Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/391

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

cu przyległą sobie okolicę z kanałem finowskim. Roboty około finowskiego kanału rozpoczęto 1609 roku. W czasie trzydziestolet-wojny został zniszczonym a w latach 1743–1749 na nowo odbudowanym. W. Pol.

Finster-Damerau (niem), ob. Ciemna Dąbrowa.

Finstergasse (niem.), przedmieście Nissy.

Finsterwalde (niem.), ob. Grabin.

Finta, ob. Fincice.

Fiodorki, inaczej Feodorki, folw., pow. borysowski, dziedziczna własność Matkiewiczów, i wieś t. n. Folw. ma 600 m. gruntu.

Fiodorowsk, ob. Czerwony dwór.

Fiołki, ob. Dębowa Kłoda.

Fionowo, zaśc. prywat., pow. wilejski, o 38 w. od Wilejki, 1 okr. adm., przy drodze pocztowej z m. Ilii do Radoszkowicz, 1 dm., 15 mk. prawosł. (1866).

Fiorka, mała rzeczka w płn.-zach. stronie pow. bobrujskiego, ma zrazu kierunek prawie ku północy, później ku zachodowi, płynie przez błota, lasy i wpada do Wiazówki czyli Wiazki, przebiegłszy około dwu mil. Al. Jel.

Firany, os., pow. rypiński, gm. Dzierżno, par. Świedziebna; 1 dom., 4 mk. Por. Dzierzno i Zduny.

Firchau (niem.), ob. Wierzchowo.

Firlej, 1.) dawne miasteczko, dziś os. w powiecie lubartowskim, leży na trakcie pocztowym, prowadzącym z Lublina do Kocka, w odległości od Lubartowa wiorst 12 a od Lublina wiorst 34, założoną została przez wojewodę Mikołaja Firleja w r. 1557. Do osady tej przylega duże jezioro firlejowskiem zwane, w pobliżu zaś znajduje się drugie, noszące nazwę: jezioro Kunowskie. Obecnie oba te jeziora należą w części do mieszkańców Firleja i wsi Kunowa, w części zaś do Banku Polskiego, będącego właścicielem dóbr lubartowskich. Firlej nie posiada żadnego murowanego domu, zaś domów drewnianych liczy 105, ulic 4; rynek, przy którym 3 sklepiki. Kościołek drewniany był filią kościoła parafialnego w Lubartowie. Ludność osady stanowi obecnie 1092 mieszkańców; oprócz rolnictwu, oddających się także garncarstwu. Znajduje się tu 1-o klasowa szkoła elementarna i urząd gminny. Około 1780 należało biedne miasteczko do ks. Sanguszki marszał. W. Ks. Lit. Bank Polski miał tu czasowo fabrykę kos i sierpów. W 1827 r. F. miał 120 dm. i 630 mk., w 1861 r. było 876 mk., w tej liczbie 101 żydów. Kościół został zupełnie odnowiony staraniem kś. Krześniaka w r. 1880; erygował go 1683 r. ks. Graniewski, proboszcz lubartowski. Par. F. dek. lubartowskiego liczy 2476 dusz. Gm. F., należy do sądu gm. okr. 1 w os. Michów, st. poczt. w Kocku; liczy 13,506 morg. obszaru i 5834 mk. W skład gminy wchodzi os. Firlej i wsie Antonów, Baran, Czerwonka, Karolina, Kunów, Łukowiec, Majdan, Olesin, Pipisówka, Pożarów, Rozwadówka, Sobolew, Sułoszyn, Skromowska wola, Serock, Zagrody łukowskie, Wólka mieczysławowska. 2.) F., wś nad rz. Mleczną, pow. radomski, gm. Wielogóra, par. Radom. Liczy 5 dm., 48 mk. i 68 morg. Młyn parowy. 3.) F., pow. piotrkowski, gm. Kluki, par. Parzno. Br. Ch.

Firlej, jez., ob. Firlejowskie.

Firlejów, folw., pow. miechowski, gm. Michałowice, par. Więcławice; z gruntów dworskich wsi Woli więcławskiej utworzony.

Firlejów z Józefowem, wś, pow. przemyślański, nad Gniłą Lipą, przy gościńcu rządowym przemyślańsko–rohatyńskim, oddalona o 17 kil. od Przemyślan, o 11 kil. na północ od Rohatyna. Przestrzeń pos. dw. 1175, w tem 850 lasu; włośc. 1696, wtem 331 morg. austr. lasu. Ludność 1001, w tym rzym. kat. 245, reszta gr. kat. i izr. Obudwu obrządków parafie ma w miejscu. Rzym. kat. fundowana w roku 1573 przez Mikolaja Narajowskiego sędziego ziemi lwowskiej; kościół mur. pośw. w 1774 r. pod wezw. św. Stanisława B. M.; do tej par. leżącej w dekanacie brzeżańskim należy 13 miejscowości: Baczów, Błotnia, Dobrzanica, Dusanów, Hulków, Janczyn, Kleszczówna, Korzelica, Prybyń, Podusilna, Wojciechowice, Horoniów, Źędowice. W całej par. jest 741 rzym. kat. obrząd., 124 izrael., szkółek ludowych 5. Gr. kat. parafia należąca do dek. narajowskiego liczy razem z przysiołkami Wójtowstwo i Józefów 857 gr. kat. obrząd. Jest tu szkoła etatowa o 1 nauczycielu. Właściciel więk. posiadł. Józef Wereszczyński, poseł na sejm krajowy z kuryi większych posiadłości obwodu brzeżańskiego i członek wydziału krajowego. W F. urodził się znany historyk naszej litetury Michał Wiszniewski.

Firlejówka z Marmuszowicami albo Marmozówką, wieś, pow. złoczowski, oddalona o 23 kil. na zachód od Złoczowa, o 12 kil. na północny wscbód od Glinian, o 3 kil. na południe od stacyi kol. żel. Karola Ludwika w Krasnej. Przestrzeń obszaru dwor. 995, w tem 702 ornego głębokiego, ciężkiego i nadzwyczaj tłustego czarnoziemu; włośc. 1346 morg. austr., w tem 40 morg. lasu. Ludność 913, w tem rz. kat. 180 należy do par. w Kutkorzu, oddalonej 7 kil. na północny zachód; gr. kat. 691, mających par. w miejscu, należącą do dekanatu uniowskiego. Szkoła etatowa o 1 naucz. Kasa pożyczkowa gminna z kapitałem 1055 złr. Na obszarze dworskim gospodarstwo wzorowo i praktycznie prowadzone; chów bydła i innego inwentarza poprawny. Właściciel więk. posiadł. Artur Schnell. B. R.

Firlejowskie jezioro czyli Firlej, na płd.