ بوو دام ئەو خەرجەکەی بەهارت؟! |
پەشمەک دەبا وتم: دڵ، دەدوت: بە نۆشی جانت | دەموت: گرانە نرخی، دەدوت: بە زەهری مارت |
ئەو ڕۆژە پێم وتی: بێ، پوولێ بدەین بە شەربەت | دەدوت: منی تەواو کرد، تەکلیفی بێ شومارت! |
باری حیسابی بێجا ناڵێم بە چنگی تۆ بوو | چەنگاڵی تەنگچەشمی بردوویە ئیختیارت! |
سالم! کلیدە گریان بۆ قوفڵی مەخزەنی دڵ | سا دەی بڕێژە سەحرا لوولوویی شاهوارت |
ئەی دیدە! بێنە چابووک مەرجان و دوڕ بە دامەن | با هەڵگرن حەریسان ئوفتادەیی نیسارت |
سالم ئەگەر تەڵەب کەی «ئەشعەس» بە کۆمەکی کار | وەک کیسەپوولی «مودخەل»، سەد عوقدە دێتە کارت! |
4
[edit]هونەرمەندی نییە بۆ دام، ئەگەر یەکدەفعە ماهیی گرت | خەمی زوڵفی پەرێشانت بە موو سەد دەفعە ماهی گرت |
هەمیسان ڕووی لە من پۆشی، دەرێغا، یاری مەحجووبم | بە قانوونی قەدیمی، ماهی دوو هەفتە پەناهی گرت |
تەرەححوم کە، بڵا جەورت نەگاتە مەرکەزی ئاخر | بڵێن: عاشق لەدەست دڵبەر زەمامی پادشاهیی گرت |
لە توهمەت، تا تەوانا بێ، «حذر کن»، ئەی ڕەقیب ئامان! | لە دامەن پاکیی مووسا زەمین ساحێب گوناهی گرت |
لە قوربی قافڵەی دونیا، موکەممەل، دوشمنە ئیبلیس | بە هۆشیاری بڕۆ سالم، کە دوشمن دەوری ڕاهی گرت |
5
[edit]دڵی پڕ وەحشەتم جانا لەبەر موژگانی وەک تیرت | حەساری بوو لە حەڵقەی دەرهەمی گێسوویی زەنجیرت |
لە سەعیی هاتوچۆدای، ئەی خەیاڵی غەمزە دەیزانم | نیهانی بۆ شەبیخوونی دڵە دووبارە تەدبیرت |
میانت بەستووە، تورکانە، بۆ قەتڵم لە مەستیدا | تەحەممول کە زەمانێ با ببۆسم دەست و شەمشیرت |
ویداعی جان و دڵ ناکەم وەلاکین غائیلەم زۆرە | لە وەختی زەربی شەمشێرا ببینم حاڵی تەئخیرت |
موفەڕڕەح بێ دەماغم با لە نەفحەی توڕڕەیی جانان | وەرە ئەی بادی شەبگیری سەرم قوربانی تەئسیرت |
بە تیرت جەرگم ئەر لەت کەی ئەبەد تەرکی نەزەر ناکەم | لە مەرگا بۆ تەماشا بازە دایم چاوی نەخچیرت |
دەزانم فیعلی پەنهانت ئەگەر چی موئمینی زاهیر | فەریبی من مەدە زاهید بە تەسبیحات و تەزویرت |
بەتەنگ هات ئەی شەوی زوڵمەت دڵی سالم لەدەس توولت | چ بوو نەتشوشت بە ئابی سوبحدەم ڕوخساری وەک قیرت؟ |
6
[edit]دەستوبردی دڵبەری، ئێستە لە غەمزە و ڕووتە ڕاست | مەنسەبی شەمشیرداری، بۆ کەچیی ئەبرووتە ڕاست |
موویی موشکئەفشانی تۆیە باعیسی ئەحواڵی من | زەخمی ناسۆری دڵی مەحزوون لە بۆی گێسووتە ڕاست |
دەورەیی «ماء الحياة» ی لەب لە زوڵفی زوڵمەتە | پاسەبانی ئاوی حەیوان خاڵەکەی هیندووتە ڕاست |
قووەتی بازوو بەکار نایێ لە وادیی عیشقتا | شێرگیری ناوەک ئەفگەن دیدەیی ئاهووتە ڕاست |
ئەژدەهای زوڵفت لە کوێری کەوتە سەر تیغی برۆ | خاڵی تۆ بۆ دیدەیی حەی دانەیی زمڕووتە ڕاست |
عیشقی تۆ بۆ جانی عاشق وەک تەلیسمی بابلە | بۆ گرفتی دڵ، زەنەخدانت چەهی هارووتە ڕاست |
سالمی دێوانە هوشیارە لە بەحسی مەدحی تۆ | نوکتە نوکتە، یەک بە یەک، وەسفی هەمووی مەربووتە ڕاست |
7
[edit]دڵە خەڵوەتسەرایی حەزرەتی دووست | دیده آیینه دار طلعت اوست |
سیمیای عیشق و کیمیایی ویسال | هر چه دارم ز یمن همت اوست |
ڕێی دڵی داوە چونکە توڕڕەیی یار | گردنم زیر بار منت اوست |
بە کەسێ عاشقم منی ڕیسوا | همه عالم گواه عصمت اوست |
دڵ بە خدمەت تەقەڕڕوبی دەس کەوت | پردهدار حریم حرمت اوست |
هەر چی گوڵڕوخ کە جازبی دڵ بن | ز اثر رنگ و بوی صحبت اوست |
چ کەمە ئامەدی جیهانی خەراب، | هر کسی پنج روزی نوبت اوست |
بولبول و تەوفی گوڵ، من و ڕوویی یار | فکر هر کس به قدر همت اوست |
دیدە نازانێ بۆ عەزیزە لەلام | زانکه این گوشه خاص خلوت اوست |
لادە سالم لە ڕاهی تیری نەزەر | سینه گنجینهٔ محبت اوست |
8
[edit]بێنە سا بادی سەبا لەم حاڵەدا پەیغامی دووست | تا کنم جان از سر رغبت فدای نام دوست |
وەختە بونیادی وجوودم نەیسیفەت ئاگر بدا | طوطی طبعم ز عشق شکر بادام دوست |
ئاوی کەوسەر قەت قوبووڵ ناکا لە دەس غیلمان و حوور | هر که چون من در ازل یک جرعه خورد از جام دوست |
ناڵە بێ تەئسیرە ئەی دڵ زەحمەتی خۆت بەس بدە | دردسر باشد نمودن بیش از این ابرام دوست |
قەسدی ئەو دوشنام و جەورە مەیلی من بووس و کەنار | ترک کام خود گرفتم تا برآید کام دوست |
دیدە کوحلی پێ دەوێ بادی سەبا سا بێنە زوو | خاک راهی کان مشرف گردد از اقدام دوست |
تووشی دەردی ئادەمم یاران لە قەیدی خاڵەوە | بر امید دانهای افتادهام در دام دوست |
مردنە یا سەبرە سالم، چارەیی ئەم عیللەتە | زان که درمانی ندارد درد بیآرام دوست |
9
[edit]ڕەنگی ڕووم ڕابوورد، درێغا، باز لە حەسرەت ڕوویی دۆست | خەم بووە قەددم لە غەمدا هەر وەکوو ئەبروویی دۆست |
مەیلی عەتر و میسک و ڕەیحان و گوڵ و خاوم نییە | گەر سەحەر بادی سەبا بێنێ بەلاما بوویی دۆست |
سەهلە گەر سەد خامی وەک من، مولحید و دەهری ببن | سالیکی دین وەردەگێڕێ، دیدەیی جادوویی دۆست |
کێ بوو دەیوت هیندییان ئەورەنگی زێب نین، سەهوی کرد | پادشاهی موڵکی ڕوومە خاڵەکەی هیندوویی دۆست |
ئاگری جەوری دڵارامم هەتا دێ خۆش دەبێ | ناری زەردەشتی بە دائیم کەی دەگاتە خوویی دۆست |
باڵ دەکاتە ئەڕڕە قومری، پەی دەکا سەروی چەمەن | گەر لە گوڵزارا ببینێ قامەتی دڵجوویی دۆست |
زەحمەتە ئیتر نەجاتم بێ لەدەست شەبهایی هیجر | دەرهەم و توولانیی و تاریکە میسلی موویی دۆست |
ئاخ و داخ و حەسرەتا، خۆزگەم بە پار کە ڕۆژ و شەو | دادەنیشتم کامەران، پەیوەستە هەمزانوویی دۆست |
بۆ دەوای مەحرووق دڵ، سالم مەچۆرە لای حەکیم | قەد دەوای تەبرید نییە بۆ تۆ، مەگەر لیموویی دۆست |
10
[edit]دەوری ئەم قەڕنە لەسەر من بە ستەم هات و گوزەشت | ساڵ و مەهـ، هەرچی حەیاتم بوو، بە غەم هات و گوزەشت |
لەنگەری تایری دەوڵەت لەسەرم توولی نەبوو | وەکوو هەورێ کە بخا سایە، بەهەم هات و گوزەشت |
قافڵەی عومری گرانمایە لە ئیقلیمی وجوود | چەند چالاک و سەبوکڕەو، بە عەدەم هات و گوزەشت |
جوستەنی تیری ڕەوانت بە نەفەس توولی نەما | وەک کەمان قامەتی پیری کە بە خەم هات و گوزەشت |
لە گوزەرگاهی وجوودا بە شیتابێکی تەواو | بۆ بیابانی عەدەم، مەوکیبی جەم هات و گوزەشت |
بوو بە چین جوملە لە پێشانییی نامەردی بەخیل | لە کەفی مەردی سەخی، هەرچی درەم هات و گوزەشت |
ئەشکی سالم کە لە جۆشا هەموو خوێناوی دڵە | وەهـ چ سەیلێ بوو کە وەک ڕەنگی بەقەم هات و گوزەشت! |
11
[edit]لە چەمەن سەروی ڕەوانم کە عەیان هات و گوزەشت | لە سروشکم بە ڕوخا جۆیی ڕەوان هات و گوزەشت |
مەدد و توولێکی نەبوو شەعشەعەیی ئامەدی بەخت | وەکوو بەرقی فەلەکی، جیلوەکونان هات و گوزەشت |
وەکوو شادی نەبوو ئیستی لەسەرم، یاری عەزیز | موددەعی، وەک غەمی دێرینە، گران هات و گوزەشت |
یار و ئەغیاری منن هەردوو کە ڕۆیین پەس و پێش | بە عەقەب فەسڵی بەهارا سەرەتان هات و گوزەشت |
ئەشکی من، چونکە تەڕاوەتدەهە بۆ باغی ڕوخت | ئەی بەسا شەو لە دوو دیدەم سەیەلان هات و گوزەشت |
زۆر نیکت لە سەفای سینە بە هەر کەس کە نوواند | جامەیی سەبری دڕی، سینەزەنان هات و گوزەشت |
دڵ وەکوو نوقتەیی سابیت لە میان بەستەییی تۆ | چەرخی پەڕگارسیفەت بەس دەوەران هات و گوزەشت |
یێرشی تیپی موژەی دی، کە دڵم، ڕوو بە قەفا | لە پەنای سایەیی زوڵفت، بە ئەمان هات و گوزەشت |
شوێنی هەر باقییە ئێستەش لە لەتیفیی لەبی تۆ | دەفعەیێ بوو، لە خەیاڵا، بە دەهان هات و گوزەشت |
خوونبەهای ماچی خەیاڵیتە، ئەگەر هەر سەری من، | بوو بە پا، سەر لە ڕەهی تۆ بە دەوان هات و گوزەشت |
دڵ کە سالم بوو، لە ڕووی زێوەر، توڕڕەیی نەدەبەست! | ئێستە مەجرووحە، لە موو موشکفشان هات و گوزەشت |
12
[edit]وەک دوڕڕ و عەقیق نەقشە دەندان و لەبی ئاڵت | میسلی بەڕەزا پەخشە ئەگریجە لەسەر خاڵت |
نارنجی زولەیخایە گۆی چاهی زەنەخدانت | تەوقی ملی شیرینە پاوانە و خڕخاڵت |
پەنجەت لە حەنا مەگرە سوورێکی تەڵخڕەنگە | خوێنی دڵی من ئاڵە بۆ پەنجەیی شمشاڵت |
بەخبەخ لە قەدی سەروت، چەند دڵبەر و مەوزوونە | سەیری کە چ شیرینە فێس و گوڵی دەسماڵت |
گەر بێت و نیقاب لادەی في الجمله دەبن دەردەم | مەحزوونی سیەهـ چەشمان مەجزووبی دیدەی کاڵت |
بێ ڕەحم و جەفاکاری بۆ کۆهکەنی غەمگین | شیرینی زەمان ئامان! ڕەحمێ بە پەشێو حاڵت |
13
[edit]ئەی تاسی بەدەن پڕ فەرەحی لەززەتی نامت! | وەی داغی دڵی خەستە، نەمەکسوودی کەلامت! |
ئەی سونبولی زولفت هەمەدەم عەتری مەشامم! | وەی زێوەری سەرچەشمەیی چەم، قەددی نەمامت! |
ئەی گەردنی جانم بە ئەبەد حەبسی کەمەندت! | وەی مورغی دڵی شێفتە پەڕبەستەیی دامت! |
قاسید لە تەرەف تۆوە سەلامێکی گەیاندم | قوربانی وەفای دەم بە دەم و جەوری مودامت |
ئەی جان بە فیدای نوکتەیی شیرینی دەهانت! | وەی سەر بە نیساری قەدەمی پەیکی پەیامت! |
قاسید نییە ئەم پەیکە، یەقین «خضر»ی نەجاتە | بەخشی بە منی موردە حەیاتێ لە سەلامت! |
تۆ نیتە مەگەر ئارەزوویی دیدەنی مەهجوور | سا دەی وەرە ئەم مەردومەکەی دیدە مەقامت |
با سوجدە بەرێ کەبکی دەری، نەقشی بەری پێت | سا هەڵسە بکەن خۆشڕەوشان مەشقی خەرامت |
کوشتت کە هەموو مونتەزیری شۆڕشی حەشرن | قەد دەرخە؛ هووەیدا کە قیامەت لە قیامت |
تەئسیری تەعەششوقتە، وەیا وەسفی فڵانی؟ | سالم کە تکا شەهدی چەکیدە لە کەلامت |
14
[edit]تاڵانی سەر و ماڵم چاوی ڕەشی فەتتانت | پابەندی دڵ و دینم گێسوویی پەرێشانت |
وەک خەنجەری ذی جوشن تا ڕۆژی حەشر دەتکێ | خوێنی دڵی مەزڵوومان بەو خەنجەری موژگانت |
بۆ چم دەوێ ئەو قیبلە گەر نەیکەمە خاکی ڕێت | ڕۆحم بە چ مەسرەف دێ، گەر نەیکەمە قوربانت |
لەب تیشنەیی ماچێکە لەو دامەنی پاکی تۆ | مانیع مەبە لەم خێرە، دەستی من و دامانت |
15
[edit]ڕایگرت بە ستەم دیسان چاوی ڕەشی فەتتانت | بۆ قەلبی دڵی زارم سەف سەف سەفی موژگانت |
ئاشوفتەگییی دەوران کوللەن لە دڵم قەیدە | سەوداییی پەرێشانم بۆ زولفی پەرێشانت |
تیری موژە قاتیلمە، خۆت دوور بە لە نەزدیکم | وا چاکە نەبێ خوێنم ئالوودە بە دامانت |
دڵ ساکینی گێسووتە، ڕەهجۆیە لەناو زوڵمەت | تا ئابی بەقا مابێ، لەو چاهی زەنەخدانت |
دووهەفتەمەهی من تۆی، دوو هەفتەیە مەستووری | بێ، چاکی نیقاب لادە بۆ عاشقی حەیرانت |
بەدگۆ! بە بەدی کردمت بەدنامی هەموو عالەم | سا لادە لە من ئیتر، توو مەسحەف و ئیمانت |
وەک بولبولی شۆریدەم بۆ لێوی وەکوو غونچەت | پەروانەیی بێ پەروام بۆ عاریزی ڕەخشانت |
سا حەرفی دوعا خوانت گوێ بگرە، بڵێ ئامین | جان و دڵی سالم بێ، قوربانی دڵ و جانت |
16
[edit]دەناسی قاتیلی دڵ گەر نیگەهـ کەی سوویی موژگانت | ئەدا کە خوونبەها سا بووسەیێ دەستم بە دامانت |
تەواو نابێ لە سەودای عاریزت بۆ دڵ، گرفتاری | لە داوی توڕڕە بەربوو کەوتە نێو چاهی زەنەخدانت |
کەفەن پیراهەنم بێت و مەشۆن زەخمم وەسییەت بێ | بە خوونالوودە ئازادن لە مەحشەردا شەهیدانت |
سەرم، ئەووەڵ قەدەم، دانا لەسەر کووچەی ڕەهی عیشقت | دڵ و دینم بە یەغما چوو لە سیحری چاوی فەتتانت |
بەریم یەکسەر لە نیعمەتهایی فیردەوسی، لە دونیادا | کەرەم کەی گەر بە من لیمۆیی پوستانت لە بوستانت |
دەپرسی گەر لە مەهجوورت: بە پەیکانی موژەت سەوگەند، | خەمیدەقامەتە سالم کەمان ئاسا لە هیجرانت |
17
[edit]هەمیسان لەت لەتە جەرگم، بە یادی تیری موژگانت | سەراسیمەم لەبەر فیکری ئیشارەی چاوی فەتتانت |
سییەهـڕۆژ و پەرێشانم لە قەیدی سیلسیلەی زوڵفت | گڕی خستە دڵم، دیسان، خەیاڵی لەعلی خەندانت |
بە شەرحی میحنەتی دووری، دڵی سەختت دەسووتێنم | لەپاش دەردی جودایی، گەر ببم یەک شەو بە میهمانت |
لەگەڵ من جەوری خۆت کەم بوو، ڕەقیبیش بوو بە هەمڕازت! | دەخیل فیرعەونی عەسری خۆت! مەکە سا گوێ لە هامانت |
لە هەر سوو حاسیڵە زوڵمەت، ڕەهـ ئەندەر ڕەهـ لە گێسووتا | دەسا ئاوی حەیاتیش وا لەناو چاهی زەنەخدانت |
ئەگەر خوێن ئاستینت تەڕ نەکا، ئەی خوسرەوی خووبان! | دەزیبێ سەر لە مەیدانا بە بازیی گۆیی چەوگانت |
دڵی پەروانەوارم، حەسرەتا، عومری چ کۆتا بوو؟ | بە ئەوەڵ شوعلە سووتاندی، چراغی ڕوویی ڕەخشانت |
دوبارە زەخمی دڵ موشتاقە بۆ تیری نیگاهت، دەی | لە عیشوەت ئاوی زەهری چێشتبێ، گەر نووکی پەیکانت |
بەبێ تو زیندەگیم ناوێ، لە دووریی تۆ حەیات مەرگە | لە دەستم بەرمەدە دامەن، وەرە دەستم بە دامانت |
مەرامی خاتری ئەغیارە ڕەفتارت لەگەڵ سالم | بە میسلی عەهدی دونیایە وەفا و عەهد و پەیمانت |
18
[edit]موسەلسەل هاتە سەر دۆشت، بە بازی، زوڵفی چەوگانت | لە حەلقەی جەدوەلی خەمیا، دەڵێی گۆی عاجە پوستانت |
نیشانەی فەتحییە وەختی هەزیمەت لەشکری غەمزەت | شکستە بۆ دڵی عاشق سەفی بەرگەشتەموژگانت |
لە باغا غونچە دڵتەنگە لە حەسرەت غونچەیی لێوت | گەریبانچاک ڕوواوە گوڵ لەبەر شەوقی گەریبانت |
لەلای من زوڵفی تۆیە باعیسی ئاشوفتەگیی دونیا | نەماوە فیتنە بۆ عالەم، بە غەیرەز چاوی فەتتانت |
ئومێدی دڵ نەماوە تا حەشر ئازادی قەیدت بێ | تەلیسمی بابلە، جانا! مەگەر چاهی زەنەخدانت؟! |
حوبابی ئاو موبەددەل بوو بە ئەسڵی بەیزەیی قومری | لە حەسرەت عەکسی سایەی قامەتی سەروی خەرامانت |
سولەیمان نەیدەکرد ئەسراری خاتەم قەت لەگەڵ سوخرە | ئەگەر لەو وەختەدا زاهیر دەبوو، لەعلی بەدەخشانت |
بە غەیرەز جانفشانی، فیکری هیچ ناکا دڵی سالم | بە عەفوا بەرمەدە، تووبی و خودا، دەستم لە دامانت |
19
[edit]میرزا! وەرە لێم لادە، دەستی من و دامانت | ئەیمەن مەبە لێم نەک بێم یەک دەفعە بە مەیدانت |
تۆ قاژیی و من شاهێن مەقڕێنە بەدەورمدا | نەک حەملە بەرم، ڕۆبەم چنگەڵ لە چیقڵدانت |
من توغرول و تۆ سەعوە، قەسدم ئەمەتە ناگاهـ | میخلەب لە سەرت گیر کەم، دەرچێ لە عەقەب جانت |
من شێرم و تۆ گاوی، شەڕڕاڕیی و ناترسی | جوستەن کەم و بشکێنم وەک نەی هەموو ئێسقانت |
بۆ من قەڵەمە نێزە، بۆ تۆ سپەرە دەستگا | بۆ تەجرەبە، با لێ دەم یەک حەربە لە قەڵغانت |
نووکی قەڵەمم تیژە وەک نێشی درەفشی تۆ | سەوهان زەدەیە فیکرم وەک گازنی بوڕڕانت |
ڕەنگینە هەموو شیعرم وەک نەقشی تەکەڵتووی زین | مەزموونکەشە فیکرم وەک قوللاپی دروومانت |
سەڕڕاجیی و هەم شاعیر، هەم ڕۆبەم و هەم داشۆم | دەفتەر لە تەغاراوت دەرزی لە بنی ڕانت |
ڕەنگدۆمیی و ڕەنگزیندۆز، هەم لێ دەم و هەم بەند کەم | کشتەک لە کونی لووتت، مشتەت لە دەفەی شانت |
هەم لێ دە تەقەڵ هەم خەت، هەم لێ بەم و هەم تێ کەم | نەخ نەخ لە کونی دەرزی، نەم نەم لە قەڵەمدانت |
تێت ناوە، لەلات خۆشە، ناخۆشە دەری بێنن | بەو خەرجە دەبێ دەربێ، ئەو پارە لە گیرفانت |
دەرپێ بکەنە هەم ڕەخت، هەم بتبەم و هەم بتخەم | لەو حەوزی حەمامی گەرم، بێ جل تەنی عوریانت |
سەنعات و سەخایی تۆ بەس تەنگ و گوشاد هاتن: | هەم حەلقەیی ئاوزوونەت، هەم سفرەیی میهمانت! |
20
[edit]بە نەزاکەت نییە گوڵ وەک بەدەنت | غونچە دڵتەنگە لە حەسرەت دەهەنت |
سینە پڕ چاکە لە تیری غەمزەت | دڵ گرفتارە لە چاهی زەقەنت |
باغەبان ئەمڕۆ لە باغا قەدی یار | پەستی کرد قامەتی سەروی چەمەنت |
کاشیفی کوفرە لە ڕوو کافری دین | تاری گێسوویی خەمی پڕ شکەنت |
ئەی گوڵاو جێگەیی تۆ شیشە نییە | عاریزی دڵبەرە ئەسڵی وەتەنت |
سوجدە بۆ تاقی برۆی یار بەرە تۆ | وەسەنی بی مەپەرەستە وەسەنت |
دادی شیرین مەدە سالم بە قەڵەم | نییە قەندی قەڵەمێ وەک سوخەنت |
21
[edit]ئەگەر باوەڕ دەکەی، سەوگەند بە ئەبرووت | هیلال ئاسا خەمیدەم بۆ مەهی ڕووت |
دووسەد عوقدەم لە دڵدایە بەبێ تۆ | درۆ ناکەم بە عوقدەی چینی گێسووت |
فسوونی عیشقی تۆ بۆ من تەلیسمە | بە ئەفسوونی نیگاهی چاوی جادووت |
لە کونجی بێکەسی جانم بە لەب هات | بە گۆشەی لەبنشینی خاڵی هیندووت |
لە ئەشکی خوێن بە یادی لێوی ئاڵت | کەنارم بوو بە کانی لەعل و یاقووت |
تەنووری پڕ گڕە میحنەتسەرای دڵ | بە گەرمیی تابی شوعلەی ئاتەشیی خووت |
کەناری چاوی سالم جۆیبارە | بە سەروی قامەتی مەوزوونی دڵجووت |
22
[edit]جیهان ئارایە مەهـ ئەمما نە وەک ڕووت | هیلالی یەکشەبە ناگاتە ئەبرووت |
لە لەبتا مەنبەعی ئابی حەیاتە | دەڵێی ڕێی زوڵمەتە هەر سوو لە گێسووت |
هەوای سێبی زەقەن ئەی دڵ نەکەی قەت | موهەییایە لە ڕێتا چاهی هاڕووت |
کە تۆ غائیب دەبی تاریکە چاوم | دەڵێی نوقتەی بەسەرمە خاڵی هیندووت |
بە یادی لەعلی دڵبەر ئەشکی خوێنین | مەڕێژە لەعلی خۆی نادا بە یاقووت |
لە نوتفەی، تیفلی موشک، ئاهوو عەقیمە | نەبا فەحلی سەبا گەر بۆ خەتا بووت |
لەگەڵ بەرگەشتەبەختی من موژەی تۆ | قیاسم کرد لە ڕووتا وەک یەکن جووت |
تەبی موحریقمە بۆ پوستان و لێوت | دەوای تەبریدی من عونناب و لیمووت |
لە باغا غونچە مەشقی لێوی تۆی کرد | نوخوستین گوڵ لە خەندەی تۆوە پشکووت |
مەپۆشە ڕووبەڕوو ڕووی ئافتابت | بەبێ ڕووی تۆ دەلەرزێ سالمی ڕووت |
23
[edit]شۆری شەهرم گەر وەها بێ، جێمە هاموون عاقیبەت | یاری لەیلا خەسڵەتم دەمکاتە مەجنوون عاقیبەت |
گەر شەپۆلی بەحری ئەشکم موڵکی ڕووم وا داگرێ | دەبنە یەک هەر دوو لەگەڵ دەریایی جەیحوون عاقیبەت |
ڕامی خۆی کردم لە ئەووەڵدا بە عیشوە، چاوی مەست | دەست و پای بەستم بە سیحر و کەید و ئەفسوون عاقیبەت |
بۆ موتیعی، عیسەئاسا ڕاستڕەو بوو پیش از این | وەک خەتی تەرسا بینای نا حەرفی واروون عاقیبەت |
سەرچناری چەشمەیی چاوم ئەگەر وا هەڵقوڵێ | مەوج و گەردابی دەگاتە کێوی گودروون عاقیبەت |
سێ بە سێ یەک یەک تەڵاق دەن، بادەکەش، با دوختی ڕەز | تا ئەبەد مەستی دەبەخشێ چاوی مەیگوون عاقیبەت |
ئەی ڕەقیب با تۆ لەگەڵ من زوڵمی فیرعەونی بکەی | سەرزەمین قوتت دەدا وەک گەنجی قاروون عاقیبەت |
عافییەت بێ، وەک غەزەنفەر، دوشمن ئەر خوێنم بخوا | پشتی ئەو دەشکێنێ پەنجەی شێری گەردوون عاقیبەت |
تەنگدەستی دەوڵەتی لەدوایە سالم موژدە بێ | شادمانی دێ لەگەڵ ئەحواڵی مەحزوون عاقیبت |
24
[edit]هەمیسان کەوتمە ناو دەریایی فیکرەت | سەری دا باز لە خاتر مەوجی میحنەت |
هیلاکی کردْوم زەهری تەحەممول | سەبووریم چوو لەدەست ئەندووهی فیرقەت |
سەنەندوج، باوجوودی باغ و گوڵزار، | بەبێ تۆ تارە لێم، وەک شامی میحنەت |
دەجۆشێ خوێن لە دڵما میسلی دەریا، | بە ڕووما دێ، سروشکم هەروەکوو شەت |
وەها کەوتومە سەر فرمێسکی چاوم | تەفاوت ناکرێ ئەسڵەن لەگەڵ بەت |
کەماندارن جەفای چەرخ و غەمی یار | لەدەست تیری قەزایان نیمە موهلەت |
25
[edit]بە نەقدی جان دەدا یەک بۆسە دڵدارم، وەلێ زەحمەت | دەگاتە حەددی وابوون عوقدەیی کارم، وەلێ زەحمەت |
بە پایین گەر نەیێ عومرم، بە پایین دێ شەوی هیجران | دەبینێ سوبحی وەسڵت دیدەیی تارم، وەلێ زەحمەت |
حەکیم ئەووەڵ زەعیفی کردوْم بۆ کەشفی دانایی | دەکا ئاخر دەوایی قەلبی بیمارم، وەلێ زەحمەت |
بەسەرچێ گەر حەیاتم، بێ زمستانی غەم و هیجران | دەکەم ڕۆژێ تەماشای باغ و گوڵزارم، وەلێ زەحمەت |
بە شوهرەت سالمم، ئەمما لە هیجرت پیری کەنعانم | دەبێ ڕۆشن بە وەسڵت، دیدەیی تارم، وەلێ زەحمەت |
26
[edit]سروورم پەست و باڵادەستە میحنەت | زەعیفی قووەتی ساندم لە قووەت |
عەجائیب سەبعە عومری ئەهلی دونیا | لە ئەووەڵ دەردیسەر، ئاخر مەشەققەت |
بە تەحقیق جاهیل و شێت و نەفامە | کەسێ بیبێ لەگەڵ دونیا مەحەببەت |
لە دونیا ڕاحەتی قەت نابێ بۆ کەس | خەیاڵم بێ لەناو قەبرا فەراغەت |
ڕەفیق بێن باربەندی کەین لە دونیا | مەحەللێکە مەکانی قەحت و عوسرەت |
دەخیلتان بم، مەکەن لەم تەکیە، تەکیە | نییە ئەسڵەن ئومێدی ئیستیقامەت |
وەرە سالم مەبە میهمانی دوونان | بەقینە، دەتکوژێ ئاخر بە زەیقەت |
27
[edit]ڕەشە، تیغی شکەمی کەر بە ڕەشت | ڕەشە، پاپاخی ڕەشت ڕاست بە ڕەشت |
خایەوو پاچکەوو شاخی بەران | بە لەشت، هەم بە پشتت، هەم بە ڕەشت |
ڕەشە هیندوویی خەبیست میهمان کەم | بە ڕەشیی خۆی ڕەشە گیرکا لە ڕەشت |
شافی سوور لەو ڕەشە لێیی دەردێ | ڕەشە، ... وەک خومی لیلەنگە ڕەشت |
ڕەشە، دیدەی پەست ئەزبەسکی ڕەشە | شەوە کافوورە لەچاو چاڵی ڕەشت |
مەسکەنی ڕەش بەچچەیە مابەعدت | ڕەشە ئەوسا ڕەشەڕەشیان بە ڕەشت |
تاوی دا ناری ڕەشت مەترەقی تر | ڕەشە دوور بێ ڕەشیی مەردوم لە ڕەشت |
ڕەشە، نازانی لەبەر چی ڕەشە مووت؟ | دایکوتاوە ڕیشە، ڕەشە لە ڕەشت |
(بو برەی میم کوقالی؟) خۆشیەکەت | ڕەشە بتبینم و ڕەش کەم لە ڕەشت |
بیست دوو سەد ئیسمی لەغزی | ڕەشە ڕەش ب، ڕەشە ڕەنگین لە ڕەشت |
گەر تەڵەبکاری،گەلێ کافییە بۆت | ڕەشە سووری گەڵی گونڕەش بە ڕەشت |
ڕەشە زەربی گەڵ ئەگەر زەربی کەسە | ڕەشە مەششاکی کەری ڕەش بە ڕەشت |
ڕەشە بەم شیعرە ڕەشت پارە دەکەم | چڵ و چێوی چەمەڕەش بێ بە ڕەشت |
ڕەشە هەر شام و سەحەرە شەش نەوبەت | شاخی جەمعی بزی سەردەشت بە ڕەشت |
چوارچێوەی کورسی بە پشتی کەفەڵت | ڕەشە وەک تاقی خەڵووزانە ڕەشت |
سوختەگەزیت هەیە بۆ توندیی و تاو | ڕەشە، چەند گەرمە لە تا پشتی ڕەشت |
میسرەعی ماوە شریتەیی وەسفت | تا ڕەشە ماوە، ڕەشە سوور بە ڕەشت |
28
[edit]تاقە لە مەرکەزی جەمال خاڵی سیەهـ وەکوو نوقەت | جەدوەلی زوڵف چەنبەری دەوری کراوە میسلی خەت |
پایی خەیاڵی جوزئیی من، لەنگە لە وەسفی کولیی تۆ | وادییی سەنگڵاخی عیشق، پایی خیرەد دەکا سەقەت! |
دەیکەمە بەندەری «فورات» گەر بە «ڕەی»ا گوزەر بکەم | ئەشکی ڕەوان بە ڕوومدا دێت و دەچێ بە ڕەنگی شەت |
دڵ لە سەوادی زوڵفتا، ئابی بەقای لەبی دەوێ | چونکە بە زوڵمەتا دەچێ، زەحمەتە ڕێ نەکا غەڵەت |
ڕەمزی میانی چاو و دڵ کەشفە لە فیکری سالما | مەنعە لە کوردییا بکا عەرزی مەعانییی لەغەت |