Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Czercza

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
Tom I

Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski
Czercza


[ 796 ]Czercza, góra w Krzemieńcu, na Wołyniu, jest jedną z lepiej znanych wyniosłości w łańcuchu gór, które, będąc dalszemi odroślami Karpat, przekraczają granicę austryacko-rossyjską w okolicy Podkamienia i Poczajowa a ciągną się przez powiaty krzemieniecki i dubieński (Miodobory). Góra Cz., nad m. Krzemieńcem górująca, oddziela się wąskim przekopem od sąsiedniej góry Zamkowej, na której dotąd wznosi się mur okolny zamku krzemienieckiego. Nazwisko Cz. spotykamy w lustracyi zamków ziemi wołyńskiej, dokonanej 1545 roku. Czytamy w rzeczonej lustracyi, iż od góry Czernczy (sic) najłatwiejszy dostęp do zamku może mieć nieprzyjaciel (Źródła dziejowe, Warsz. t. VI, wyd. A. Jaałonowskiego). Podania ludowe mówią o moście skórzanym, jakoby łączącym zamek z górą Cz. za czasów królowej Bony. Podczas przejażdżki królowej Bony po owym moście, jak chce podanie, most skórzany runął z niemałym szwankiem królowej. Podanie to, zapewne sięgające XVI w., świadczy, iż imię tej pani nielubione było powszechnie śród mass. Pokolenia, które w pierwszych 30 latach bieżącego stulecia kształciły się w szkole krzemienieckiej, zachowały miłą pamięć o Czerczy, gdzie wieśniacza zagroda niejakiej Mińczuczki była celem wycieczek ówczesnej młodzieży szkolnej na wesołe podwieczorki, składające się z pirogów z serem. Józef Korzeniowski w żartobliwym wierszyku do Fr. Sobieszczańskiego o wiele lat później wspomina o owych podwieczorkach, zjadanych „na górzystym Czerczy wieńcu,“ „u Mińczuczki.“ Czyt. Przewodn. nauk. liter. lwow., 1879, zesz. 3. M. D.


#licence info
Public domain
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]

This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home.


Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.

PD-US-1923-abroad/PL Public domain in the United States but not in its source countries false false