Jump to content

Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/504

From Wikisource
This page has been proofread.

Topola. W 1827 r. było tu 11 dm., 104 mk. Folw. G. lub Gawronki z wsią t. n., od Łęczycy w. 8, droga bita w miejscu, od Kutna w. 16; nabyte w r. 1876 za rs. 54,650 w drodze działów. Rozl. wynosi m. 825, grunta orne i ogrody m. 760, bud. mur. 9, drew. 15; wiatrak i w niektórych miejscowościach pokłady marglu. Wieś G. luh Gawronki powstała w r. 1866 z uwłaszczenia osad 39, gruntu m. 123. 2.) G., os., pow. nieszawski, gm. Czamanin, par. Witowo. 3.) G., os., pow. nieszawski, gm. i par. Bądkowo. 4.) G., kol., pow. słupecki, gmina Skulska wś, par. Skulsk. 5.) G., wś, pow. płocki, gm. Majki, par. Łęg, odl. o 32 w. od Płocka, liczy 2 dm., mk. 24; 180 mr. gruntu dobrego, 20 nieużytku. 6.) G., wś i folw., pow. opoczyński, gm. i par. Opoczno, o 6 w. od Opoczna, o 14 od rz. Pilicy. W 1827 r. było tu 17 dm. i 175 mk., obecnie liczą 24 dm., 255 mk. Folw. G. z attynencyą wieczysto-czynszową Benignów i wsią G. ma rozległości m. 475, a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 363, łąk m. 51, pastwisk m. 43, nieużytki i place m. 18, płodozmian 7- i 14-polowy, bud. mur. 1, drew. 15. Wieś G. osad 39, gruntu m. 400. 7.) G., ob. Brzozki. Br Ch., A. Pal.

Gawrony 1.), wś, pow. śremski, nad jeziorem, 9 dm., 66 mk., wszyscy kat., 12 analf. 2.) G., folw., pow. śremski, 4 dm., 67 mk., 3 ew., 64 kat., 22 analf., należy do domin. Międzychodu. Poczta w Dolsku o 6 kil., st. kolei żel. Czempin o 22 kil., od Śremu 6 kil. M. St.

Gawrony, niem. Gaffron, wś, pow. sycowski, par. Syców, z przysiołkiem Dąbrową i młynem wodnym Hummel zwanym. F. S.

Gawroszczyzna, kol., pow. kolski, gm. Lubotyń, par. Mąkolno.

Gawrowszczyzna, pow. złoczowski, przysiołek Białegokamienia.

Gawry, Gawra, Gaura, mko pow. rossieńskiego, nad rz. Szeszuwą, o 48 w. od Rossien, przy drodze z Jurborka do Taurog, 281 mk.; z kościołem katolickim św. Michała Arch., parafialnym, wzniesionym z drzewa 1773 przez kanonika Budryka (jednak już 1570 r. kościół tu istniał). Parafia katolicka kl. 5-ej dekanatu botockiego: dusz 4138. Filia w Poszałtunie, z kościołem 1756 wybudowanym przez obyw. Janowicza. Przez G. szedł główny gościniec tylżański, była tu komora celna od strony Prus i stąd wś do G. przytykająca zwała się Mytniki, od pobieranego na komorze myta. Roku 1522 Stanisław Skop sekretarz królewski nabył G. łącznie z Drotowiszkami od Andrzeja i Anny ze Skupów Dzierzgowiczów za 75,000 kóp groszy lit. Od Skopów przeszły G. z Drotowiszkami do Jerzego Kamieńskiego, który powiększył tę majętność włościami nabytemi od starostwa jurborskiego a nadanemi przywilejem Zygm. Augusta z 27 kwiet. 1561 r. w zamian za włości tegoż Kamieńskiego, dołączone do ststwa olkienickiego. R. 1564 Jerzy Kamieński, ststa kroski, dziedzic G., otrzymał król. pozwolenie na zbudowanie mostu w G. na rzece Szeszuwie. R. 1674 G. przeszły od Kamieńskich do Billewiczów po kądzieli. R. 1742 nabyli je Mirscy, r. 1796 Gasztowtowie, od których 1813 kupili Szemiottowie. W XVI w. był tu zbór kalwiński, fundowany zapewno przez Kamieńskich. Łukaszewicz w swych Dziejach wyzn. helweckiego pisze, że 1661 r. przeniesiony został do G. z Węgrowca minister Krzysztof Szyszkowski a w 1671 był w G. ministrem zboru Paweł z Żarnowca, który wiele się nacierpiał, albowiem Gabryel Kamieński z Bonifacym Pacem ststą botockim zbili go, dobytek mu zabrali i książki duchowne popalili. Ten Gabryel Kamieński budował tutejszy kościół katolicki, porzuciwszy wiarę helwecką, a kanonik Budryk właściwie odnowił go 1773 r. Plebania tutejsza miała dawniej 6 włók ziemi, 26 dusz rewizyjnych i 150 rs. kapitału.

Gawrychruda, wś rząd., pow. suwalski, gm. Hutta, par. Suwałki. W 1827 r. było tu 22 dm., 135 mk., obecnie liczy 34 dm., 206 mk.; odl. 8 w. od Suwałk.

Gawrychy, wś rząd., pow. kolneński, gm. G., par. Nowogród. Zwała się dawniej Choja; w odległości 31½ w. od Kolna, 24½ od Łomży, leży pośród obrębów leśnych Łokieć i Gawrychy. W 1800 r. znajdowało tu się 7 bartników (sami Gawrychowie), posiadających 5 włók 7 mórg miary chełm. gruntu; 4 czynszownik., 3 chałupnik., szynkarz. Oprócz tego 26 koni, 18 krów, 19 wołów, 7 jałowizny, 33 owiec i 27 sztuk świni. Grunta G. liczyły wtedy 14 włók, 28 mr. magd. G. za czasów pruskich stanowiły oberwójtostwo t. n. Oberwójtostwo G. do seminaryum pułtuskiego płaciło dziesięciny 10 tal. 24 gr. (w tej liczbie wieś G. 1 tal. 39 gr. 9 szeląg.; Kuzie, Saski, Popiołki, Wyk). Obecnie w G. znajduje się zarząd gminny i opodal od wsi mieszka nadleśny leśnictwa nowogródzkiego. Gruntu liczy 969 mr., ztąd 334 mr. orn. (w tej liczbie 177 odpadłych przy uwłaszczeniu od dóbr kupiskich). R. 1827 wś G. miała 22 dm., 126 mk. Straż leśna G. wchodzi w skład leśnictwa G., rozpościera się po nad brzegami Narwi i Pisny i zawiera ogółem 10748 mórg, podzielonych na 9 obrębów leśnych: G., Łokieć, Dukat, Gąski, Dobrylas, Dębinki, Czarnia, Morgowniki, Żelazna. Lasy to sosnowe; znajduje się tylko 400 mr. brzeziny (w obrębie Łokieć), 560 mr. olszyny (obręb Dukat). Ze zwierzyny trafiają się jarząbki, cietrzewie i zające. Obręb leśny G. zajmuje 839 m. sosniny. W skład gm. G. wchodzi 27 wsi włośc.: Bienduszka, Czarnia, Dawia, Dębniki, Dobrylas, Gawrychy, Gąski, Gontarze, Jurki, Korwki, Krasnyborek, Kuzie-puszczań-