szych psów pogańskich, jednych pozabijano, drugich żywcem do więzienia pobrano“ (Jerlicz). Ale w tymże jeszcze roku kozacy zajęli B. (Księg. pam. Michał.). W 1665 r. Daczko Decik z za Dniepru, na czele dwudziestotysięcznej kupy przyciągnąwszy na Polesie kijowskie, osadził dejnekami Brusiłów, w celu przeszkadzania dowozu żywności do fortecy białocerkiewskiej, osadzonej pod ten czas przez załogę polską, i uskramiania czyniących z niej wycieczki (Jerlicz.). Tymczasem Butowicze wygaśli i w 1690 r. już był dziedzicem B. i „pustych siół“ Stefan Proskura, podczaszy kijowski (Op. akt. N. 41). Następnie to mko przeszło na dziedziczną własność Mikołaja na Rafałówce Olszańskiego, kasztelana wołyńskiego. Ten miał z Teresy Wielhorskiej trzech synów: Jerzego star. owruckiego, Józefa sufragana chełmskiego i Michała, wprzód cześnika kijowskiego, potem misyonarza. Po Jerzym zaś Olszańskim, bezpotomnie zeszłym, B. spadł na ciotecznego brata jego Michała Czackiego, stolnika wołyńskiego, z Wielhorską ożenionego (Moszczeński więc się myli, gdy mówi, że Olszański jakoby miał przelać dziedzictwo B. na syna Michała, Szczęsnego Czackiego). Do Brusiłowszczyzny należały podtenczas wsie następujące: B. mko, Karabaczyn, Ossowiec, Jezierzany, Ostyjowce. Szczęsny Czacki urządził te dobra, zagospodarował i kilka wsi innych przykupił. Ks. Michał Pałucki oficyał kijowski pisze: „dogadzając pobożności ludu, Szczęsny Czacki, podczaszy w. kor., sprowadził do dóbr swoich ukraińskich Brusiłowa dwa ciała św. męczenników Teodora i Illuminata z towarzyszami swemi, z których pierwsze z opółką krwi jego męczeńskiej d. 22 czerwca 1789 r. do cerkwi brusiłowskiej (uniackiej) solennie jest wprowadzone, drugie zaś relikwie tamże do czasu zakończenia kościoła są zlożone.“ Następnie tenże Szczęsny Czacki wzniósł tu kościół z klasztorem oo. kapucynów. Klasztor ten 1818 roku składał się z 6 zakonników (z księg. dek. kijow.). Szczęsny Czacki podczaszy w. kor. d. 2 czerwca 1790 r. tu w B. życie zakończył i w kościele tutejszym został pochowany. Olejne wizerunki jego i żony jego Katarzyny z Małachowskich znajdują się w zakrystyi kościelnej. Był to mąż nieposzlakowanej cnoty obywatelskiej. Główną rezydencyą hr. Czackich był Poryck na Wołyniu, który dostał się w ich ręce drogą spadku po ks. Poryckich; ale i B. odwiedzany był przez nich. Uczony Tadeusz Czacki, starosta nowogrodzki, syn Szczęsnego, często tu przebywał. Mieszkalny dwór hr. Czackich stał w pobliżu dawnego zamku, który był okrążony dziś jeszcze istniejącemi pięciu wałami i przekopami, do których zapewne wchodziła woda z blisko płynącej rzeki. Wchód do tego zamku, jak daje się postrzegać, był od południa i zachodu. Na wałach rosną dość wielkie i niezmiernie stare drzewa. Podług podania nad kanałami wisiały zwodzone mosty. W mku dwie są cerkwie. W woskresienskiej znajduje się stara ewangelia, w 1636 r. drukowana i ofiarowana w darze przez Eudoksyą Semenową Butowiczową. B. prowadzi handel obszerny produktami poleskiemi, jako to: smołą, dziegciem, korą dębową i wyrobami z drzewa. Przed kilkunastu laty mko to miało sławę z wódek słodkich, na podobieństwo gdańskich tu wyrabianych, brusiłówką zwanych. Rzeka Zdwiż obfituje w orzechy wodne (Trapa natans). Mieszk. 1732 prawosław., 68 katolików, 3456 żydów: razem 5256. Zarząd gminny w temże miasteczku, zarząd polic. w Korostyszowie. Parafia B. katol. dek. radomyskiego, dusz 1259 liczy (Edward Rulikowski).
Brusina, rzeczka spławna w pow. świeckim, uchodzi do Czarnej Wody pod Szarłatą.
Bruśnica, rz. na Bukowinie, prawy dopływ Prutu.
Bruśniewicze, wś w północno-wschodniej stronie pow. ihumeńskiego, niedaleko granicy gub. mohilewskiej, pow. starobychowskiego, w gminie dołżańskiej, w 3 stanie policyjnym (berezyńskim), w 2 okręgu sądowym (berezyńskim.) Al. Jel.
Bruśnik, wś, pow. grybowski, położenie górzyste, polączona gm. drogami z m. Bobową (6 kil. odległa) i Ciężkowicami (10 kil. odlogłe), przerzniętemi drogą pow. Grybów-Tarnów i kol. żel. leluchowsko-tarnowską. Rozleglość obszaru dworskiego 543 m., obszaru gm. 1100 m.; 1187 roli ornej, w glebie glinkowatej, ze spodem nieprzepuszczalnym. Gospodarstwo na obszarze dworskim płodozmienne, udoskonalone; włościanie także gospodarni i zamożni. Tartak. Ludność rz. kat. 686, głównie rolnicza. Szkoła paraf. etatowa, prowadzona oddawna bardzo porządnie i skutecznie. W kościele murowanym (podobno z r. 1555) są groby Rożnów, fundatorów tegoż. Dwór okazały z pięknym ogrodem. Do włości bruśnickiej należą wsie: Bruśnik, Bukowiec, Falkowa, Jamna i Siekierczyna z oddzielnemi folwarkami i obszernemi lasami. W lesie na Bukowcu stał niegdyś zamek, w którym, jak pisze Marcin Bielski w swej „Kronice Polskiej,“ mieli się w XV w. przechowywać rozbójnicy i gdzie dotychczas są pieczary, w których, według podania ludowego, są ukryte wielkie skarby. W dawnych wiekach był B. dziedzictwem rodziny Rożnów, panów na Rożnowie i Bruśniku, jak świadczy majątkowy dział (Z. A. Helcla Monumenta t. II n. 1168 pag. 173) z dnia 9 maja 1370 r. między braćmi Klemensem i Piotrem Rożnami, z którego dostał się
