lej od 1775 do 1788 pod dożywocie żony Mikołaja Rozalii z Platerów, która gdy w roku 1789 życie zakończyła, przeszło we władanie syna jej Józefa chorążego brasł. Gdy ostatni potomek tej linii Rudominów Tadeusz syn Józefa, dzieląc losy cesarza Napoleona I, w roku 1813 swój żywot chlubnie zakończył pod Lipskiem, Dukszty przeszły na 7 sióstr jego, lecz w skutek działu zostały własnością najmłodszych dwóch sióstr Jystyny Biegańskiej, podkomorzyny brasławskiej, oraz Elżbiety Pakoszowej, chorążynej lepel.; lecz Justyna Biegańska, spłaciwszy swą siostre, została jedna przy Duksztach i przekazała je swemu synowi Wincentemu Biegańskiemu, marszałkowi szlachty pow. nowealeksandrowskiego i kamerjunkrowi JCM. W Duksztach są groby jak Rudominéw tak i Biegańskich, oraz malarza Rustema. Dukszty pamiętne są że w nich przebywał jakiś czas ks. Baka Soc. Jesu. Dukszty od roku 1573 do 1813 to jest przez lat 240 było nieprzerwanie we władaniu Rudominów. Jest tu zarząd gminy liczącej dusz 1198, nad jeziorem Pereświt mający położenie. Druga część Dukszt, dawniej zwana Pereświt, była dziedzictwem domu Steckiewiczów, z których Stanisław i Maryanna z Kopciów Steckiewiczowie dają prawo zastawne na Dukszty czyli Pereświt Janowi Maciejowiczowi Rudominie. Roku 1592 wydają ciż Steckiewiczowie prawo przedażne Tomaszowi Rudominie star. daugieliskiemu za 1000 kop gr. lit. R. 1592. Anna i Katarz. Steckiewiczówny sprzedają swe części bratu swemu Stanisławowi Steckiewiczowi. Później D. przechodzą do Ciołków Komorowskich, z których Andrzej roku 1625 prawem darowizny ustępuje synowi swemu Stanisławowi pisarzowi lit. połowę majętności pereświckiej. Roku 1678 następuje dział między Samuelem, Aleksandrem i Gabryelem Komorowskiemi. Roku 1681 Gabryel Komorowski sprzedaje swą część braciom swoim Samuelowi i Aleksandrowi. Roku 1686 Aleksander Komorowski swoją połowę majętności Pereświaty-Dukszty ustępuje synowcowi swojemu Janowi Samuelowiczowi Komorowskiemu. R. 1689 Jan Komorowski czyni intromissyą do połowy majętności po zeszłym stryju swoim Aleksandrze Komorowskim. R. 1686 Samuel i żona jego z Chmielnickich sprzedają drugą połowę Janowi synowi swemu. Roku 1696 Jan Komorowski i Helena z Benisławskich sprzedają całą majętność Pereświaty Tomaszowi Rudominie stolnikowi i sędziemu brasław. Stacya D. dr. żel. petersb.-warsz. leży między Ignalinem a Nowoaleksandrowskiem, o 117 w. od Wilna. J. W., A. K. Ł.
Dukszty albo Pereświt, Pereświaty, jezioro w pow. nowoaleksandrowskim, gub. kow., na północ od mka t. n., na wschód od jez. Łodzie, dług. 3 i pół, szer. 2 i pół w., przyjmuje z półn.-zach. Żegarynkę a na płd.-wsch. łączy się z jez. Berżony i Ślepem.
Duksztygał stary czyli czarny, po łotewsku Małnajs Duksztugołs, wieś i dobra niegdyś rozległe w Inflantach polskich, nad obszernem jeziorem Raźno, mającem dwie mile długości i milę szerokości, w powiecie rzeżyckim, o 2 mile od m. Rzeżycy położone, od czasów krzyżackich aż do końca panowania króla polskiego Augusta II wchodziły w skład dziedzicznych posiadłości polsko-inflanckiej gałęzi Manteufflów, której w r. 1546 przez mistrza krzyżackiego Hazenkampa na prawie lenno-wieczystem nadane zostały. W r. 1561 król Zygmunt August utwierdza je jako dziedziczne w domu Jana Manteuffla. W r. 1729 Anna Gertruda Manteufflówna wnosi je wraz z równie obszerną Rezenmujżą w dom Wereszczyńskich. W skład klucza duksztygalskiego, zajmującego niegdyś 8650 dzies. obszaru, wchodziły: 1) Duksztygał czarny, obecnie własność mieszczanina Rybakowa, od Czechowicza w r. 1865 nabyta, liczy zaledwie 583 dzies., z których 192 zajmuje obszar leśny; 2) Czarne, niegdyś folwark Duksztygalski, własność dziedziczna Byszewskiej po Czechowiczach; 3) Żogoty, o wiorst 16 od Rzeżycy oddalone, obecnie własność admirała Samuela Mofeta, w r. 1864 od Józefa Wereszczyńskiego nabyta i 1837 dzies. licząca, z których 813 do włośc. należy. Majętność ta ma 467 dzies. lasu, stanowi osobną gromadę Żogocką, należącą do gminy Rezenmujskiej; 4) Zosna, o wiorst 18 od Rzeżycy oddalona, obecnie własność mieszczanina Orłowa, od Czechowiczów w r. 1864 nabyta, w skład gminy Rozentowskiej wchodząca, liczy ziemi dworskiej 1914 dziesięcin a włościańskiej 1592; 5) Kornelin, o wiorst 24 od Rzeżycy oddalony, obecnie własność mieszczanina Kontowa, w r. 1865 również od Czechowicza nabyta; liczy ziemi dworskiej 393 dzies., z tego lasu 152 dz., i wchodzi w skład gminy kownackiej; nakoniec 6) Rosica, o 3 i pół mil od Rzeżycy oddalona, obecnie własność mieszczanina Chlebnikowa, w r. 1866 od sukcesorów Józefa Wyżyckiego nabyta; liczy 1720 dz. ziemi dworskiej, 600 dz. ziemi włościańskiej i ma obszar leśny wynoszący 1034 dzies.; należy do gminy kownackiej. Nie można ominąć wzmianki, że były właściciel Rosicy ś. p, Józef Gerald-Wyżycki w r. 1845 wydał cenne dzieło pod tytułem: „Zielnik ekonomiczno-techniczny“ i t. d. w którem florę Inflant polskich wyczerpująco opisał. Tenże badacz miejscowej przyrody, mąż czynny, mający niezaprzeczone zasługi w ulepszeniu gospodarstwa swojej okolicy, już w 1843 ogłosił interesującą i należycie opracowaną rozprawę „o torfie,“ w której nawet skreśla histo-
