Page:Progreso - 3a yaro.pdf/321

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
291
LINGUALA QUESTIONI
Baro.

Unu de nia kun­labo­ranti rimarkigas, ke la radiko bar esas tre inter­naciona en la senco di E. bar, F. barre, barreau, I. S. barra (D. Stab, R. sterjen) ; e questionas, kad on ne devas prenar ol en ica senco (proxime ta di la nuna stango) prefere kam en la senco min inter­naciona di la nuna barar. Nam barar esas simple klozar, o plu precize klozar per baro, o barizar, od obstruktar, o stopar. On devas anke explorar la traduko di la vorti F. barrière, barrage, quin on tradukas nun per barilo.

Egardar.

On bezonas aparta verbo por tradukar F. avoir égard à, tenir compte de. To esas plu kam konsiderar ; e to ne esas respektar, quankam kelka lingui uzas la radiko respekt kun ica senco. Uli propozis rispetar exemple, sed esas preferinda evitar tala embarasanta duoplaji. Ni propozas do egardar, qua distingesus sufice de gardar e de rigardar. On dicus exemple : « L’autoro di ca pikturo ne egardis la perspektivo. — Kalkulante la duro di vua voyajo, egardez la necesa restado en urbo X (ica frazo pruvas, ke kalkular ne povas vicar egardar). — Bona judikisto judikas sen egardo por la personi (F. sans acception de personnes ; hike, respekto esus tute nejusta, e konsidero anke, nam la judikisto devas ya konsiderar la personi !)

Vakuometro.

Kad on adoptos specala radiki por omna mezurili kontenanta ‑metro en la naturala lingui ? On facas to, pro ke metro divenus dusenca (la konocata mezuro e la mezurili). L’angla semblas montrar plu bona voyo : ol uzas metre por la mezuro, e meter por la mezurili. Pro ke anke D. havas ‑meter, rezultas sat inter­naciona formi, se on adoptas metro quale mezuro e metero quale mezurilo : ampere­metero, bendo-metero, volt-metero, vakuo-metero e. c.

A. Wormser.

Respondo. — Nula dusenceso semblas praktike timenda, nam on nultempe devos konsiderar kompozita quanti (unaji), qui nomesus voltmetro, amperemetro, analoge a kilogra­mometro od a watthoro. Kad on devas proskriptar dinamometro, pro ke ol semblas kompozita ek dinamo e metro, e kronometro, pro ke ol povus signifikar mezurilo di kroni ? La vorti quale anemometro, vakuometro, e c. ne esus kompozita ek ‑metro, sed adoptita quale primitiva. Pluse, ‑metero esus tre malbona, pro la nejusta acento (sur ).