Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Ejragoła
| ←Ejperańcy | Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich Tom II Ejragoła |
Ejragołka→ |
[ 318 ]Ejragoła, mko pow. kowieńskiego, na lewym brzegu Dubissy, o 53 w. od Rossien, o 60 w. od Kowna, przy trakcie pocztowym kowieńsko-rossieńskim, st. poczt. (od r. 1880), rezydencya stanu, szkoły początkowe, 3 jarm., targi czwartkowe. Kościół katolicki św. Michała Arch., parafialny, wzniesiony 1416 z drzewa przez w. ks. lit. Witolda. Parafia katolicka dekanatu wielońskiego, dusz 7895. Filia w Jodzach i Leszczach. W E. kaplica śś. Szymona i Tadeusza, wzniesiona 1750 przez Dowgirda. Mko E., niegdyś powiatowe czyli ciwuństwo, jest zabudowane porządniej niż inne miasteczka żmudzkie. Rynek i główna ulica mają bruk kamienny a domy (około stu) niektóre są murowane, i chociaż kościół drewniany kryje się w ustroniu, jednak porządnie opatrzony wygląda nieźle. Na mogiłach przed miasteczkiem stoi murowana w stylu gotyckim kaplica, w której mieszczą się zwłoki rodziny Dowgirdów. E. jest osadą równie dawną jak Betygoła lub jak następujące tuż po niej mieściny naddubiskie jako to: Czekiszki i Srednik. Krzyżacy w pismach swoich zwali ją Ergale lub Eroglen i Egolen a w krajowym języku zowie się Ejragała, co oznacza okolicę Ejra. Już pod r. 1253 wspominają dzieje krajowe o ziemi ejragolskiej jako darze uczynionym przez Mendoga rycerzom inflanckim. W 1262 r. mieszkał w Ejragole Lutaworas król Litwy i tu się urodził syn jego Witenes; po którym tu przebywał Gedymin nim wstąpił na tron wielko-książęcy. Krzyżacy zwiedzili tę mieścinę raz pierwszy 1322 roku. Drugi raz ukazali się, wracając z pod Pernarowa, odległego ztąd na milę, lecz ani w pierwszym ani w drugim razie nie szturmowali zamku. Musiał on być mocno obwarowany, gdy go krzyżacy ciągle napastując zaledwo 1382 r. zdobyli pod dowództwem marszałka zakonu Kuno v. Hatensztejn i zapewne do szczętu znisczyli, bo już więcej nic o nim nie wspominają dzieje. Po zaprowadzeniu chrześciaństwa, Witold i Jagiełło fundowali tu kościół a plebania ejragolska do r. 1832 miała funduszu ziemnego 29 włók i 27 morgów, oraz kapitału 1200 r. sr. Jak wiadomo z ustawy Zygmunta I, nadanej dla Żmudzi 1529 r. E. należała do dóbr stołowych w. książąt lit. Władysław IV przywilejem 1640 r. nadał jej targi oraz jarmarki, a Stanisław-August 1792 r. obdarzył prawem miejskiem i herbem wyobrażającym dwa miecze na krzyż złożone w polu czerwonem. Starostwo ejragolskie za rządu polskiego płaciło kwarty 765 zł. i w ostatnich czasach zostawało we władaniu Białłozorów. 1732 r. liczyło 91 dymów hybernowych. Na dawnej posadzie zamkowej stoi dwór, koło którego są jeszcze znaczne fosy. Gmina E. liczy dusz 2262. Na zachód od E. są źródła rz. Imstry. F. S.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|