Валда ян/1932/09-10/Кода путнемат шашкатне доскати

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Валда ян (1932), 9-10 №, 30-це июнь edited by Шестов Н. С.
Кода путнемат шашкатне доскати
Валда ян (Светлый путь). Эрьковонь общественно-политическай и вель.-хоз. журнал. Нолдаец Мокшэрзянь ВКП(б)-нь обкомсь, облисполкомсь и облпрофсовець. — 9-10 №, 30-це июнь, 1932 к. — с. 28—29
 
[28]
Кода  путнемат  шашкатне  доскати

Шашкаса налхкома доскась налхкихнень йоткова путневи тяфтаня, штоба эрь налхкить ширеса ужец улеза акша. Тяста лисенди, што налхкоманди ляткшнихть равчне, конатнень эзда 32 васта. Шашкаса налкихне аф кенордайхть мяляфтомс, а сядонга пяк сьормадомс партиятнень. Тяконь шовор мзярда тиендевихть всякай состезаният, то пяк эрявихть тяштемс цебярь эрявикс ширетне и нльня сембе партиять. Партиятнень эрявихть тяшнемс тяфтаня. Шашкань доскась ащи 64 клеткаста, ащихть тяфта 8 са рядт туркс (горизонтальнайхть) и 8 р. вяри (вертикальнайхть). Вяри ащи рядтне лувондовихть кяржи ширеста види шири, конат няфневихть васенце 8 латинскай букваса: a, b, c, d, e, f, h, []мярьгондихть синдеест тяфтаня: а, бе, це, де, е, эф, же, аш, омбоце ширеса 8 туркс ащи рядтне лувондовихть алуда вяри (акшетнень мархта налхкит ширеста) цифраса: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8. Тяфтаня эрь шава вастоц шашечницать явошневи кафта эрявикс ряца: фкясь вяри, а омбоцесь туркс ащи. Кда минь вяри ащи рядтнень няфцась букваса, а туркс ащихнень цифраса, то тянь мархта ули кода тяштемс сонь доскати.

Акшетне тиезь эсь васенце якамаснон c3 шашкать эзда синь шашфтозь b4 шашкати (шашкать апак пиксок шашфтомац тяшневи тире знакса, а шави шашкаса якамась: кафта точка знаконяса), а равчне шашфтозь эсь шашкаснон b6 васцта c5 вастти, акшетнень 2 це якамасна ульсь b2-c3 са, а равчне отвечасьть f6 e5 мархта, меле колмоцеда акшотне якасть g3 f4 мархта, а равчне якайхть e5 g3 мархта тянь шовор синь сявихть акшетнень шашкаснон f4 Эсь 4 це якамастост акшотне сявозь равчнень шашкаснон g3, налхксь f2-h4 шашкатнень мархта.

Тя азонтф якама тяшнема системась, лувондови инь цебяренди и пяк тьождянди.


1-це №-нь задачась 2 це №-нь задачась
Акшатне налхкихть и сявихть. Равчне налхкихть и сявихть.

1-це-нь партиясь

1 це № нь партиясь

Налхкомась 1 це ошонь шашкань турнирса Саранск ошса апрельть 24 шиня 1932 кизоня.

Акшотне — Поляковть
Равчне — Арбузовть

1
2
3
4

c3—b4
b2—c3
b4—a5
c3—b4!

b6—c5
a7—b6
b8—a7?

Э Вишкя якама! Тя якамать мархта акшотне содондыхть вете шашкать гразяхть йотамс дамкакс.

4
5

e3—f4

f6—e5
e5—d4??

Аф лац якамась, конац налксы шашкать а ть, сонь мельганза сембе партиять.

Эряволь налхкомста якамать уставамс.

g7—f6 эзда.

6
7

f4—g5
g3:c3

h6:f4

Равчнень позициясна лафча. Люпштаф сембе види ширдень флангсь. Равчне йорайхть петемс тя сязьфксть тяфтама шашкаса яказь c5—d4.

7
8

c5—d4

c3:e5
d6:f4??

Равчне стяфцть колья

9
10
11
12
13

a1—b2
d2—c3
c1—d2
a5:c7
b4—c5!

e7—f6
f6—e5
c7—d6
d6:b8
b4—c5!

Вишкя якама! Отвечама колья равчненди.

13.
14
15
16.
17.

c3—b4
c5:e7
b4—c5
a3:c5

d8—e7
e7—d6
f8:d6
d6:b4
b8—c7??

Пяк лафча якама! Тя якомать шовор равчне налдасазь акшетнень дамкакс.

18.
19.
20.

c5—d6!
d6—e7
e7—d8

c7—b6
b6—a5
и равчне лоткасьть

(Прьметафксь Г. В. Поляковть).

Шахматно-шашкань хроника

1. Областень физкультурань совеца пуроптф шахкомитет, коса ули Самара ошста инструктор.

2. Апрель ковть 15 це шиня понжевсь ошонь шахматно-шашкань турнирсь, турнирса налхсть шашкаса нят ялгатне:

1. Поляков, 2. Болдов, 3. Наумов, 4. Кузнецов, 5. Шитов, 6. Кильдешев, 7. Арбузов, 8. Деалектов, 9. Дергунов, 10. Начаркин, 11. Богданов, 12. Митрейкин и 13. Мартьянов.

Шахматань турнирса налхксть: 1. Калишкевич, 2. Бэк, 3. Богданов, 4 Ломов, 5 Липитский, 6 Поляков 7 Ковторин, 8 Бухгольц, 9. Деалектов, 10. Раутцицс и 11. Табаков.

Ошонь садонь морафтома куца панжеви ошонь шахматно-шашкань база, коста кармави макссевома шахмаца и шашкаса налхкомать колга справкат и консультацият.

Ваймама шитнень шахматно-шашкань базаса кармай йотафневама шахмаца и шашкаса налхкомать содаманц инкса массовай тонафнема.

3адачат.

1 це №нь задачась.

Акшетне уставайхть и сявихть налхкозь.

Акшетне
c5, g5(2)
Равчне
d8, f8,h8 (3)

2 це №нь задачась

Равчне уставайхть налхкозь сявихть.

Равчне
b6, b8 d8дамка (3)
Акшетне
g3, f4,d6 (3).

Ответ. редакторсь Н. С. Шестов. Тех. редакторть инкса М. И. Кондратьев.