Page:Progreso - 1a yaro.pdf/172

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.
158
PROGRESO

En noto relatanta a Ja nuva broshure di Si B. e L., So Meillet kompletigas sa opiniono tale : « La internaciona relati postulas instrumento konvenanta; frue o tarde, la malfacilesi devas esar venkita. Pri la konservo di la linguo ja establisita, ol esas plu facila kam kredas Si B. e L.; nam ol esus precipue skribata linguo; nu, por tala linguo, la kulpi di la nesavanti havus nula graveso, nam li ne esus imitata; suficas, por komprenar ico, vidar quante granda esas nun l’ influo di la skribala formi di la moderna lingui sur personi malmulte lektanta e mem sur nealfabetuli ». So Meillet agnoskas, « ke la unesma periodo di devlopo esas tre malfacila por artificala linguo : nam, dum multa yari, la avantaji esas tre malgranda por ti, qui faras la peno lernar olu; ed altraflanke la necesa plubonigi esas tre malfacile enduktebla ». (Kursive da ni).

Tal esas l’ opiniono di ciencisto tre kompetenta, qua esas sincere simpatioza a nia ideo ed anke, on vidas, ad Esperanto. Ni devas adjuntar, ke ni konocis ja persone ca opiniono ante la kunveno di la Komitato, e ke ni konocigis oli a la Komitatani en la 2a parto di nia Raporto. Li tante plu atencis ol, kredeble, ke ol venis de tre estimata linguisto,e ke cetere ol esis grandaparte konforma a la lia propra. Omnakaze, ni konfesas, ke ol multe impresis ni per sa ciencal e racionala motivi, e per sa konformeso ipsa a multa altra opinioni egale kompetenta, qua semblas pruvar, ke (pri la chefa punti, adminime) ol esas sincera e justa expreso di la nuna linguistala cienco.

Nia samideani povas plu o min juste rekuzar ca o ta ciencisto videble malfavoroza a l’ ideo ipsa, ed okupata da malbona prejudiki. Sed li ne povas saje rekuzar la atesti ed aserti konkordanta di linguisti senpartia e mem simpatioza, e li devas serioze reflektar, kande tala ciencisti deklaras, ke Esperanto esas entute bona solvo ed « unesma proximigo », sed ke ol bezonas necesa plubonigi, emendi o simpligi, segun la max certa e ferma legi di la linguistiko. Esus vere fola asertar, ke en linguala questiono quale la nia, la linguisti havas nula kompetenteso e tute ne devas auskultata, precipue kande lia « teoriala » opinioni esas konfirmata (quale nun eventas) da la « praktikala » sperienco di multa propaganti o docanti di Esperanto.

Pola Esperantisto, monata organo de Polaj Esperantistaj Societoj; yaro I (III), ni 1-3 (jan. marto 1908). — Co esas nuva seryo di la Pola Esperantisto, qua dum du yari esis editita en Leopol (Lwow, Lemberg), e qua nun editesas en Varsovio da nia bone konocata samideani Dro Leon Zamenhof, Dro K. Bein, Leo Belmont, Brzostowski, Grabowski, Schels e Zakrzewski. — La 1a numero kontenas bonega artiklo di So Grabowski pri Esperanto quale propedeutiko di lingui : kontre a la malsaja opiniono di kelka adversi, qui asertas, ke por lernar Esperanto on devas savar la chefa europana lingui, la autoro