Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/190

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

skiego, kasztelana lwowskiego, król Zygmunt III przywilejem dnia 10 lutego 1588 r. wyniósł na miasto, obdarzył prawem magdeburskiem, ustanowił jarmarki, targi i t. p. Wkrótce potem tenże sam monarcha rozszerzył nadania i swobody miasta nowemi przywilejami w latach 1593, 1596, 1598 i 1613, które przez następnych monarchów były potwierdzane. Pierwszą wzmiankę o zmianie nazwy Dębna, Dubna na Dubienkę znajdujemy w przywileju Augusta II, wydanym w pierwszych latach XVIII wieku, w którym się wyrażono, iż nadania te tyczą miasta Dębna alias Dubienka. Miasto to było niegdyś dość silnie obwarowane, prowadziło znaczny handel spławowy, miało licznych rzemieślników, dopóki pierwsza wojna szwedzka nie zniszczyła go prawie do szczętu; odtąd już podnieść się nie mogło, pomimo iż rząd wszelkich do tego dokładał starań. Stanisław August w podróżach swoich na Ruś dwukrotnie zwiedzał Dubienkę w latach 1781 i 1787. Między tem miastem a wsią Kulemczycami, stoczoną została kilkogodzinna bitwa d. 18 lipca 1792 r., w której odznaczył się Tadeusz Kościuszko a poległ generał rossyjski Palembach; nagrobek jego przez rodzinę wystawiony przetrwał był jeszcze do niedawnych czasów. Od tegoż 1792 roku odbywały się w Dubience sejmiki i wybory na wszystkie ziemskie urzędy województwa czernihowskiego, odpadłego od całości Rzpltej w r. 1686 mocą traktatu grzymułtowskiego; zanim wybory przeniesiono do D., odprawiano je pierwiastkowo we Włodzimierzu wołyńskim. Par. D. dek. hrubieszowskiego 2401 dusz liczy. Kośc. i par. rzym. katolicką erygował tu 1588 r. Jan z Sienna Sieniński, wda podolski, star. horodelski. Kościół drewniany. Jest też tu cerkiew parafialna drewniana, 1838 roku nowowzniesiona. Były dekanat dubieniecki greko-unicki b. dyec. chełmskiej w r. 1863 składał się z 12 greko-unickich parafij: Buśno z fil. Putnowice, Czerniejów, Dubienka, Kiesztów, Leszczany, Pobołowice, Rostoka, Sielce, Strzelce, Turowice, Wojsławice z fil. Przedmieście i Żmudź. Starostwo niegrodowe dubieńskie w województwie bełzkiem, pow. horodelskim, powstało przez wydzielenia niektórych dóbr z dawniejszego starostwa horodelskiego, nazwę zaś swą wzięło od m. Dubienki. Podług lustracyi z r. 1765 składało się z przytoczonego miasta i następujących włości: Uchanka, Starosiele, Berezowiec, Kładniów, Strzelce i folw. Janów-Ostrów. Posiadaczami tego starostwa byli w r. 1765 Eustachy Potocki generał artyleryi lit., w r. 1770 Adam Chołoniewski kasztelan buski, a w r. 1771 Celestyn Czaplic podkomorzy łucki, którzy opłacali z niego kwarty złp. 5802 gr. 9, a hyberny złp. 472 gr. 3 Br. Ch.

Dubienka, zaśc. pryw., pow. lidzki, 3 okr. adm., o 31 w. od Lidy, 1 dm., 10 mieszk.

Dubienko, wieś, pow. buczacki, leży nad rzeczką Koropiec, o 4.5 kil. na południe od Manasterzysk, o 15 kil. na zachód od Buczacza, przy gościńcu prywatnym idącym z Buczacza na Barysz, Dubienko i pod wsią Korościatyn łączącym się z gościńcem rządowym manasterzysko–stanisławowskim. Przestrzeń posiadł. więk.: roli ornej 282, łąk i ogr. 41, pastw. 161, lasu 1193; pos. mniej.: roli ornej 932, łąk i ogr. 122, pastw. 59, lasu 146 m. Ludności rz. kat. 587, gr. kat. 164, izrael. 9; razem 760, Należy do rz. kat. par. w Manasterzyskach, gr. kat. par. w Weleśniowie. Właściciel więk. posiadł. Ludwik Szawłowski. B. R.

Dubieński potok, lewy dopływ Baru, wypływa w obr. gm. Liszni, w pow. drohobyckim na łąkach, pod lasem Dubieną (348 m.); płynie łąkami na południowy wschód; na granicy tejże gminy z gm. Starej wsi i Sniatyńki wpada do Baru. Długość biegu 4 kilom.

Dubieński powiat, ob. Dubno.

Dubieńsko, niem. Dubensko, Wielkie i Stare, wieś i dobra, pow. rybnicki, par. Wielkie Dubieńsko, o 2 mile ku płn.-wsch. od Rybnika, na granicy wód Birawki i Kłodnicy. Dobra D. Wielkie mają 4313 morgów roli, 721 m. lasu; wieś D. Wielkie 402 m. roli. Jest tu kościół z r. 1500, szkoła, kopalnia węgla Louisgrube, młyn, piękne bydło. Mieszkańców liczono 1865 r. 800, dm. 205. Wieś D. stare, o 5 kil. na zach. od Wielkiego D., ma 373 m. roli folw. i 771 m. roli włośc.; budynki bardzo szeroko porozrzucane po łące. F. S.

Dubijówka, Dubiejów, wieś, pow. czerkaski, między Irdyniem i Dnieprem, o 7 w. odległa od w. Ruskiej Polany a o 21 w. od m. Czerkas. Mieszk. 1265 prawosł., 10 kat., 74 izr. Cerkiew paraf. zbudowana w 1765 r., szkółka, Wioska położona na niskiej lesistej równinie, na ziemi dość urodzajnej, 3009 dz. Należała niegdyś do czerkaskiego starostwa, obecnie do rządu. Zarząd gminny w tejże wsi, zarząd polic. w m. Mosznach. Kl. Przed.

Dubikinie wielkie, ob. Dobikinie i Borsuki.

Dubin, folwark, pow. kamieniecki, parafia Tynna.

Dubin, Dupin, miasto, pow. krobski, nad rzeczką Orlą, uchodzącą pod Wąsoszem do Baryczy, pobocznej Odry; w okolicy grunt urodzajny, równina; na wschód i południo-wschód lasy wzdłuż granicy szląskiej. W r. 1871 miało 84 dm., 630 mk., 33 ew., 597 kat., 60 analf. W r. 1875 miało 652 mk. Należy do obwodu administracyjnego jutrosińskiego, do sądu okręgowego rawickiego; kościół kat. par. do dek. jutrosińskiego. Szkoła elementarna. Mieszkańcy przeważnie pochodzenia polskiego