- 153
a kasla dina gaggagaraen dagiti babbai tapno maisagidna kadakuada ti bagi na, inna ida kiddakiddayan ket kasta unay
nga arem dagiti matmata na.
—!Puniales! <jkaanunto ti panagkurak ditoy Kiapo? — kunkunana.
Pagammuanen, nangibbet ni Ben-Zayb iti maysa a sapata, limmagto ket inaprusanna ti maysa a takiag na; ni Padre Camorra, ngamin, iti irarasok ti ragsak na, inna kinuddot. Adda masabatda idi a maysa a balasang a nagpaiduma iti libnos, iso a pagsiddaawan amin dagiti tattao; ket ni Padre Ca morra, ta dina ammo ti kukuen nan iti rag-o na, inpagarupna a takiag daydi balasang ti takiag ni Ben-Zayb.
Iso daydi ni Paulita Gomez, ti kalapsatan kadagiti amin a nalapsat, kinuyog ni Isagani; iti likudan da, adda a sumursurot ni dunia Victorina. Daydi balasang, kasta unay a libnos na; amin dagiti tattao inda sumardeng, dagiti tengtengnged uray da la matirtiritir, maitukeng dagiti sarsarita, da giti matmata sumuratda kenkuana, ket ni dunia Victorina, maluglugayan iti nakadaydayaw.
Ni Paulita Gomez nagbado ket nagulay iti naburdaan a pinia a nakanginngina, saanen a dagiti inkapetna iti bigat, idi napan idiay Santo Domingo. Ti nalapsat unay nga abel a pinia pinagbalinna ti ulo na a nakatartaraki unay ket dagiti pilipino nga inna kenkuana makita, inda ipadpadpad iti bulan a linawlaw dagiti babassit, naingpis ken puraw a ululep. Pandiling sa seda a lumabaga, nga inalikumkom iti nakaay-ayo ket binitbit ti bassit a ima na, iso ti mangted iti kinadayag ti nataer a bagi na, a dagiti gargaraw na a palibnusen pay ti malingaylingay a tengnged, inda ipamatmat ti panagballigi da kinaimis ken kinapargi a mabenbenbenan. Ni Isagani kasla malukluksaw; rigatenna dagidi ado a mat mata, dagidi ado a nagagar a mangbuybuya iti kinalibnos ti ay-ayaten na: ti ikikita da, kunana no tumakaw; ti isem daydi balasang ipagarupna no pangikulbo.
Ni Juanito, idi inna nasaripatpatan ti balasang, limmalo ti kubbo na ket nanglugay; ni Paulita inna sinubalitan, a kas la masadsadot, ni dunia Victorina inayabanna. Ni Juanito iso ti kaay-ayo na ket kaykayatna ngem ni Isagani.
—!Naglapsat a babain, naglapsat a babain!—idaydayamudom ni Padre Camorra, a dina ammo ti kukuen na.
—!Ala, Padre, dayta kad buksit mo ti kuddutem ket baybay-annakami!—kunkuna ni Ben-Zayb, a makarurrurod.
—!Naglapsat ket a babain, naglapsat ket a babainl—ulit-