Z Homeroweje Odysseje

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Odyssowe dospěće k fejakam abo nausikaa, krala Alkinoa dźowka

Tak wón tam drěmaše słódcy sćeŕpliwy jasny Odysses
ze sprócnosću a spanjom zajaty: ale Athena
poda dźě na puć so k ludu a městu muži fajekskich,
kotřiž prjedy raz bydlachu w hornjej krajinje rumnej
blizko kyklopskich mužow, khroble so wupjerowacych,
kiž jich wurubjowachu; wšak sylniši běchu na mocy.
Wot tam so zběhnywši zasadźi Nausithoos bohoruny
jich na Šeriji z dala wot ludźi so žiwjacych z khlěbom;
město pak wobhrodźi z murju a we nim natwari khěže,
bydła tež staješe boham a zahony wudźělowaše;
ale wón hižo zemrěł a k Aidesej wotešoł běše;
Alkinoos pak nětk knježeše, wjedźicy mudrosć wot bohow.
K jeho so domu hibaše sapaca z błyšćorn Athena,
bohowa, domojwrót mužnemu rozpominajo Odyssej.
Sahaše k jstwicy pak strojnej, hdźež knježna wotpočowaše
njesmjertnym runa po podobje ćěła a wobliču rjanym,
Nausikaa, Alkinoa wulcy zdobneho dźowka;
pódla pak dźowcy dwě słužobnej, mějacej rjanosć wot Rjankow,
z wobeju stronow, durje pak zawrěne błyšćiwe běchu;
wona kaž z wodychom wětra pak k łóžku so knježnički zmawny
a dźě so k hłowam stupi a knježnje rěčeše słowo,
w podobje Dymasa dźowki, we łódźniskej sławneho wědźe,
kotraž bě młodostna towaŕška jejna a spodobna w duši,
tutej so spodobnjowawši błyšć sapaca dźeše Athena:
Nausikaa, je nětk mać tak njerodnu rodźała tebje?
njewobstarane tola drje leža błyšćiwe šaty,
tebi pak kwas je blizko, hdźež trjeba je rjenje so samu
zhotować, drastu pak poskićić wonym, kiž powjedu tebje;
wěsće wšak pokhadźa z teho mjez ludom lubozna khwalba,
nan pak a česćowna mać z tym změjetaj wjesele swoje;
ale dźimoj tam płokać z dobom ze skhadźenjom zerjow,
z tobu tež pomocnica ja póńdu, zo nadźěłaš sebi
hač najspěšnišo, dokelž wšak knježna juž njebudźeš dołho;
hižo wšak- požadaju mjez ludom najlěpši tebje
Fajekow wšitkich, z nich sama tež pokhadźeš z rodom;
ale huj, pohanjej nana sławneho na ranje zahe,
zo by dał gratować mulow a wóz, kiž powjeze šaty,
kaž tež ruby a pokrywy błyšćiwe; tež pak je tebi
samej tak wo wjele rjeńšo hac z nohomaj stupotać pěši;
přetož su daloko wot města zdalene płokaŕske žłoby."
Hnydom pak zerja so bližachu na złotym stole, kiž samu
zbudźichu, Nausikau, rjenje drasćenu; ruče pak sona
jara so dźiwaše; dźěše pak sahajo přez dom, zo powěsć
dała by staršimaj, lubemu nanej a maćeri. Nutřka
jeju pak namaka; wona při wohnišću sedźeše wołmu
z dźowkami słužobnymi morjopurpurnu předźo,
jeho pak při durjach zetka mjez rjekami duceho z domu
k zhromadźiznje, hdźež jeho Fajekscy wołachu jasni.
Wona pak najbliže stupiwši k nanej lubemu dźeše:
"Luby nanko, hač njechał wóz prihotować mi nětko
wysoki kolesowaty, zo bych sej dowjezła šaty
pyšne k rěcy na płokanje, kiž mi dosć brudojte leža?!
Tež so pak samemu tebi, hdyž sy mjez prěnimi radu
wuradźeć, słuša čistu mějo na žiwoće drastu;
pjećo pak tebi su w domje rodźeni synojo lubi,
wonaj dwaj ženjenaj, třo z nich pak młodźi kćějacy hólcy,
woni pak přeco chcedźa drastu najčisćišu nosyć
do rejow stupajo; naleži wšo to pak wutrobje mojej." -
Tak dźeše; přetož so strachowaše kwas kćějacy nanej
łubemu naspomnić; tón pak wšo pytny a dźeše ze słowom:
"Ani mulow ći njezapowědźu ani što druhe,
dźowčo! Dźi! mjez tym ći přihotuja wotročcy wozyk
wysoki kolesowaty, z pokryworn wuhotowany."
Prajiwši tak k sebi wotročkow zawoła; woni pak běchu
posłušni; woni dźě wonka wóz wósliči w kolesach dobry
wuhotowachu. mulow pak wjedźechu pod přah a k wozej
spřahachu; holčo pak z komory nošeše błyšćite šaty
a je na wozyk rjenje hładčeny zestaja dele;
mać pak do toboły nastaja dosahaceje jědźe
wšelkeje, nutř pak da přikus a wina do kožanca nala
kozaceho; holco pak na wóz ,poda so horje.
Dała pak běše do złoteje bleški wonjacy wolij,
zo by ze žonami słužobnymi so žałbowała.
Wona pak křud wza a wotežki swěćate z błyšćom,
z křudom pak zapraska k behej; z mulow wrjeskot pak běše;
wonej pak ćěrještej spěšnje a wjezeštej šaty a knježnu,
nic samu, sobu z njej dźowki tež druhe služobne dźěchu.
Ale hdyž potom dźě wróćo so domoj dyrbješe podać
spřahnywši mulow a šaty zhładkowawši sej rjane,
zaso tu druhe sej bohowka, sapaca z błyšćom Athena,
wumysli, zo by Odysseus so wubłudźił, widźał tež knježnu
rjanu po wobliču, kiž jeho k městu by muži fajekskich
dowjedła; potom ból wjeŕchowka funkny k słužobnej dźowcy;
dźowku drje misny, do kužoła hłubokeho pak ćisny;
te pak k tom do zdala zakřiknychu, a jasny Odysses
wocući, sědźo pak rozpommaše we myslach a duchu:
"Běda mi! do kraja kajkich dospěł zaso sym ludźi?
Hac dźe su woni złóstni a dźiwi, nihdy pak zdobni,
abo lubuja cuzych a maja pobožnu dušu?
Mi jako žónske wołanje młodych klinčeše holcow;
[wilow, kiž přebywaju na wjeŕškach wysokich horow
a při žórłach rěkow a na łukach pokrytych z trawu.]
Wěsće nětko drje něhdźe sym blizko při rěcacych ludźoch,
ale huj! sam chcu wobhonić ja so a z wočomaj widźeć." -
Prajiwši tak so ze keŕkow wusimy jasny Odysses.
Zastrašny samym pak zjewi so, hrozny wot sólneho błóta.
Do wšěch pak stronow ćěkachu rózno k wupadnym brjoham;
sama pak wosta dźowka Alkinoa; jej wšak Athena
khrobłosć skići do myslow a bojosć zebra ze stawow;
wosta pak z napřeća stejo so dźeržaca; wón pak Odysses
rozpominaše, hač prosył by knježny z wobličom rjanym
wobjawši kolena abo tak ze zdala z luboznym słowom
prosył by, hač jemu pokaže město a poskići drastu.
Tak dźě so jemu rozpomnjacemu lěpje być zdaše
prosyć ze słowami ze zdala luboznymi, zo knježna
jemu, hdyž kolena wobjał by, w myslach by njewzała za zło.
Hnydom najpřećelniše a wužitne praješe s owo:
"Prošu će, kralowa, žadna snadź bohowka abo sy smjertna!?
Wčera na dwacetym dnju sym ćěmnemu wućeknył morju,
mjez tym pak přeco mje njeseše žołma a torhawe wětry
z kupy Ogygije, nětko pak tudy mje wućisny bóžstwo,
zo bych snadź hišće tež žałosć ćeŕpił; nihdy wšak, měnju,
njezměje kónca; ale bohojo dopjelnja prjedy
hišće dosć złeho; ale so, kralowna, smil! přetož bědy
přětrawši mnohe k tebi sym najprjedy dospěł a z druhich
nikoho njeznaju ludźi, kiž město a krajinu tutu
wobydla; bydło pak pokaž mi; poskić pak płašć mi so woblec,
je-li maš přišedši žadne snadź zawałenje za drasty!
Tebi pak bohojo dadźa njech wšitko, štož požadaš w myslach
swojich, muža a khěžu, a jednotu přjdadźa pěknu;
njeje wšak woprawdźe přez tuto mócniše ničo a lěpše,
hač hdyž złoženaj jenak we myslach hajitaj khěžu
mužik a žónka, mjerzanje stajne za zawistnych ludźi,
radosć pak dobropřejacym, samaj pak najlěpje wěstaj."
Jemu pak Nausikaa běłołohćata wotmołwi zaso:
"Cuzbniko, dokelž so njerunaš złemu a hłupemu mužej,
Dzeus pak Olympiski ludźom sam wudźěla žiwjenja zbože,
dobrym a złyrn, kaž zechce, kóždemu, něhdźe tež tebi
tuto je dał, ći pak trjeba je při wšěm tym sćeŕpliwje přětrać!
Nětko pak, dokelž sy k našemu m^tu a krajinje dospěł,
ani nětk drasty njebudźeš parować, ani što druhe
ze wšeho, štož so při zetkanju prošerjej zbitemu słuša.
Město pak tebi chcu pokazać, prajić pak mjeno ći luda:
Bydla Fajekscy we měsće a krajinje tutej,
ja pak sym Alkinoowa wysocy mužneho dźowka,
na nim pak wotpočuje sylnosć a přemóc Fajekow."