Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/118

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

615 stóp nad poziom morza. 2.) D., wś, pow. lubelski, gm. i par. Mełgiew.

Dominowo, domin., pow. średzki; 2 miejsc.: 1) D., 2) folw. Szrapki alias Michałowo; 2417 morg. rozl.; 12 dm., 219 mk.; wszyscy kat.; 68 analf. Stacya poczt. i kol. żel. w Środzie o 9 kil.; właściciel Stanisław hr. Poniński. M. St.

Domkowo, niem. Domkau, dobra ryc., pow. ostródzki, st. p. Rychnów.

Dommachau (niem.), ob. Domachowo.

Dommatau (niem.), ob. Domatowo.

Domnau (niem.), ob. Domnowo.

Domnica, wś, pow. bałcki, gm. Nestoida, par. Rybnica, leży u źródeł rz. Kiełbaśny, miała w 1868 r. 78 dm. Dziś dusz męz. 179, ziemi włośc. 1585 dz., ziemi dwors. 481 dz.; należała do rządu, dziś do Kryworotowa. Ma cerkiew par. św. Dymitra, do której należy 633 parafian i 102 dz. ziemi cerkiewnej.

Domnice, Domnik, wś, pow. wschowski, nad jeziorem, 12 dm., 77 mk.; wszyscy katol., 9 analf. Stacya poczt. Włoszakowice (Luschwitz) o 6 kil., st. kol. żel. Wschowa (Fraustadt) o 20 kil. M. St.

Domniki, wś., pow. połocki, z zarządem gm. tegoż nazwania.

Domnowitz (niem.), ob. Domanowice.

Domnowo, niem. Domnau, miasto, dobra, os., zamek i leśniczówka, pow. frylądzki, ma st. poczt. i tu się mieszczą władze powiatowe powiatu frylandzkiego. R. 1875 było w mieście 2167 mk. Na rok 9 jarmarków. F. S.

Domona, ob. Demiańsk.

Domonowicze, wieś, pow. rzeczycki, ze stacyą pocztową przy trakcie mińsko-wołyńskim, o 35 w. od Mozyrza.

Domonowo, wieś, pow. dyneburski, własność M. Plesza, 3363 dz. ziemi rozl.

Domonowo albo Domanowska, st. p. w pow. słonimskim, o 34 w. od Słonima. Jest też tu st. dr. żel. mosk.-brzeskiej.

Domontańce, wieś, pow. trocki, gm. Aleksandrowo. Okrąg wiejski D. w tejże gminie obejmuje wsie: Domontańce, Lelańce, Koleśniki, Tokniańce, Żydańce, Mikołajówka; zaśc.: Karkliniszki, Uliszki, Stanuliszki, Wieżyszki, Cierpinie.

Domontów, mylnie Domantów, wś, pow. radomyski, w lasy wsunięta, wodami i bagnami opasana, przy wpływie małej bezimiennej rzeczułki do Dniepru. Przed wiekami była to starożytna dziedzina książęcej rodziny Dowmontów i stąd też nawet przybierająca szumny tytuł księstwa. Praojcem tej rodziny miał być Dowmont, głośny w dziejach litewskich bohater, książę na Pskowie, zmarły w r. 1249. Nie wiemy czy inny Dowmont syn Hurdy, o którego męstwie, jak Stryjkowski pisze, piosnki złożone długo po Litwie pomiędzy pospólstwem słyszane były, zaliczał się też do tego szczepu. Niesiecki tego ostatniego Domonta robi protoplastą książęcego domu Gedrojciów. Kiedy zaś Dowmontowie z Litwy przenieśli się w Kijowszczyznę, nie wiemy też, ale jest ślad, że za Olelka Włodzimirzowicza księcia kijow. (1440–1454) jeden z nich przebywał już w tej ziemi i był jednym z przodkujących w niej, ile że się podpisał na pewnym przywileju tegoż księcia, jako świadek (Skarb. Daniłowicza II str. 3). Inny zaś Wasyl Domont, posiadacz właśnie onego Domontowa, którego opis obecnie kreślimy, połączywszy się ze świetnym i potężnym natenczas domem ks. Hlińskich, z ręką żony swej Heleny ks. Hlińskiej wziął szerokie pustki w okolicy Czerkas i tam osiedlił był drugi Domontów (koło dzisiejszej Zołotonoszy za Dnieprem). Dwa więc odtąd istniały Domontowy, jeden poleski, drugi stepowy. Tenże Wasyl Domont, przykupiwszy do dóbr pomienionych Moszny nad Dnieprem, tak on jak i sukcesorowie jego zaczęli się odtąd pisać i mianować Domontami Moszeńskimi. Z czasem atoli rozrodziwszy się ci książęta, w rozdrobnionych i uszczuplonych usadowieni dziedzictwach, zeszli niedługo do poziomu zwyczajnej prowincyonalnej szlachty. I Domontów poleski, pierwotnie rodzinne w kijowszczyźnie gniazdo ich, wyszedł z ich ręku. Hrehory Domont, syn Wasyla, ożeniony z Apolonią Teodorówną Tyszanką Bykowską, sprzedał go w 1591 r. szwagrowi swemu Michałowi Łaskowi, sędziemu winnickiemu, i żonie jego a siostrze swej Owdotyi kniaziównie Domontównie. Ale Domontow niedługo zostawał i w Łasków posiadaniu. W 1608 r. sprzedali oni tę majetność Samuelowi Hornostajowi, podkomorzemu kijow. „z poddanymi nahłymi (tak) podsusidkami, horodnikami, z bojary pancernymi i putnymi,“ za 3000 złp. Z powodu tej sprzedaży list Łasków do poddanych Domontowskich napisany, nie pozbawiony jest interesu. Dajemy go w dosłownym przekładzie polskim: „Michał Łasko, sędzia grodzki i kniahynia Owdotya Domontówna, małżonka jego. Atamanowi i wszystkim poddanym domontowskim, oznajmujemy wam i wszystkim, żeśmy tę majętność swoję Domontów, ze wszystkiem, Jego Miłości panu Samuelowi Hornostajowi, podkomorzemu kijowskiemu, sprzedali; przeto abyście o tem wiedzieli, i Jego Miłości, jako Panu swojemu dziedzicznemu, posłuszni i powinni byli, i to co od was należy, Jego Miłości, jako Panu swemu dziedzicznemu, oddawali. Przytem was Bogu poruczamy. Z kijowa piątego oktobra 1608“. Podpis: Michał Łasko sędzia grodzki winnicki ręką własną. Pod podpisem dwie pieczęcie wyobrażające herb Łasków t. j. u góry dwie klamry skrzyżowane z sobą a u dołu Leliwa i herb ks. Domontów t. j. grot od strzały utkwiony na dwóch pół-