Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Gawłowice
[ 502 ]Gawłowice, wś, pow. turecki, gm. i par. Goszczanów, od Turku w. 21, od m. Warty w, 8; ogólnej rozległości ma mor. 520, wtem włośc. 90 morgów, gleba w większej połowie pszenna, reszta żytnia II klasy, płodozmian 8-polowy, położenie ładne, lud. 156 dusz, 26 osad; własność Dłużniakiewiczów. Roku 1827 było tu 19 dm., 133 mk. Gor.
Gawłowice al. Gabłowiec, niem. Gawlowitz, rycer. dobra, pow. grudziąski, pół mili od m. Radzyna. Obejmuje obszaru ziemi mor. 1615, budynk. 31, dom. mieszk. 14; katol. 137, ew. 25. Parafia, szkoła i poczta Radzyn. Pode wsią znajduje się 12 okopów starych tz. pierwotnych. Za krzyżackich czasów należała tu wieś do komtura w Radzynie i nazywała się po niem.: „Gobelindorf, Gebelindorf, Gabelndorf“, jak przypuszczają od sołtysa jakiegoś Gobelin, który w owych czasach zachodzi. R. 1414 straty, jakie ponieśli mieszkańcy w wojnie krzyżaków z polakami, podają na 2100 dusz. R. 1415 G. mają włók obsadzonych 23, czynszu dają m. 10 skot. 5. R. 1437 wszystkie włóki obsadzone, czynsz pieniężny jest stary jak dawniej m. 10 skot. 5. Nadto dają włościanie od włóki zboża korcy 3. Za polskich czasów G. były królewszczyzną, którą król zwykle wydawał osobom zasłużonym w dożywociu za tanią dzierżawą. R 1603 Daniel Plemięcki, sędzia ziemski chełmiński ma G. w dożywociu, płaci zł. 200 do zamku w Radzynie. R. 1636 Jakób Han odprzedał swoje prawo dożywocia Janowi i Annie Blumom; król Władysław przyzwolił na taką zamianę także na czas życia nowych nabywców. W dokumencie wspominają się hortulani, inquilini, którzy szarwark pełnili. Dzierżawca miał wolne drzewo z lasów królewskich rogozińskich. R. 1667 szlachetny Wysocki trzyma G. w dożywociu. R. 1682 wynosiło ztąd „die Einheit der Steuerpoborre“ gr. 20. R. 1766 za zezwoleniem króla Stanisława Augusta szlachetny Zagórski odprzedał swoje dożywocie Ignacemu Żółkiewskiemu za tal. 5000. R. 1790 liczono w G. włók nierozmierzonych 22, karczmę; dzierżawca miał jurisdykcyą nad poddanymi, prawo wywaru piwa dla własnego użytku i dla tutejszej karczmy gorzałkę mógł sprowadzać do woli; także mógł odbywać tz. mniejsze łowy (kleine Jagd). R. 1790 król pruski Fryderyk Wilhelm II nadał G. na własność dziedziczną Żółkiewskiemu, osiadłych tu włościan wyjął z pod jego sądownictwa, ogrodników tujejszych powinien był zatrzymać we wsi. Podatki i ciężary przyjął teraz właściciel następujące: kwarty tal. 30, kontrybucyi tal. 113 „Beitrag zum Remissionsfonds, das Schutz und Nahrungsgeld der kleinen Lente und die Tranksteuer für daselbst debitirtes Bier und Branntwein ans Amt, einen jährlichen Jagdzins von 1 Thlr. an die Forstbehorde zu zahlen und die üblichen Leistungen bei Fouragelieferung, Festungsbauten und Wolfsjagden zu übernehmen.“ Osobnych ognisk (Feuerstellen) liczono wtedy we wsi 14. Dziś G. należą do Sampławskiego. Kś. F.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|