Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/87

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

glicki i Podkamycz, wś. w pow. krakowskim, o 4 kil. od Zabierzowa na południe, ma 2312 n. a. morgów rozl., 100 domów, 753 dusz, parafia w Morawicy, szkoła ludowa jednoklasowa, gorzelnia, i młyn amerykański, położenie pagórkowate, z pięknym widokiem na Kraków. Jan Bonar, obdarzony przez Zygmunta I starostwem rabsztyńskiem i oświecimskiem, założył tu piękny pałac i ogród, który Jan Firlej woj. krakowski i hetman w. koronny, odziedziczywszy w r. 1562 B., odnowił, przyozdobił i przyjmował tutaj wspaniale króla Henryka Walezyusza w 1574 r. Ztąd wjazd odbywała Anna Rakuzka żona Zygmunta III. Za panowania Sasów były B. w ręku Szembeków, później Sołtyków a obecnie są własnością rodziny Homolaczów. M. M.

Balice, dawniej Balicze, wieś i gmina w powiecie mościskim, niegdyś w ziemi przemyskiej wojew. ruskiego. Rozłożona w powabnej pagórkowatej okolicy opodal od traktu wiedeńskiego, w odległości od Przemyśla 2½ mili, o 6 kil. od st. p. Szechynia, w par. rz. kat. Hulaków, par. gr. kat. w miejscu. Obszar gm. balickiej zajmuje według najnowszych pomiarów 3674 mg. Cała miejscowość składa się z kilka mniejszych odległych od siebie pojedynczych części, mających osobne nazwy: Chałupki, Balickie, Cegielnia, Kazimierz, Wojcie, Kozłowszczyzna i Szuszczyzna, z których dawniej każda część osobna stanowiła dziedzictwo.

Balicze podgórne, także małe, podleśne lub zarzeczne, często zaś Balice, lub mylnie Balicza górna zwane, wieś i gmina w pow. żydaczowskim. Położona po prawym brzegu rzeki Świcy, przy ujściu do niej rzeki Turzanki, przy drodze powiatowej belejowskiej; od poczty i parafii łac. w Sokołowie 7 kil., parafia gr. kat. dek. bolechowskiego (wiernych 706) i urząd gminny w miejscu. Mieszkańców liczy obecnie gmina 775; z tych są 26 obr. łac, 733 gr. kat. i 16 żydów.

Balicze podróżne, wieś, pow. żydaczowski, leży przy ujściu potoku Sukiel do rzeki Swicy, dopływu Dniestru, od Żydaczowa na południe o 3 i pół mili, od Sokołowa o 3,7 kil. na wschód. B. mają par. gr. kat. dek. bolechowskiego z filiami Sulatycze i Sokołów: wiernych 1797. Przestrzeń: posiadłości więk. ról ornych 263, łąk i ogrod. 403, pastwisk 517, lasu 335; posiadłości mniej.: ról ornych 553, łąk i ogrodów 730, past. 292.

Baligród, Balihrod, mko, pow. Łisko, o 4 mile od Sanoka, nad rz. Hoczewką, ma par. rz. kat. i gr. kat., tę ostatnią z filiami Bystre, i Sterżnica (Stężnica). Dekanat gr. kat. dyec. przemyskiej ma parafij 18: B., Bereska, Wetlina, Wołkowyja, Gorzanka, Hoczew, Żernica, Zahoczewie, Krywe, Łopienka, Mchawa, Polańczyk, Raby, Smerek, Terka, Cisna, Jabłonki, Jaworzec. Wiernych 14906. St. poczt. Enc. Org. mniejsza mylnie nazywa B. miastem powiatowem.

Baliki, wś, nad rz. Pisną, pow. kolneński, gm. Rogienice, par. Nowogród.

Balin, wś, pow. rypiński, nad stawem, gm. Pręczki, 881 morg. rozl., 19 dm, 217 mk.

Balin, z przyległ. Jankowice, pow. turecki, gm. Niewiesz, o 4 wiorsty od Uniejowa, na prawym brzegu rzeki Warty; składa się z kilku oddzielnych folwarków, 2—3 włókowych, i kilkunastu mniejszych powstałych przez rozkołonizowanie około 1860 r. Położenie bardzo korzystne, grunta pszenne, łąki nadrzeczne wyborne i obfite, stąd też inwentarze dobre i zamożność wyjątkowa. Budynki porządne, domy mieszkalne okolone ogrodami owocowemi. Zamożność sprowadziła tu ośwatę i umoralnienie. Włóka ziemi warta tu do 4000 rs., ogólny obszar wynosi 1500 m. B. należał dawniej do Walewskich a następnie do Gierałtowskich, którzy go rozkolonizowali. W. S.

Balin, 1). lub Balina, mko nad rz. Mukszą, pow. kamieniecki, o 20 w. od Kamieńca, ludności 825. Zygmunt I, wynagradzając męztwo rotmistrza Sieniawskiego w bitwie pod Obertynem, darował mu wś. Balinę w 1531 r., która wkrótce przemianowana została na miasto. Tu odbywał się zwykle zbrojny popis szlachty całego województwa. Wróciwszy do rąk królewskich, składała starostwo, przynoszące dochodu 12,296 zł. (lustracya 1765 r.) Do starostwa oprócz miasta należy przedmieście Majdan, Wołoszczyzna i przysiołek Cyganówka. W kilka lat potem dobra te stały się własnością Stadnickich a następnie Dwernickich. Faustyn Dwernicki otrzymał w 1782 przywilej ponawiający dawniejsze jarmarki. Od Dwernickich przeszło do Bohuszów, dziś Sadowskich. W B. mieszczą się stajnie cesarskie. Do Sadowskich należy 1844 dz. ziemi używ. i 78 nieużytków; do Trzecieskich 285 dz., Jaworskich 187 dz., Mansurowa 265, Haupta 27. Ziemi włośc. 1251 dz. Jest tu cerkiew murowana, 8 sklepów, 16 rzemieślników. 2). B., wś, pow. lityński, dusz męz. 318; ziemi włościańskiej 477 dzies. Należała do starostwa lityńskiego, dziś rządowa. 3). B., pow. drysieński; z kaplicą katolicką parafii rosickiej.

Balin, z przysiołkami: Cezarówką, Koźminem i Krudziejówką, wś, pow. chrzanowski, ma 2627 morgów rozl., 223 domów, 1263 dusz, parafia w Kościelcu szląskim, szkoła ludowa jednoklasowa, leży w blizkości kolei żelaznej Cesarza Ferdynanda i gościńca do Mysłowic, w okolicy znajdują się kopalnie żelaza i galmanu. M. M.

Balinka, wś, pow. augustowski, gm. Sztabin, par. Krasnybór. Do B. należy leśnictwo balińskie, gub. suwalska, pow. augustowski,