Яслияс йылысь
| Яслияс йылысь (1922) by |
| Гижан кад: 1922, Йӧзӧдан во: 1922. Ӧшмӧс: Коми календар. 1923 во. Сыктывдінкар: Коми нига лэдзанін, 1922. |
Деревняясын, сиктъясын страда дырйи став гырысь дзоньвидза йӧзыс мунӧны видз-му вылӧ. Гортӧ кольӧны сӧмын посни челядь, пӧрысь, уджавны вермытӧм пӧльяскӧд да пӧчьяскӧд. Кага видзысьясыд сэн асьныс кагаяс. Ар 6–7 мортыд тыр горт олысьӧн нин лыддьысьӧ. Сэтшӧм видзысьяснад дерт сэсся кагаясыдлы омӧль. Мам нёнь пыдди ӧтарӧ вомас няйт шома нёнь тувъялӧны найӧ кагаыдлы. Сы вӧсна кагалӧн кынӧмыс дундӧ, босьтӧ мыт. Сюрсӧн-сюрсӧн найӧ кулалӧны. Унаысь челядь усьлывлӧны лабичсянь, зыбкасянь, пӧлатьсянь, ӧшиньӧд. Ёна доймалӧмысь усьласьӧмла уна кага тшыклӧ, уналӧн гӧрб быдмылӧ. Мукӧддырйи усьӧны лӧканьӧ дай пӧдӧны.
Овлывлӧ, кагаясӧс порсьяс сёйлӧны. Котравны верман челядь бӧрся кӧ он видзӧд — мый сюрӧ найӧ вӧчӧны: ышмӧны, юкмӧс (струба) дорӧ кайӧны, юкмӧсӧ видзӧдчӧны, ваӧ пырӧны, биасьӧны горт гӧгӧрӧ. Кымын деревня сотчылӧ челядь ворсӧм помысь. Асьныс нӧшта кымынӧн сотчылӧны.
Гырысь шогъясысь видзчысьӧм кузя да мамъяслы челядьӧн вӧдитчыны отсалӧм кузя уналаын начальство да бур йӧз деревняясӧ и каръясӧ страдна кежлӧ восьталӧны челядьяслы оланін, приют либӧ ясли. Мамъяс удж вылӧ мунігӧн нуӧны ассьыныс челядьнысӧ приютӧ либӧ яслиӧ лунтыр кежлӧ. Сэн найӧс видзӧны нарошнӧ медалӧм бур нывбабаяс — нянькаяс. Лунтыр найӧ дӧзьӧритасны челядьӧс: вердасны, юкталасны, тӧбасны, мыськасны, ковмас кӧ. Дерт эськӧ медбур — нёнясян кагаясӧс кӧ мамъясныс аскӧдныс тшӧтш босьтасны му вылӧ либӧ видз вылӧ. Найӧс ӧд со унаысь колӧ нёньӧдлыны: ёна ичӧтъясӧс быд кык час мысти. Гырысьджыкъясӧс шочджыка нёньӧдлывлӧны, мамъяс вермасны волывлыны вердны найӧс му вывсянь. Мукӧд сикас сёян, тӧбӧдъяс и ставсӧ, мый колӧ, мамъяс вайӧны приютӧ гортысь. Вой кежлӧ челядьӧс найӧ бӧр босьтӧны гортӧ. Ясли восьталӧны торъя керкаясӧ либӧ тыртӧм сарайясӧ. Жар дырйиыд сэн ыркыдджык дай абу гутӧсь. Гырысьджык челядьлы вӧчалӧны качайяс и мукӧд ворсанторъяс. Уна сикас чача лӧсьӧдӧны. Видзысьяс мойдӧны либӧ лыддьӧны налы мыйкӧ.
Яслиястӧ видлалӧны докторъяс. Видзӧны челядьӧс висьмӧмысь, вуджан висьӧм яслиӧ вайӧмысь.
Ясли бур поснияслы и мамъяслы. Поснияс бура видзӧмла долыдӧсьджык, дзоньвидзаӧсь, шы ни тӧв оласаӧсь. Мамъяслӧн уджалігӧн сьӧлӧм местаын: оз ков быд здук кага понда тӧждысьны. Тӧдӧны найӧ: челядьӧн вӧдитчӧны гырысь йӧз, — усьӧмысь, доймӧмысь видзасны. Гырысь каръясын яслияс ӧні во гӧгӧр чӧж уджалӧны. Фабрикаса, заводса уджалысь нывбабаяс сэн и видзӧны ассьыныс кагаяснысӧ.
|
This work is in the public domain in the United States but it may not be in other jurisdictions. See Copyright.
|