Jump to content

Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/99

From Wikisource
This page has been proofread.

Niagryn (1191 m), Zdygunowe (863 m.), Kościów werch, Lolin (679 m.), Zabój (782 m.), Czerteżek i Kruhlik (563 m.). W zach. połowie powiatu, między Świcą a granicą pow. stryjskiego, wznoszą się najwyższe góry również na płd.; są jednakże niższe od gór południowych we wsch. połowie. Wzdłuż granicy Węgier i pow. stryjskiego ciągną się tutaj góry graniczne wymienione wyżej. Od granicznej góry Jaworowa Kiczera wybiega na płn., między Świcę a Czorną Roztokę, Długa góra ze szczytami: Megla mała (1240 m.) na płd. i Megla średnia (1312 m.) na płn. Na płn. w. od gór granicznych Gorgan Wiszkowski i Załom legły między Czorną Roztoką a Sidinowcem Szerokie Beskidy ze szczytami 1127 i 1025 m. wys., Roztok i Dziedzi Bar (1035 m.). Od Czornej Roztoki biegnie w kierunku płn. zach. ku Bahonce Menczul (1454 m.), Pusty Werch (1358 m.); na płd. zach. od nich opada Hecza Krajna do 1045, Heczka do 1108 a Diłok Pohar do 995 m.; na płn. wschód zaś wzbija się Plesza między potokami Jałowe i Bahonka do 1337 m. Między Bahonką a Ilnicą wznosi się w samym środku Gurgulat do 1437 m.; na płd od niego Derżnik do 1290 a na płd. zach. od Derżnika Bahonka do 1339 m. Od ujścia Ilnicy zacząwszy towarzyszą lewemu brzegowi Świcy: Brzaski werch (1183 m.), Starzycki wyżny (1116 m.), Pianula (1255 m.), Kihola (1116 m.), Łysa (1160 m.) i na płn. od Wełdzirza leżąca Kiczerka (576 m.). Ponad prawym brzegiem Mizuńki rozłożyły się: między potokiem Jarowym a Mizuńką: Roztoka, idąca do góry Bahonki na płn. w. ze szczytami Horodyszcze (1377 m.) na płd., Tomnatik mały we środku (1235 m.) i Tomnatik wielki (1204 m.) na płn. Na płn. od Tomnatika w. ciągnie się Kiczerka ze szczytem 1113 m. wys. Na wschód od tych gór wznoszą się: Pusty horb (1314 m.) i Kruhła (1345 m.). Między Ilnicą a Brzezińcem poczyna się w obrębie gm. Ludwikówki pasmo górskie Dauszka, idące w kierunku płn. zach. wzdłuż lew. brzegu Sapoleja z najwyż. szczytem 1264 m. wys. Między Sapolejem a Sokolinem ciągnie się równolegle z tem pasmem Chom, związany ze Starzyckim wyżnym, ze szczytem najwyż. 1347 m. wys., a zakończony na płn. pasmem krótszem Petriwec. Między Sokolinem a Pionką rozłożyła się grupa Szczawna ze szczytem najwyż. 1176 m. wys. Prawy brzeg Trojana, Pionki i Mizuńki zajmuje lesista wyniosłość Pod Pianulskiem, ze szczytami przechodzącymi 1000 m.; reszta zaś od Mizunia Nowego począwszy opada tak nagle, że góra Miszkowa nad Mizuńką niższa jest od sąsiedniej Kiczerki. Na lewym brzegu Mizuńki rozróżniamy: Kalinowce. (993 m.) na płd. od pot. Bagna; dalej na płn. Weprenek (903 m.), Wołosiany między pot. Senecznym a Skoperszczakiem w pobliżu granicznego Olszanowca; między Skoperszczakiem a Sobolem wznosi się Krasna (1136 m.) a na płn. w. od niej ciągnie się Bukowiec z cokolwiek niższymi szczytami; między Sobolem a Hłybokim ciągnie się Czorna Sehła ze szczyt. t. n. 1287 m. wys. na północ i Przysłop (1012 m.); na lewym brz. pot. Bystry wznosi się Przysłop (1012 m.), na wschód od niego Luta (1093 m.), na płd. od niej Czerkiszcze (1126 m.) a jeszcze dalej na płd., nad samą Mizuńką, Pisok (702 m.). Wzdłuż prawego brzegu Łużanki leżą od połudn. ku półn. w.: Pout (1293 m.), Gorgan (1133 m.) a na płd. od niego Jaworyny (1134 m.); Łomowata góra (767 m.) a na płd. od niej Łysa góra (772 m.); Serednia góra (709 m.) a na płd. od niej Kockowa góra (703 m.); Luta roztoka (929 m.), Leksor (1016 m.) w dalszym zaś ciągu wspomniana wyżej Luta, Czerkiszcze i Pisok. Na płn. wschód od Seredniej góry wznosi się między Łużanką a Roztoką Werch wielki (609 m.), na płd. w. od niego między Roztoką a Putną Jaroszyny (601 m.), na płd. Łazok (594 m.) a dalej na płn. w. Sołotwina. Między Świcą, potokami Krajna, Putna i Łużanka wzbija się najwyżej Osi garb (768 m.), na płn. z. od niego Czerteż (646 m.), dalej na płn. Osieczna. (609 m.) Na z. od Osiego garba Zasiałki (644 m.) a na płd. Hlubiczka. Między Łużanką a Sukielem wznoszą się naprzód góry towarzyszące prawemu i lewemu brzegowi Brzazy (ob. str. 398 t. I); następnie wije się dział wodny obu tych rzek środkiem prawie a tworzą go od Płd. ku Płn. W.: Diły (810 m.), Tomnatik (900), Piwne (716), Długi Werch ze szczytami 525, 620 i 562 m. wys., Pohary (609 m.) i Hoszów (594 m.). Lewemu brzegowi Sukiela towarzyszą: Werszki z najw. szczy. 806 m. wys., Horby ze szczy. 744 m. wys., Giercza ze szczy. 709 m. wys., Iwanoczkowe (825 m). Góra Gadzunowa ze szczy. 634. m. wys., zakończona Płn. Z. graniczną górą Popcowe; Mew (596 m.), Salamonowa Górka (380 m.), w zach. stronie Bolechowa Bolechowska Góra (428 m.) na Płn. od Wołoskiej wsi a na Płn. od niej Pańska góra pod Lisowicami. Płn. zach. kończynę powiatu nakoniec zajmują; Żyżawa na płn. od grani. góry Popcowe; na W. od niej Sechła (650 m.) a na Płn. od Sechły, między Żyżawą a Żyżawką, Seredny ze szczytem 561 m. wys.; między Żyżawką a Bereżnicą Borsuków ze szczy. 542 m. wys. i na Płd. od niego Jaworniki z najwyż. szczy. 556 m. wys. Roli ornej, przeważnie żytniej i owsianej, posiada powiat 44,663 mr. (3737 posiadł. więk., 40,926 pos. mniej.), łąk i ogrodów 69,741 (5789 pos. wię. 63,952 mr. pos. mniej.); pastwisk 48.641 m. (9290 pos. wię., 39.351 pos. mniej.), lasu 262,972 m. (257,500 pos. więk., 5472 pos. mn.) Gospo-