roku, gdy wojska rossyjskie cofały się od Smoleńska, pod Duchowszczyną stoczono kilka potyczek z przednią strażą korpusu księcia Eugeniusza. Była niegdyś o 40 w. od Smoleńska wś Kaspla, którą 1776 r. ukaz cesarzowej Katarzyny II zamienił na miasto powiatowe, a w. r. 1777 to miasto przeniesiono do wsi D., w gminie Dworzec. Tu jednakże nazwa D. się utrzymała. W następstwie miasto D. zamieniono na nadetatowe, od 1802 znowu powiatowe. R. 1863 miała D. 3656 mk., w tem 15 rz. katolików. Powiat duchowszczyński graniczy na płn. i płn.-wschód z bielskim, na wschód z dorohobuskim, na płd. i płd.-zachód z jelnieńskim i smoleńskim, na zachód z porzeckim. Rozl. 384,786 dzies. Największa przekątnia powiatu 108 w. na długość, 85 w. na szerokość. R. 1863 było w powiecie bez miasta 81938 mk., w tem 25 katol. Powiat dzieli się na 2 okręgi (stany) administracyjne. W powiecie D. są jeziora: Sośnińskie, Preobrażeńskie, Diwowo, Sosino, Popowo. Niedaleko wsi Zimic źródla wody siarkowo-żelazistej.
Duciszki, dwór pryw. nad rz. Bołocianką, pow. lidzki, 5 okr. adm., o 28 w. od Lidy, 1 dm., 18 mk.
Ducka Wola, Dudzka Wola 1.) wś, pow. nowo-miński, gm. i par. Glinianka. W 1827 r. było tu 12 dm. i 112 mk. 2.) D.-Wola, wś i folw., pow. kozienicki, gm. Grabów nad Pilicą, par. Stromiec. W 1827 r. było tu 13 dm. i 116 mk., obecnie liczy 48 dm., 317 mk., 335 m. ziemi dworsk. i 630 m. włościańskiej. odl. od Kozienic 35 w. D.-wola założoną została w 1473 r. (Ks. sądowe ziemi czersk.).
Ducki,—a,—e, ob. Duda, Dudka, Dudy.
Duckwitz (niem.), ob. Dobkowice.
Duczek, os., pow. mławski, gm. i par. Unierzysz, 5 m. rozl., 6 mk.
Duczki, folw., pow. radzymiński, gm. Ręczaje, par. Cygów. W 1827 r. było tu 11 dm., 119 mk. Folw. D., od Warszawy w. 14, od Radzymina w. 8, od rzeki Wisły w. 4. Rozl. wynosi m. 539 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 226, łąk m. 79, pastwisk m. 4, lasu m. 214, nieużytki i place m. 15. Płodozmian 7-polowy. Bud. mur. 3, drewn. 12, pokłady torfu. Folwark ten oddzielony w r. 1869 od dóbr Lipiny.
Duczów, niem. Deutschen, folw. w pow. olesińskim, należy do Skrąskowa.
Duczymin kościelny i D.-nowa-wieś, wś, pow. przasnyski, gm. Bugzy Płoskie, par. Krzynowłoga. Posiada kościół filialny, wystawiony przez Antoniego Zielińskiego. W 1827 roku było tu 23 domy i 141 mieszkańców. Folwark D. kościelny z wsiami D. Kościelny, Rapaty i Gajka lub Zielony Bór, od Płocka w. 112, od Przasnysza w 28, od Chorzel w. 5, od rzeki Działdówki w Strzegowie w. 49; rozl. wynosi m. 853 a mianowicie grunta orne i ogrody m. 351, łąk m. 118, pastwisk m. 58, lasu m. 314, nieużytki i place m 12; bud. drewn. 13; wsie D. kościelny, Rapaty i Gajka lub Zielony Bór w ogóle osad 31, gruntu m. 348. Folw. D.-Nowawieś z wsią D. Nowa wieś i Jedlinka, od Płocka w. 119, od Przasznysza w. 31, od Chorzel w. 7, od Mławy w. 28; rozległość wynosi m. 1115 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 337, łąk m. 88, pastwisk m. 22, lasu m. 652, zarośli m. 5, nieużytki i place m. 12, budowli mur. 6, drew. 12. Kordon graniczny jest o półtory wiorsty. W niektórych miejscowościach pokłady torfu, rudy i wegla kamiennego brunatnego. Rzeka Orzyc przepływa przez terrytoryum. Wieś D. Nowa wieś osad 48, gruntu m. 272. Kolonia Jedlinka osad 18, gruntu m. 205. Br. Ch., A. Pal.
Duda, 1.) nazwa wielu wsi i miejscowości na Kurpiach, w myszynieckiej, nowogródzkiej i Białej puszczach. Na Kurpiach sootykamy również rodziny noszące to nazwisko. 2.) D., i Dudzka kępa, folw., pow. nowo-miński, gm. Otwock, par. Karczew. Należy do dóbr Otwock wielki. 3.) D., wś, pow. miechowski, gm. i par. Luborzyca.
Duda, 1.) wś włość. nad strumykiem bez nazwy, pow. święciański, 1 okr. adm., mk. kat. 102, dm. 10 (1866 r.), od Święcian 38 wiorst. Przyst. dr. żel. warszawsko-petersburskiej między Ignalinem a Duksztami, o 103 w. od Wilna. 2.) D. zaść. pryw., pow. wileński, 1 okr. adm., mk. kat. 8, dm. 1.
Duda, rz. w pow. nowoaleksandrowskim, gub. kow., uchodzi do jez. Dzisny, przyjmuje z prawej strony Święcicę.
Duda, os., pow. lubliniecki, należy do Babinicy.
Dudała, wś, pow. włocławski, gm. Chodecz, par. Lubień.
Dudańce, wś nad jez. t. n., pow. wileński, 3 okr. adm., mk. kat. 56, dm. 5, od Wilna 49 w.
Dudanosy, wś włość. nad jez. Gołoną, pow. wileński, 3 okr. adm., mk. kat. 27, dm. 5, od Wilna 56 w.
Dudary, 1.) wś włość., pow. lidzki, 1 okr. adm., o 10 w. od Lidy, 6 dm., 53 mk. (1866). 2.) D., wś, pow. sieński, gm. Lisiczyn, nad jez. łukomskiem, dziedziczna od lat kilkudziesięciu rodziny Janowskich; gleba urodzajna, piękny ogród owocowy, zawiera przestrzeni 1575 dzies., używalnej 905 dz. 5.) D., wś nad Chodorówką, pow. kaniowski, od Romaszek o w. 3, od Chodorowa w. 5, od Rzyszczowa w. 13, między wsiami Romaszkami i Czerneszami, pochodzi ze stwa kaniowskiego, liczy mieszk. praw. 520 i katol. 14. Rozdziela się na dwie części: I część należy do rodziny Gablów,
