14
di met maysa, a nataytayag ken nabanbaneg, numan pay ub-ubing, iso ni Isagani, maysa kadagiti dumadaniw, wenno saan, bumiberso laeng, a nakaruar iti daydi a tawen iti Ateneo; ti kababalin na naipadpaduma; saan unay a nasao ket napalalo a nagliday Daydi apo a makisasao kadakuada, iso ni nabaknang a Kapitan Basilio a naggapo sadi Manila nag- gatgatang.
-Ni Kapitan Tiago, kas ti kadawyan, wen, apo, -kinuna daydi agad-adal a pinagkutina ti ulo na, - dina kayat ti paagasan... Adda maysa a namatigmaan kenkuana nga ibaunnak sadi San Diego ta innak kan sarungkaran ti balay na, ngem ti kinaagpaysuan na, pambar na laeng, tapno nawaya nga agsusop iti apian. Daydi agad-adal, idi sinauna ti adda maysa, kinayatna nga inpaawat a iso daydi ni Padre Irene, dakkel a gayyem ken mamatpatigmaan ken Kapitan Tiago kadagiti maudi nga alaldaw ti panagbiag na.
-Ti apian, maysa a sakit dagiti babbaro a tawtawen, -insungbat ti kapitan, a silalais ken sirururod a kasla maysa a senador sadi Roma; -dagidi in-inauna naam-ammuda met, ngem dida nagpalalo. Idi, ta napigsa pay ti ayat kadagiti adadal a managan klasiko (tandaananyo a naimbag, dakayo nga agtutubo), ti apian nagpaay laeng nga agas, ket no saan, ibagayo man kaniak no asinnu da dagiti nangruna nga agsusop. Dagiti in-insik, dagiti in-insik nga awan ammo da nga uray maysa la a sao ti latin! ¡A, no ni Kapitan Tiago inna Kuma binasbasa ni Ciceron!...
Ket ti rurod na a naglablabes naipadlaw iti rupa na a kasla rupa ti epikureo a nakiskisan a naimbag. Ni Isagani miningminganna a nalaing: daydi a baknang isaksakitna ti iliw-na kadagidi un-una na nga al-aldaw.
-Ngem, subliantay ti Akademia a pagadalan iti sao ti kastila-intuloy ni Kapitan Basilio;-ipapatik kadakayo a diyo maaramid...
-Saanman, apo, inaldaw-aldaw a ur-urayenmi ti palubos; insungbat ni Isagani; -ni Padre Irene, a nakitayo ngata idiay ngato, iso nga inikkanmi iti sangapareja a kabayo a kastanio, inkarina kadakami. Inna kasao ti Jeneral.
-¡Awan ania man!, ¡sumupiat ni Padre Sibyla!
-¡Uray sumupiat! Iso ti gapo na nga umay tapno... sadi Los Banios, iti sango ti Jeneral...
Ket ni agad-adal a Basilio inna pinagsinnintok dagiti dua a gemgemgem na.
