było tu 9 dm., 106 mk. Obecnie jest dm. 10, mk. 155. Ziemi ornej w ⅓ pszennej a w ⅔ żytniej m. 290, łąk m. 28, uwłaszczonych m. 7. 2.) D.-wielkie, wieś szlachecka, pow. kutnowski, gm. Żychlin, par. Bedlno, liczy dm. 10, mk. 128. Ogólnej przestrzeni m. 334, w tem ziemi ornej m. 226, lasu m. 50, łąk i pastwisk m. 58. Wł. W.
Drzeźno, wieś, pow. gostyński, gm. Duninów, parafia Gostynin. W 1824 r. 6 dm., 50 mk.
Drzeźno, jezioro przy wsi t. n., nad Skrwą, leży na połud. wschód od jeziora Białego, z którem się łączy kanałem. Brzegi bezleśne, nieco wzniesione a w części nizkie i bagniste, obszaru ma 60 m. Br. Ch.
Drzeżdżewo, niem. Driesen, wś, pow. słupski na Pomorzu.
Drzęczewo 1.) kolonia, pow. krobski, 21 dm., 165 mk., wszyscy kat., 38 analf. 2.) D., dominium i gmina, 3349 m. rozl., 2 miejsc.: 1) Drz., 2) Głogówko, folw.; 14 dm., 309 mk., wszyscy kat., 111 analf. Stacya poczt. w Gostyniu o 4 kil., st. kol. żel. Bojanowo o 13 kil. Własność kongregacyi filipinów w Gostyniu i rodziny Mycielskich. M. St.
Drzkowice (mor.), ob. Dyrzkowice.
Drżlawice (mor.). ob. Dyrżlawice.
Drzonek, niem. Dronkau, wieś i gmina, pow. śremski, pomiędzy Śremem a Dolskiem, nad jeziorem Grzymisław; 3 miejsc.: 1) Drz., 2) Drz. (Dronkau), folw., 3) kolonia; 25 dm., 259 mk., 7 ew., 252 kat., 79 analf. Stacya pocztowa Dolsk (Dolzig) o 6 kil., st. kol. żel. Czempiń o 30 kil., st. kol. żel. Jarocin o 35 kil. Drz. folwark jest królewszczyzną, należy do dominium Grzymisławia. 2.) D., folwark, pow. obornicki, ob. Ludom-Dąbrówka. M. St.
Drzonowo 1.) albo Dranno, Drachnowo, niem. Drahnow, wieś włośc., pow. wałecki, par. i poczta Człopa al. Słopanowo (Schloppe), szkoła w miejscu. Obszaru ziemi 3508 m., budynków 120, domów mieszk. 34, katol. 5, ewang. 289. 2.) D.-małe, niem. Drahnow, wieś ryc., pow. wałecki, par. poczta Człopa (Schloppe) czyli Słopanowo, w miejscu szkoła, gorzelnia. Obszaru 2655 m., budynków 23, domów mieszk. 7; katol. 1, ewang. 119. 3.) D., wieś włośc., pow. chełmiński, par. i poczta Lisewo, szkoła katol. w miejscu, dzieci katol. 186, ewang. 15; do szkoły należą wioski: Drzonowo, Lipinki, Boczyn, Szerokopas i Grzegórz. Obszaru ziemi 3209 m., budynków 80, domów mieszk. 37, katol. 386, ewangelików 51.
Drzoszno (niem.), lub Seeresen, ob. Dzierzązno.
Drzycim, niem. Driczmin, wieś włościań. parafialna, pow. świecki, poczta i stacya kolei żelaznej Laskowice. Istnieje od najdawniejszych czasów. Przez D. prowadził prastary trakt z Nowego i Grudziądza przez Jasieniec do Bydgoszczy i Torunia; niedaleko za wsią stał mały zamek, zwany do dziś dnia Gródek, z drugiej strony rzeki, który strzegł przejścia przez rz. Czarnawoda. Krzyżacy mieli przy Gródku swój folwark należący do D., który też zwali najczęściej: dom Drzycim. We wsi znajdowały się 2 karczmy oddawna. Mieszkańcy rządzili się początkowo prawem polskiem, które im krzyżacy zamienili na niemieckie chełmińskie. R. 1360 sołtys Jakób i wszyscy poddani żalą się z płaczem przed komturem Danielem vou Menden w Świeciu, że nie mogą znieść tych wszystkich cięzarów. Dla tego im komtur Daniel ulżył i stary przywilej zmienił. Podług niego posiadał proboszcz 4 włóki, sołtys Jakób trzymał dziedzicznie 3 wolne włóki, na każde zawołanie służył z koniem na wojnie (mit einem Pferde zu Reysen und Landwehren). Od sądów mniejszych pobierał trzeci grosz. Od reszty 43 włók dają mieszkańcy od każdej włóki czynszu co rok 1 grzywnę, 1 gęś i 2 dni odrobią, gdzie im bracia nakażą. Dwie karczmy płaciły każda po 5 grzywien. Przy opisie dokładnym granic zachodzą nazwy: ze wschodu od Gack rzeczka Swino, między Brzęczkiem a wsią „Swinoles,“ struga Rowenica przy wiosce Rowenitz. Kościół istnieje tu od niepamiętnych czasów, wspominany prawdopodobnie r. 1266, potem r. 1319; tytuł ma Oczyszczenia M. B. i Wszystkich Świętych, patronatu rządowego. Należy do dekanatu świeckiego. Ma stary obraz M. Boskiej i figurę P. Jezusa na krzyżu, które oddawna i teraz za cudowne uchodzą. Za polskich czasów bardzo tu kwitły stowarzyszenia religijne czyli cechy brackie: r. 1766 istnieje przy kościele bractwo czyli cech szewców, krawców, kowalów, kołodziejów, bractwo gburów i t. d. Nawet szlachta z całej okolicy zawiązała pobożne braterstwo z okolicznem duchowieństwem; członkowie zobowiązali się między innemi modlić się za duszę zmarłych i bywać o ile można na pogrzebach. Stary kościół budowany był z drzewa, teraźniejszy od roku 1863–65 z cegły. Parafia liczy wiosek przeszło 40, dusz 3130. Szkoła istniała już r. 1580, z wiosek Rowienica, Wery i Brzęczek dochodzi dzieci katol. 82. Inne szkółki parafialne są: Gacki 42 dzieci, Szerosław 95, Lnianno 95, Wętwie 61, Gródek 56. Dawniej bywały tu liczne jarmarki, od których targowe pobierał proboszcz. Wieś trzymali jako tenuci królewscy starostowie ze Swiecia; r. 1580 Dulski podskarbi król., książę Jabłonowski wojewoda poznański, starosta świecki; książę Czartoryski r. 1766, który z łaski królewskiej miał nawet prawo patronatu nad kościołem. Obe-
