Progreso/Duesma Yaro/Numero 14/Nuva vorti propozita

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
DUESMA YARO
PROGRESO No14
Aprilo 1909

Nuva vorti propozita
Linguala questioni
Temo : Vortaro

[ 74 ]

Nuva vorti propozita.

Niveolo [F] D. Schnee­glock­chen ; E. snow-drop ; F. perce-neige, nivéole ; I. leuco­narciso ; S. campa­nilla blanca.

La latina nomo (galanthus nivalis) donus en LI. galanto, qua havas tute altra senco. Existas nula vorto internaciona. Sed niveolo memorigas nivo, di qua l ideo kompozas la nomi D. E. F.

Muflono [DEFIS] D. Muffeltier ; E. mufflon ; F. mouflon ; I. mufflone ; S. muflon (sovaja mutono).

Listelo [EFIS] D. Leiste, Riemen ; E. listel, list ; F. listel, filet ; I. listello ; S. listel.

Ladeno [D] D. (Fenster‑)­Laden ; E. (window‑)­shutter ; F. volet, contre­vent ; I. imposta, impannata ; S. postigo de ventana.

Raveno [EF] D. Schlucht ; E. ravine ; F. ravin ; I. frana, burrone ; S. torrentera, barranca. — Raven-izar D. durch Giess­bäche aus­höhlen ; E. cross with ravines ; F. raviner ; I. scavare ; S. abarrancar.

Repasto [EFI] D. Mahlzeit ; E. meal, repast ; F. repas ; I. pasto ; S. comida. On bezonas absolute aparta vorto por ta ideo : ago manjar ye fixa horo, apud tablo (generale kune). On tute ne povas uzar por to la vorto manjajo, qua aplikesas ad omna kozi, quin on manjas (en irga tempo e loko). Ex. questionar ulu : « qua esas vua max bona repasto ? » esas nule questionar lu, qua esas sa max bona manjajo. La vortludo re-pasto ne esas timenda, nam ol havus nula senco.

Pladego. — Ni propozas uzar pladego, per « metonimio », por signifikar la manjajo kontenata en singla pladego, e di qui la sucedo konstitucas repasto : on povas parolar pri unesma, duesma « pladego ». « Me manjis de omna pladegi ». — Okazione, on kritikis ta vorto pladego, pro ke « pladego » ne esas granda plado. Sed precize, on oblivyas, ke la sufixo ‑eg ne signifikas granda, sed chanjas la nociono. Or quo esas analoga a plado, sed plu granda e spece diferanta, se ne pladego ? — Plateau esas altra moblo, ne analoga a plado, e nomesas pleto.

Langorar [EFIS] D. siechen, schmachten, lechzen ; E. [ 75 ]languish, languid ; F. languir ; I. languire ; S. languidecer.Langoro D. Mattigkeit ; E. languor, languidness ; F. langueur ; I. languore, languidezza ; S. languidez.Langor-anta, ‑oza D. matt, schmachtend ; E. languishing, languid ; F. languissant, langoureux ; I. languente, languido ; S. languido.