Resurrexio Domini
HIC INCIPIT
ORDINALE DE RESURREXIONE
DOMINI NOSTRI JHESU CHRISTI.
-----------------------------------
PILATUS
ihesu a fue anclethyys
hag yn beth a ven gorrys
gans ioseph ha tus erel
y leverys ef yn weth
datherghy an tressa deth 5
y wre pur wyr hep fyllel
mar tufe ha datherghy
mur a tus [a] wra crygy
ynno y vos dev a nef
dyswrys a vyth ol iudy 10
ha kellys an lagha ny
dre reson sur me a'n pref
consler thy'mmo lauara
pyth yv an cusyl wella
orth an dra-ma hep lettye 15
gyllys of yn pryderow
mur yv ow fyenasow
yn certan war ow ene
CONSULTOR
arluth dout thy'mmo yma
ha preder mur a vn dra 20
an corf eth hythev yn pry
L. 2. We may perhaps read a veu gorrys, "who was put."
L. 7. tufa B. L. 8. dus B.
ioseph baramathia
the laddra map maria
ha cous ef the thasserhy
PILLATUS
ytho pyth yv the cusyl 25
worth an dra-na the wruthyl
lauar lemmyn
ha ty a vyth rewarddys
may leuerry me a grys
kyns pen sythyn 30
CONSULTOR
ioseph yn dan naw alweth
ha nichodemus yn weth
gureugh y pur fast
ma na allons yn pryveth
y laddra yn mes a'n beth 35
dre nep fals cast
[hic veniet Josep et Nicodemus ad pilatum]
IOSEPH
syr pilat thy's lowene
corf Cryst a gysseugh gyne
yn beth gallas
NICHODEMUS
as wrussough cam tremene 40
cuth gueles y theweth fe
namna'n dallas
PILATU8
corf yn beth a worseugh why
a wre bost a thasserghy
yn Certan the pen try deyth 45
pleme thy'mmo leuereugh
mas the wel y'm gorthebeugh
fast prysonys why a vyth
57b. IOSEPH
an corf a worsyn yn beth
dre henna ioy hep thyweth 50
sur yn y wlas
ef a sef the pen try deth
ha henna ny a'n guylvyth
gans dev lagas
PILATUS
a fals harlot gowek pur 55
ty a yn pryson yn sur
na wylly deyth
ha me a wyth na'n lyttry
na cous ef the thasserghy
vn ger tuch vyth 60
NICHODEMUS
dasserghy sur ef a wra
par del prennas an bys-ma
gans y gyk ha gans y wos
me a leuer an guyr thy's
kepar del ywe scryfys 65
pur wyr gans lyes profos
PILATUS
ha ty a ganso yn weth
pur wyr yn dan naw alweth
scon yn certen
ha ty a veth prysonys 70
na wylly golow yn bys
bys pen vlythen
IOSEPH
yn pryson mos ny treynyn
agan bew kyn kentreynnyn
ol agan kyc 75
L.. 73. dreynyn B.
rak ihesu luen a vercy
agan gor sur the'n keth ioy
byth na thyfyc
PILATUS
how geyler plos re'th fo meavl
ygor scon abarth a'n iaul 80
the tharasow
gor an thew-ma yn pryson
pan fons fast ro thy'm hep son
the alwethow
CARCERATOR
a treytors anfesugyon 85
eugh aberueth lemmyn scon
a thev aso why gocky
[carcerarius ducit eos ad carcerem]
syr iustis kymmer hep son
naw alwyth agas pryson
na fo dout a treghury 90
[hic tradet sibi claves]
PILATUS
rak the vos geyler mar len
me a re thy'so lemyn
fekenel ol yn tyen
carvenow inwet merthyn
CARCERATOR
grant merci syr iustis 95
vynytha syngys of thy's
-------------------------------
Lines 92-94. These three lines are by B; the places named are in CornwalI.
hic spiritus uenit ad portas infirni
58a. SPIRITUS CHRISTI
why pryncys a'n dewolow
scon egereugli an porthow
py mar ny wreugh y fyth guow
yn certan kyns tremene 100
rak an porthow hep dyweth
a vyth ygerys yn weth
sur may thello aberueth
an myghtern a lowene
LUCIFER
ny dal thy's scornye gyne 105
pyv myghtern a lowene
a thesempys thy'm lauar
SPIRITUS
arluth cref ha galosek
hag yn bateyl barthesek
rak henna ygor hep mar 110
why pryncis
LUCIFER
ny dal thy's scornye gyne
pyv myghtern a lowene
thy'mmo lauar
byth ny thueth agy the'n yet 115
ke yn kergh dywhans hep let
na strech hep mar
SPIRITUS
arluth gallosek ha cref
worto an porthow ny sef
yn certan kyns tremene 120
L. 99. I suppose guow to be a plural of go, implied in goef, govy, &c.
L. 101. Pryce gives "delay" for one of the meanings of dyweth; but it looks as if invented for the occasion. One of the values is "twice," the Welsh dwywaith; hep dyweth may then be rendered, "without twice bidding," "immediately."
drefen mar mur yv ow ras
ef yv gallosek yn cas
ha myghtern a lowene
why pryncis
[franguntar portae inferni]
et sic tercio. tunc intrabit in infernum et dicit lucifer
LUCIFER
a out guereseugh laddron 125
gallas an porthow brewyon
hag ol myns o
belsebuc ha lawethan
dylleugh luhes ha taran
quyt a'n losco 130
BELSEBUC
thy'nny gueres ny dal man
myl vyl dyaul a vye guan
er-y-byn ef
yn nep tol fyen the'n fo
alemma bys may thello 135
sul a the'n nef
TULFRYC
ha my caugeon lawethan
merwel a wren ow cul tan
yn dan an chek
eue ythese gynef 140
moy ages myl vyl enef
yn bros pur dek
[hic spiritus extendit manum]
ADAM
an luef a'm gruk me a welh
ha'y odor whekka ys mel
ow tos warnaf 145
L. 144. whekka B.
dre ov fegh ty a'm collas
ha gans the wos a'm prennas
merci pysaf
58b. EUA
lemmyn cryst agan arluth
mur worthyans thy's del theguth 150
worth agan dry alemma
bynyges re bo an prys
may fe a venen genys
an wyrhes ker maria
[hic venit spiritus cum omnibus in piateaa]
SPIRITUS
a enefow ol warbarth 155
deugh gynef ol why a wharth
kemmys re wruk both ow thas
ha nep na'n gruk war nep tro
yn peynys trygens eno
hep ioy prest may's teffo cas 160
a a adam thy'so cres
yn weth the ol ow fleghes
myns yv guyryon
yn paradys deugh thu'm clos
th'agas prenne me a ros
gos ow holon
[hic spiritus ducit eos]
ADAM
a arluth mur gras re'th fo
rak lowene ny gen bo
yn le may fuen
lemmyn pocvan ha lesky 170
ow flerye ov movsegy
kepar ha kuen
aThese words were written by B and struck out again.
EUA
a ihesu myghtern a nef
ty re glewas agan lef
yr ascen thy's 175
kemmys na greysa goef
yn peynys yfarn y sef
bys gorfen bys
SPIRITUS
eugh lemmyn yn paradis
kepar del y gys prynnys 180
marthys yn tyn
bys ma thyllyf vy the nef
yn vr-na cafus gynef
re me a vyn
myhal yn scon gorr'y th'y 185
yn tekter hag yn mur ioy
dre pegh a fue kellys kyns
rag pan yskynnyf the nef
me a fyn cafus gynef
kekeffrys eleth ha syns 190
[spiritus vadit ad sepulcrum comitatu angelorum]
et tunc adam cum videbit ibi ennoc et heliam quaerit admirando
ADAM
creator a brys benen
yn yfarn na feugh gynen
fatel thutheugh why omma
yma thy'mmo mur dysyr
a wothfes ortheugh an guyr 195
pyw ough leuereugh henna
L. 175. This is Pryce's reading and rendering; but the MS. has y rascen.
L. 176 greys A.
59a. ENNOC
ennoc sur ythof hynwys
the'n plas-ma y fuf rafsys
yn kyc yn kuevs
the nor vys ythaf arte 200
rak gothaf mernens mey fe
kyns ys deyth brus
ADAM
ellas pendra wreth yn bys
ena anken ha trystys
prest ow bones 205
woge bos yn lowene
ty the dos drok yv gyne
the vur ancres
me a leuer an guyr thy's
bewe pel a wruk yn beys 210
yn lafur hag yn anken
gorhemmyn dev a terrys
dre henna y fuf dampnys
the vos neffre yn yfern
ow arluth cryst dr'y vercy 215
a wruk ow dysprenne vy
mes a yfarn yn teffry
gans y kyc ha'y wos keffrys
an enefow a ponow
y’s dros omma the'n golow 220
me a leuer thy’s hep gow
na whyla gy mos the’n beys
ENNOC
reys yv thy'm agy the lyst
emloth worth an antecryst
hag ef thu'm gruthyl marow 225
L.212. derrys B.
wose try deyth ha hanter
bos yn nef yn vhelder
gans cryst myghtern hep parow
ADAM
[adam loquitur ad heliam]
ny won fatel yl wharfos
ty a then omma the vos 230
dynythys yn kyc yn kuevs
me a'th pys gans the ganow
lauar thy'mmo the hanow
rak wheth byth ny thueth deyth brues
HELIAS
helyas of yn certan 235
me a fue yn kert a tan
the'n keth plas-ma kymerys
yn plas-ma me a worto
antecryst bys may teffo
er-y-byn ythaf the'n beys 240
ADAM
prag ytheta er-y-pyn
rak cryst a brennas yn tyn
omma a'th dros
an beys yv cales kylden
yn lafur whys hag anken 245
ha deyth ha nos
59b. HELYAS
an anteeryst yn lyes plu
a treyl pobyl thyworth dev
yn pup Ie may kertho ef
the'n beys ny a er-y-byn 250
hag yn y cous y'n fethyn
dre grath a vap dev a'n nef
L.236. dan B. L.248. dreyl B. L.251. gous B..
yth orden agan lathe
rak na yl agan fethe
dre lauarow 255
ty a wor kyns dos the'n cres
reys yv thy'n gothaf mernes
ha bos marow
et tunc uertat ad latronem et dicit ei
ADAM
ty creator bynyges
fattel thuthte gy the'n cres 260
na fues gynen yn yfarn
Inuar thy’mmo vy pyv os
rag omma awos the vos
gynef vy by nyn syw bern
DISMAS LATRO
lader of a fue iuggys 265
ha ryp ihesu cryst gorrys
yn crous a pren
me a gryes warnotho
rak paynys pan na'n gefo
tyller th'y pen 270
y'n gylwys map dev yn prof
ahanaf may portho cof
pan deffe th'y wlascor ef
thy'm y leuerys perfeyth
agy the ewhe a'n geyth 275
yn paradys ty a sef
ADAM
yn beys awos gothaf crok
ny brefsys anken na drok
dev guyn the vys
bos yn yfarn yw drok fok 280
ow lesky yn tan ha mok
anken pup prys
L. 261. na fues paynys yn yfarn B.
DISMAS LATRO
cryst yw arluth a vercy
kemmys a fynno crygy
ha'y pygy ef 285
hep dout ef a vyth sylwys
pan fo a'n beys tremenys
yth a the'n nef
-------------------------------------------
[tulfryk infernum dicit]
TULFRYK
ru'm fay lemmyn a'n caffen
er an ascal y'n toulsen 290
yn creys a'n tan
ellas na thelleys a'm gwen
th'y lesky vn luhesen
ha crak taran
60a. BELSEBUC
ellas thy'nny ny dal man 295
duello luhes na taran
th'y lesky ef
govy vyth drok yv gynef
bones mar lyes enef
ow mos the'n nef 300
SATHANAS
gouy er bos dywolow
namn'agan dallas golow
pan thueth an guas
gallas mur a enefow
a peyn hagh a tewolgow 305
ellas ellas
L.291. creys B..
[tunc dicit joseph in carcere]
JOSEPH A.
ihesu map ras ž agan sylwyas
dues gueres ny
ha drengys tas ž a wruk pup gulas
ha den a pry 310
NICHODEMUS
amen yn weth ž aberth yn beth
del re'th worsyn
pen vyghterneth ž dre the eleth
byth socor thy'n
DEUS PATER
eugh ow dew el ž thu'm seruons lel .315
yn pryson evs
hep ygery ž na fos terry
drew hy yn mes
MICHAEL
a arluth ker ž prest hep danger
y wren the voth 320
ol yn pup le ž pur wyr neffre
kepar del goth
[hic descendant angeli et transient ad ioseph et Nichodemum in carcerem]
GABRIEL
yn mes duegh why ž hep terry chy
ha hep alwheth
gylwys o why ž pen arlythy 325
gortheugh an beth
JOSEPH
the ihesu gras ž luon yv a ras
hag a vercy
fos ny torras ž na war tharas
ny thue thy'nny 330
L. 319. I have ignorantly given a wrong equivalent for danger hitherto. See Ducange, dangerium=incommodum, difficultas, mora, contentio.
NICHODEMUS
cres ys a hos ž dev a allos
y vones thy'n
scllyas y wos ž rak yonk ha los
sylwel mar myn
---------------------------------------------
[hic venient quatuor miltes ad pilatum]
60b. Is MILES
ad pilatum dicit
syre me a'th cusulse 335
ordyne tus the wythe
beth a'n treytor yv marow
meneugh fest y wruk bostye
an trege deyth dasuewe
kyn fe lethys mar garow 340
IIs MILES
ha mar ny wrer y wythe
y thyskyblon yn pryve
a'n lader yn mes a'n beyth
hag a leuer yn pup le
yvos dasuewys arte 345
ha gyllys the ken tyreth
IIIs MILES
yn della mar a whyrfeth
myl weth a uyth an dyweth
me a'n te re synt iouyn
ha hakere es an dalleth 350
rak henna tus ervys freth
gor th'y wythe a termyn
L. 331. The h[f] is nearly erased by B, who may have read cresys a os, " I believe thou art." It might perhaps he translated "stronger than the wall." Dev a allos may be "God of power;" but the passage is doubtful, and perhaps corrupt.
L. 352 dermyn B.
IVs MILES
mar ny fethe ef guythys
gans y tus y fyth leddrys
ha'n corf yn mes kymerys 355
ha gorrys ef the ken pow
y a leuer ol yn weth
y vos daserghys a'n beth
ha gyllys gans y eleth
yn pur wyr the nef golow 360
PILATUS
eugh lemmyn ow marreggyon
bys yn beth alemma scon
del owgh tus ven
cryst myghtern a'n yethewon
na'n laddro an crystenyon 365
guytheugh war peyn
Is MILES
syre pilat hep parow
guythe an corf yv marow
dy'nny yv reys
y laddre mar whyle den 372
war ow ene ef a'n pren
may fo dyswrys
PILATUS
gueyteugh ol er agas fyth
pan bostyas the pen try deyth
y tasserghy the vewnans 375
gobar da why agas byth
gon dansotha ha cruk heyth
mar scap ytheugh the'n mernans
IIs MILES
me a'n guyth kyn tassorgho
thy-worthy’n den na'n laddro 380
by na porth dout
L. 354. dus B.
dalhen mar cafaf ynno
pur wyr ny scap kyn fynno
na'n geffo clout
61a. IIIs MILES
ny'm bues ovn vyth annotho 385
ha dreheuel kyn teffo
scon me a re clout thotho
may ro'n mayle war an dor
agy the’n beth men yv clos
me a'n guyth sur deth ha nos 390
awos y dysciplys plos
kyn teffons y vyth mar clor
IVs. MILES
dun alemma cowethe
y weles me a garse
ow thastel ym-threheuel 395
yn certan mar remvfe
y pen crak me a torse
kyn couse vyth mar huhel
et tunc ibunt ad sepucrum
Is. MILES
an beth me re anysyas
warnotho yma men bras 400
dres ol an myn
coskyn ny gans dyaha
kyn dasvewo ny'n dregha
thywar y geyn
tau sy cowys renothas 405
vyth nynsyv yn della vas
thy's lauaraf guyryoneth
reys yw the onan golyas
war y torn pup y thyffras
y gowyth pyw a thalleth 410
L. 405. The first letter is quite uncertain.
L. 409. dorn B.
L. 409. a thyffras B,
IIIs. MILES
dallathans nep a fynno
rak coske reys yv thy'mmo
re synt iouyn
sur lour of vy annotho
den marow na threhavo 415
sur bys deyth fyn
IVs. MILES
guythens pup y tenewen
ha me a gosk ryp y pen
rag y wythe
Is. MILES
nynsus gorryth na benen 420
byth wel cusyl bys vycken
a lauarre
[hic dormiunt milites]
----------------------------------------------------
tunc surrexit Ihesus a mortuis et iet ubicunque voluerit et canant angeli cristus resurgens [et postea dicit maria]
MARIA
a tas ker yn huhelder
ty a formyas nef ha beys
rak luen os a hunelder 425
hag a allus kekeffrys
ty a wor yn pup maner
fatel fue ow map lethys
yn grous yntre dev lader
y corf whek a fue gorrys 430
pan wylys vy y wane
dre an golon gans an guv
L. 417. a'y denewen B.
me a wruk scon clamdere
byth ny wylyn yn nep tu
y weles me a garse 435
ha cous orth ow map ihesu
mar ny thue thu'm confortye
ow mornyngh vyth ogh ha tru
61b. me a wruk y anclethyes
hag a'n gorras yn beth men 440
the voth sur mar pe genes
guelas ow map y carsen
a tas dre the luen weres
the pygy certan mensen
tarye lemmyn na wrelles 445
rak yma thy'mmo vy ken
ow map whek me a vynse
a luen golon the pygy
a thos thy'm ha fystyne
del thethyvsys thy'mmo vy 450
y wres yn ban dasfewe
the'n tryge deth yredy
lemmyn gura ow kerenge
kepar yn beys del vynny
IHC.
o salve saneta parens 455
the nep yv ioy ow colon
ha'm melder kepar ha kens
dre pur natur ha reson
pan wreth hepcor an bevnens
hep guthyl na moy cheyson 460
a hugh an eleth ha'n sens
ty a thue the nef thu'm tron
L. 443. das B.
L. 459. hepcor must be the Welsh hebgor, "to renounce," or "to lay aside." Compare lines 1433 and 2337.
MARLA
ota gy ow map ihesu
dynythys thu’m confortye
an tryge deth yv hythev 465
thy-worthyf aban ethe
whet ny ellys yn nep tu
gothfos ganso fatel fe
y carsen guelas an fvu
anotho y voth mar pe 470
[genuflectit Maria]
IHC.
ow mam whek ha'm kerenge
me yv ihesus the vab ker
me re thuth the'th confortye
nak na vy gy yn a wher
datherghys na wra doutye 475
of a vernans ow melder
ty a yl y atendye
bos guyr ow cous kettep ger
[Maria amplexatur eum et osculatur]
MARIA
a map ker lowene thy's
ha sylwadur a'n bys-ma 480
a’n beth the vos datherghys
y luen crygy me a wra
ow colon yv mur huthys
nynsus peyn orth ow greffya
bynyges re bo an prys 455
may wruk the thon y'm nascra
vs whet the'th corf galarow
na torment orth the greffye
L. 469. Instead of an fvu Pryce reads auf vu, and translates it "a full view," fabricating a meaning as usual; but a comparison with a similar passage in l. 741 is sufficient to justify the version given.
L. 486. So in MS., but Pryce has nastra.
yw saw ol the wolyow
a wylys vy the squerdye 490
a wruk an gu ha'n kentrow
the kyc precius dafole
lauar thy'mmo caradow
lemmyn gorthyp fatel fue
[genuflectit Jhs]
IHC.
reuerons thy'so a vam ker 495
henor mur ha lowene
ny'm gref peyn yn nep maner
a wrello thy'm drok neffre
mernans trystyns hag anger
me a wruk aga fethe 500
may thyw lemmyn da ow cher
nynsus tra orth ow greffye
MARIA
confortys yv ow colon
pan clewys ow teryfas
bones leghys the pascyon 505
a fus tyn garow ha bras
the'n tas huhel yn y tron
y grassaf lemmyn an cas
ty the vynnes thy'm danfon
thu'm confortye the vap ras 510
[osculantur et separant]
62a. 1s MILES
mey fe me re goskes pus
ha ru'm kemeres drok glos
dre ow hvn me a welas
L. 504. In Pryce this verse is rendered, "Since I heard thy resurrection; " but teryfas is clearly daryvas, with the usual initial change after the participial particle ow.
neb ese aberth yn beth
gans can ha mur a eleth 515
the vewnans y tassorghas
IIs MILES
pur wyr me a henrosas
ha war ow kyn a'n clewas
yn mes a'n beth ow seuel
mar syv dyenkys ellas 520
rak me a wel an men bras
war glan a'n beth fest huhel
IIIs MILES
pos re teulseugh agas clvn
rag me a'n guelas dufvn
dresof ef a tremenas 525
hag a wor yn pa vaner
ganso crous worth y baner
wharre ef a thyspleytyas
IVs MILES
yn sur gans ow dev lagas
ow syuel me a'n guelas 530
ha garow hag vthyk bras
yn kerth gallas mes a'n beth
ny yllyn syuel yn ban
rak ovn anotho certan
y wolow o mur a splan 535
del leuaraf theugh yn weth
Is MILES
a thysempys whylewhe
mar a sethe the cuthe
yn nep bos tewl py yn sorn
L. 523. Pryce gives this, "But cast off your complaint," not a word of which is in the whole line. The meaning is clearly, “Ye have slept soundly,” but I cannot justify my version; clun is an unknown word.
mara kyllyn y gafus 540
vynytha na theppro bous
me a'n kelm auel pusorn
IIs MILES
me a'n kyf by god ys blod
kyn fo an harlot mar wod
ma mar houtyn y body 545
for y dred noth by my hod
hys red baner ne hys rod
the pilat nan dryllyn ny
IIIs MILES
na gefyn war ow ene
kyn fen neffre ow ponye 550
yn pup tol worth y whylas
me a'n guelas ow nyge
ganso mur a gowethe
ha guyn o aga dyllas
IVs MILES
ha me yn weth a'n guelas 555
ha ganso ef company bras
orth y sywe lyes guas
ny yllons bos nyfyrys
tra uyth ny amont thy'nny
sur y whylas ef na moy 560
ym-cusylle gureny ny
pyth yv guella the bos gurys
62b. Is MILES
pandra wren agan peswar
a rak pilat sur hep mar
pan theffyn ny yn teffry 565
ef the seuel a'n beth men
ha'y vos datherys certen
y gous ny dal thy'nny ny
L. 545. See O 2069. L. 546. hovd B. L. 547. rovd B.
IIs MILES
y cussylyaf yn certan
leuerel dos nerth warnan 570
ha'y thon the ves
yn vr-na y fyth clewys
del ony ganse brewys
hag elf at es
IIIs MILES
yn della ny vynnyn ny 575
a'n beth ef the thasserhy
me a leuer
par del o dev luen a ras
ganso del fethas yu cas
worth crous baner 580
IVs MILES
del leuaraf yn tor-ma
honna yv an forth wella
assentye ol the henna
sur me a vyn
ny fynnaf leuerel gow 585
awos dout bones marow
gallas ef the nef wolow
gans eleth guyn
Is MILES
saw pyw a vyn leuerel
the vewnans ef the seuel 590
hythew yn mes a'n beth pry
nag a feth mos the'n iustys
rag dout y vones lethys
my ny vynnaf ieuody
L. 574. Pryce, voc. elf, gives, "and this I swear." I cannot guess what elf may mean, unless it be put for efl,"evil;" we have at es again in l.1024
L.594. eredy B.
IIs MILES
na porth dout me a genes 595
mar pyth othom the'th weres
hag a leuer fattel fue
IIIs MILES
mar a talleth pertheges
ny a wra y wowheles
rak pup ol a gar bewe 600
_____________________
et tunc eant ad pilatum et dicit IIIIs miles
IVs MILES
lowene thy's syr pilat
awos bos ny peswar smat
guythe an beth ny ylsyn
desefsen dotho ry what
thy'nny ef a wruk an prat 605
hag a fyes thyworthy'n
PILATUS
out warnough fals marregion
pyth yw an whethlow ha'n son
a glewaf aberth yn pow
re vahun y tof yn weth 610
mar sywe lyddrys a'n beth
why a's byth ages ancow
63a. Is MILES
pilat the gous nynsyw vas
nep na'n synso y sylwyas
a thu goef 615
me a'n guelas dre mur ras
a'n beth gans ov dev lagas
ow mos the'n nef
L. 604. For the signification of desefsen, see 0 l.908.
L.611. sywa B.
PILATUS
tau harlot out of my sygth
rag mar ny'n kefough a plygth 620
sur why a'n pren
the'n beth pan y ges gorrys
thy'mmo why a thethywys
na'n laddro den
IIs MILES
me a leuer thy's rak clem 625
dyswe thy'nny nychodem
ha ioseph baramathya
ha ny a thyswe yn weth
an corf a sytseugh yn beth
yw ihesu map maria 630
PILATUS
ty was geyler kesadow
ygor scon an darasow
ha heth an prysnes yn mes
otte omma alwhethow
ha mar ny wreth the ancow 635
me a vyth by god ys pes
CARCERATOR
drew hy thy'mmo hep lettye
ha me a's ygor wharre
an darasow agan naw
na greseugh bos treyson gures 640
guel yv thywhy why mones
ages honan the'n thev vaw
et tunc ipse eat ad carcerem et non inueniet eos et dicit pilatus
PILATUS
ny geusyth mes a reson
ple thesos ioseph caugyon
ha'th cowyth nychodemus 645
[descendit pilatus]
L.619. taw B. L. 633. prysners B.
a out ple ma an prysnes
mar ny's cafaf scon thu'm dues
ty a fyth drok oremus
GARCON
a syre na blamyowg ny
a nyngese alwheow 650
warbarth yn ages guyth why
ha dyen an darasow
PILATUS
guyr a geusyth ievody
hem yv marth hep falladow
rak an darasow deffry 655
dyen ol yns ha'n fosow
marregyon theugh ny won blam
rak thy'mmo y fye scham
gul drok thywhy
an prysners galsons yn weth 660
ese yn dan naw alweth
ny torsans chy
63b. III MILES
henna ny a vyn notye
le may thyllyn yn pup le
certan y vos dasserhys 665
kepar del sevys a'n beth
the'n nef gans mur a eleth
ny th'y weles yskynnys
PILATUS
teweugh awos lucyfer
a henna na geuseugh ger 670
pypenagol a wharfo
L. 646. The MS. has prysners, but the rhyme shows the word to have been prysnes, as in l.633.
ha why a's byth gobar bras
penryn yn weth ha hellas
me a's re theugh yn luen ro
IVs MILES
aban osa mar gortes 675
ny a wra del leueryth
ha pup onan ol iammes
neffre parys thy's a vyth
et tunc ueniet maria magd. et maria iacobe et salome et dicit maria
MAR. MAGD.
pendra wra-ma vy ellas
ow arluth yn beth gallas 680
hythew yv an trege deyth
mones the vyras deffry
mar a tueth ha dasserhy
del leuerys thy'm perfyth
MARIA IACOBE
mos the vyres me a vyn 685
an corf a'm prynnes yn tyn
mar tassorhas
mur a confort ef o thy'n
y vernans ef pan wylsyn
ellas ellas 690
MARIA SALOME
en trege deyth yv hythew
corf cryst dasserhys mar syw
mos the vyras
rak an torment a'n gefe
y'm colon yma neffre 695
cvth-ma na'm gas
[hic obuiabit eis]
MARIA MAGD.
benenes theugh lowene
ha maria iacobe
ha salome kekeffrys
kueth vs y'm colon eyhan 700
mar seth corf dev y honan
py le y fythe keffys
MARIA IACOBE
yn del1a yma thy'mmo
mur a torment bras ragtho
mar ny fyn dre y rasow 705
ow gueres a termyn ver
ow colon ynnof a ter
pur evn dre fyanasow
MARIA SALOME
yn della thy'mmo y wher
arluth re wella ow cher 710
war y lergh ef
del ywe pen myghterneth
me a grys yn mes a beth
hythow a sef
64a. MARIA MAG.
a fystynyn ny yn fen 715
rag dreheuys yv an men
thyworth an beth
arluth fattel byth haneth
mar ny wothefaf ple theth
pen vyghterneth 720
MARIA IACOBI
ha re pel ny re strechyas
ow arluth yn kerth gallas
mes a'n beth sur
L. 700. See the note on D 2599.
L. 715. For yn fen, "at once," (literally, "on end,") see lines 1242 and 2275.
ellas ow colon yv claf
ny won vyth par y'n guelaf 725
nep yv dev pur
MARIA SALOME
me a wor guyr hag a'n crys
y vos yn ban dasserghys
yn geth hythev
fatel byth thy'nny lemyn 730
agan arluth na gefyn
ellas tru tru
cantant
ellas mornyngh y syngh mornyng y cal
our lord ys deyd that bogthe oys al
MARIA MAGD.
ellas byth rak gallarow 735
ow arluth whek yv marow
a fue crousys
[plorat mar. magd. ad monumentum]
ef a porthas hep a wher
mur a peyn war y corf ker
rak tus a'n bys 740
MARIA IACOBI
ny allaf guelas an fu
anotho ef yn nep tv
ellas gouy
cous ganso me a garse
y volungeth mar a pe 745
yn par deffry
MARIA SALOME
yma thy'mmo hyreth tyn
yn ow colon pup termyn
ha morethek
ellas ow arluth ihesu 750
rak ty yv luen a vertu
ol gallosek
ehas mornyngh y syngh mornyng y cal
our lord ys deyd that bogthe ovs al
MARIA MAGD.
ihesus eryst arluth a nef 755
a clew lemmyn agan lef
nep na grys ynnos goef
ny fyth sylwys
pan prydyryf a'y passon
nynsa ioy vyth y'm colon 760
ellas na allaf yn scon
keusel worthy's
MARIA IACOBI
gallas ef the ken tyreth
ha ganso mur a eleth
ellas lemmyn rak moreth 765
ythof cuthys
me a'th pys arluth a ras
a thanfon thy'nny cannas
may ben nepith aswonfas
fatel yw thv's 770
64b. MAR. SALOME
a ihesu luen a vercy
ahanan gura prydyry
the'th wlascor pan deffyn ny
clew agan lef
rak hyreth galsof pur claf 775
ny allaf syuel a'm saf
ellas lemmyn pendra wraf
a arluth nef
ellas mornyngh y syngh mornyng y cal
our lord ys deyd that bogthe ovs al 780
L. 753 and 779. In the repetitions of this song, the first words only are given in the MS.
Is ANGELUS
me a wor a wheleugh why
ihesu omma nynsugy
rak seuys yw
the veunans yn pur deffry
del leuaraf yy thywhy 785
par del yv gvyw
MA. MAG.
a el ytho thy'm lauar
an corf na'n gefes vyth par
py le re seth
kepar del yv mur y ras 790
ioy thy'm gans ow dew lagas
y weles wheth
IIs ANGELUS
a maria eugh yn scon
leuereugh th'y thyskyblon
ha the pedar 795
par del dythywys thethe
ef a thue the galile
pur wyr hep mar
MARIA IACOBI
ytho dasserghys yv sur
ihesu agan sylwadur 800
gallas a'n beth
gorthyans thotho of pup prys
ef yv arluth nef ha bys
pen vyghterneth
MAR. SALOME
alemma dun ny the tre 805
ha leueryn yn puple
del wylsyn ny
ihesu y vos dasserghys
hag a'n beth yn kergh gyllys
the'n nef deffry 810
MAR. MAGD.
neffre the dre my nynsaf
ow arluth mar ny gafaf
eth yn grous pren
a ihesu myghtern a ras
ioy thy'm vn weth the welas 815
amen amen
MARLA LACOBI
maria re bo gynes
benneth ol a'n benenes
ha benneth ihesu map ras
a luen golon me a'n pys 820
ioy grath a wul da pup prys
thy'nny lemmyn a thu tas
MAR. MAG.
ow benneth geneugh yn weth
a cryst del ythys yn beth
ioy theugh guthyl da hethew 825
arluth ro thy'mo an gras
vn wyth the weles the fas
the voth genes mara syw
65a. MARIA SALOME
amen amen may whyllyn
cryst agan prennas yn tyn 830
gans y gyk ha gans y wos
mur a peyn a wothefys
rak kerenge tus a'n bys
del yw myghtern a gallos
[hic mar. jacobi et salome recedunt a sepulcro et sedent parumper abhinc]
MAR. MAG.
nep a wruk nef ž del eth yn beth 835
war y lyrgh ef ž mur ow hyreth
cryst clew oy lef ž pesaf y weth
may fy gynef ž orth ow dyweth
arluth ihesu ž ro thy'm an gras
par may feyf gvyw ž the gafos spas 840
gynes hythev ž sur yn nep plas
may bome vu ž ha guel a'th fas
del os formyas ž the'n nef ha'n lur
ha dysprynnyas ž thy'nny pup vr
cryst ow sylwyas ž clev mar a'th dur 845
thy's daryvas ž del garsen mur
dre mur hyreth ž ythof pur squyth
ha'm corf the weth ž yscarn ha lyth
ple ma haneth ž a wor den vyth
may caffen wheth ž cryst len a wryth 850
[vadit ad ortum]
ORTOLANUS [s. JHC]
a vynyn ryth ž py le ytheth
rak kueth pygyth ž garme a wreth na
na ol na scryg ž nep a whyleth
syghsys y treys ž gans the thyv pleth
MAR. MAG.
arluth dremas ž mar cothas myr 855
cryst ow sylwyas ž ple ma the wyr
er y whylas ž rof thy's ow tyr
ihesu map ras ž clew ow dysyr
L. 845. murath dur is given by Pryce, "my great hardship," which is simply nonsense. A comparison of lines 1059 and 1898 seems to justify the version given above.
L. 853. scryg is supplied by B, and treys is made dreyg by the same hand; but the full rhyme would require scryth and treyth. Scryg or scryth may be "scream," as the Welsh ysgrech.
L. 854. Pryce has gans the thyu pleth, "with thy hair spread;" arbitrarily making thyu "hair." I suppose in the female head-dress of the time when this drama was composed, that the hair was divided so as to leave a plait on each side.
ORTOLANUS
a maria ž del won the bos
berth yn bys-ma ž onan a'y uos 860
a n guelesta ž a thyragos
a alsesta ž y aswonfos
MAR. MAG.
galsen y ta ž the'n kense fu
map maria ž henwys ihesu
rak na'n guela ž thy'm a nep tu 865
kueth a portha ž ny gansen tru
65b. et tunc demonstrabat latus ejus ad mariam mag. et dicit:—
ORTOLANUS
maria myr ž ov pym woly
crys my the wyr ž the thasserghy
thy's y whon gras ž rak the thesyr
ioy yn ow gulas ž y fyth pur wyr 870
MAR. MAGD.
a ker arluth ž eth yn grous pren
thy'm ny thogouth ž amme dhe'th pen
me a'th pysse ž a lauasos
lemmyn amme ž vn wyth the'th tros
mulier noli me tangere
ORTOLANUS
a vynyn ryth ž na tuche vy nes 875
na na wra gruyth ž na fo the les
ny thueth an prys
er na gyllyf ž the'n nef thu'm gulas
may tewhyllyf ž arto thu'm gulas
the gous worthys 880
L. 86o. Pryce has aynos, "dignity;" but I have ventured to read uos, "blood;" it is in accordance with grammar, and suits the context.
L. 873. Compare lauasos with the Welsh llafasu. The meaning in the Vocabulary "to persuade" is inapplicable; see also l. 1835 and D 926.
MAR. MAG.
cryst clew of lef ž lauar an vr
may tuth a'n nef ž arte the'n lur
the cous worthy'n
the thyskyblon ž yv serrys mur
ha'n yethewon ž gans nerth pup vr 885
yge kerhyn
ORTOLANUS
O maria ž lauar thethe
pur wyr me a ž the galile
del leuerys
ha dres henna ž porth cof lauar 890
confort yn ta ž thymmo pedar
mur yu kyrys
____________________________
[hic venit maria ad apostolos et dicit eis in Galilea]
M. MAGD.
lemmyn a abesteleth
lauaraf theugh newothow
ihesu dasserghys a'n beth 895
me a'n guelas agynsow
worto y keusys yn weth
y vyrys y wolyow
aga guelas o trueth
the'n bys kyns ens ylyow 900
THOMAS
tav ty wrek gans the whethlow
ha cous guyr del y'th pysaf
cryst a fur lythys garow
y vos byw my ny gresaf
L. 886. kerhyn, the Welsh cyrchyn.
na wast na moy lauarow 905
rak gowegneth ny garaf
agan arluth yw marow
ellas guyr a lauaraf
M. MAG.
guyr a gousaf vy thomas
ha me a'n pref kyn kescar 910
agensow my a'n guelas
an arluth na'n gefes par
ha gynef y tanfonas
y te theugh pare veugh war
kepar ha del ambosas 915
ny hynwys thy'm saw pedar
66a. THOMAS
tav ha na gous tv venen
me a'th pys scornye gynen
lemyn na wra
stout awos castel maudlen 920
mar querth me a ter the pen
thy's awartha
M. MAGD.
awos ovn my ny tauwaf
me a'n pref guyr a gousaf
kyns ys dybarth 925
kepar del yv myghtern nef
gans a'n tas dev yma ef
a thyow barth
PETRUS
a ihesu cryst guyn ow bys
clewas y vones sevys 930
yn mes a'n beth
rak me a wor fest yn ta
y vos map the varia
ha dev yn weth
L. 910. Kescar is a puzzling word here; in P. 24. 3 it is translated "poverty," and in O 360 it appears to be a verb; the Breton kez is "a beggar," but Mary Magdalene is represented as wealthy: see l. 857 and 920. Also D 486.
L. 914. tve B; making the version "towards ye."
L. 928. parth B,
THOMAS
peder tav ha gas the flous 935
rak euereth yv the gous
ef the seuel
byth ny yl awos an bys
den vyth bones dasserhys
wose merwel 940
JACOBUS MAJOR
a gil thomas fest yn ta
map dev dasserhy a wra
pan y vynno
rak ihesu map maria 945
ef a wruk nef ha'n bys-ma
tra uyth nago
THOMAS
a jamys thy's ny dal man
den a vo marow certan
ny thasvew nes
vfereth fol yv na'n gas 950
lemmyn mos the tharyuas
tra na wra les
JOHANNES
a thomas assosa fol
hen yv agan crygyans oll
ihesu cryst woge merwel 955
y vones gorrys yn pry
woge henna dasserghy
the pen try dyth ha seuel
THOMAS
iowan na gous a drues
rak ahanas marth a'm bues 960
ty the leuerel folneth
L. 949. Compare l. 1021 on the value of nes here.
cryst a fue dre galarow
yn grous pren gurys pur varow
war nep a'n gruk ow molleth
BARTHOL.
thomas crys thy'm kyn of los 965
ny'n gyfye den gallos
the'n mernens y worre ef
ragon y fynnes merwel
ha mos yn beth ha seuel
rak dry pup crystyon the'n nef 970
66b. THOMAS
a bertyl asoge mvs
ha goky dres ol an dus
py ytho fol
dev a alse hep merwel
gul the pup den ol sylwel 975
dres an beys ol
MATHEUS
hen yv guyr ef a galse
pup tra y thyswul arte
moy ys na fe
saw bytegyns ragon ny 980
cryst a vynnas mos yn pry
ha dasuewe
THOMAS
h'essoge goky mathew
mar asos fur ty a tew
hag a ymden 985
ny vew dre ver lauarow
nep a wylys o marow
war an grous pren
L. 983 hessoge = ha assoge
L. 984. dew B.
PHILIPPUS
ellas the vos mar wokky
cammen na vynnyth crygy 990
pen vyghterneth
hag ef ow cous thy'nny ny
woge merwel y syvy
yn mes a'n beth
THOMAS
tav sethe vyn ty phelip 995
rak pur wyr ty a gam dip
warnotho ef
cryst o brew y esyly
ha war y corf myl woly
ellas ny sef 1000
IACOBUS MAJOR
a na lauar yn della
ihesu an arluth guella
na yl syuel
rak pur wyr dasserghys yw
bos y seruont nagos guyw 1005
da yth heuel
THOMAS
a ty iacob bew a pe
y seruont me a vye
fest yn lowen
sav ef ny yew gas the son 1010
an dreyn bys yn ympynnyon
eth yn y pen
SYMON
kynseth an dreyn yn y pen
dre'n golon yn tenewen
guylys an guv 1015
L. 995. sens the B. L. 996 a gam is altered by B from a gan.
bytegyns reys yv crygy
ihesu cryst the thasserghy
del yw guyr thyw
THOMAS
a symon na gous vn ger
navyth navyth yn a wher 1020
ny seuys nes
saw yn della mara pe
warbarth ol ny a vye
marthys at es
67a. IUDA
syr thomas yn della yv 1025
ef re thassorghas hythyv
yn mes a'n beth
rak na wrello dasserghy
neffre nygen byen ny
ioy hep thyweth 1030
THOMAS
a iude iude gas the gres
y golon squyrdys a les
me a welas
awos a gousa den vyth
an kerth corf-ne gorthewyth 1035
ny thassorghas
ANDREAS
tav thomas ha na gous ger
pur wyr agan arluth ker
dasserghys yw
yn sur re re thyscryssys 1040
rak maria a geusys
worto hythyw
THOMAS
asota gokky androw
an voran re geusys gow
na preder ken 1045
neffre ef the thasserghy
me ny fynnaf y grygy
bew hedre ven
MAR. MAGD.
ny leuerys vn ger gow
rak thy'm ol y wolyow 1050
a thyswethas
ha the henna me a vyn
don dustuny pup termyn
bos guyr an cas
[hic descendant thomas et maria magd.]
THOMAS
awos lauarow trufyl 1055
ny grysaf thy's ty a fyl
gul thy'm crygy
kyn whrylly flattre mar mur
ahanas tra uyth ny'm dur
kyn thos bysy 1060
MARIA MAGD.
me a leuer an guyr thy's
an el thy'n a leuerys
sur worth an beth
y vos yn ban dasserghys 1665
ha the nef golow gyllys
gans mur eleth
THOMAS
tav flattores na gous moy
ny fynnaf thy'so crygy
y vos the'n nef
an corf a wylys marow 1070
mur yv ow fyenasow
war y lergh ef
MAR. MAGD.
sur maria jacobe
ha maria salome
thy'm dustyny !075
kepar ha me a welas
del leuaraf thy's an cas
gura y crygy
67b. THOMAS
byth ny yl mos y'm colon
an corf marow thyragon 1080
the thasserghy
pan predyryf a'y passyon
moreth a'm kymmer yn scon
ragtho govy
MARIA MAGD.
yma marth thy'm ahanas 1085
bos the golon mar calas
na'n crygyth ef
mar ny wreta y crygy
byth ny thueth neffre the'n ioy
sur vs yn nef 1090
THOMAS
tav the gy lemmyn rak meth
gans ihesu nyn sos pryveth
sur yn della me a grys
peghadores es hep gow
an brassa ege yn pow 1095
gans pup ol ty o gylwys
MA. MAGD.
me re bue peghadoras
a peghas marthys yn fras
war ihesu me a cryas
ow trespas thy'mmo gafe 1100
ha thy'm ef a leuerys
the pegh thy's a vyth gefys
dre the fay ythos sylwys
ha na moy na wra peghe
thomas ytho pur woky 1105
drefen na fynnyth crygy
an arluth the thasserghy
du pask vyttyn
nep na crys ny fyth sylwys
na gans dev ny vyth trygys 1110
ha rak henna me a'th pys
creys a termyn
THOMAS
sens the clap na fyth bysy
rak ny fynnaf thy's crygy
an corf a wylys a vy 1115
tackys yn grous gans kentrow
gans gu lym y a'n guanas
dre an golon may resas
the'n dor an gos a cothas
hag a'n gruk of scon marow 1120
ny yl an corf-na bewe
na seuel yn ban arte
sur ty venen
nynsus den vyth a bys-ma
a wra gul thy'm yn tor-ma 1125
crygy nahen
MAR. MAGD.
thomas ty yv muskegys
hag yn muscokncth gyllys
drok yv gynef vy lemmyn
me a'th cusyl a grysy 1130
ha ma ny wreth yn teffry
ty a fyth sur edrek tyn
68a. THOMAS
genough aban na'm byth cres
thywortheugh mennaf mones
adro yn pow 1135
nynsough lemmyn gokyes
yn della dev thu'm gueres
ny garaf gow
tunc Ihc. uenit ad apostolos et dicit [in Galilea januis clausis osculatur eos]
IHC.
cres dev a abeste1eth
my cryst the seuel a'n beth 1140
creseugh yn ta
rak certan kemmys a'n crys
ha a vo lel vygythys
sylwel a wra
PETRUS
a arluth ker guyn ow bys 1145
the welas yn tasserghys
ihesu kyn wruk the naghe
luen tregereth me a pys
del vs yethewon pup prys
omma worth agan baghe 1150
ihesu arluth nef ha beys
ha sylwadur thy'n keffrys
gaf thy'mmo vy ow trespys
rak mur yv ow govygyon
yma thy'm sur edrek tyn 1155
rak the naghe gy lemmyn
mercy pysaf pup termyn
yn certan a luen golon
IHC.
pedar gyffyens ty a fyth
rak the eddrek yv perfyth 1160
dre'n spirys sans
par del y'th prynnys yn ker
ha fasta sy the vreder
yn luen grygyans
IOHANNES
a arluth ythof lowen 1165
ty the vynnes dos gynen
omma th'agan lowenhe
henna me a leuer wheth
ythesen dre pur hyreth
war the lergh ov th'ymwethe 1170
IHC.
thywortheugh my a thu'm glas
a thyow barth the thu tas
yth ysethaf
thagas fastye yn crygyans
theugh confort a spyrys sans 1175
a thanfonaf
JACOBUS MAJOR
arluth assyv varthusek
pan thueth ihesu gallosek
th'agan myras
ha leuerel thy'nny cres 1180
asso fast ytho dyges
agan daras
[hic recedit ihc. ab apostolis]
68b. ef yv arluth a allos
hag a prynnas gans y wos
pobel a'n beys 1185
ihesu cryst the thasserghy
vn deyth vs ow tos goy
kemmys na'n crys
MATHEUS
thy'n kyns ef a leuerys
ol annotho del whyrys 1190
yn nor bys-ma
rag a'n prenna y fyrwy
hag arte y tasserghy
woge henna
JOHANNES
by ny geusy ken ys wyr 1195
nep a formyas mor ha tyr
hag ol pup tra
yn weth ol rag agan les
y fue gynys a wyrhes
ker maria 1200
IACOBUS MINOR
ihesu asse yllyn ny
lemmyn kymeres mur ioy
gothfos the wyr
cryst agan prennas yn tyn
ef the thos the gous worthy'n 1205
th'agan dysyr
SYMON
lemmyn leuerys thomas
an arluth na thassorghas
prof ny wra
warbarth ol del y'n guelsyn 1210
thyragon ow couls worthy'n
map maria
IUDAS
thu'm tybyans wheth ef ny grys
bos ihesu cryst dasserghys
dre y mur ras 1215
yma dout thy'm pur theffry
mars ef a'n creys nagusy
aberth yn fas
L 1207. leueryns B.
ANDREAS
the grygy thomas a thue
rag gans ov arluth y fue 1220
kyns lemmyn marthys kerys
ha kemmys an gorthyo ef
gans mur ioy y tue the'n nef
dre y thadder oberys
PHILIPPUS
me a leuer thywhy why 1225
ol warbarth don dustuny
bos cryst a'n beth dasserghys
ny a'n gorthyp certan ef
y fue gynen arluth nef
ha worthy'n ol a geusys 1230
----------------------------------
[cleophas et socius ambulant in platea]
CLEOPHAS
a cowyth me re clewas
tus ow cous rnur a barth bras
yn geyth hythew
cryst a fue yn grous gorrys
yn mes a'n beth dasserghys 1235
certan ythyw
69a. SOCIUS
hep dout marsyw guyr henna
me a vyn mos alemma
pur thystough th'y
rak dev yv ha den yn weth 1240
don agan offryn the'n beth
yn fen guren ny
CLEOPHAS
ru'm leaute dun a thystough
namna fue ow colon trogh
pan wylys gorre an gu 1245
yn golon dre'n tenewen
ha'n guryn spern war y pen
rag ef o pur wyr map du
SOCIUS
whet yma mur a lostvan
yn ov colon ow honan 1250
ol ragtho ef
awos trauyth nynso reys
mos the worre the'n mernes
map dev a'n nef
IHC.
bos trest thywhy pendra wher 1255
ha ponfosyk agas cher
may though serrys
nagues ioy y ges colon
lemyn dar nep marthegyon
vs wharfethys 1260
CLEOPHAS
tu peregrinus es
a nynsose pryeryn
vfereth yv thy's govyn
pyth yv an marth a wharfe
a vn profus bynyges
yu grous ha thyw vregh a les 1265
squerdys y treys ha'y thywle
SOCIUS
ha ene dre gallarow
woge y vos gurys marow
tus yn beth a'n anclethyas
rak henna mos a wren th'y I 270
del yv leuerys thy'nny
lemmyn ef re thassorhas
IHC.
ysough gokky ha fellyon
ha teul yn agas colon
rak fout crygy 1275
reys o the cryst mos yn beth
ha the pen try deyth yn weth
sur dasserghy
CLEOPHAS
dasserhy sur ef a wruk
ha mur a paynys re thuk 1280
war y corf ker
y whylsyn y verthurye
hag yn grous pren y squerdye
drok agan cher
IHC.
ragas bo cres ha mur ioy 1285
pyth yv teulys genough why
bos erbyn nos
an corf a whyleugh deffry
ganso ytheugh yredy
sur yn y clos 1290
69b. SOCIUS
kepar del eson yn weth
keffrys yn kueth yn moreth
ragtho hep fravs
ny iuggyn mones nep pel
lemmyn bys yn vn castel 1295
henwys emmavs
IHC.
lemmyn me a grys yn ta
y fynnaf vy mos pella
es ough haneth
sav bytygyns cresoughg why 1300
an corf-na the thasserghy
kyns yv aneth
CLEOPHAS
tryk gynen a gouwyth ker
rak namnag yw gorthuer
ha dewethas 1305
yma thy'mmo cowyth da
mur a ioy sur yn tor-ma
a'th tyryvas
[hic paratur panis]
IHC.
ytho gyneugh me a tryk
y ges byth ioy na thyfyk 1310
theugh lauara
yssetheugh a termyn ver
a-thyrageugh me a ter
torth a vara
[ostendit eis vulnera]
SOCIUS
a arluth pen ylyow 1315
me a wel the wolyow
warbarth a les
[hic transiet Jhc de cleophas et socius]
kettel tersys an bara
aswonys cryst a gara
mar tha del reys 1320
nonne cor nostrum ardens erat nobis in uia
CLEOPHAS
a nynsese ynnon ny
agan colon ow lesky
a ihesu map maria
pan wruk an bara terry
ha'n scryptor y egyry 1325
literas nobis in via
L. 1309. dryk B.
SOCIUS
ese dour ha ponvos bras
wharre y gen lowennas
kettel thueth er agan pyn
ny gen bo whans guariow 1330
a les ol y wolyow
a-thyragon pan guylsyn
CLEOPHAS
ny a yl bos lowenek
guelas ihesu galosek
arluth a ras 1335
ef yv sur luen a verci
nep a wrello y pygy
ny fyl a gras
SOCIUS
ny a fyn leuerel ol
yn pow sur the pub den ol 1340
fatel wrussyn ny keusel
orth an arluth ker ihesu
ha mettye orto hythu
yn forth certan dyougel
[cleophas et socius transeunt versus apostolos]
-------------------------------------------
70a. tunc thomas ueniet ad apostolos et dicit petrus
PETRUS
thomas lemmyn gueyt crygy 1345
an arluth the thasserghy
rak omma y fue gynen
ha kekemmys na'n cresso
goef termyn a theffo
deuones a brys benen 1350
L. 1327. Pryce has "warmth" for dour, but I do not know on what authority.
THOMAS
a pedar ty a'n nahas
rak bos y peyn mar ahas
thy's ny gressaf
ha me a'th peys gas the wov
na whyle plontye whethlow 1355
del y'th pesaf
IOHANNES
pur wyr gow ny leuer ef
ihesu cryst map dev a'n nef
a thueth yn chy
ha'n darasow ol deges 1360
whet y lauar a fue cres
ol thywhy why
THOMAS
iohan nynsos lemmyn flogh
namnag yw ov colon trogh 1365
rag agas cous
ihesu agan arluth ny
ellas ny yl dasserghy
sur war nep ovs
IACOBUS MAJOR
thomas na vyth dyscrygyk
pys gans colon dywysyk 1370
war cryst a'n nef
a'n beth sur ef a syuys
rak hythew ny a geusys
ol orto ef
THOMAS
iamys thy'm na wra duon 1375
rak kueth lour vs y'm colon
may thyw pur claf
ha whet mur ov galarow
bones ow arluth marow
ha na'n guelaf 1380
MATHEUS
hythew a tryckes yn tre
thyragos ty a'n guelse
byw yn poynt da
an guyryoneth kyn clewyth
awos tra uyth ny'n eregyth 1385
marth yv henna
THOMAS
a synte mari mathew
mar a colyth ty a tew
gans the whethlow
gul ges ahanaf a wreth 1390
marth yv gynef na thues meth
ow keusel gow
70b PHILIPPUS
thomas gov ef ny geusys
Saw thy'so y leuerys
kepar del yw 1395
cryst yv pen gor ha benen
yn chem-ma y fue gynen
pur wyr hythyw
THOMAS
a phylip geneugh ny fue
mar ny vyth an whethlow due 1400
yn ages mysk
dre pur anger ha duon
me a wor lour nep onon
sur me a wysk
L. 1388. dew B.
IACOBUS MINOR
thomas serry thy's na dal 1405
cryst arluth merciabal
dassorghas sur
ahanas marth yv gyne
mar a kyllyth the ene
nynsos den fur 1410
THOMAS
ov bos serrys nynsyw marth
ages bones ol warbarth
porrys worth ov duwenhe
duon agas lauarow
ha hyreth bos cryst marow 1415
pur wyr a yl ow guethe [check if this is yl]*
BARTHOLO.
warlergh Cryst mar asos trest
lemmyn pur lowenek fest
bos ty a yl
crys ef the seuel a'n beth 1420
ha lowene hep thyweth
thy'so ny fyl
THOMAS
fettel allaf vy crygy
corf ihesu the thasserghy
a wylys a vy marow 1425
an laddron a'n dyalas
dre lyes torment ahas
ha dre mur a galarow
SYMON
aban na dal the gesky 1430
dout tan yfarn the'th lesky
bos dyscregyk
ha maga fuer drok deffry
mones the hepcor an joy
byth na thyfyk
THOMAS
a Symon my ny'm bues dout 1435
the leuarow kyns yns stout
ny dalons man
ihesu the yerwel mar scon
dre pur hyreth ow colon
mart yv na ran 1440
IUDA
a creys the'n nep a'n guelas
yn few aban dassorghas
y fue gynen
mar fest y gen lowenhas
dotho ny thyalwhethas 1445
gour ha benen
71a THOMAS
ken ys wyr a leueryth
iude mar a'm evn geryth
me a'th pys thymmo gas cres
tarosfan a thue deffry 1450
war tus vas pan vons yn chy
h'aga darasow degeys
ANDREAS
thomas ty yv me a grys
an gokye den yn beys
ha henna yv drok 1455
dout mar ny vynnyth crygy
bos yn yfarn ow lesky
yn tan yn mok
L. 1439. holon B.
L. 1450 tarosfan: see tarofvan in O 2364
THOMAS
andrev mur yv the thysyr 1460
an dra-na na y1 bos guyr
gul thy'm crygy
y vos yn ban dathserghys
ha the'n beys arte treylys
yssos goky
hic descendit thomas
CLEOPHAS
a thomas nynsyw goky 1465
y thesas ow muskegy
yn mes a forth
ty [a] alse sur crygy
the'n abesteleth deffry
galsos pur worth 1470
SOCIUS
mos a wren ny the'n castel
emavs gylwys dyougel
leuaraf thy's
ha war forth ny a gafas
ihesu yv arluth a ras '475
lemmyn thy'n crys
THOMAS
adres pow sur palmoryon
y a fyth mar gowygyon
hag a leuer the tus gow
nynsa y'm colon hytheu 1480
why the geusel orth ihesu
ow arluth whek caradow
CLEOPHAS
an scryptor thy'n agores
pur wyr a thalleth moyses
ha lyes profus aral 1485
L. 1470. gylses B. L. 1480. hythev B.
L. 1470. Worth is perhaps ther Welsh gorth.
me a wor y bones ef
arluth a'n bys-ma ha nef
cous ganso genen o mal
SOCIUS
an arluth ihesu guella
a-thyragon torth vara 1490
ef a torras
a rak agan lagasow
a les ol y wolyow
ny a welas
THOMAS
teweugh rak meth dew adla 1495
ym-thysquethas ny vynna
the plussyon a uelough why
a re'n arluth dev a ras
yma thy'mmo gorgys bras
ahanough yn pur deffry 1500
71b CLEOPHAS
na gymer hemma gorgys
rak an arluth a geusys
hythew worthy'n yn geyth splan
crys y vones dasserghys
ha mar ny wreth ty sylwys 1505
neffre ny bythyth certan
THOMAS
nynsyv crygy the beggars
hag a fo aga dyllas
cloutys gans dyuers pannow
nynsough lemmyn gowygyon 1510
ow mos dres pow flatturyon
ow leuerel an nethow
SOCIUS
galsos lemmyn pur woky
rak na fynnyth thy'n crygy
a foul thomas 1515
galsos mur yn dyscrygyans
ny'm bus a'th lauarow whans
aga clewas
CLEOPHAS
thomas ty yv dyscrygyk
pur wyr ha mur anfusyk 1520
ty a yl bos cuthygyk
na grys y vos dasserghys
yma thy's colon galas
na le ys ty the vynnas
gase the ves an er bras 1525
ken ny yllyth both syIwys
THOMAS
ellas ny won pendra wraf
ow arluth rak na'n guelaf
neffre ny fynnaf crygy
ken ben vyth mar mur duwon 1530
er na hyndlyf y golon
gans ov luef dre y woly
tunc ihesu veniet ad apostolos et dicit
IHC.
a abesteleth thyugh cres
lemmyn an daras dyges
fast warnough why sur kyn o 1535
me re thuth th'agas myres
[januis clausis osculatur eos]
y grygyans pup ol guythes
puppenagol a wharfo
a thomas doro the luef
yn woly guynys may fuef 1540
dre an golon
L. 2524. I read leys = lehys, and understand vynnas as signifying here "obstinacy."
L. 1525. I suppose er may be the Welsh her, "a challenge."
hag yn treys hag yn thyvle
crys yn tyn me the prenne
an grystonnyon
THOMAS
a arluth kymer pyte 1545
dev merci yn cheryte
gon lour ty yw
me a'th pys thy'm a gafe
ny gresyn ty the vewe
wheth bys hythew 1550
72a IHC.
thomas rak ty the weles
ol ow golyow a les
yn the golon ty a grys
the kekemmys na'm guello
hag yn perfyth a'n cresso 1555
ow len benneth me a pys
THOMAS
arluth bynyges re by
kepar del os luen a gras
parys prest yv the vercy
the'th seruont sur yn pup plas 1560
byt nyn gevyth fout a ioy
nep a yl guelas þe fas
pan ello ow corf yn pry
guyth vy rak an joul drok was
a thev ysse fuef goky 1565
pa na vynnan vy crygy
a'n beth y vos dasserghys
ha me guarnys gans lyes
yu cref bras me re peghes
arluth geffyans thyworthy's 1570
L. 1562. We have here the Anglosaxon þ I think: the word looks like pe, but the p is not of the usual form.
IHC.
lemmyn ow abesteleth
seueugh yn agas crygyans
aban of seuys a'n beth
gothfetheugh y's byth sylwans
ha pup crystyon ol yn weth 1575
a vynno pygy gyfyans
y's kyrhaf gans ow eleth
dre vertu a'n spyrys sans
ow bennath genogh re bo
me a vyn mones thu'm gulas 1580
ysethe del reys thy'mmo
yn nef a thyow thu'm tas
the'n crystynnyon ol adro
yntrethe gasaf ow ras
yn ow gulascor may teffo 1585
bewnans neffre ioy hep cas
et sic finiatur resurreccio domini
--------------------------------------
[hic ludil teberius Cesar]
et incipit morte pilati et dicit tiberius cesar
TYBERIUS CESAR
hep par of dres tus a'n bys
sav bones mur ow thrystynys
ow bones claf
pyth yv guella the bos gurys 1590
mar ny allaf bos yagheys
ny won pyth wraf
CONSULTOR
arluth ow cusyl yv sadt
danveneugh why the pyladt
gans messeger 1595
may tanfonno thyugh yn scon
cryst myghtern a'n yethewon
kettuth ha'n ger
ha henna saw agas gura 1600
a pup cleues yn bys-ma
del yv duv pur
ef yv arluth nef ha bys
ganso ty a fyth sauwyys
pur wyr yn sur
IMPERATOR 1605
ow bennath thy's conseler
lygth of fout ow messyger
ow seruont da
reys yv thy's mones nygys
thy'mmo vy a thesempys
pols a lemma 1610
72b NUNCIUSa
lord tibery by my houd
a wette vy lygth of foud
theugh dynythys
ahanaf pendra vynny
lauar thy'mno vy deffry 1615
a thesempys
aThe MS. makes two Messengers, calling them first and second alternatively; but there was obviously only one; and the list at the end has but one.
IMPERATOR
ke bys yn pilat yn scon
cryst myghtern a'n yethewon
yv dev hep par
pys e thy'm ma'n danfonno 1620
thyworthyf gras ma'n geffo
thotho lauar
NUNCIUS
a arluth ker ž sur hep danger
guraf the nygys
ny strechyaf pel ž genes farwel 1625
leuaraf thy's
---------------------------------------
[ad pilatum dicit]
syre pilat lowene thy's
genef ythos dynerghys
gans cesar an emperour
thotho gueyt may tanfenny 1630
cryst bys yn daras y chy
dres pup methek del yv flour
PILATUS
messeger me a'th pys ke
aberth yn pow the wandre
vn pols byan 1635
rak mar asugy yn wlas
me a vyn mos the vyras
sur ow honan
et tunc nuncius et iet et spaciabit in platea parumper et ei obuiabit uernona
VERNONA
den yonk whek guandre a wreth
me a'th pys pyv a whylyth 1640
thy'mmo lauar
NUNCIUS
pandra yv henna thy'so
guel he ny yllyth thy'mmo
pur wyr hep mar
an emprour re'u danfonas 1645
a whylas yn pow gueras
thotho yma cleues bras
ny gyf methek a'n sawya
ple ma ihesu the pygy
a leuerel thy'mmo vy 1650
ef a'n sawse yn teffry
a pup dysseys yn bys-ma
L. 1643. guelhee B.
VERNONA
ihesu a whylyth deffry
marow yw gallas yn pry
nep o agan arluth ny 1655
ha pylat a'n dyallas
saw an corf-na byw a pe
an emperour ef sawse
maga tek bythqueth del fue
kyn fe y cleues mar bras 1660
73a NUNCIU8
ellas vyth pan thueyth a dre
an keth corf-na byw a pe
ow arluth a vye saw
rak bos ow arluth mar claf
a thew ple tof na ple ythaf 1665
ny won ple toulaf ow paw
VERNONA
my onan a'y vynynes
hag a the'n emprour gynes
ha sur yn y hanow ef
mythygyeth a vyth gurys 1670
may fo yagh a pup cleues
mar crys y vos dev a'n nef
NUNCIUS
lowen henna me a vyn
ha thu'm arluth fystynyn
mar a kyl bones yagheys 675
ty a fyth the lyfreson
hag an our the weryson
neffre the voth a vyth gurys
-----------------------------------
syre arluth bytheugh attes
an keth profus a whylyes 1680
gurys yv marow
sav benen gynef yma
dretho the sawye a wra
a'th galarow
IMPERATOR
messeger ny thebbraf bos 1685
bones marow an profos
a alse sur ow yaghe
a benen pendra keusyth
lauar thy'm mar a kyllyth
yn nep poynt ov lowenhe 1690
VERNONA
crys yn cryst del y'th coscaf
form a'y fas a thysquethaf
thy'm del y'n ros yn lyen
ha mar scon del y'n guylly
ef a'th saw hep ken yly 1695
ol a'th cleues yn tyen
IMPERATOR
py hanow os benen vas
ty a yl cafus mur gras
the lauarow mar syns guyr
ha ty a fyth rewardys 1700
hag arluthes a vyth gurys
yn certan war mur a tyr
VERNONA
ow hanow yv vernona
fas ihesu gynef yma
yn hyuelep gurys a'y whys 1705
ha kekemmys a'n guello
hag ynno ef a grysso
bos yaghes thotho yv reys
L. 1691. coscaf may be a slip of the pen for cousaf.
L. 1705. See hevelep in O 2337. The meaning of "handkerchief" attributed to hynelep (sic) as printed in Price, was evidently a guess made from a consideration of the well-known legend of Veronica.
yn cryst reys yw thy's crygy
y vos ef arluth thy'nny 1710
ha sylwyans the tus a'n bys
ha sawys sur ty a fyth
a'th cleues mar a mynnyth
a luen colon ty a'n pys
73b. IMPERATOR
me a'n pys a luen golon 1715
yeghes thy'mmo a thanfon
kepar del os dev guyryon
ha mur the ras
nynsus arluth war an beys
saw ty pur wyr me a greys 1720
gura gueres thy'm a ver spys
del os sylwyas
IMPERATOR
dysweth e thy'm me a'th pys
bos tra an par-na guelys
yv thy'mmo vy mur a barth 1725
dus nes thy'm del y'm kerry
rag keusel moy yn teffry
worthy's gy kyngys dybarth
VERNONA
myr worto hag a ver spys
a'th trok ty a vyth yagheys [730
pur quyk ha schaf
crys y vones dev a'n nef
ha sylwadur pup enef
thy's lauaraf
tunc demonstrabit ei sudarium et ipse genuflectit dicens
IMPERATOR
a ihesu luen a pyte 1735
the'th fath ker mennaf amme
[osculatur sudarium]
trest a'm bus ty thu'm sawye
ol a'm cleues
a arluth crist nef ha bys
gorthyans thy'so gy pup prys 1740
[sanatur a lepra]
lemmyn ythof vy yaghys
a pup dyses
arluth bynyges re by
nep o agan arluth ny
gurys yw marow '745
nynsus arluth dresto ef
na nyl yn nor nag yn nef
dev hep parow
VERNONA
lemmyn yagheys aban os
yn ta ty a yl gothfos 1750
nag ens dev byth lemmyn ef
pilat a'n lathas hep fal
warnotho telywgh dyal
rak ef o erist myghtern nef
IMPERATOR
vernona whek me a wra '755
rag dretho ef yn poynt ta
a pup cleues ol my yw
mar asugy yn bys-ma
pur wyr the'n mernans ef a
hag ef ha kemmys a'n syw 1760
74a. tormentores thy'mmo deugh
py yn sur vyngeans hageugh
why agas byth kyns dos haf
yma thy'mmo mur duon
ha cothys war ow colon 1765
ny won vyth ol pendra wraf
Is TORTOR
me lord anon her we buth
agas clewas o pur vth
crye mar bras
lemmyn worth agan gelwel 1770
rak ovn desefsen merwel
me a crennas
IMPERATOR
eugh whyleugh thy'mmo pilat
gothfetheugh ma na veugh bad
tus ogh a prys 1775
drewh e thy'mmo ma'n guyllyf
marow vyth pan y'n kyffyf
a thesempys
IIs TORTOR
dun ahanan ha touth da
the whyles an keth guas-na 1780
plos casadow
drok den a fue sur bythqueth
a wul drok ny'n gefe meth
yn y thythow
IIIs TORTOR
arluth ker hag a ver spys 785
thywhy ef a vyth kerghys
kyn fe mar cref
me ny sparyaf awos tra
bys omma ny a'n dora
worthy'n ny sef 1790
------------------------------
IVs TORTOR
ty pilat thu'm arluth dues
kyn whrylly vyth cous a drues
thy'nny lemmyn
genen ny certan ty a
yn spyt the yap thethama 1795
a fals iaudyn
PILATUS
geneugh why mos ny drynyaf
thu'm arluth lowen ythaf
tyber cesar
gentyl yv the pup huny 1800
ioy ov colon yn teffry
mur me a'n car
Is TORTOR
arluth ot omme an guas
del gleseugh a thyallas
an profus ihesus dampnyas 1805
the vos gorrys yn grous pren
hag yn hy ef a verwys
war y corf y whothefys
yn certan mur a peynys
rak sawye lynnyeth map den 1810
[descendit imperator]
74b. IMPERATOR
a pylat wolcom os fest
rak me a'th car dev yn test
pan y'th welaf
del leuaraf yn tor-ma
gul drok thy'so ny vynna 1815
byth ny garaf
L. 1795. See D 1967, where the Servant addresses Pilate's wife, despyt the vyrgh thedama, "In spite of thy daughter Thedama."
L. 1804 thyalhas B.
PILATUS
a arluth thywhy mur gras
wortheugh why sur daryuas
mur me a car
war an beys ny yns parow 1820
gentyl os a'th lauarow
den os hep par
IIs TORTOR
yv the henna y fuen ny
ow kerghas an guas thywhy
sur mar vskys 1825
ha'y vones gurys mar attes
ty was dvs gynen yn mes
a thesempys
[tenent eum]
IIIs TORTOR
yn mes gynen ty a thue
rak thy'so gy marth ywe 1830
lauar thy'n marsos huder
drok na yl den vyth the wul
na nyl the weyth na the sul
gorthyp lemmyn hep a wher
[dimittet eum et recedit non procul]
IVs TORTOR
me a grys a lauassen 1835
scon war ow brevth y'n latthen
rak by my huk
me a leuer theugh an cas
an corf hepar renothas
ef re thuswruk 1840
[hic tortores absentant se parumper]
IMPERATOR
out out out harow harow
mar ny vyth pilat marow
the gyns ny won pyth a wraf
ef a'n pren an casadow 1845
ow colon rak galarow
yn certan gallas pur claf
pan thueth yn rak an plosek
ef a geusys lowenek
thy'm gruk plekgye 1850
yn y worthyp ny gyfyn
fout vyth ol yn nep termyn
ken th'y lathe
me a grys bones an guas
pystryour ha hudor bras
ny'n gefes cowyth yn wlas 1855
war ow ene
lauar thy'mmo vernona
pyth yy an gusyl wella
del y'm kerry yn tor-ma
scon hep lettye 1860
75a VERNONA
ken teffo y ges golok
thotho ny yllough gul drok
sur me a grys
hedre vo yn y gerghen 1865
queth ihesu eth yn grous pren
ny fyth dyswrys
honna yv y bous nessa
ha wheth greugh y thry omma
arte thywhy
ha dyscow y theworto 1870
py ken ny wreugh drok thotho
bys vynary
IMPERATOR
ow bennath thy's vernona
aban ywe yn della
me a vyn caffus an queth 1875
tormentores deugh yn scon
may huth-thaho ow colon
agan guryans na'm bo meth
Is TORTOR
arluth otte ny genough
del farsyn yn ta menough 1880
yn agas soth
lauar thy'nny bos the vrys
ha ny a'n gura ef vskys
kepar del goth
IMPERATOR
whet kerghough thy'mmo pilat 1885
yn y geuer del fuef badt
y fuf tollys
rak ef yv certan drok was
war ow fay mur me a'n cas
an plos fleryys 1890
IIs TORTOR
me a'n kerg theugh hep hokye
mar leuesyn y knoukye
ol the brewyon
y wren thotho ef hep mar
sav nep a'n guello a'n car 1895
yn y colon
IIIs TORTOR
kyn y'n carra vyth mar veur
awos y lathe ny'm duer
neffre ny gan ef yn cur
gans y ganow 1900
L. 1877. thaho is a new word to me; but the translation is from Pryce.
L. 1882. I think bos in this line is a mere change of spelling for both. The phrase is one of frequent occurrence.
ottefe lemmyn keffys
dus thu'm arluth dyssempys
ha scon ty a fyth iuggys
the peyn garow
PILATUS
thotho ythaf lowenek 1905
del yv arluth gallosek
ha den ryal
yn pur wyr ha mur y ras
emperour war lyes gulas
ef yv hep fal 1910
75b. IVs TORTOR
arluth worth an guas myrough
me a grys pan y'n guyllough
thyragogh why
thotho ny ylleugh gul drok
hedre ve y gys golok 1915
yn pur deffry
IMPERATOR
tormentors eus pup the tre
hag aspyeugh yn pup le
mar keus den uyth er ow fyn
lemmyn pilat ievody 1920
cafus an bovs-na hep gvry
vs y'th kerghyn me a vyn
PILATUS
arluth why yv a thy gre
an bous ha my thyguysk e
yn sur ragough hy ny wra 1925
na'y dysyrye nynsyw thy's
nynsyv gulan lemmyn mostys
an guyryoneth lauara
L. 1920. This word ievody, which has so long puzaled me, I now believe to be the French je vous dis. I have hitherto followed Pryce, who renders it "I swear."
L. 1923. cre B.
14G
ny fue golhys sol-a-theth
byth nynsyw rages ru'm feyth 1930
the arluth avel os gy
the pygy me a vynse
na wrylly y dysyrye
yn tor-ma thyworthyf vy
IMPERATOR
pilat gynef nynsyw meth 1935
awos guyske sur an queth
a fue yn kerghyn ihesu
rak thythy yma thy'm whans
y pray the dysk y dywhans
hep na moy cous thy'm hythev 1940
PILATUS
arluth lemmyn a's dysken
dyragough noth y fyen
ny's vye worshyp yn cas
ha henna nynsyv onour
rak myghtern nag emperour 1945
onest ny vyth ow guelas
VERNONA
arluth why a hergh thotho
an queth dysk y thyworto
hep na moy ger
rak hedre vyugh ow pleghye 1950
thywhy byth ny's dysk neffre
yn nep maner
IMPERATOR
dysk an queth a thysempys
rag na fella ny fyth spys
awos tra uyth 1955
ny whyla thy'm na moy covs
me a vyn cawys an povs
kyn fy mar pyth
76a. PILATUS
tru y disky aban reys
alemma rag ny'm byth creys 1960
gon the wyr lour
ny welaf vy yth hallan
sawye ow bewnans certan
mars dre mur our
IMPERATOR
out warnas ty harlot was 1965
ihesu ty a thyallas
ow arluth ker
hetheugh thy'mmo ow klethe
rak may hyllyf y lathe
kettoth ha'n ger 1970
VERNONA
arluth henna why ny wreugh
an hagkre mernans whyleugh
ma'n ieffo ef
rak an harlot a thyswruk
an keth map ol agan gruk 1975
mor nor h'an nef
ty a wra y worre scon
a thesempys yn pryson
an casadow
bys may hallo bos iuggys 1980
ha dre lagha bos dampnys
the vos marow
IMPERATOR
ytho yn pryson ef a
hager vernans an par-na
ef a'n gefyth 1985
me a ordyn sur ragtho
cales peynys may geffo
ny'n saw den vyth
L. 1973. I suppose ieffo=geffo. Pryce reads this "come."
how ty geyler dus yn rak
ha mar ny thueth me a'th tak 1990
hag a ver spys
ty ha'th vaw na strech lemmyn
reys yv gul ow gorhemmyn
a thesempys
CARCERATOR
arluth otte ny parys 1991
pendra vynnyth the vos gurys
lauar thy'mmo
ha ny a'n gura thy's wharre
a thyssempys hep lettye
pynag a fo 2000
IMPERATOR
am keth guas-ma gorreugh why
yn drok pryson the peddry
golow na wella deffry
ef yv huder
an haccre mernans a vo 2005
me a vyn ordyne thotho
ihesu a lathas nep o
thy'n sylwader
76b. GARCON
arluth henna me a wra
a'n gor yn pyt ysella 2010
yn mysk pryues
par ma'n geffo mur a pyn
guas iolyf yv whyp an tyn
a th'y seves
CARCERATOR
kymer toul e yn pryson 2015
na sparye kyn wrello son
ev yv pen cok
L. 2012. Perhaps pryves may be 'reptiles;" but the plural of pryv would rather be prevyon.
152
na brakgye rak ef a sur
ny skap kyn fo vyth mar fur
na'n geffo drok 2020
GARCON
lemmyn omma ty a dryk
bys pan pottro ol the gyk
iuggys may fey
ty a vyth mernans calas
yn ta ty a'n dyndylas 2025
gueth os ys ky
PILATUS
leuereugh er agas fyth
thy'mmo pan vernans a'm byth
vs thy'm ordnys
gon guyr y fethaf marow 2030
mur yv ow fyenasow
ythof cuthys
CARCERATOR
an haecre mernans a vo
war ow fay ty a vetho
iuggys yv thy's 2035
yn bys-ma na tryst na moy
cot yv the thythyow the gy
nahen na grys
PILATUS
worth henna whet me a wyth
yn beys na allo den vyth 2040
gul hager vernans thy'mmo
rak ow colon ow honan
gans ov hollan me a wan
ogh ellas and welawo
---------------------------------
IMPERATOR
yernona del y'm kerry 2045
me a'th pys may leuery
pan vernans a yye guel
the wruthyl the'n harlot was
ma'n geffo peyn mar ahas
ha dre spyt ef the verwel 2050
VERNONA
asaye ow arluth ker
govynneugh orth an geiler
kyns ol pan pleyt y me fe
yn guyryoneth me a grys
kynyuer peyn vs yn beys 2055
thotho by ny vye re
IMPERATOR
geiler thow schal be wel gladt
pahan pleyt yma pilat
yn le may ma
ha pan semlant vs ganso 2060
lauar ol an guyr thy'mmo
fatel me fa
77a. CARCERATOR
arluth pylat yv marow
dre payn ha dre galarow
y honan yth ym-wanas 2065
gans y gollan marthys scon
yth em-wyskys yn golon
hager vernans a whylas
IMPERATOR
ihesu bynyges re by
the'n harlot pan fynsys ry 2070
an hakere mernans yn beys
L. 2053. In me fe, l. 2053, and me fa, l.2062, me appears to be put for may; a like change is found in P 147. 3, where we find me ve.
L. 2057. schalt B.
rak hacre mernans certan
eys em-lathe y honan
ny gaffe den my a grys
ty geyler scon ty ha'th vaw 2075
kymereugh er an thyv baw
ha gorreugh ef yn dor dovn
rag me [a] grys fest yn ta
lyes map den yn bys-ma
rak y gorf an geuyth ovn 2080
CARCERATOR
whyp an tyn kymer an pen
er an treys me a'n kylden
aberth yn beyth
GARCON
a mester my a wra ru'm guen
vyngens re'n geffo amen 2085
ha drok thyweyth
et tunc proicietur extra terram
a mester whek by my soul
war ow fay hemma yv deaul
ymskemunys
yn mes a'n dor y lammas 2090
rak pur ovn me re vrammas
lauaraf thy's
CARC.
a'n beth pan thueth ha lamme
y fyys yn vn vramme
ovn kemerys 2095
del leuaraf pen bronnen
rak ny alse sur ym-guen
del ol degys
L. 2082. 1 think kylden may be the Welsh celu, 'to hide," or else cildynu, "to drag back."
GARCON
pur harth dun thotho wharre
gorryn ef yn beth arte 2100
du yw y lyw
me a grys ynno y sef
mar syw abarth dev a nef
bo ken deaul yw
CARC.
h'a nynsyw ef a parth dev 2105
bysy vye ol an blu
rak y wythe
th'y worre aber yn beth
yn dor gorryn ef yn weth
scon hep lettye 2110
et tunc ponent eum in terra et proicietur iterato sursum
GARCON.
war ow fey ef yw deaul cref
yn dan dor vn tuch ny sef
tebel den yw
certan dev na syns ny'n car
dun the desea the cesar 2115
scon agan deuv
77b CARC.
syre cesar arluth huhel
an guas byth ny vyn seuel
yn dan en dor
IMPERATOR
me a'n nabow dyougel 2120
yth ofe deaul kyns merwel
aberth yn nor
L. 2120. 'I'he verb is nabow or annabow, "to know," the Welsh nabod or adnabod, Armoric anavout.
GARCON
yn beyth pan y'n gorsyn ny
wharre y tueth deulugy
warnan cothas 2125
hag a'n teul ef scon yn ban
ha'n dor warnotho a ran
euth y clewas
IMPERATOR
a out out out pendra wraf
orth en ioul mar ny gaffaf 2130
toul war nep cor
mars cryst a weres deffry
ef a lath gans fleyryngy
ol ow glascor
VERNONA
arluth yn trok a horn cref 2135
yn dour tyber ef a sef
er y anfevs
hag a le-na yn certan bynytha ny thue yn ban
bys yn deth brevs 2140
IMPERATOR
a uernona war ow feyth
vn gusyl da ha perfeyth
thy'm ty a ros
tormentors com hyder snel
namna gessof ow merwel 2145
orth agas gortos
L. 2128. Pryce renders this "going I heard it;" see O 1452 for a similar passage.
L. 2146. This line has a superfluous syllable; lemyn is added at the beginning by B, which makes a regular seven-syllable line; to match this something has been added to the corresponding line 2143, which is erased, and is now irrecoverable.
Is TORTOR
arluth ow tevos a spayn
y thegen yn cres almayn
orth vn prys-ly
yn pur wyr pan fuf gylwys 2150
lauar the voth me a'th pys
yn scon thy'nny
IIs TORTOR
leuereugh thy'nny an ken
agas bus the wul genen
nynson tus wast 2155
marsus kuth war the colon
the both a vyth gurys yn scon
genen yn hast
IMPERATOR
kemereugh corf a'n drok was
vgy ow flerye gans vlas 2160
yw myligys
teuleugh ef yn trok a horn
yn dour tyber yn nep corn
may fo buthys
IIIs TORTOR
wharre an emscumunys 2165
yn trok horn y fyth teulys
yn tyber yn dour pur dovn
yn vr-na ny reys thy'nny
na den byth ol yn teffry
caffus neffre na moy ovn 2170
L. 2147, 8, 9. 'Ihese three lines are somewhat absurd, but they cannot, I think, bear any other meaning; perhaps they were merely intended to be taken as a joke. I have rendered prys-ly (in MS. pisly) "a tavern," or "eating-house," from prys, "a repast," Armoric pret, or perhaps from the Armoric pres, "to frequent," and ly, "a place," altered from le to suit the rhyme. I at first thought of "breakfast-time," but the indefinite un would hardly have been used in that case.
78a. IVs TORTOR
corf mylyges mur ywe
ny vyn an dour y gase
aberueth ynno hep wow
yma ganso devlugy
tan a'n ioul mur th'y lysky 2175
na theffo na moy yn pow
Is TORTOR
ow otto-ma an trok horn
teuleugh why agas dyw dorn
war an logol
ynno an corf mylyges 2180
the'n dour ganso ny a reys
avel tus fol
IIs TORTOR
ot en corf yn trok gorrys
degeugh e a thesempys
the corn a'n dour 2185
drok gen y gyk ef a fue
byth ny sparyaf y tenne
sur awos our
IIIs TORTOR
an ioul re'n dogo þ'y plath
en corf emscumunys whath 2190
ef yw pur wyr
dun ganso dywhans touth bras
rak y worre yn dour glas
yv ow dysyr
IVs TORTOR
ke ty pilat mylyges 2195
ena yn dour the woles
certan ty a
ha genes mollat pup plu
drefen fals brugy map dev
map maria 2200
et tunc proicietur corpus in aquam
-------------------------------------------------
VIATOR
guel yv thy'mmo vy may fe
mos the wolhy ow dule
a thesempes
me a vyn omma yn dour
may fons y guyn ha glan lour 2205
a vostethes
et lauabit manus et statim morietur
ellas pan fema gynys
ancow sur yw dynythys
scon thy'mmo vy
ny'm bus bywe na fella 2210
an dour re wruk thy'm henna
yn pur deffry
----------------------------------------------
NUNCIUS
arlut whyleugh cusyl da
den dreys dour tyber nyns a
yn certan na vo marow 2215
dyswul lyes corf a wra
gorreugh pilat a le-na
awos ihesu the ken pow
IMPERATOR
out out out pendra wrama
marnes drethos vernona 2220
ny'm byth gueres
an corf yv emscumunys
ro thy'm cusyl dysempys
may beu vy cres
78b. VERNONA
neffre yn dour hedre vo 2225
ny thue dresto na varwo
gour gruek na best
ef a fue drok corf yn bys
me a'th cusyl dysempys
byth na vy trest 2230
awos cost arhans nag our
greugh y tenne mes a'n dour
gorreugh ef yn schath then mor
hy frenne byth nyns yw bern
an schath a'n dek the yfern 2235
my lord y schal be ther for
IMPERATOR
ow bennath thy's uernona
ha bennath map maria
ow arluth ker
tormentores duegh thy'm scon 2240
par-ma allo ow colon
guella ow cher
a pur harloth ple fugh why
pur vth o clewas an cry
genef orth agas gylwel 2245
yma thy'mmo vy duon
gyllys lemmyn y'm colon
yn della dey thu'm sylwel
Is TORTOR
rny ny garaf streche pel
na nyl the wyth na the sul 2250
fysteneugh ow leuerel
pendra reys thy'n the wuthul
L 2234. bern is the Armoric verb bernout, "to be of importance;" as né vern két, "it is of no importance." I have {sic - sentence incpmlete}
IMPERATOR
reys yw theugh mones certan
the tenne pilat yn ban
yn mes a'n dour 2255
gorreugh ef yn schath the'n mor
and y schal yf yow ther for
try mylyon our
-----------------------------------------------
IIs TORTOR
wharre ny a'n ten yn ban
mur venions ha calas ran 2260
ef a whylas
ihesu Cryst myghtern a nef
ha fa1slych y'n iuggyas ef
gans cam pur bras
IlIs TORTOR
yn ban tynnyn ef a'n dour 2265
ha dyndylyn agan our
a cowethe
teulyn grabel warnotho
scherp ha dalgenne ynno
byth na schapye 2270
IVs TORTOR
me re teulys dew grabel
yn mes a'n dour an tebel
corf a thue sur
kyn fo mar pos avel men
hallyens pup den ol yn fen 2275
betheugh why fur
Is TORTOR
re'n kergho an dewolow
otte an corf casadow
ow tos y ban
me a leuer theugh yn scon 2280
tynnyn ef yn ban war ton
map a'n ievan
79a. IIs TORTOR
vynytha hep na moy let
an corf yn schath ny a set
a thesempys 2285
gureugh y herthye a perfeth
gans mollat dev ha'y eleth
ha syns keffrys
IIIs TORTOR
otte a perfeth gorrys
eugh tenneugh a thysempys 2290
y goyl yn ban
may hallo mos gans an guyns
ha ganso mollath a'n syns
ha dev aban
IVs TORTOR
lemmyn hertheugh hy the ves 2295
me a glew vn hager noyes
yn carn yn mor er y byn
yma dour ow mos garow
thu'm gothfos mur dewolow
rak y kerghes ef lemmyn 2300
Is TORTOR
fystynyn fast th'agan pow
rak deuones dewolow
the'n teroge
y mons ow crye huthyk
dun yn kergh rak dout pystyk 2305
scon hep lettye
----------------------------------------------
L.2291. hy goyl B.
L. 2303. Teroge is new to me; it may be from ter, " terror," and ogov, "a cavern." Perhaps the meaing may be "destruction," from terry, "to destroy."
LUCIFER.
ow dewolow duegh gynef
warparth ol me agas peys
the kerghas gans y enef
corf pylat gans mur a greys 2310
yn tan whyflyn ef a sef
ha paynys neffre a pys
ha'y gan a yyth ogh goef
the'n bys-ma pan fue genys
BELSEBUK
an corf-ma mylyges yw 2315
ytho ef a goth thy'nny
the vos yn dor nynsyw guyw
nag yn dour nag yn hyly
SATHANAS
yn dour tyber ef a fue
yn geler horn gorrys dovn 2320
ha myl den ef [a] wruk due
yn dour-na rak yth hag ovn
BELSEBUK
gorhel vyth ny tremene
an for-na na fe buthys
ny thyndylas lowene 2325
lemmyn yn tan bos cuthys
LUCIFER
a'n dour y fue drehevys
ha dreys arte the'n tyr mur
hag yn gorhel bras gorrys
gynen may teffo the'n lur 4 2330
L. 2320. Compare the Breton géler and Welsh gelor.
L. 2322. Uth may be huth; see also l. 2506.
SATHANAS
goyl ha gvern thotho ordnys
may thelle yn mes a'n wlas
the vn carn y fue teulys
par may cothas yn ow bras
BELSEBUK
an carna a ygoras 2335
del o destnys thotho ef
rak pur wyr yth hepcoras
dre y ober glascor nef
eno ny a'n receuas
vthyk yw clewas y lef 2340
tan ha mok ha pocvan bras
yn carna neffre y sef
LUCIFER
pocvan pup vr ha rynny
skrymba bras a'n dewolow
ef a’n gevyth genen ny 2345
a pup drok maner ponow
SATHANAS
ha ty corf bras mylyges
the yfarn gans the enef
gynen y fythyth tynnes
the cane a vyth goef 2350
79b. BELSEBUK
lemmyn pup ol settyes dorn
yn keth schath-ma th'y tenne
ha ty tulfryk pen pusorn
dalleth thy'nny ny cane
TULFRYK
ye re gymmy tol ow guen 2355
rak yn mes yma y pen
sur pur hyr aves thu'm tyn
L. 2344. Skrymba, perhaps the Welsh ysgarm.
L. 2355-7. These lines are necessarily paraphrased.
belsebuk ha sattanas
kenough why faborden bras
ha me. a can trebyl fyn 2360
et sic finitur mors pilati
---------------------------------------
et incipit ascencio Xti in celum et dicit petrus
PETRUS
arluth ker fattel vyth dy'n
marseth arte thyworthy'n
drok yw gyne
vynytha er na whyllyn
a trauyth ny gemeryn 2365
nep lowene
IHC.
a pedar byth da the cher
faste the gy the vreder
yn lel grygyans
me a athyow thu'm tas 2370
yn confort thyugh my a as
an spyrys sans
PHILIPPUS
arluth ker dre the vur ras
dyswe thy'nny ny an tas
ha henna yw lour thy'nny 2375
rak ty yw dev gallogek
the pup a vo othommek
warnos a pysse mercy
IHC.
a phelyp lous os y'th fyth
ha ty gynef solla-thyth 2380
gothfythy grygy yn fas
L. 2369. The line in the MS. is pup vr ol yn lel grygyans; it is in the handwriting of B, who appears to have erased the original line, thinking it too short perhaps.
me a leuer theugh deffry
pyv penagh a'm gwellha vy
sur ef a wylfyth ow thas
dev ha den kepar del of 2385
sur an tas yma ynnof
hagh yn weyth my ynno ef
may tyffough ol the sylwyans
seuough yn agys crygyans
rak thu'm tas me a the'n nef 2390
IACOBUS MAIOR
arluth ple then alemma
thy'n the gemeres trygfa
na theffo den vyth gynen
ha pygyn dey gallosek
del esen agan vnnek 2395
ha na moy gor na benen
IHC.
scon alemma why a spetd
bys yn meneth olyuetd
ha'n tas a glew agas lef
the'n keth plas-na thyugh yth af 2400
a le-na yth yskynnaf
yn ban bys yn glascor nef
[discipuli transeunt ad montem olivetum]
80a. ANDREAS
arluth ny a th'y wharre
rak ny yllyn yn nep tre
tryge dres nos 2405
del vs an yethewon wheth
pur vr worth agan arveth
hag ow koddros
L. 2408. koddros may be the Welsh godori, with the usual change of initial from sonant to surd after the participial ow; or else cydyru, "to drive."
IOHANNES
dun the'n meneth olyved
ya weth ena ny a red 2410
y gen lyfryow
gortos y thos ny a wra
ihesu cryst map maria
the'n beys golow
BARTHOLOMAEUS
ha bethens fystenyn d'y 2415
ihesu cryst myghtern a ioy
re bo gynen
nep na grys y bos sylwyas
goef genys y vonas
a brys benen 2420
SYMON
a ihesu cryst myghtern nef
me a'th pys clew agan lef
gans drok tra na ven temptys
rak y fo the gras gynen
a torment gour na benen 2425
my ny thowtyaf tra yn beys
IUDA
byth ny reys thy'n doutye tra
y fo cryst map maria
ha'y gras gynen
kens ol ef agan formyas 2430
ha gans y wos a prennas
gour ha benen
IHC.
lemmyn ol cres yntrethough
omma kepar del esough
worth ow gortos 2435
[osculatur eos omnes]
aban oma dasserghys
dev hugens deyth dyuythys
byth pan fo nos
IACOBUS MINOR
arluth mar calle wharfos
gynen ty the vynnes bos 2440
omma pup vr
rak pur wyr gynen mar pes
ny a vye pur attes
ha lowen mur
IHC.
a ny wothough why vn dra 2445
pup den ol yn bewnans da
ow bose vy ganso ef
kevsyns den myns a vynno
ow kyc ha'm gos byth ynno
ha ken ny thothye the'n nef 2450
THOMAS
arluth pandra wraf lemman
pan ylly gy ahanan
the'n nef the'n tas
gynen bythyth yn dovses
rak na yllyn the weles 2455
cuth ny gen gas
80b. IHC.
thomas ty a the cynda
hag ena pregoth a wra
yn ow hanow
ha gura thy's moy seruygy 2460
yn wlas-na ow len grysy
tus yv tanow
L. 2457. cynda must be India (Sinde), in allusion to the general belief of the middle ages, that the apostle preached there.
hag yn weth why dew ha dew
a pregoth yn aweyl grew 2465
yn ol an beys
pyv penagh a len grysso
yn weth bysythyys a vo
a vyth sylwys
ha nep na vynno crygy
ny yl bos a'm seruysy 2470
yn certan awos an beys
me a leuer theugh an guyr
ma ny wrefa ow desyr
y fyth dampnys the peynys
MATHEUS
arluth pregoth ny a wra 2475
kepar del wrussys pup tra
nag us ken dev ages os
den na gresso dyougel
an keth den-na the selwel
cammen vyth na yl wharfos 2480
IHC.
ow bennath genough gasaf
[hic Jhc osculatur eos omnes]
aweyl theugh yth yskennaf
a thesempys
yn pur wyr yn ban the'n nef
athyow thu'm tas yth sef 2485
sylwadur beys
[hic ascendit Jhc.]
----------------------------
L. 2464. I read aweyl for awel "far off," a" more probable tha "at work," as trasnslated by Pryce. See also l. 2482.
Is ANGELUS
pyv henna gans deusys mas
re thueth mar vskys the'n wlas
guyskys yn ruth
mur ioy vs er y byn ef 2490
pur tha yth hevel yn nef
y bones druth
IIs ANGELUS
my ny won p'ywe cammen
syth myl ha syth cans blythen
vn den kyn fo ow kerthes 2495
ow tos kyn spedye yn geyth
dov vgans myldyr perfeyth
omma ny alse bones
IIIs ANGELUS
pyw a thueth a'n beys yn ruth
avel gos pen ha duscouth 2500
garrow ha treys
marth thy'm a'n deusys yma
mar vskys del thueth omma
el byth ny neys
IVs ANGELUS
henna a edom re thueth
the vyl deaul mar ny wruk vth
marth yv gyne
rak me a dyp bos hemma
an keth map eth alemma
yw myghtern a 1owenea 2510
81a. Vs ANGELUS
pyv a ylta gy bones
pan yw mar ruth the thylles
yn gulascor nef
L. 2492. The original had bos.
a This irregularity of metre is found also in the stanza beginning at l. 2541.
L. 2506. Or, To a thousand devils.
rak me a wor lour denses
marnes dre an luen dvses 2515
omma ny sef
IHC.
me yv myghtern re wruk cas
ol rag dry adam ha'y has
a tebel scuth
myghtern of a lowene 2520
ha'n victory eth gyne
yn arvow ruth
Vs ANGELUS
myghtern nef re by gorthys
del os formyas nef ha'n beys
honor sit deo meo 2525
ioy del yl ov dythane
ny ny tywyn ow cane
Gloria in excelsis deo
tunc cantent omnes angeli Gloria in excelsis deo
VIs ANGELUS
prag yth yw ruth the thyllas
omma aberth yn pen wlas 2530
le na fue denses byth queth
an eleth omma yv guyn
avel an houl pan thywhyn
yn ken lyw ny's guylys wheth
IHC.
ruth y couth thy'mmo bones 2535
ow hobersen a fue gures
tevy dar bol
L. 2514. A comparison with lines 2531, 2609, and 2621, appears to determine that denses is a plural or collective form of den. See Welsh dynsawd.
L. 2537. This is rather a desparate guess: I compare tevy with the Welsh tefu, and dar may be dro; but I have noconfidence in the version. {To spread round my body}
heys ol ow croghen scorgyys
dovn y'm kyc maytho tellys
lyes myl tol 2540
VIs ANGELUS
arluth ny vyen lowen
mar fur torment a cothfen
y bones thy's
my ny wothyon a'th vernans
na vyth moy a'th daserghyans 2545
pan y'th whylsyn deuethys
VIIs ANGELUS
dre the voth lauar pyv os
dyllas ruth yn an cothfos
prak y's guyskyth
my ny wylys yn wlas-ma 2550
bythqueth dyllas a sevt-na
sur nep den vyth
IHC.
rag dry adam a yfarn
me a thuk curyn a spern
nep try our adro thu'm pen 2555
asso mur tyn ow passyon
pan eth dreyn yn empynnyon
a pup parth dre a grogen
81b. VIIs ANGELUS
ellas my ny wothyen man
bones map dev y honan 2560
degenow yn mes a'n nef
ol pegh adam pan prennas
pur wyr mur a torment bras
hep dout a wothevys ef
VIIIs ANGELUS
ahanas marth yw gene 2565
os myghtern a lowene
prag yth yv the thyllas ruth
ha fattel duthys yn ban
dre the gallos the honan
ha war the corf mar drok scuth 2570
IHC.
myghtern of guyron ha cref
kyns pegh map den a'm sorras
er ow fyn trauyth ny sef
porth yfarn me a torras
hag a thros lyes enef 2575
a ver drok tervyns ha cas
the ioy y tethons gynef
kemmys a wruk both ow thas
ow stons a fue crous a pren
kyns en myghtern den ha dev 2580
yn le basnet war ow fen
curyn a spern lym ha glev
ol ov ysyly yn ten
hag a wel the lyes plu
yn golon dre'n tenewen 2585
the restye syngys ow gu
dre ow thrys y tuth vn smat
gans kentrow d'aga gorre
y fue ow manegow plat
spygys bras dre ow dywle 2590
ytho ov fous ha'm brustplat
purpur garow thu'm strothe
dre an gos a rak pilat
worto an kyc a glene
pan fue an purpur war skwych 2595
kychys the ves gans dyw thorn
worto y glynes hardlych
ran a'n kyc bys yn ascorn
woge ow da oberow
dywes a yrhys dethe 2600
thy'm rosons bystyl wherow
byth ny fynnys y eve
gans gu guenys ha marow
dre an golon me a fue
an tryge deth sur hep gow 2605
y wruk dasserghy arte
VIIIs ANGELUS
arluth ker bynyges os
a syv ioy gynef gothfos
an denses the thos the'n nef
an tas dev dre'n spyrys sans 2610
the'n boys danvonas sylwyans
a huhon map dev a seyf
IXs ANGELUS
a ihesu cryst luen a ras
my ny wothyan the vonas
alemma gyllys the'n beys 2615
ioy yv gynef the clewas
mar tek yw the theryvas
drothos yth of lowenhys
82a. IHC.
a tas bynyges y'th se
lemmyn thy's my re deve 2620
gans densys yn mes a'n beys
map den my re wruk prenne
gans gos ow colon na fe
nep a wrussyn ny kyllys
DEUS PATER
wolcm ow map os yn nef 2625
wolcom fest osy gynef
yse thy'mmo a thyow
ty re fue fest lafur bras
dre conquest a thylyfras
mes a payn an enefow 2630
-------------------------------
IMPERATOR
a tus vas why re welas
a thasserghyens cryst del fue
porthow yfarn a torras
yn mes adam hag eue
kemmys a wruk both a'n tas 2635
y's gorras the lowene
the vap den y tysquethas
pur wyr mur a kerenge
hag yn ban the nef the'n ioy
ihesu a wruk yskynne 2640
worth an iaul ha'y company
rak a's guytho yn pup le
ha'y vennath theugh pup huny
lemmyn ens pup war tu tre
now menstrels pybygh bysy 2645
may hyllyn mos the thonssye
pilatus XXVIII thomas XXXVII
consultor IV petrus V
joseph V lacobus maior IV
nichodemus IV johannes V'
carcerator XI bartholomeus IV
spiritus christi VII matheus IV
lucifer VI philippus IV
belsebuc VI iacobus minor IV
tulfryc III symon IV
adam X iude IV
eua II andreas IV
ennoc II cleophas XI
helias III socius IX
dismas III imperator XXXIX
sathanas IV nuncius VIII
deus pater II vernona XVII
michael I Is tortor VIII
gabriel I IIs tortor VII
Is miles IX IIIs tortor VII
IIs miles VIII IVs tortor VII
82b. IIIs miles VIII viator II
IVs miles VIII Is angelus I
maria VIII IIs angelus I
Jhc. XL IIIs angelus I
garcon VIII IVs angelus I
maria magd. XXVI Vs angelus II
maria iacobi VII VIs angelus II
maria salome VII VIIs angelus II
Is angelus I VIIIs angelus II
IIs angelus I IXs angelus I