Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Ganowce
[ 481 ]Ganowce, Janowce, węg. Ganocz, niem. Gansdorf, Johannsdorf, wś w hr. spiskiem (Węgry), w dystrykcie wielickim, w dorzeczu Hornadu, nad potokiem ganowskim, na wschód wsi Filic, między koleją bogumińsko-koszycką a gościńcem wiodącym z Popradu do Czwartku, na głównym europejskim dziale wód (ob. Filice). Wzniesienia: wzgórze na północ od wsi, nad gościńcem, 716 m.; mostek na Ganowskim potoku, przy drożynie wiodącej ze wsi do drogi kolei żel., 618 m. (szt. gen.); zakład kąpielowy 649.54 m. (Fuchs); dział wodny między G. a Popradem 587·91 m. (Fuchs); dział wodny między Popradem a Hornadem 678·27 m. (Fuchs). We wsi znajduje się kościół łac., który istniał już około r. 1308, p. w. św. Michała Archanioła; metryki pochodzą z r. 1686. Wieś liczy 242 mk., między nimi 160 dusz rz. kat., 60 prot., 12 gr. unitów, 10 żydów. Do par. łacińskiej ganowieckiej należą sąsiednie wsie: Filice i Hożelec; liczy zatem ogółem cała parafia 323 dusz rz. kat., 242 prot., 21 dyzunitów, 24 żydów. Protestanci mają kościół [ 482 ]swój w Filicach. Ostatnia poczta w Popradzie. W Ganowcach znajdują się kąpiele wapienne, o których wspomina już Jerzy Wernher w XVI wieku w dziele swojem: „De admirandis Hungariae aquis dissertatio,” i wielu innych dziejopisarzy Śpiża. Za staraniem dzisiejszego właściciela wsi Augusta von Korponay'a powstał tutaj piękny park; również zbudowano kilka mieszkań dla gości kąpielowych i restauracyą. Pod kierownictwem zaś p. Zsigmondy'ego odbyto w najnowszych czasach wiercenia; tenże doszedł do głębokości 33 m. i w przeciągu godziny otrzymywał 679·068 hektol. wody, mającej 21·52°C. ciepłoty. Późniejsze wiercenia doprowadziły do głębokości 177½ m. Według ilościowego rozbioru dokonanego przez p. Aurela Scherfela, woda ta zawiera następujące składniki: potas, sodę, wapno, magnezyą, glinkę, tlenek żelaza; kwasy: siarkowy, węglowy, fosforowy, krzemowy, następnie chlor i siarkowodór. Kapieli tych używają w porażeniach, bólach stawów, wyrzutach skórnych i innych chorobach. Jest tu także parowa łaźnia i prysznic. Ob. H. Müldner „Szkice z podróży po Słowacyi”, Kraków, 1877. — S. Weber „Zipser Geschichts- und Zeitbilder”, Leutschau, 1880. Br. G.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|