Jump to content

Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/204

From Wikisource
This page has been validated.


190

TI PILIBSTERISMO


narasay. Ti panagkitkitana, nabiag. Nagnaganenda iti Uliteg Kiko, ket, kas ti gayyem na, agbiag met iti panagipakpakdaar: iso ti agipukpukkaw kadagiti maipabpabuya ken agipigpigket kadagiti karkartel dagiti pagbuybuyaan. Nalabit, is-iso, la a inaymaysa ti pilipino a saan a maan-ano a magna, a naka chistera ken nakalebita, a kas met ti gayyemna, nga iso ti umuna a kastila a mangatkatawa iti naimbag a nagan dagiti kadardara na.

—Binayadannak a nalaing ti pranses, — kinunana, nga immisem ket inpakitana dagiti guggugot na, a kasda la maysa a lansangan, kalpasan ti maysa nga uram;—nagasat ti imak a nagipagket kadagiti karkartel’.

Ni Kamaronkosido intal-una manen ti abaga na.

—Kiko,—insungbatna, a timek na ti kasla naggapo iti maysa a rukib,—no binayadanda ti bannog mo iti innem a pisos, dmano ngata ti itedda kadagiti praile?

Ni Uliteg a Kiko, iti kadawyan a salawitwit na, intangadna ti ulo na.

—?Kadagiti praile?

—Wen, ta ammuem,— intuloy ni Kamaronkosido,—nga ainin dagiti tattao a simbrek, inpastrek dagiti konkonbento!

Pudno, dagiti praile nga inpanguluan ida ni Padre Salvi ken sumagmamano a saan a papadi nga inpanguluan met ni don Custodio, simmupiatda a maipabuya ti kasdi. Ni Pa­ dre Camorra, ta saan a makapan agbuya, uray la kumuskusilap dagiti matmata na ket uray la makakatkatay; ngem makisusik ken Ben-Zayb, iso a mangisaksakit iti maipabuya, nupay nakapoy laeng, ta panpanunutenna dagiti awan bayadna a bilbiliete nga itedda kenkuana. Ni don Custodio inna ibagabaga kenkuana dagiti nasayaat a kabkababalin, ti relijion, dagiti naimbag a kadkadawyan, kdmpy.

—Ngem,—itanamitim daydi sumusurat, — dagiti sainete tayo ken dagiti sasao a mabalbaliktad ken dua ti kaibagasan da. . .

—Wen, ngem sao ti kastila da! — isengngat nga agriaw daydi nasingpet a Konsejal, a rumayrayray iti nasantuan a pungtot— jdagiti narugit a sasao iti sao ti pranses; ombre, Ben-Zayb, ipagapuyo iti Dios, iti sao ti pranses! !Dayta! Saan, pray inton kaano!

Ket binalikasna daydi !uray inton kaano! a sipipigsa iti kasla napigsa ti tallo a Guzman, nga amesanda a pisiten ti maysa a timel, no dina irukbab ti duapulo a Tarifa. Ni Padre Irene, kas kadawyan, umabuloy iti pamanunutan ni don Custodio ket inna ilunlunod dagiti opereta a pranses.