Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Bytoń
[ 520 ]Bytoń, wieś prywatna, powiat nieszawski, gmina i parafia Bytoń, od Brześcia Kujawskiego odległa wiorst 13, od Osięcin wiorst 11, od Włocławka wiorst 28. Rozległość folwarku m. 798 i pół, z czego gruntów ornych m. 656, łąk i pastwisk m. 70, ogrody, drogi i t. d. zajmują m. 40; jezioro Bytoń m. 48 i pręt. 207; część jeziora zwanego po-plebańskiem, nabyta od dóbr po-duchownych rządowych Popowiczki, m. 3 pr. 243. W łąkach, położonych nad jeziorem, obfite kopalnie torfu na przestrzeni m. 15; gorzelnia, cegielnia, browar. Wieś B. posiada kościół par. drewniany, urząd gminny, szkołę początkową, browar. W 1827 r. było tu 41 dm. i 377 mk., obecnie 32 dm. i 330 mk. Wieś B. należała dawniej do dóbr stołowych królewskich, kościół był tu murowany, wzniesiony pod wezwaniem św. Jakóba Ap. R. 1516, na mocy przywileju nadanego przez Zygmunta I, przyłączony był do kościoła kanoników regularnych w Lubrańcu. Od tego czasu prepozyt kanoników był tu proboszczem i zwykle wyręczał się wikarym, którym często bywał jeden z kanoników. Gdy kościół ten zgorzał, nowy wystawiono r. 1753 staraniem Pawła Kołaczkowskiego, prepozyta lubranieckiego. Niedaleko kościoła jest jezioro, często wylewające i przez to utrudniające drogę do kościoła. Uposazenie kościoła stanowiła sąsiednia wieś Popowiczki z prawem propinacyi i 8 (później 3) kmieciami; oprócz tego łąki, jezioro i mały zagajnik, dalej ogrody w Bytoniu i dziesięciny. Był tu także szpital dla ubogich, na utrzymanie którego Katarzyna z Wysockich r. 1700 przeznaczyła fundusz. Par. B. dek. nieszawskiego liczy 1820 dusz. Do B. należy wieś czynszowa Holendry bytońskie. Gmina B. należy do sądu gm. okr. II w os. Osięciny, gdzie jest st. poczt., od Nieszawy odl. 30 w. W gminie znajdują się trzy olejarnie, browar, w Bytoniu dystylarnia, dwie cegielnie, torf w 7 miejscowościach, trzy szkoły. Obszar ogólny gm. wynosi 13,893 m., wtem 11,545 dworskich i 2,348 włościań. Ludności 3974 dusz. Br. Ch.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|