Twenther Brülf'teleed
| Twenther Brülf'teleed. | |
|---|---|
| Author: | Benjamin Willem Blijdenstein |
| Dialect: | [[Dialekt:|]] |
| Text type: | Gedicht |
| Comment: |
from: Johannes Matthias Firmenich Richartz: Germaniens Völkerstimmen. S. 741, Google Böker
|
| : | |
Gin heiden slüngels brüüt ons wat,
Noch Cüpido, noch Hymen,
Wäärvan de dichters dit en dat
In 't broesig brül'ftleed riimen.
Virgyl sünk Roomss, Homerüs Griikss,
Wy Haverströätss en Labbediiks.
Parnas dee is met Helicon
'Nen witten met 'nen swatten.
Et water oet de Hengstenbron
Dööt 't riim jo door nig vlatten
Woor Leunn'ker-berg de krone spant
En Driiner-bekke vlööit düür 't land.
'Nen Griikssen glans op Twenthss gedicht
Sul glynstren overböädig,
As op 'nen pyro slecht en slicht,
Grofnöädig en spierdröädig,
Een gould' of sülv'ren passement.
Wy kallet as w' et bynt ewent.
As müssen piipet müssen goed,
'Nen hanen past et krääijen,
Wy singt van bröägem en van broed
As 't ons is an'ewääijen;
En of den rok al maakt den man,
Wy trökken neu 'nen vrömden an.
Et vinnig oorlogs-onnewäär
Van rondüm oet'ebrakken,
Hef weust en wyld, ko'tby en väär,
Wat hool was an'estakken;
Määr seegen lig op 't Twenther-land
Woor 't veur van leefde aleenig brandt.
Door höldt de leefde alleene veld,
Dee 't härte kan beheeren
Düür sammen dwank, düür sööt geweld,
Dat nümmes ok kan weeren:
Wat swömp of vlög of krup of geet,
Se hadd' of hef of krig em beet.
Mot groot, o leefde, is diine macht!
Vaak temp so 'n lüttik wiifken
's Mans driist' en wyld' en weuste kracht.
Stil heersst nog 't doesse düüfken,
Wat 't snipken bits en spits nich kan,
Düür leefd' op 't härte van den man.
Määr manges spant et as ter to;
Wat mans dräägt buks' en böärde
En manleu'-mood van toch määr so;
Et wiif is riik van wöärde,
En vake hünk an 't leste woard
En mood en hood en buks en boord.
In hoes regére niid noch wrok,
Noch dwank, noch dum krakélen:
„Dou sast, dou sust'! Dat wi'k, dat wo'k!“
Dan bätter 't riik verdeelen:
Hee dällenhanen in 't fabriik:
De kökken is diin känninkriik.
Hast' moesennüst' in diinen kop
Of snurrepiperyen;
Stak dit of dat em in den krop,
Dou moest dy by em vlyen;
'Ne sachte hand een dröädken spynt,
Een dröädken dat stiif vaste byndt.
Nich onnebiige! En eege sy,
En holde liike bane!
'Ne hell'ge kifkafkäffery
Brenk in de kroenekrane.
'Nen düüstren doolhof - tree nich to!
Dou spöldst op stölten blyndeko!
Jo! woor den man 'nen boe-bah is,
Of 't wiif 'ne hanenveer,
Geet köärken jo den sandweg mis;
't Wödt stroot-en möllen-märe,
En dan tomee, dat segg' ik dy,
Nog häärmkes met een ülk derby.
Bliiv' altiid met em ensgesynd;
Gin s-chüür heelt sonder nöädken;
Togevvenheid en leefde spynt
Een siiden gängeldröädken;
Dat fiin dröädken drill' em dan
An 't härte vast: door gängelt he an.
Düür vliit en saarge net en kloor
Diin hoes en hagengoren;
En helder hier, en seunig door!
Te süvren en te sporen,
Een hüüsken net! - een härtken rein!
Een paradiis vüür diinen Hein.
Gesnäärk en snipsnapsnurrery
Bynt rechtevoort beteune.
Geen sukker op de riistenbry
Met teumiggoon alleene.
't Is wierigheid en vliit, waarvan
Den bäärgers-cha'steen roken kan.
Määr hee met siin plipjonge wiif
Hef hoes en hof en weere,
Geld in den tük en tiidverdriif
En helm en selm en röre,
En vrög, as h' 't in de hülle krig,
No Härrem in de mölle nich!
En günk et al ees manges s-cheef,
Dan trööste dy met maargen,
Te bättren wat te bättren is.
De leefde myldert saargen.
By maargenlecht verdwiint een spook,
By westewynd 'nen vennerook.
Den swalm van 't härte en sünnens-chiin,
'Ne tokomst bly en helder;
Vlais op den diss en kaapssen wiin
En Hänsken in den kelder,
Dat kümp en sug, dat lacht en slöpt
En binnen 't joor alleene löp.
So 'n diideldänsken kon alleen
Nog 't heil van 't paar verhoogen.
Siin vader oet den bek 'esneen,
Met moders pikswatt' oogen.
Mag 't wäsen häänken of een hoon,
Een häänken klook! Een höönken s-choon!
O! by de lust van moder is
Gin wille te geliiken!
So leven was te Austerliz,
Op 't püün van keiserriiken,
An 't hööfd' van männige oorlogsleu
Den grooten nyen keiser néu.
't Is hier, woor een et läven won
Wat doesend door verlöören;
Wo soer moest dou, Napoleon,
Den goulden scepter vörren!
n groot - en aarm! Men weet et nich,
Wat saarge dy üm 't härte lig!
Wat 's Kreusüs s-chat, wat is de macht,
De glorie van 'nen kännink?
O! wat is Mogols pärlenpracht?
't Is klättergould, mak bännink!
Niks kümp an modervrögde gliik;
Een moderhärte - een känninkriik!
So glidt et läven bly en sacht
Verby as Dynkelwater:
Et lütke wichtertüüg dat lacht
En spölt en maakt gesnater
En dauwelt üm 'äär moders-choot,
As küükskes üm de klukke doot.
En jonges staark en mäkes fiin
As rosenknöppe blööijet,
Den sachten glood van maargens-chiin
In heldere oogen glööijet:
De jonges vul van kracht en mood
En deernes friss as melk en blood.
Löp 't röösken oet van toves an,
Dat dööt ook 't lüttel sprüütken,
En 't wicht wö'dt maagd, et jünken man,
Sög brögem sik of brüütken,
En trekt de kynders-chöökes oet:
Van toves an löp 't röösken oet.
De vrucht völt van den stam nich wiid
En d' ongeveerde jongen
Dee piipt en schilfert met der tiid
As 'smus 'äre olden songen;
't S-chält hier en door en dit en dat;
Se söökt en söökt, en weet nich wat.
Se vleeget oet, in sus of so
Verweert se in 't houwliiksnetken.
Boh! 't kümp en an, men weet nich wo!
De jong' en 't nüsseldödken
Se kriigt der ees den tresen van,
As 't wicht wö'dt maagd en 't jünken man.
Elk met siin ander Ik (een paar
Ontlok'ne rosenknöppe!)
Maakt van den vaar 'nen bestenvaar
En van de moor 'ne beppe.
O, gould'ne brül'fte, brenge mee
Den goulden tiid van Enschede!