czył, fotografowany staraniem prof. E. Liwskiego, podał „Wieniec“ z r. 1873) W. D. również urodził się Edw. Lubomirski, założyciel instytutu oftalmicznego w Warszawie Zniesienie w owym czasie przez rząd unii religijnej z kościołem rzymskim pociągnęło za sobą upadek opactwa bazylianów. W 1857 zaś roku rząd kasuje klasztor ks. bernardynów i kościół nakazuje na cerkiew przerobić. Po 1830 roku, w skutek zniesienia obowiązującego dotychczas statutu litewskiego i wprowadzenia do kraju praw rossyjskich (swod zakonów), D. staje się centrem wszystkich władz powiatowych, przez te prawa ustanowionych. Otrzymuje więc sąd powiatowy, w skład którego wchodzący dostojnicy byli jednakże obierani przez ludność miejscową. Na czele zarządu miejscowego stał burmistrz, przezwany głową, także przez miasto obierany. W 1852 r. rząd zniósł prawo obierania urzędników sądowych, lecz zaczął mianować ich z ludności miejscowej. W 1860 wraca częściowo prawo, lecz na krótko. W parę lat zaszłe wypadki sprowadzają do D. z bardzo odległych stron znaczną ilość nowych urzędników administracyjnych i policyjnych, którzy stanowią ludność ruchomą, gdyż rzadko kiedy przy miejscu długo zatrzymać się mogą. Również w tych czasach osiedlać się w D. zaczęli i czesi, stając się dla żydów niebezpiecznymi spółzawodnikami w przemyśle drobnym. W ogóle D. ma do 12000 mk., w tem trzy ćwierci izraelitów. W 1860 r. liczyło się w Dubnie ludności 8,364 osób płci ob., w liczbie której było 6,057 mieszczan i rzemieślników, 433 szlachty, 86 duchow., 14 obywateli honor., 452 kupców, 303 włościan, 975 wojskowych, 10 cudzoziemców i 26 róż. in. Posiadaczy nieruchomości miejskich 791, kupców drugiej gildyi 2, trzeciej 48, kramów 208, rzemieślników 295. Własności gruntowej miasto nie posiada. Powiat dubieński leży między włodzimierskim, łuckim, rówieńskim, ostrogskim i krzemienieckim, od zachodu zaś częściowo rzeka Styr i jej dopływy oddzielają go od Galicyi. Rozległości ma, według Strelbickiego, 3478 wiorst kwadr.; mieszkańców do 120 tys., w tem izraelitów 19,493. Dzieli się powiat na 4 okręgi policyjne i 25 gmin wiejskich. Główne zajęcie ludności: rolnictwo i hodowla bydła. Przemysł fabryczny bardzo mały. Ogrodnictwem, sadownictwem i pszczelnictwem zajmują się tylko dwory i niektórzy księża. Powierzchnia gruntu w powiecie dosyć wzniesiona wysoko i pagórkowata; wchodzą tu z Galicyi pewne odnogi Karpat wschodnich, które odgraniczają wodozbiory: z jednej strony Styru i Bugu, a z drugiej Ikwy i Horynia. Środkiem powiatu płynie Ikwa, część płn.-zachodnią przeżyna Styr a wschodnią Horyń. Gleba gruntu czarnoziem a na wzgórzach glina, wszędzie urodzajna, lasy liściaste. Jeziór i błot niema wcale; są tylko rzeczne łachy i mokre doliny nadrzeczne. Najważniejsze miejscowości: Dubno, Beresteczko, Ołyka, Warkowicze, Kozin, Dermań. Ignacy Radliński.
Dubno, 1.) wś, pow. grodzieński, blisko zbiegu Rosi z Niemnem, o 18 w. od mka Skidel, przy byłym trakcie handlowym z Grodna do Słonima. 2.) D., po łotew. Dubna, niegdyś Newtermujża, wś w pow. dyneburskim, parafii Nidermujża, była własnością Urbana Benisławskiego. Kościołek filialny; 1782 dzies. gruntu dworskiego. Od r. 1702–65 władali tą posiadłością jezuici dyneburscy, którzy ją wzięli w zastaw od Maryanny z Benisławskich Wołkowej. Jest tu st. dr. żel. rysko-dyneburskiej, o 24 w. od Dyneburga. Por. Wyszki. 3.) D., ob. Dubnia.
Dubnowicze, wś w środku pow. pińskiego nad rz. Bobrykiem, z lewej strony, w gm. pohoskiej, w 1 okr. polic. (łohiszyńskim), w 2-im okr. wojskowym i w 1-ym sądowym (pohoskim); miejscowość błotnista, poleska. Własność ks. Lubeckiego. Cerkiew. Mk. 69. A. Jel.
Dubo, ob. Dub.
Dubo, niem. Tauban, wieś na pruskich górnych Łużycach, w parafii Dołha Borszcz.
Dubograd, miasteczko w gubernii połtawskiej, powiecie konstantynogrodzkim, posiada 4 źródła zimne, solne, z pomiędzy których w dwóch przemaga sól gorzka, a w dwóch innych sól glauberska. Pierwsze dwa zawierające w 16 uncyach razem 38 i 36 gran. części stałych, a pomiędzy niemi znajduje się 8 i 9 gr. siarczanu, sody, a 21 i gr. siarczanu magnezyi. Woda zaś dwóch drugich źródeł ma w 16 uncyach 30 i pół i 26 gran części stałych, a w szczególności 14 i 12 gr. siarczanu sody, a 7 i 6 gr. siarczanu magnezyi.
Duboja, Duboj, 1.) wś z cerkwią paraf. w pow. pińskim, w 2 okr. pol., o 3 mile od Pińska, nad rz. Piną, mieszk. 96, ziemi 6489 dz. Niegdyś należała do jezuitów pińskich, obecnie do Kurzenieckich. St. pocztowa. Tu trakt pocztowy rozdziela się na dwie gałęzie: jedna idzie na Wołyń do Równego, druga do Kobrynia. Piękny parterowy murowany dom mieszkalny, przy nim kaplica do kościoła pińs. należąca. Niedawno jeszcze był tu największy w powiecie ogród z oranżeryą i cieplarnią; obecnie zapuszczony, ledwie ślady dawnej świetności przedstawia. 2.) D., wś we wschod. stronie pow. pińskiego, gm. płotnickiej, przy drodze wiodącej z Płotnicy do Dawidgródka, na zapadłem polesiu śród bagien pińskich; mieszkańców 159, ziemi 6817 dz. Dawniej starostwo, później dziedziczne Kieniewiczów, obecnie rzecz. radcy stanu Spaskiego, cegielnia i gorzelnia. Część ziemi w D. posiadają Komar i
