308
ket maipurpuruakdanto amin nga agsasala iti tangatang! Ni
Basilio nagkatawa idi inna nakita dagidi maas-assawa a Beterana nga agbantay iti lansangan a pagnaan dagiti luglugan.
Iti kaado da mabalin a patangen ti patcg ti rambak ken dagiti
pay met naawis. Ti balay aglablabunan iti tao, kadagiti
tawtawa na kasta unay ti agruar a lawag; ti sirok naaplagan
ket napunno kadagiti sabsabong; sadi ngato, nalabit ngata
nga iti daydi daan ken waywayas a siled na, iso ita ti yan ti
orkesta nga agtugtugtog kadagiti naragsak a tugtugtog, isuda a di makadaer a mangapaw a maminpinsan kadagiti naglalaok a wanwaneswes dagiti katkatawa, sasao ken pagpagaak.
Ni don Timoteo Pelaez madanunanna gayamen ti pantok ni gasat, ket ti pudno, linaw-asanna pay dagiti tagtagainepna. Mayasawana ti anak na iti nabaknang unay nga agtawid kadagidi ag-Gomez, ket yaman pay iti pirak a inpautang kenkuana si Simoun, inna rinamenan iti kasla balay ti ari daydi dakkel a balay, a ginatangna iti kagudua ti pateg na, agpadaya iti nakapalpalalo iti rambak, ket dagiti umuna a didios ti Olimpo sadi Manila isuda man ti sangaili na, tapno inda paraniagan iti lawag dagiti nagnagan da. Malaglagipha nanipod pay iti bigat, a kasla idedekket ti maysa a dayyeng a naay-ayo unay, dagiti nakudrepen a sasao nga inna nabasbasa no agkomulgar idi: “Dumtengen ti nagasat a kanito! Umasidegen ti nagasat a darikmat! Iti mabiit, matungpaldanto ken dagiti nakaskasdaaw a sasao ni Simoun: Agbiagak, ngem saan a siak, no di ket ti Kapitan Jeneral ti agbiag kaniak,” kdmpy. Ti Kapitan Jeneral iso ti manganak iti anak na! Pudno a saan a bagi na ti tumabuno iti inda panagasawa; ni don Custodio iso ti pannakabagi na, ngem mapanto mangrabii, ket addanto ipanna nga isagot kadagiti apagas-asawa, maysa a pagsaingan a mangatiw pay iti daydi pagsaingan ni Aladin . . . —kadatay laeng —ni Simoun iso ti mangted iti daydi a pagsaingan. Ti moteo, eania pay ti kayat mo?
Napalalo ti pannakabalbaliw daydi balay ni Kapitan Tiago; binalbaliwanda a pinagketan dagiti diddiding na iti papel a nakatartaraki; daydi aga-asok ken aga-angot ti apian nagpukawdan a naminpinsan. Daydi dakkel unay a salas, nga adadda man la ngaruden a palawaen dagiti dadakkel a sarsarming a mamaado iti kasta unay kadagiti silsilaw dagiti ararania naaplagan amin iti alpombra: naalpombraan ngamin dagiti salsalas dagiti balbalay sadi Europa, ket numan pay nakasilsilap unay ti datar ket akakaba a tabtabla, rebbengna met a maalpombraan, ta, ¡ania ket ngaruden! Dagidi napateg a tugtugaw ni Kapitan Tiago awandan, nasukatanda kada-