Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/211

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

Duenhof (niem.), wś w Kurlandyi, parafii Baldohn, nad Dźwiną, łomy gipsu.

Duerden (niem.), ob. Dyrdy.

Duernhund (niem.), ob. Chudopsice.

Duerrlettel (niem.), pow. międzyrzecki, ob. Suchy Lutolek.

Duerrgoy (niem.), wś pod Wrocławiem, zwała się Gaj w r. 1338.

Duerrjentsch (niem.), wś o milę od Wrocławia, zwała się w 1316 r. Ratheborowicz, 1387 Ratzeborewicz, od 1502 Dorjentsch.

Duerrmühle lub Mariensee (niem.), pow. chodzieski, ob. Jachna.

Dugino, Duhino, wś, pow. syczewski, gub. smoleńska, ma zdrój wody żelazistej.

Dugiszki,, zaśc. szlachecki, nad jez. Merkszjany, pow. święciański, 1 okr. adm., mk. kat. 20, dm. 3 (1866).

Dugna, ob. Ajtra.

Dugny, wś, pow. wyłkowyski, gm. Pojeziory, par. Wyłkowyszki. Liczy 8 dm., 74 mk., odl. od Wyłkowyszek 13 w.

Dugny, zaśc. rząd., pow trocki, 4 okr. adm., o 18 w. od Merecza, 2 dm., 14 mk. (1866).

Dujmy, wś, pow. rossieński, par. Botoki.

Duk, starodawne nazwisko czy przezwisko, stanowi źrdsłw nazw Duki, Duczek, Ducka wola. Dotąd używamy wyrazu dukać na oznaczenie niewyraźnego wymawiania. Br. Ch.

Dukafalva (węg.). ob. Dukowce.

Dukalis, zaśc. pryw., pow. trocki, 2 okr. adm., o 18 w. od Żyżmor, 9 mk. (1866).

Dukat, osada na Kurpiach, pow. kolneński, gm. Gawrychy, par. Nowogród, blisko wsi Gawrych. Znajduje tu się osada leśna; oprócz tego Jan Szczucki posiada 60 morg ziemi (30 ornych). Obręb leśny wchodzi w skład straży Gawrychy i zawiera 560 morg olszyny. Położenie nizkie, sapowate; znajdują się liczne torfowiska i ruda żelazna. Ze zwierzyny pojawiają się jarząbki i cietrzewie. Pol (w „Puszczakach Mazowsza“) wspomina o błotach Dukat; prawdopodobnie będą to bagna i torfowiska niniejszego obrębu leśnego. Lud. Krz.

Duki, wś, pow. grójecki, gm. Komorniki, par. Tarczyn.

Duki, wś rządowa nad jez. Zaczadź, pow. święciański, 3 okr. adm., mk. kat. 70, dm. 6 (1866), od. m. pow. 41 w.

Dukiele 1.) wś, własność włościan, pow. oszmiański, po lewej str. traktu poczt. wileńskiego, od Oszmiany w. 5, domów 5, mk. 44, rzym. katolicy (1866). 2.) D., wś rządowa, pow. wileński, 6 okr. adm., mk. kat. 39, prawosł. 11, domów 6 (1866), od Wilna 13 w.

Dukla, miasteczko w Galicyi, położone pod 49°7′ szer. a 39°5′ długości, pow. krośnieński, 905 mr. rozległości, 265 domów, 1456 męż., 1577 kobiet, razem 3033 mieszkańców, z których 660 rz. katolików, 20 unitów a 2553 izraelitów; siedziba sądu powiatowego, notaryatu, posterunku żandarmeryi, urzędu pocztowego i telegraficznego i urzędu parafialnego, który należy do dekanatu żmigrodzkiego, a ten mieści w sobie 15 parafij i 1 filią. Kościół par. murowany zbudowany w r. 1770, poświęcony niewiadomo kiedy pod wezwaniem Maryi Magdaleny, mieści w sobie wspaniały marmurowy nagrobek Amelii z Brühlów Mniszchowej, żony Jerzego Wandalina Mniszcha, właściciela Dukli, zmarłego 1778 r. Oprócz tego znajduje się kościół i klasztor oo. bernardynów, a na cmentarzu kaplica św. Trójcy murowana, w której odprawiają się nabożeństwa. Fundusz szpitalny, założony przez Kazimierza Michałowskiego w roku niewiadomym, dopiero przed kilkoma laty wszedł w życie. Szkoła ludowa 4-klasowa z 6 nauczycielami umieszczona jest w nowo wybudowanym gmachu, który w r. 1879 oddany został do użytku publicznego; dwóch lekarzy, apteka. Gmina miejska posiada 10570 złr. majątku, a jej dochód wynosił w r. 1878, 4796 złr. D. leży przy gościńcu rządowym z Przemyśla na Węgry prowadzącym (drugi gościniec rządowy podkarpacki łączy Duklę z Żmigrodem nowym), nad Jasiołką, w wąwozie, który od miasta przyjął nazwę dukielskiego, i jest odległą od granicy węgierskiej w Barwinku o 20 kil. D. posiada następujące zakłady przemysłowe: browar, gorzelnię, fabrykę zapałek, rafineryą nafty, fabrykę stearyny i spodium i tartak parowy; 10 jarmarków i targi tygodniowe. D. jest ważnym punktem handlowym przez sąsiedztwo z Węgrami, który jednak przez otwarcie pierwszej węgiers.-galicyjskiej (łupkowskiej) kolei żelaznej dużo stracił na znaczeniu. Zawsze atoli wiele towarów przechodzi brykami przez Duklę na Węgry, a z Węgier importowane są wina, których w Dukli znaczne znajdują się składy i ożywiony prowadzi się handel. D. jest ważnym punktem strategicznym i w ostatnich czasach dostała nawet nazwę „galicyjskiej Szypki.“ Z powodu swego położenia od najdawniejszych czasów miała znaczenie historyczne. Około r. 1413 urodził się tutaj św. Jan z Dukli. Miasto zostało złupione i spalone w r. 1474 przez króla węgierskiego Macieja Korwina. Dziedzic Dukli Stanisław z Mikluszewic Szczykowski wyjednał u króla Aleksandra w roku 1504 przywilej przenoszący mieszczan na prawo niemieckie. Król Zygmunt I na prośbę dziedzica Jana z Zakliczyna Jordana ustanowił w r. 1540 jarmarki. Jan Kaźmierz, wracając z Szląska w r. 1656, bawił tutaj u dziedzica Męcińskiego. Później przeszła Dukla w ręce familii Ossolińskich i Mniszchów a po córce Jerzego Wandalina Mniszcha kasztelana krakowskiego Józefinie dostała się w posiadanie