Page:Progreso - 3a yaro.pdf/112

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
82
PROGRESO

Flanjo [DEIR] D. Flansch, E. flange, F. bride, I. flangia, R. flanec, S. brida. Diskatra, salianta parto di tubi, stangi, e c., qua uzesas por ligar li per skrubi.

Frezar [DFIRS] D. fräsen, E. to mill with a cutter, F. fraiser, I. fresare, R. frezerovaty, S. fresar. De to frezilo D. Fräser, E. milling-cutter, F. fraise, I. fresa, R. frezer, S. fresa. La frezilo esas rotacanta sek-utensilo kun multa akutaji, uzata en la laboro di metali.

Funikulara [EFIS] D. Seil-, F. funiculaire, E. funiculare, I. funicolare, R. verevotshnüi. Ta vorto esas uzata en fervoyo funikulara, funikulara poligono (grafika statiko), e c.

Futero [DIRS] D. Futter, E. lining, F. doublure, I. fodera, R. futter, S. forro. On propozis garnituro por ta kozo ; sed ta vorto ne esas uzata da ula linguo e devus restriktesar a sa propra senco. Kontre futero esas tre internaciona.

Gisar [DI] D. giessen (Metalle), E. to cast, F. couler, I. gettare (la ghisa), R. vülity, S. fundir. En la D. Giesserei, F. fonderie, E. foundry on facas tri agi distinginda. Unesme on muldas ; to esas ago, qua aplikesas nur ye la sablo o l’argilo, a qua on donas tala formo, ke se on varsos la fuzita metalo aden la mulduro, ol ricevos la justa formo. Por la muldo on uzas la muldilo ek ligno, fero e c. La duesma ago esas : fuzar la metalo, t. e. fluidigar ol per varmigo. La triesma ago esas : varsar la fuzita metalo en la mulduro. Sed omna lingui ne dicas nur varsar la metalo, sed anke D. eine Kanone giessen, F. couler un canon, E. to cast a gun e c. Uzar fuzar por ta kozo quale F.I.S. facas esas tre malbona ; nam on fuzas fakte gisita kozi, se la metalo esas precoza ex, on fuzas bronza kanoni por gisar nuvai o mem por gisar kloshi, e c. Ultre gisar semblas konvenar pro sa formo e pro sa maxima internacioneso.

Grindar [E] D. schleifen, E. to grind, F. meuler, émoudre, I. arrotare, R. totshity, S. amolar. Ta vorto divenis necesa per la progresi di la lasta kin yari. Nam on neplus akutigas o polisas nur per la gresa o smerila stono, sed on reale tornas per la grindostono. Me pensis unesme pri smerilagar, sed on uzas tanta materyi por la grindo (quale greso, karborundum, korubin, diamantin, elektrit, alundum, borokarbid, korund e cent altri), ke smerilagar esas tute neposibla. Ultre on bezonos smerilagar por la grindo di du peci un sur l’altra interpozante smerilpulvero : D. einschmirgeln, E. to rub with emery, F. polir à l’émeri, I. smerigliare, S. esmerilar, R. totshity najdakom. Me ne sucesis trovar internaciona vorto e propozas nun la vorto di la max multe parolata linguo.

Incho [E] D. Zoll, E. inch, F. pouce, I. pollice, R. dyuim, S. pulgada. Quankam me propozas adoptar « daumo », me konsilas prenar incho por la mezuro. 1e De la lingui D.E.R. qui po-