Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/746

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

पडलीं. ताच्या लागशिल्ल्या अनुयायांकडेन आनी टोळयांच्य मुखेल्यांकडेन नात्याचे संबंद दवरप भोव गरजेचें आशिल्लें. हाका लागून ताची प्रतिश्ठा आनी सत्ता वाडटाली म्हूण ताणें मदिनाक आयलेउपरांत णव लग्नां केलीं.

६२८ मेरेन मुहंमदाचे अनुयायी वाडत गेले. त्याच वर्सा ताणें मदीना आनी मक्का हांचेभितर अल-हुदायबियाग कबलात घडोवन हाडली. हे कबलातीक लागून मदिनेंतल्या यात्रेकारांक ६२९त मक्केक भेट दिवपाची परवानगी मेळ्ळी. पूण मक्केंतल्या कांय मुखेल्यांनी, नोव्हेंबर ६२९त मदिनेंतल्यान येवपी यात्रेकरांचेर हल्लो केलो. हे घडणुकेक लागून मुहंमदान आपल्या सैन्याच्या आदारान मक्केचेर घुरी घाली. हातूंत मक्केच्या सैन्याचो पराभव जालो. हिजरी सनाच्या आठव्या वर्सा मक्का मुहंमदाच्या वाडट्या समाजीक आनी राजकीय सामर्थ्याक शरण आयली. मक्का शरण आयलेउपरांत मुहंमदान तांचेर बदलो घेतलो ना, तर थंय इस्लाम धर्माचो प्रसार करपाक वावुरलो.


आपले धर्मसंहितेक ताणें 'इस्लाम' हें नांव दिलें. इस्लाम म्हळ्यार पुरायपणान अल्लाक (ईश्र्वराक) शरण वचप. इस्लाम म्हळ्यार शांतताय असोय अर्थ जाता. 'अल्ला' खेरीज हेर देव ना आनी मुहंमद हो अल्लाचो प्रेशित (दूत) आसा, हें इस्लामी धर्माचें मुळावण आसा.


मुहंमदाच्या जिविताचो बारिकसाणेन अभ्यास केल्यार ताचीं तीन खाशेलपणां दिश्टी पडटात. पयलें खाशेलपण म्हळ्यार ताची देवाचेर आशिल्ली श्रध्दा. ताणें आपलें चडशें जिवीत देवाचे संदेश समाजांत पातळावपाखातीर सारलें. ताची झुजारी वृती हें ताचें दुसरें खाशेलपण. आपणे मानिल्ल्या तत्वाची पोसवण आनी प्रसार करपाक ताणें हातांत तरसाद घेतली आनी विरोधकांकडेन झुजा मांडलीं. ह्या झुजांक तो 'अल-जिहाद–उल-अश्गर' अशें म्हण्टालो (अल्प पवित्र झुजां). ताचें तिसरें खाशेलपणा म्हळयार ताचो मायेस्त सभाव. मक्केंत सत्ता हातासल्या उपरांत लेगीत ताणें आपलो छळ केल्ल्यांक ख्यास्त केली ना. तांकां ताणें आपल्या म्होवाळ शब्दांतल्यान एकठांय हाडले. हिजरी सन ११त दुयेंत पडिल्ल्यान ताका जून म्हयन्यांत ६३२त मरण आयलें.


पूरक नोंदः इस्लाम धर्म.


मुळगांवकार, पांडुरंग जगन्नाथ सिनायः (जल्मः१०ऑक्टोबर १९१७, मळकर्णे, केपें).


गोंयचो सुटकेझुजारी. लिसेंवाचें सातवें वर्स मेरेन शिक्षण घेतकच पुर्तगेज कायद्याची सनद आनी पदविका घेतली. सुटकेझुजाऱ्यांचो बचाव केल्ल्या आरोपाखाल १८ जून १९४६ ह्या दिसा ताका अटक करपांत आयली . १९४८ वर्सा गोंय, दमण आनी दीवचे राजकीय घटनेचे कमिटीचेर लोकप्रतिनीधी म्हूण ताची निवड जाली. १९५३ त तो 'नॅशनल काँग्रेस गोवा' संघटनेचो वांगडी जालो. १९५३-५४ ह्या वर्सा खातीर हे संघटनेचे गोंयचे वावुरपी समितीचो तो एक वांगडी जालो. तेन्ना ताणें गोंयच्या लोकांनी पुर्तुगेज कायद्याआड आनी न्यायालयीन बंदीक विरोध करचो म्हूण प्रचार करपाक सुरवात केली. राजकीय चळवळीक तेंको दिवपाखातीर तो गोंयांत आनी गोंयाभायर जाल्ले दर राजकीय बसकेंत वांटो घेतालो. अशा वेळार ३० जून १९५४ ह्या दिसा ताका अटक करून आग्वाद बंदखणींत दवरलो. फुडें प्रादेशीक लश्करी न्यायालयामुखार उबो करून ताका ५ जुलय १९५५ ह्या दिसा ८ वर्सांखातीर खर बंदखणीची ख्यास्त जाली. हाचे भायर दर दिसा २० इश्कुद हे प्रमाण दोन वर्सां दंड आनी १५ वर्सां खातीर ताचे राजकीय हक्क काडून घेतले. फुडें १७ मे १९५९ दिसा ताची सुटका जाली. सुटका जाले उपरांत ताच्या वांगडा बंदखणींत आशिल्ल्या राश्ट्रवादी फुडाऱ्यांच्या सहवासांत तो रावंक लागलो आनी गोंय मुक्ती चळवळीक नेट येवंचो म्हूण तो खूब वावुरलो.


गोंय सुटके उपरांत जेन्ना पणजी हांगा जानेवारी १९६२ त सुटके झुजाऱ्यांची बसका जाल्ली, तेन्ना ताका ‘नॅशनल काँग्रेस गोवा’ संघटनेचो अध्यक्ष म्हूण वेंचून काडलो. उपरांत मे १९६२ ते १९६३ ह्या काळांत 'इंडियन नॅशनल काँग्रेस' चे गोंय दमण आनी दीव ॲड हॉक प्रदेश काँग्रेस कमिटीचो तो खजीनदार आशिल्लो.


भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन ताचो भोवमान केलो. १८ जून १९८३ ह्या दिसा गोंय, दमण आनी दीव सरकारान ताचो भोवमान केलो. पणजी हांगा जाल्ल्या इंडियन नॅशनल काँग्रेसच्या शताब्दी सुवाळ्यांतूय ताचो भोवमान जालो. डॉ. सखाराम गुडे ट्रस्टाचो (शिरोडें – गोंय ) गोमंतक भुशण हो मानाचो पुरस्कार ताका फाव जाला(१९९९).


मुळगांवकार, ह्रषीकेशः(जल्म:१४ ऑगस्ट १९२० ,मुंबय ).


भारताचो आदलो वायुसेनाध्याक्ष. नामनेचो शल्यतज्ञ शामराव हो ताचो बापूय आनी आवयचें नांव सुलोचनाबाई. ताचें शिक्षण द मेलबर्न कॉलेज, लंडन आनी सेंट झेवियर कॉलेज, मुबंय हांगा जालें. शिक्षण सुरू आसतनाच डिसेंबर १९४० त रॉयल इंडियन एअर फोर्साखातीर विमानचालक म्हूण ताची निवड जाली. त्याच सुमाराक संरक्षण सेवा महाविद्यालय, वेलिंग्टन (तमिळनाडू) हांगासावन तो पदवीधर जालो. तशेच झुजारी विमानचालक-प्रशिक्षक