Page:Progreso - 3a yaro.pdf/325

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
295
LINGUALA QUESTIONI

Kustumo. Kad ne esus plu bona prenar kutumo (F. coutume, qua en plura lingui, ex. D. e Dana, esas bone konocata) kam havar la formo kustumo, qua apartenas a nula naciono e sempre minacas per intermixo kun kostumo ?

Konsomar e konsumar ja diskutesis pri sua senci. Se on intencas konservar la senci separite, oportas selektar plu akuta difero : konsuntar ( D. verzehren) e konsumar ( D. verbrauchen) ; komparez la gradi di naturaleso en « konsuntiva » e konsomiva (I. consuntivo, E. consumptive).

Kompresar konfliktas kun la pasivo di komprar (kompr-esar) ; pro to me propozas komprimar (D.F.I.S.), e lor on povas restaurar la naturala formo di nia kumpreso, nome kompreso, quan ni sen danjero povas adoptar malgre kompr-esar, nam ta verbo nur extreme malofte substan­tivigesos[1].

Konsolar, ‑o, e kunsolo : me propozas konsolacar, ‑o, e konsolo. La uzo di kun‑ povas nur perturbar, nam ol esas prepo­ziciono en Ido ; ultre, ol esas grava mutilo, dum ke adjunto di ‑ac a verbal radiko esas tre konvenanta.

Lansar, min inter­naciona kam lanchar (E. launch, F. lancer, I. lanciare, pronunco lanchare, S. lanzar) e tro proxima a lanco. Per un lancho di stono il forpulsis la bestyo esas plu klara e semblas plu son-simbolike sugestiva kam per un lanso.

Margizo kun g certe havesas nur por evitar koliziono kun mark-izo ; markiso kun s esus segun skandinava pronunco. L’existo di marga (t. e. marno) en I. e S. instigas anke ad evitar margizo.

Obyekto ed objekto esas tro facile inter­mixebla. Me propozas objekto (D. Objekt, E. object, F. objet, I. obbietto od oggetto, S. objeto) ed objeciono (‑ar) (E.F. objection, I. obbiezione, S. objeción). E. mem havas objectio­nable (objecio­nebla). Analoge subyekto divenus subjekto. — Vice subyektala ed obyektala me propozas subjektiva ed objektiva (quale nederivita radiki analoge a definitiva, sensuala, sanguina, e c.) pro interna­cioneso e logiko. Se ‑al esus inter­naciona hike, ni povus tolerar sa nelogi­kaleso ; or preexemplo tute mankas, e lor esas nula motivo por impozar ‑al kontre la logiko. Videz p. 171, l. 3 : « Quale ni ne admisas, ke on uzas altra vorto, segun ke homo, leono od asno manjas » [to

  1. Sed atencez l’analogeso tre imperema kun presar, depresar, expresar, impresar, opresar, represar, supresar ! Imprimar esas ecepto justigata per la neceseso evitar konflikto kun impresar, per l’interna­cioneso di la radiko imprim, e mem per la vorto E. print, certe plu proxima ad imprim kam ad impres. [N.D.L.R.]