دیوانا مەلایێ جزیری/ب

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
دیوانا مەلایێ جزیری  (1630)  by مەلایێ جزیری
قافییا ب

دەستێ قودرەت کو هلاڤێت ژ بەژنا تە نقاب[edit]

دەستێ قودرەت کو هلاڤێت ژ بەژنا تە نقاب ب جەمالا جەبەرووتی مە نەمان پەردە و حجاب
ل گولێن تەی تەر و نازک کو سەحەر گرتی خوناڤ د ئەباریقێ قنینان ژ حەسەد سۆهتی گولاب
عەینێ کافووری یە مەشرەب مە ژ حوسنا تە یە ساف لەو ژ عشقا تە د دل دا مە ڤەبوو علمێ عوباب
مە ژ سەر چەشمەیێ حەیوان قەدەحەک سافی ڤەخوار ناگهی لەززەت و زەوقا مە ب سەد جلدێ کتاب
لەو د چەنگێ مە دخوینی کو د عشقا تە ب ساز مە ب بەژنا تە دخوینن نەی و قانوون و رەباب
قەهوەیا تەلخێ دگەل زەهرا هەلاهل بدەری مە ژ دەستێ تە موبارەک شەکەرامێزە گولاب
قولزەمێ عشقێ ژ بایێ خوە موخالف دەمەکێ د هەماماتێ عەجاجێ مە ل سەر دەستێ غراب
سەحەرێ خوزرێ عنایەت کو برین چەشمەیێ دل ب جەهانێ مە نەزەر دا کو جەهان عەینی سەراب
ب حەبابێ مەبە مەغروور وهە سەرگەشتە مەلا با ڤ بەر کەفتیە وێ بەیهودە سەرگەشتە حەباب
وە یە هودهود ژ سەبا بێت و بزانین چ یە حال کو ل حالێ مە غەریبان نە سوئال و نە جەواب
هەردو برهێن تە نە محراب چ یمان و چ کوفر بوود و نابوود کو یەکن ئەڤ چ سەواب و چ عقاب
وەرە نیشانێ نشانی دە خوە بێپەردە سەحەر لێ ژ خوینێ بکە پەرهیز کو شەهیدان چ حساب

لِله الحَمد ژ یارێ مە د دەست جامە لەبالەب[edit]

«لِله الحَمد» ژ یارێ مە د دەست جامە لەبالەب ژ لەبێ نۆشێ پەیاپەی د دل ئلهامە لەبالەب
د ریا وان خەت و خالان کو نە حەرفێن قەلەمێ نە مە ژ فەیزا تە یە مەستانە رەوان چا مە لەبالەب
مەستێ شەهکاسێ مەیا جەزبەیێن رووحی ددین رووح دزانت کو ژ بەر لەززەتێ عشق مامە لەبالەب
نێرگزا مەست ژ بالا چەمەنا سونبول و گول تێ قەدەحێ تازە ب دەستێ خوە مەشی دا مە لەبالەب
وەحدەتێ سرفە مە مەشرەب تە چ ئکسیرێ وجوود ئەم لەبالەب چ لەبالەب ب خوە هەم جامە لەبالەب
شەمع و پەروانە ب زاتێ خوە ژ حالێ مە د دوورن ئاتەشەک سرفە ژ عشقا تە ڤەوەستا مە لەبالەب
قەدەحەک تازە ژ عشقێ د ئەزەل دا مە حەکیمی ژێ دنۆشین هەی و هەی هێ ب خوە جاما مە لەبالەب
جارەکێ گۆهتە نشانی نە مەلا یی وەرە بانی ئەڤ دخواست مە ژ دل و جان دەهەن و کامە لەبالەب
تە دزانم تە دبینم کو تو یی نوورا ووجوود ئەللاهـ ئەللاهـ ژ چ نوورە د سەرایا مە لەبالەب
ژ عنایەت نەزەرێ خاسسە کو هەر مەسرەع و بەیتەک قەدەحێن ئابا حەیاتێ نە د شعرا مە لەبالەب

شاهـ ب قەسدا کوشتنا من[edit]

شاهـ ب قەسدا کوشتنا من رم هەژاندن بێسەبەب دا مە چەشمێ قەهر و خەشمێ رم ل دل دا گۆ ئەدەب
کوشتییێن دیدار و دینێ بێخەتا هەر دەهـ سەدن هەر سەحەر دیسا ژ نوو وێن تێنە کێرێ سەد جەلەب
دێ ژ چەرخێ پەنجومین بێتن تەنەززول کت مەریخ مسلێ شەمسێ گەر کشینیتن ل وان تیغێن غەزەب
هەر مەجالا ئەو د جەنگێ بێت و رەت هەر جارەکێ راست و چەپ دێ بێختن سەد سەد ب مزراق و قەسەب
روستەم و جەمشید و خالد، حەمزە یان شێرێ عەلی ئافەرین یا شەهسوارێ تورک و رمبازێ عەرەب
لێ ل تۆلێ ئاستانێ چخ ب وان لەعلان کرن دەرگەهێ فەتحێ ڤەبوو ئیرۆ ل مەهجووران عەجەب
بەندەیێ سادق سەحەر ئامانجێ رەشتووزێن خوە کر من ب قەولێ دژمنان دت بەر خەدەنگان بێسەبەب
لەشکەرێ قەهر و غەمان وێ چوون حسارا دل بکن کەعبە و بەیتو ل-حەرامە لێ ب نوور بێتن رەجەب
سوفتییێن پوڕ لەعل و مەرجانان ب موژگانان حەتا دیدە رەوشەن بوون ب دینا دێمدورێ سیمینغەبەب
ئێ ڤ غوزری را دڤێت ئاڤا حەیاتێ بت نەسیب دێ ب سەعی و جەهدێ یەکسان بن ل بال وی رۆژ و شەب
خدمەتا پیرێ موغان دێ کت کەسێ مەقسوودە مەی شیشە و جاما زوجاجێ ئێ دڤێت دێ رەت حەلەب
جەورێ هندی دێ کشینت هەر کەسێ تاوووس دڤێت گەوهەر و دوررا یەتیم بێ تەرکێ سەر تێتن تەلەب
غەفلەتی ئەو کەششفی شیر دەست ب دەست هاتن جەگەر گۆ غەبینەت یا مەلا مسکین مە لێ کەر کر کەزەب

من د دل کۆڤان هەزارن داغ و کەیبەر بێحساب[edit]

من د دل کۆڤان هەزارن داغ و کەیبەر بێحساب محنەتا وەردێن ب خارن وێن د دل دا سەد نشاب
سەد نشابن من د دل ئیرۆ ژ خارێن سۆرگولان یەک ب یەک پەیکان چەڤی بوون چوونە جەرگێ دا کولاب
پوڕ ب وان جورحان خوە تێرن لەو کو دی دەرمان دکر شەربەت و ئاڤا حەیاتێ شەککەر و قەند و گولاب
گەر دوسەد پەیکان د نێڤا دل ب وان دێ خوەش بوان هەر دەما کەوکەب بدینا نەجم و پەروین بێحجاب
زەهرە و عقدا سورەییا کەششفی بوون ئەو د شەرق سایەیا بەختێ مە دایێ ما ل سەر پەردە و نقاب
واژگوون دەورێ نوما من چەرخ و بایێ لەولەبان کەوکەبان سەیرا موخالف گرت و تێکل کر حساب
ڤێک کەتن شەمس و زوحەل ئیرۆ د بورجا عەقرەبێ سەیف چوو دەستێ مەریخێ مولکێ دل لەو بوو خەراب
لەو تەنەززول کر مەریخێ نۆبە چوو دۆرا زوحەل چوو تەرەف مهرا سپهرێ نەززلی عەردان عەزاب
لەو ب شەش برجان عەتارد ژ ئافتابێ دوور بوو لێ زوحەل بوو موشتەری ئاڤێتە چەرخێ ئنقلاب
شەووشی نەزما نوجوومان هەیئەتا چەرخ و بورووج لەو ل وەزعەک دەرنەتێتن ماهـ و زوهر و ئافتاب
مونقەلب من دی مەنازل ڤاژی ئەو سەیرێ دکن یەک ب یەک خوین ژێ دبارن ئاتەش و لەمع و شهاب
زوهرەچەنگێ ئەڤ سوواژ دی ئەو ژ چەنگ ئاڤێتە چەنگ خوەش ل پێ قانوونێ وێ گوهـ دە تو قانوون و رەباب
ئەز دبێم ئاخرزەمانە دێ قیامەت رابتن لەو شەڤا تاری کشاندی یوو نەهشت ئەسوەد غوراب
خوەش ل من عالەم سیاهـ ما ستێر و کەوکەب قەت نەمان ئەز ژ ڤێ رۆژێ دترسام ئاخری زوو کر شتاب
ئەڤ نە ئەو ئقلیمە یا شەمس و کەواکب تێ ب سەیر ئەز نە وێ عەردێ دبینم یا کو لێ ئەو ماهتاب
جنن و تەییارەک مە دی وەربوو د من وندا کرم دامە بەر پەنجە و کولابان هلفراندم وەک عوقاب
سوفلەوی ینام و ئاڤێهتم زەمینا زولمەتێ لێ کو هشیارم گەلۆ یان خەونە من دیتی ب خواب
دێوێ مەلعوون و مونافق ئێ خودێ روورەش کری ما ب بالا هلکشێتن عاقبەت چی بت سەلاب
ئەهرەمن تەعلیم دابوو ئەبیەزی دەست تێ هەبوو پوڕ ب ڤێ تەعلیم و رایێ هاتبوو چووبوو ختاب
سورپەری عللەت نزانی سحرەیا ئەبیەز دکت پوڕ غەلەت ئەرزان مە دی دەرحەق خوە ئەو عالیجەناب
ئاهـ ئەییامێن وسالێ وەکۆ خوەش بۆرین و چوون ئەو شەرابا عێش و نۆشێ ما ل پێشبەر من سەراب
شەربەتا شیرینلەبان زەهرا هەلاهل بوو د ناڤ لەو ب نارێ فورقەتێ ئاخر ل من دل کر کەباب
هودهودەک خوەشتەبع من ئیرۆ دڤێ هەروەک نەسیم دا ب بال دلبەر هنارا بانیا دیسا جەواب
عەرز و حالێ من بگۆتا یێ ب عنوانێ ئەدەب ئاستان بکرا زیارەت چەتر و سەیوان و تەناب
دا د چەشمان من وەرینا خاک هەروەک تووتیا یا حەبیب پێ لێ نهای بانییا وی ئەو توراب
هەر کەسێ رابی د بەحسێ جارەکێ مەهدەر بکت خەیرێ هەفتی حەج ددێرت بەلکۆ بهتر ئەو سەواب
وەعدە دابوو دێ شەهید کم وی ب شیرێ خوەی شەریف ما نەبی ئیرۆ پەشیمان ئەو ژ تەدبیرا سەواب
شەرحێ حالێ من مەلا نارت بەیازێ هێ تەمام ڤێ سەوادێ گەرچ هەردەم ژێ برن سەد ئنتخاب