Radomia w. 112, od Sandomierza w. 24, od Staszowa w. 23, nabyte w r. 1878 za rs. 5000. Rozl. wynosi m. 172, grunta orne i ogrody m. 136, bud. drew. 11; granicę wschodnią, zachodnią i północną stanowi jezioro należące do wspólności z wsią Długołęka. Wieś G. osad 13, gruntu m. 76. Br. Ch.
Gągolina 1.), wś, pow. błoński, gm. i par. Kaski. W 1827 r. liczono tu 13 dm. i 93 mk. 2.) G., os., pow. kutnowski, gm. Żychlin, par. Śleszyn. 3.) G., wś, pow. rawski, gm. Lubania, par. Sadkowice. 4.) G., wś, pow. nowomiński, gm. i par. Siennica. W 1827 r. liczono tu 9 dm. i 60 mk.
Gągolina, Piża, Radziejówka, ob. Pisia i Bzura.
Gąsawa, miasto (w dawnych dokumentach Gonzawa), pow. szubiński nad jeziorem i rzeczką Gąsawką, w r. 1871 miała 91 dm., 854 mk., 102 ew., 620 kat., 132 żydów. 310 analf.; w r. 1875 było tylko 827 mk. Kośc. paraf. katol. należy do dekan. żnińskiego. Mieszkańcy trudnią się rolnictwem i chowem bydła. Urząd pocztowy i telegraficzny 3 klasy; poczta osobowa chodzi z Gniezna przez Gąsawę do Nakła. Szk. kilkoklasowa elementarna. St. kolei żel. w Mogilnie o 22 kil. W r. 1831 G. miała mieszk. 423. Miejscowość ta jako wieś już w XII w. jest wspominaną, należała do opactwa trzemeszeńskiego, r. 1388 otrzymała prawo magdeburskie. Książę Świętopełk najechał r. 1227 Gąsawę w czasie, gdy Leszek Bialy zwołał tamże na niego sąd z powodu zaburzeń wywołanych przez niego w Wielkopolsce, a mianowicie z powodu najazdu na Nakło. Słudzy jego pokaleczyli Henryka Brodatego w łaźni, a nago uciekającego Leszka Białego zabili pod wsią Marcinkowem. Poznańskie Tow. przyj. nauk. zajęło się oznaczeniem dokładnem miejsca, gdzie mordu dokonano, i miało zamiar wystawić tam krzyż pamiątkowy; napotkało jednakże w tej mierze przeszkody ze strony władzy. M. St.
Gąsawka 1.), szlachecka, niem. Adlig-Gonsawka, folw., pow. szubiński, należy do domin. Chomiąży, 2 dm., 20 mk. 2.) G., młyn, pow. szubiński, należy do wsi Osinina, 3 dm., 20 mieszk.
Gąsawka, rzeka, wypływa z jeziora gąsawskiego, płynie przez miasto Gąsawę, przez jezioro biskupińskie, przez wieś Wenecyą, jezioro skarbienickie, oblewa miasto Żnin, dąży przez jeziora pod Żninem, Dobrylewem, Sobiejuchami, Słupami do miasta Szubina; do Słupów ma kierunek północny, od tej wsi zwraca się ku wschodowi i północy aż do osady Zazdrości, skąd przybiera znowu kierunek północny i po za Rynarzewem wpływa do Noteci.
Gąsawy-Rządowe, wś, i G. plebańskie, wś rządowa, pow. radomski, gm. Rogów, par. Jastrząb. Jest tu kościół filialny, do r. 1435 parafialny, 1841 odnowiony, drewniany. W r. 1827 było w G. rządowych 13 dm. i 111 mk.; obecnie liczą G. rządowe 42 dm., 288 mk. i 1678 mr. ziemi włośc., a G. plebańskie 34 dm., 175 mk., 537 mr. włośc. i 253 dworsk. Należały do bisk. krakowskiego (Dług. II 487).
Gąsawy 1.), kolon., pow. szamotulski, 3 dm., 28 mk., wszyscy kat., 12 analf. 2.) G., domin., 1076 mr. rozl., 7 dm., 91 mk., 3 ew., 87 kat., 1 żyd, 39 analf. Poczta i st. kolei żel. w Szamotułach o 3 kil., gośc. o 3 kil. Własn. dawniej Kierskiego, następnie Szołdrskiego, teraz Gromadzińskiego (Niemca). M. St.
Gąsecin, Gąseczyn, Gąsieczyn, ob. Gąsocin.
Gasewo 1.), wś nad rz. Multawą, pow. płocki, gm. Mąkolin, par. Bodzanów. W 1827 r. było tu 10 dm., 73 mk., obecnie liczy 15 dm., 153 mk., 556 mr. obszaru (417 ornej ziemi). Przy wsi młyn wodny rządowy. 2.) G., wś, folw. i kol., pow. makowski, gm. i par. Sypniewo. Posiada kościół par. drewn. z 1792 r., fundacyi Gutowskiego sufragana pułtuskiego, i szkółkę. W 1827 r. było tu 23 dm., 153 mk. Par. G. dek. makowskiego 4364 dusz liczy. O pierwotnym kościele tej parafii starzy ludzie powiadają, iż stał on o pięć wiorst od obecnego kościoła i miał się podobno zapaść w ziemię. Miejscowość ta nazywała się Grodzisk; dowodem tego jest, że pole na tem miejscu położone, i obecnie nazywa się Grodzisk. Miejsce gdzie stała dzwonnica, teraz nazywa się Porytka. Oprócz tego twierdzą, że pierwej niż ten zapadnięty kościół był wybudowany, znajdował się inny we wsi zwanej Jarzyły. Śladów żadnych tego kościoła nie ma, oprócz, że bardzo często, kopiąc doły do chowania na zimę kartofli, znajdują czaszki, kości z nóg i rąk, co jest dowodem, że tam był niegdyś cmentarz. Co do końca tego kościoła utrzymują, że miał być zupełnie zniszczony w czasie napadu jakiegoś bardzo licznego wojska, które, rozłożywszy się tu obozem, otoczyło się ogromnym wałem, na który każdy z żołnierzy przyniósł jednę tylko czapkę piasku. Wał ten, czyli jak go nazywają okop, do dziśdnia się tam znajduje porośnięty murawą. Miejsce to nosi nazwę „Rogal” od słowa róg. To nazwisko wywodzą od żołnierzy, którzy mieli mieć na głowie „po dwa rogi wole”.
Gąsewo, Gąsiewo, Wilany, folw., pow. trocki, 2 okr. adm., par. Żyżmory. R. 1850 był Piłsudzki dziedzicem i miał 202 dz. gruntu. R. 1866 był 1 dom, 14 mk. kat.
Gąsienicowe Stawy, stawy tatrzańskie w Tatrach nowotarskich, w dolinie Suchej Wody, zwanej także doliną Stawów Gąsienicowych. Nazwę swą wywodzą od rodziny górali zakopiańskich Gąsieniców. Od szczytu Świnnicy, wznoszącej się w głównym grzbiecie Tatr, bie-
