Jump to content

Мыј колӧ тӧԁны і керны ԍӧкыԁ нывбабалы

From Wikisource
Мыј колӧ тӧԁны і керны ԍӧкыԁ нывбабалы (1924)
Е. А. Ивенская, translated by Суханова Агния Андреевна
Е. А. Ивенская336281Мыј колӧ тӧԁны і керны ԍӧкыԁ нывбабалы1924Суханова Агния Андреевна

Быԁ мужіклы колӧ велӧԁчыны асԍыс гӧтырсӧ віԇны, ԁӧԅӧрітны ԍӧкыԁ-ԁырјіыс. Мужікыԍ-нӧ матын коԁі вермас лоны? Сылы і колӧ ԍӧкыԁ гӧтырсӧ віԇны ԍӧкыԁ уҗјасыԍ, шогјасыԍ, скӧрмӧмјасыԍ, меԁ бӧрја тӧлыԍјасас ԁа чеԉаԃаԍӧм бӧрас шојтчӧԁны.

Ԃерт војԁӧр колӧ тӧԁӧԁны ԍӧкыԁ-јывԍыс, секі вӧԉіԍ кужан віԁчыԍны, віԇны.

Кага олан іныс шуԍӧ рочӧн маткаӧн. Матка кынӧм улын. Ныв-баба-кӧ абу ԍӧкыԁ, матка сылӧн ічӧт, куԅмӧс, ӧтарлаԁорыс паԍкыԁ, мӧԁарлаыс векԋіԁ, гоԉа-коԃ. Паԍкыԁлаԁорыс сылӧн вылын, векԋіԁлаыс — улын. Сіјӧ векԋіԁлаыс сіԇі і шуԍӧ „матка гоԉаӧн.“ Пышкӧс сылӧн тыртӧм ԍӧктытӧԇ. Мыјӧн нывбаба ԍӧктас, маткаыс наԇӧԋікӧн соԁны, быԁмыны кутас. Меԁ бӧрын ыҗԁас 10–12 тувјӧԇ, со кыԇі вермӧ ԋужавны, паԍкавны кучікыԁ. Ӧтар-мӧԁарас маткалӧн кынӧм улас-жӧ ем јаішԋікјас. Јаішԋікјасыԍ артмӧны зев посԋіԃік гӧгрӧс коԉк-коԃ јокмыԉјас, коԉкӧн і шуԍӧны. Нывбаба коԉкјыс векԋіԃік трубочкаӧн веԍкалӧ матка пыщкӧ. Кор нывбабалӧн коԉкјыс ӧтлааԍас мужік кӧјԁыскӧԁ, секі нывбаба ԍӧктӧ. Мужіклӧн кӧјԁыс нывбабалы маткаас веԍкалӧ, сеԍԍа ӧтлааԍӧ нывбаба коԉккӧԁ. Мукӧԁ-ԁырјі кӧјԁысыс коԉккӧԁ ӧтлааԍас матка ортсӧ, секі кага кутас быԁмыны матка ортсын і чужігас вермасны мамыскӧԁ кыкнанныс кувны, сӧмын сіјӧ шоча овлывлӧ-а.

Меԁ воԇԇа тӧлыԍын морт пӧјавӧс он вермы ԍінмӧн аԁԇыны ічӧтысла, сӧмын поԅӧ ыҗԁӧԁан ԍԏеклӧ пыр аԁԇыны. Морт пӧјав ӧтарла-ԁорнас быԁмӧма матка берԁас, сеті шуԍӧ кага местаӧн. Кага местаԍаԋ кагаӧԇыс мунӧ гӧг ԍурӧс, сеԍаԋ кага боԍтӧ мамлыԍ вір — ԍојан-јуан. Матка пыщкын кага кујлӧ ва тыра гаԃ пыщкын. Сіјӧ ваыс (кагалы зев колантор сіјӧ) віԇӧ кагаӧс ԁојмӧмыԍ, чужігӧн отсалӧ ӧԁјӧнҗыка петны.

9 тӧлыԍ-мыԍԏі ԍӧктӧм бӧрын кага быԁмас, мамыԍ торјӧн кутас вермыны овны, секі чужас, петас мам пыщкыԍ.

Ԍӧкыԁ-ԁырјі унҗык нывбабалӧн овлӧ шогӧԁӧм, восӧм, кос віԍӧм, морӧс ыҗԁӧԁӧм. Ԍӧкыԁ нывбаба ас пыщкас новлӧԁлӧ ԇоԋ мортӧс, ԇоԋ олӧм, сы-вӧсна колӧ сіјӧс јона ԁӧԅӧрітны, віԇны быԁ омӧԉыԍ, ԍӧкыԁ уҗыԍ.

а) Ԍӧкыԁ нывбабалы колӧ аԍсӧ зев пеԉка, сӧстӧма віԇны: мыԍԍыны, сӧстӧм кӧлуј вежны.

б) Оз ков скӧравны, ԉокавны, лӧгавны, бӧрԁны, — кагаыԁ лоӧ сещӧм-жӧ, ԍӧкыԁ лоӧ бӧрԁыԍ кагатӧ быԁтыны.

в) Ԍӧкыԁ нывбабалы колӧ пыр пӧттӧԇ бура ԍојны, ӧԁ сылы щӧщ колӧ кагаӧс верԁны.

Сӧмын ԇоԋвіԇа, ԁолыԁ мам-помыԍ вермас лоны обществолы ԇоԋвіԇа, шуԁа чеԉаԃ — бур уҗалыԍјас.


Врач Е. А. Івенскаја.

  This is a translation and has a separate copyright status from the original text. The license for the translation applies to this edition only.
Original:
Public domain
This work is in the public domain in the United States but it may not be in other jurisdictions. See Copyright.

PD-US //wikisource.org/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%98_%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D3%A7_%D1%82%D3%A7%D4%81%D0%BD%D1%8B_%D1%96_%D0%BA%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D4%8D%D3%A7%D0%BA%D1%8B%D4%81_%D0%BD%D1%8B%D0%B2%D0%B1%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%8B

Translation:
This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
  • its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
  • and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
  • and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).

This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).


The author died in 1925, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 98 years or less (if applicable), or the copyright term is 99 years or less since publication (if applicable).