liczbie 29 ornych; 5 mk. D. górne i dolne, osady karczemne, własność rządowa, pierwsza liczy 30 m. (28 ornych) i 12 mk., druga 37 m. (21 ornych), 6 mk. Par. D., dek. lipnowski, 1437 dusz liczy. Gmina D. należy do s. gm. okr. I w Zębowie, st. p. Lubicz. Liczy w swym obrębie 23 wsi, gruntów 14,102 m., w tej liczbie 9723 m. ziemi ornej. Las skarbowy, należący do podleśnictwa ciechocińskiego, wraz z 7 osadami, gdzie się mieści służba leśnicza, mianowicie: Olszewska, Opolnica, Tobułka, Laskowizna, Wrotynia, Gniewkowo i Lipowiec, liczącemi razem 53 mk., t. j. 31 męż. i 22 kob., wynosi 3788 m., w tej liczbie 120 m. ziemi ornej. W skład gminy wchodzą wsie: Dobrzejewice, Łążyńsk, Mierzyńsk, Obory, Młyniec, Małszyce, Brzozówka, Krobia, Zielona-Puszcza, Szembekowo i Lubicz; oraz folwarki, prócz kilku nazw powyższych: Ośniałowo, Józefowo i inne. Do włościan należy 6890 m., w tem 6726 ornych; do dworów 1867 m., w tem 1768 ornych; reszta do rządu. Ludności 2695. Por. Bywka.
Dobrzelewice, wieś, i Dobrzelewiczki, holendry, pow. włocławski, gm. Baruchowo, par. Kował. W 1827 r. wieś liczyła 5 dm. i 62 mk., holendry zaś 7 dm. i 53 mk. Folw. D. od Warszawy w. 118, od Włocławka w. 18, od Kowala w. 6, od drogi bitej w. 2, od rzeki Wisły w. 19. Rozl. wynosi m 506 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 282, łąk m. 52, pastwisk m. 22, lasu m. 126, zarośli m. 2, nieużytki i place m. 22. Budowli mur. 3, drew. 1. Wieś D. osad 17, gruntu m. 69; wieś Dobrzelewiczki osad 7, gruntu m. 79.
Dobrzelin, wieś, folw. i osada fabryczna, pow. kutnowski, gm. i par. Żychlin, niedaleko Pniewa. Własność J. G. Blocha. Łącznie z folwarkiem Maryanków zajmuje obszaru blisko 1000 m. Dwór pałacowy w pięknym rozległym ogrodzie. Sześć domów murowanych z kamienia, krytych smołowcem, po izb 12, 8 i 4. Zabudowania dworskie przeważnie murowane. Melioracye bezustanne. Mieszkańców liczy przeszło 300 dusz. Grunta II klasy. Gleba gliniasta sprzyja uprawie pszenicy i buraków. Wysiew roczny oziminy 230 kor. pszenicy, 50 żyta, zboża jarego 170 kor., na okopowizny 220 m., łąk 50 m., gospodastwo dowolne. Położenie płaskie, niskie, 40 gospodarzy uwłaszczonych posiada 110 m., z dobremi zabudowaniami, serwituty uregulowane. Osada fabryczna D., do tejże gminy co i wieś t. n. należy. Cukrownia i rafinerya cukru, założona w 1848 r. przez Orsettiego na małą skalę, od 1866 własność spółki udziałowej, zamienionej na akcyjne towarzystwo w 1874 p. t. „Dobrzelińskie Towarzystwo Fabryk Cukru“, na czele którego stoi J. G. Bloch, i od tej pory datuje się jej postęp. Jedna z pierwszorzędnych fabryk w kraju. Obszaru zajmuje 70 m. Lokalność fabryczna przestronna. Zaopatrywana ciągle w aparaty ostatniego ulepszenia. System dyfuzyjny Roberta przerabia rocznie około 180,000 korcy buraków z plantacyj, dworskich, włościańskich i z sąsiednich znacznych posiadłości Blocha, przez towarzystwo dzierźawionych. Zatrudnia stale przeszło 250 rodzin, liczących dusz 1000 z górą. Posiada 6 wielkich domów mieszkalnych dwupiętrowych, koszary dla robotników i różne domki dla oficyalistów; obrót roczny około 10 milionów złotych polskich. Produkuje rafinadę do 5 milionów funtów rocznie. Szkółka elementarna utrzymywana z funduszów kasy chorych oficyalistów i robotników. Od r. 1877 r. ufundowana kasa przezorności i pomocy dla oficyalistów etatowych. R. 1827 D. miał 29 dm., 328 mk.
Dobrzelów, wś i folw., pow. piotrkowski, gm. Bełchatówek, par. Bogdanów. W 1827 r. liczył 20 dm. i 263 mk. Dobra D. składają się z folw. D., wsi. D., Zawady, Kolodony, Maryanowo i Myszaki. Od Piotrkówa w. 19, od Bełchatowa w. 2, droga bita przechodzi przez territoryum dóbr; od rzeki Warty w. 28. Nabyte w 1876 za rs. 52,500 i alimenta dożywotnie po rs. 375 rocznie. Rozl. wynosi m. 1285 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 524; łąk m. 96; pastwisk m. 5; lasu m. 618; nieużytki i place m. 42; płodozmian 8-polowy; bud. mur. 12, drew. 10; wiatrak; wieś Dobrzelów osad 35, gruntu m. 189; wś Zawady osad 34, grun. m. 419; wś Kolodony osad 44, gruntu mórg 618; wś Maryanowo osad 7, gruntu m. 68; wś Myszaki osad 37, gruntu m. 494.
Dobrzeniee małe i D. wielkie, wsie, pow. sierpecki, gm. Liszewo, par. Mochowo, o 10 w. od Sierpca, o 21 od Wisły, o 24 od Płocka. D. małe w 1827 r. liczyły 12 dm., 60 mk., obecnie 9 dm., 99 mk. (osad 7, gruntu włość. m. 10). D. wielkie, 11 dm., 65 mk.; obecnie 16 dm., 100 mk., 335 m. gruntu. Rozległości folwarku D. małe wynosi m. 318, a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 237; łąk m. 11; pastwisk m. 19; lasu m. 42; nieużytki i place m. 9; bud. drew. 16. Br. Ch.
Dobrzeniewo, ob. Dobrzyniewo.
Dobrzeszów, wś. rząd., pow. kielecki, gm. Snochowice, par. Łopuszno. Leży w pobliżu drogi bitej z Włoszczowy do Kielc. W 1827 r. było tu 21 dm. i 158 mk.
Dobrzewin, niem. Werthheim, wś ryc., pow. wejherowski, razem z osadami Grenzenberg i Szlach. Karczemki obejmuje jedne dobra i 4 gburskie posiadłości, 81 włók; katol. 185, ew. 44, domów mieszk. 19. Par. i pocz. Kielno. Odległość od Wejherowa 3 i pół mili. Kś. F.
Dobrzewy, folw., pow. kutnowski, gm. Oporów, par. Oporów. Liczy 8 dm., 244 mk.
