ကုက္ကုဇာတ်

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
ပုံတော်စုံ ငါးရာငါးဆယ် ဇာတ်ဝတ္ထု by မင်္ဂလာဘုံကျော် ညောင်ကန်ဆရာတော်
၃၉၆။ ကုက္ကုဇာတ် (၇-၁-၁)

သတ္တကနိပါတ် - ကုက္ကုဝဂ်

၁။ ကုက္ကုဇာတ်

တရားသဖြင့်သာ မင်းပြုအပ်ကြောင်း

ဟောတော်မူရာဌာန... နတ်နှင့်တကွသော လောကကို ဆုံးမတော်မူတတ်သော သဗ္ဗညူ မြတ်စွာဘုရားသည် ဒိယဍ္ဎ ကုက္ကု အစရှိသော ဂါထာပုဒ်ဖြင့် တန်ဆာဆင်အပ်သော ဤကုက္ကုဇာတ်ကို ဇေတဝန် ကျောင်းတော်၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူစဉ် မင်းအား ဆုံးမခြင်းကို အကြောင်းပြု၍ ဟောတော်မူ၏။

ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထု... ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထုသည် တေသကုဏဇာတ်၌ ထင်စွာဖြစ်လတ္တံ့။

အတိတ်ဝတ္ထု... လွန်လေပြီးသောအခါ ဗာရာဏသီပြည်၌ ဗြဟ္မဒတ်မင်းသည် မင်းပြုသည်ရှိသော် ဘုရားလောင်းသည် ဗြဟ္မဒတ်မင်း၏ အကျိုး အကြောင်းကို ဆုံးမတတ်သော အမတ် ဖြစ်၏။

မင်းကြီး မိုက်မှားနေ၍

ဗြဟ္မဒတ်မင်းသည် မလားအပ်သော အရာ၌ တည်၍ မတရားသဖြင့် မင်းပြု၏။ ဇနပုဒ်ကိုနှိပ်စက်၍ ဥစ္စာကိုသာလျှင် ယူ၏။

အထွတ်က ဘာလို့ မြဲနေသလဲ

ထိုအခါ ဘုရားလောင်းသည် မင်းကို ဆုံးမလိုသည်ဖြစ်၍ တစ်ခုသောဥပမာကို စုံစမ်းလျက် သွား၏။ မင်းဥယျာဉ်၌ နေရာအိမ်သည် မပြီးသေးသည်ဖြစ်၏။ မပြီးသေးသော အမိုးရှိသည် ဖြစ်၏။ အထွတ်ကိုတင်၍ အခြင်တို့ကို သွင်းကာမျှသာလျှင် ဖြစ်ကုန်၏။ မင်းသည်လည်း ကစားအံ့သောငှာ ဥယျာဉ်သို့သွား၍ ထိုဥယျာဉ်၌ လှည့်လည်၍ ထိုအိမ်သို့ဝင်၍ မော်၍ကြည့်လတ်သော် အထွတ်ဝန်းကိုမြင်၍ မိမိအထက်၌ကျအံ့သည်မှ ကြောက်သောကြောင့် ထွက်၍ အပ၌ရပ်လျက် တစ်ဖန်ကြည့်၍ အဘယ်ကိုမှီ၍ အထွတ်သည် တည်သနည်း။ အဘယ်ကိုမှီ၍ အခြင်တို့သည် တည်သနည်း ဟု ကြံ၍ ဘုရားလောင်းကို မေးလိုရကား-

။ ဒိယဍ္ဎကုက္ကူ ဥဒယေန ကဏ္ဏိကာ၊
ဝိဒတ္ထိယော အဋ္ဌ ပရိက္ခိပန္တိ နံ။
သာ သိံသပါ သာရမယာ အဖေဂ္ဂုကာ၊
ကုဟိံ ဌိတာ ဥပရိတော န ဓံသတိ-

ဟူသော ရှေးဦးစွာသော ဤဂါထကို ဆို၏။

၁။ ဘော သဟာယ၊ အိုအဆွေ။ ယာ ကဏ္ဏိကာ၊ အကြင်ထွတ်သည်။ ဥဒယေန၊ အစောက်အား ဖြင့်။ ယဍ္ဎကုက္ကူ၊ တစ်ထောင့်ထွာ အတိုင်းရှည်ရှိ၏။ နံ၊ ထိုအထွတ်ကို။ အဋ္ဌဝိဒတ္ထိယော၊ ရှစ်ထွာသော အပြင်တို့သည်။ ပရိက္ခိပန္တိ၊ ထက် ဝန်းကျင် ရံကုန်၏။ သာရမယာ၊ အနှစ်ဖြင့်ပြီးသော။ အဖေဂ္ဂုကာ၊ အကာမရှိသော။ သိံသပ၊ ရင်းတိုက်နှစ်ဖြင့် ပြုအပ်သော။ သာ ကဏ္ဏိကာ၊ ထိုအထွတ်သည်။ ကုဟိံ၊ အဘယ်၌။ ဌိတာ၊ တည်သည်ဖြစ်၍။ ဥပရိတော၊ အထက်မှ။ န ဓံသတိ၊ မကျသနည်း။

အသိုင်းအဝိုင်းကြောင့်

ထိုစကားကိုကြား၍ ဘုရားလောင်းသည် ယခု ငါသည် မင်းအား ဆုံးမအံ့သောငှာ ဥပမာကို ရပြီဟု ကြံ၍-

။ ယာ တိံသတိ သာရမယာ အနုဇ္ဇုကာ၊
ပရိကိရိယ ဂေါပါနသိယော သမံ ဌိတာ။
တာဟိ သုသင်္ဂဟိတာ ဗလသာ ပီဠိတာ၊
သမံ ဌိတာ ဥပ္ပရိတော န ဓံသတိ။
။ ဧဝမ္ပိ မိတ္တေဟိ ဒဠှေဟိ ပဏ္ဍတော၊
အဘေဇ္ဇရူပေဟိ သုစီဟိ မန္တိဘိ။
သုသင်္ဂဟိတော သိရိယာ န ဓံသတိ၊
ဂေါပါနသီ ဘာရဝဟာဝ ကဏ္ဏိကာ။

ဟူသော ဤဂါထာတို့ကို ဆို၏။

၂။ မဟာရာဇ၊ မြတ်သောမင်းကြီး။ တိံသတိ၊ သုံးဆယ်ကုန်သော။ သာရမယာ၊ အနှစ်ဖြင့်ပြီးကုန်သော။ အနုဇ္ဇုကာ၊ အကာမရှိကုန်သော။ ယာ ဂေါပါနသိယော၊ အကြင်အခြင်တို့သည်။ ပရိကိရိယ၊ ထက်ဝန်းကျင်မှ ရံကုန်သည်ဖြစ်၍။ သမံ ဌိတာ၊ မျှသောအဖို့ဖြင့် တည်ကုန်၏။ ဗလသာ၊ အားအစွမ်းဖြင့်။ ပီဠိတာ၊ ညှပ်နှိပ်၍။ သုသင်္ဂဟိတာ၊ ကောင်းစွာ ထောက်ပံ့အပ်သည်ဖြစ်၍။ သာ ကဏ္ဏိကာ၊ ထိုအထွတ်သည်။ သမံဌိတာ၊ မျှသောအဖို့ဖြင့် တည်သည်ဖြစ်၍။ ဥပရိတော၊ အထက်မှ။ န ဓံသတိ၊ မကျ။

၃။ မဟာရာဇ၊ မြတ်သောမင်းကြီး။ ဧဝမ္ပိ၊ ဤအတူလည်း။ ပဏ္ဍိတော၊ ပညာရှိသော မင်းသည်။ ဒဠှေဟိ၊ မြဲမြံကုန်သော။ အဘေဇ္ဇရူပေဟိ၊ မကွဲသော သဘောရှိကုန်သော။ သုစီဟိ၊ စင် ကြယ်ကုန်သော။ မန္တိဘိ၊ တိုင်ပင်ခြင်း၌ လိမ္မာကုန်သော။ မိတ္တေဟိ၊ အဆွေခင်ပွန်းတို့သည်။ သုသင်္ဂဟိတော၊ ကောင်းစွာ ထောက်ပံ့သည်ဖြစ်၍။ ဂေါပါနသီဘာရဝဟာ၊ အခြင်ဟူသော ဝန်ကို ရွက်ဆောင်သော။ ကဏ္ဏိကာဝ၊ အထွတ်ကဲ့သို့။ သိရိယာ၊ အသရေမှ။ န ဓံသတိ၊ မကျ။

မင်းသည် ဘုရားလောင်းဆိုတိုင်းလျှင် မိမိအမူအရာကို မှတ်၍ အထွတ်မရှိသော် အခြင်တို့သည် မတည်ကုန်၊ အခြင်တို့သည် မထောက် ပံ့ အပ်ကုန်သည်ရှိသော် အထွတ်သည် မတည်။ အခြင်တို့သည် ပျက်စီးကုန်သည်ရှိသော် အထွတ်သည် ကျ၏။ ဤအတူလျှင် တရားမစောင့်သော မင်းသည် မိမိအဆွေခင်ပွန်း ဖြစ်ကုန်သော အမတ်တို့ကိုလည်းကောင်း ဗိုလ်ပါတို့ကိုလည်းကောင်း ပုဏ္ဏား သူကြွယ်တို့ကိုလည်းကောင်း မထောက်ပံ့သည်ရှိသော် ထိုသူတို့ ပျက်စီးလတ်သော် ထိုသူတို့မထောက်ပံအပ်သည်ဖြစ်၍ အစိုး ရခြင်းမှ ယုတ်ရာ၏။ မင်းမည်သည်တရားစောင့်သည် ဖြစ်ရာ၏ ဟု ကြံ၏။

ရွှောက်သီးကို မခါးစေနှင့်

ထိုအခါ မင်းအား ထိုခဏ၌ လက်ဆောင်အကျိုးငှာ ရှောက်သီးကို ဆက်ကုန်၏။ မင်းသည် အဆွေ... ဤရှောက်သီးကို စားလော့ ဟု ဘုရားလောင်းအား ပေး၏။

ဘုရားလောင်းသည် ရှောက်သီးကို ယူ၍ မြတ်သောမင်းကြီး ဤရှောက်သီးကို စားအံ့သောငှာ မသိကုန်သော သူတို့သည် ခါးသည်ကိုမူလည်း ပြုကုန်၏။ ချဉ်သည်ကိုမူလည်း ပြုကုန်၏။ သိကုန်သော ပညာရှိတို့သည်မူကား အခါးကိုပယ်၍ အချဉ်ကို မထုတ်မှု၍ ရှောက်သီး၏ အရ သာကို မပျက်စီးစေမူ၍လျှင် စားကုန်၏ ဟု ဆို၍ မင်းအား ဥပမာဖြင့် ဥစ္စာစုခြင်း၏ အကြောင်းကို ပြလို၍ -

။ ခရတ္တစံ ဗေလ္လံ ယထာပိ သတ္ထဝါ၊
အနာမသန္တောပိ ကရောတိ တိတ္တကံ။
သမာဟရံ သာဒုံ ကရောတိ ပတ္ထိဝ၊
အသာဒုံ ကယိရာ တနုဗန္ဓမုဒ္ဓရံ။
။ ဧဝမ္ပိ ဂါမနိဂမေသု ပဏ္ဍိတော၊
အသာဟသံ ရာဇဓနာနိ သင်္ဃရံ။
ဓမ္မာနုဝတ္တီ ပဋိပဇ္ဇမာနော၊
သ ဖာတိ ကယိရာ အဝိဟေဌယံ ပရံ။

ဟူသော ဤဂါထာတို့ကို ဆို၏။

၄။ ပတ္ထိဝ၊ မင်းမြတ်။ သတ္ထဝါ၊ ဓားငယ်လက်၌ ရှိသောသူသည်။ ခရတ္တစံ၊ ကြမ်းသောအခွံရှိသော။ ဗေလ္လံ၊ ရှောက်သီးကို။ အနာမသန္တောပိ၊ အခွံမနွှေး (နွှာ)မူ၍လည်း။ တိတ္တကံ၊ ခါးသည်ကို။ ကရောတိ၊ ပြု၏။ ဗန္ဓံ၊ အခွံကို။ တနု၊ ပါးစွာ။ ဥဒ္ဓရံ-ဥဒ္ဓရန္တော၊ နွှေး (နွှာ) သောသူသည်။ အသာဒုံ၊ မကောင်းသည်ကို။ ကယိရာ၊ ပြုရာ၏။ သမာဟရံ၊ ကောင်းစွာ အခွံနွှေးသောသူသည်။ သာဒုံ၊ ကောင်းသည်ကို။ ကရောတိ ယထာပိ၊ ပြုသကဲ့ သို့လည်း။ ဧဝမ္ပိ၊ ဤအတူလည်း။ ရာဇ၊ မင်းမြတ်။ ပဏ္ဍိတော၊ ပညာရှိသောမင်းသည်။ ဂါမနိဂမေသု၊ ရွာနိဂုံးတို့၌။ အသာဟသံ၊ တဏှာ၏အလိုသို့ မလိုက်သည်ဖြစ်၍။ ဓမ္မာနုဝတ္တီ ပဋိပဇ္ဇမာနော၊ မင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါးသို့ လိုက်လျက်ကျင့်၍။ ဓနာနိ၊ ဥစ္စာတို့ကို။ သင်္ဃရံ-သင်္ဃရန္တော၊ စုလျက်။

၅။ သ- သော ရာဇာ၊ ထိုမင်းသည်။ ပရံ၊ သူတစ်ပါးကို။ အဝိဟေဌယံ-အဝိဟေဌယန္တော၊ မညှဉ်းဆဲမူ၍။ ဖာတိံ၊ ပွားခြင်းအမှုကို။ ကယိရာ၊ ပြုရာ၏။

ကြာပွင့်မှာ ညွန်မရှိ

မင်းသည် ဘုရားလောင်းနှင့်တကွ တိုင်ပင်လျက် ရေကန်နားသို့ သွား၍ ရေကန်၌ ကောင်းစွာပွင့်သော နေလုလင်ကဲ့သို့သော အဆင်းရှိသော ရေဖြင့်မလိမ်းကျံသော ပဒုမာကိုမြင်၍ အဆွေ.ဤပဒုမာသည် ရေ၌ဖြစ်လျက်လျှင် ရေမလိမ်းကျံသည်ဖြစ်၍ တည်၏ ဟု ဆို၏။

အကုသိုလ်ကို ရှောင်ပါ

ထိုအခါ မင်းကို ဘုရားလောင်းသည် မြတ်သော မင်းကြီး... မင်းမည်သည် ဤသို့ သဘောရှိသည် ဖြစ်ရာ၏ ဟု ဆုံးမလိုရကား... -

။ ဩဒါတမူလံ သုစိဝါရိသမ္ဘဝံ၊
ဇာတံ ယထာ ပေါက္ခရဏီသု အမ္ဗုဇံ။
ပဒုမံ ယထာ အဂ္ဂိနိကာသိဖာလိမံ၊
န ကဒ္ဒမော န ရဇော န ဝါရိ လိမပတိ။
။ ဧဝမ္ပိ ဝေါဟာရသုစိံ အသာဟသံ။
ဝိသုဒ္ဓကမ္မန္တ မပေတပါပကံ
န လိမ္ပတိ ကမ္မကိလေသ တာဒိသော၊
ဇာတံ ယထာ ပေါက္ခရဏီသု အမ္ဗုဇံ။

ဟူသော ဤဂါထတို့ကို ဆို၏။

၆။ ပေါက္ခရဏီသု၊ ရေကန်တို့၌။ ဇာတံ၊ ဖြစ်သော။ ဩဒ တမူလံ၊ ဖြူစင်သောအမြစ်ရှိသော။ သုစိဝါရိသမ္ဘဝံ၊ စင်ကြယ်သော ရေ၌ဖြစ်သော။ အမ္ဗုဇံ၊ အမ္ဗုဇမည်သော။ အဂ္ဂိနိကာသိဖာလိမံ၊ နေအရောင်ကြောင့် ပွင့်သော။ ပဒုမံ၊ ပဒုမာသည်။ ကဒ္ဒမော-ကဒ္ဒမေ၊ ညွန်၌။ န လိမ္ပတိ ယထာ၊ မလိမ်းကျံသကဲ့သို့။ ရဇော-ရဇေ၊ မြူ၌။ န လိမ္ပတိ ယထာ၊ မလိမ်းကျံသကဲ့သို့။ ဝါရိ-ဝါရိမှိ၊ ရေ၌။ န လိမ္ပတိ ယထာ၊ မလိမ်းကျံသကဲ့သို့။

၇။ ဧဝမ္ပိ၊ ဤအတူလည်း။ ဝေါဟာရသုစိံ၊ တရား စောင့်ကုန်သော ရှေးမင်းတို့သည် ထားအပ်သော တရားတို့၌ စင်ကြယ်ထသော။ အသာဟသံ၊ နိုင်ထက်မူခြင်း ကင်းထသော။ ဝိသုဒ္ဓကမ္မန္တံ၊ စင် ကြယ်သော အမှုရှိသော။ အပေတပါပကံ၊ မ ကောင်းမှုမှ ကင်းထသော။ တံ၊ ထိုမင်းကို။ ကမ္မကိလေသော၊ ပါဏာတိပါတ, အဒိန္နာဒါန, ကာမေသုမိစ္ဆာစာရ, မုသာဝါဒ ဟူသော ဤကမ္မကိလေသမည်သော အကုသိုလ်တရားသည်။ န လိမ္ပတိ၊ မလိမ်းကျံ။ တာဒိသော၊ ထိုသို့သဘောရှိသော မင်းသည်။ ပေါက္ခရဏီသု၊ ရေကန်တို့၌။ ဇာတံ၊ ဖြစ်သော။ အမ္ဗုဇံ၊ ကြာသည်။ အနုပလိတ္တံ ယထာ၊ ရေ အစရှိသည်တို့ဖြင့် မလိမ်းကျံသကဲ့သို့။ ဧဝံ တထာ၊ ထို့အတူ။ အနုပလိတ္တော နာမ၊ ကမ္မကိလေသမည်သော အကုသိုလ်တို့သည် မလိမ်းကျံသော မင်းမည်၏။

မင်းသည် ဘုရားလောင်း၏ စကားကိုကြား၍ ထိုအခါမှစ၍ မင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါးဖြင့် မင်းပြု၍ အလှူအစရှိသော ကောင်းမှုတို့ကိုပြု၍ နတ်ပြည်သို့ လား၏။

ဇာတ်ပေါင်း... သဗ္ဗညူ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤဓမ္မဒေသနာကို ဆောင်တော်မူ၍ ယခုအခါ အာနန္ဒာသည် ထိုအခါ မင်းဖြစ်ဖူးပြီ၊ ယခုအခါ ငါဘုရားသည်လျှင် ထိုအခါ ပညာရှိ အမတ်ဖြစ်ဖူးပြီ ဟု ဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူ၏။

အဂတိရှောင်ရှား၊ မင်းကျင့်အား၊ မင်းများကျင့်အပ်စွာ

ရှေးဦးစွာသော ကုက္ကုဇာတ်သည် ပြီး၏။

*****