Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Dusocin
[ 231 ]Dusocin, niem. Dossoczin, wś włośc. w pow. grudziąskim, parafii Mokre, około milę od Grudziądza, nad bitym traktem do Gardei. Zachodzi już r. 1285 w dokumencie granicznym pod nazwą Duschecin. R 1434 założyli po za wsią krzyżacy osobny folw. z nazwą Ubitz, z czego powstało Uswitz i Auschwitz. W wojnach z krzyżakami r. 1411 do 1422 obliczono szkód poniesionych do 400 grzywien; w nagrodzie zapłacono 200 grzywien. R. 1438 wś Uswitz ma włók 63 i karczmę; 3 i pół włóki leżały pusto. R. 1511 posiada tutejsze wolne sołectwo Bartłomiej Lunawski. R. 1526 król Zygmunt I odnawia stare przywileje sołtysowi Pawłowi. Włók miał wolnych soleckich 6, z reszty 60 włók prawem chełmińskiem osadzonych płacili poddani po 15 skotów od włóki na grudziąski zamek. Karczmarz, który piwo własne warzy i sprzedaje, płaci 5 skotów. Sołtysowi jako i jego poprzednikom przysługuje prawo czynil łowy na zające i inne podobne zwierzęta w obrębie wsi Dusocin z siećmi i psami. Także i małe jezioro leżące na włókach sołeckich stało do jego użytku. Za to ma wykonywać obowiązki dla króla, zamku grudziąskiego i ojczyzny, zupełnie jak i inni sołtysi wykonywają. R. 1611 nazywa się sołtys Tomasz Truszczyński, r. 1629 Marcin Żmijewski. R. 1623 czynszowalo 8 osiadłych włościan 26 fl. 20 gr. W skutek drugiej wojny szwedzkiej D. bardzo podupadł. R. 1664 nie było we wsi ani jednego poddanego; sołectwo lemańskie leżało pusto, tylko strażnik borowy na niem mieszkał na płacy zamkowej. Karczma zaginęła. Folw. Ubice także był pusty. Następnie znowu się wieś zaludniła. Z r. 1757 pochodzi ostatni kontrakt tutejszych włościan. Mieli oni grunta w wieczystej dzierżawie na 40 lat; oprócz niewyrażonego czynszu utrzymywali jakąś drogę do Tarpna po za wsią leżącą, czyścili kanał idący z Trynki (Trinkekanal), groble przy nim naprawiali i drzewo potrzebne do bundynków przy młynie w Kłódkach dowozili. Za to mieli prawo paść konie, bydło i owce w król. dusocińskim lesie. Karczma także była wydana w dzierżawę na 40 lat. Należała do niej jedna włóka i 10 m. roli, podówczas krzewami zarosłej. Karczmarz dawał czynszu 30 zł., miał drzewo wolne na opał i do budynków z boru; gorzałkę i piwo pańskiego wywaru sprzedawał. W r. 1779 po okupacyi założono tu szkołę królewską; nauczyciel pobierał 60 tal. płacy. R. 1789 było w D. 37 domów mieszk. W r. 1832 dokończono separacyą gruntów. R. 1839 otrzymali włościanie z obszarem 2839 m. prawo własności. Dawniejsze ciężary co do drogi tarpieńskiej, kanału z Trynki i młyna w Kłódkach nadal zatrzymali. Rocznego czynszu płacili 279 tal. Obecnie liczy D. 3044 m. roli, budynków 120, domów mieszk. 120; kat. 53, ewang. 547. Szkoła w miejscu; poczta w Gardei. Kś. F.
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
| |