Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/65

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
B.


Baalau, ob. Balewo.

Baalrau, ob. Przeczno.

Baar, przysiołek Milatyna. (ob.)

Baarwiese, ob. Maderwiza.

Baasan, ob. Bazan.

Baba, źródłosłów wielu bardzo nazw. jak: Baby, Babice, Babiczki, Babibród i t. p. Niewyjaśniono dotąd roli, jaką w pojęciach religijnych Słowian odgrywały owe Baby, których kamienne wyobrażenia doszły do naszych czasów. Nie ulega wątpliwości, że w nazwach miejscowych spotykamy ślady i dowody rozpowszechnienia tego kultu.

Baba, 1). wś rządowa, pow. kolneński, gm. Łyse, par. Lipniki, 1404 morg. Według Skor. Zinberga leży w gm. Gawrychy. W 1827 liczyła 36 dm. i 260 mieszk. 2). B., wś, pow. rypiński, gm. Skrwilno, 7 dm., 82 mk. 3). B., wś, pow. nowoaleksandryjski, gub. lubelska, gm. Godów.

Baba, rzeczka w pow. olkuskim, bierze początek na wschód od Olkusza, płynie ku północy pod wsią Siennicznem, poczem zwraca się ku zachodowi przez Olelin i Czarną Górę i o ćwierć mili na południe od Olkusza ginie w piaskach, płynąc dalej pod ziemią przez dawną sztolnię Pilecką. Po każdym silniejszym przyborze wód wypływa ponownie na powierzchnię pod Starczynowem i uchodzi z prawego brzegu do Stolli. Ostatni raz miało to miejsce w 1876 r. Wyrządzała ona dawniej znaczne szkody w kopalniach olkuskich i ostatecznie zniszczyła je wylewami w 1615 i 1655 roku. W 1817 zamierzono wody jej odprowadzić kanałem przez Starczynów do Stolli, lecz to nie przyszło do skutku. Przyczyną tego znikania wód B. jest tak zwana kurzawka, ziemia niebieskawa, składająca się z gliny i piasku i stanowiąca spodnią warstwę piasków na przestrzeni od Olkusza aż do gór Tarnowskich na Szląsku. Warstwa ta chciwie pochłania wodę i prowadząc ją pod ziemią, zalewa roboty górnicze, gdzie takowe napotka. B. Ch.

Baba, inaczej Baby, wieś, powiat sośnicki, gub. czernihowska, nad strugą Babka; w pobliżu ogromny kurhan i ślady wału ziemnego, na którym stoi wielki głaz zgruba ociosany.

Baba, folw., pow. średzki, ob. Lubcze.

Baba, ob. Babia góra.

Baba Mała, osada, pow. mogilnicki, ob. Szerzawy.

Baba Wielka, folw., zniemczone na Neusorge, pow. mogilnicki; własność probostwa mogilnickiego, 1061 morg. rozl.; 3 dm.; 48 mk., wszyscy kat., 25 analf.; st. poczt. i kol. żel. Mogilno o 3 kil. M. St.

Baba Żaszkowska ruda, rz., pod tą nazwą wspomniana w aktach 1596 r.; do Tykicza uhorskiego wpada w powiecie taraszczańskim.

Babafalu, ob. Babicz.

Babaje, wś, pow. i gub. charkowska, o 12 wiorst na płd. od Charkowa, nad rz. Udem, w pobliżu horodyszcze.

Babalice (W. i M.), niem. Babalitz, daw. Babulice, wś, dobra szlach. i fabryka papieru, pow. lubawski, par. Lipinki, pod Biskupicami.

Babanka, Holewa-B., wś, pow. humański, o 20 i pół w. na płn.-wsch. od Humania, nad rzeką B., ma cerk. prawosł.; r. 1859 miała 1857 mieszk.

Babanka, duża wś, pow. humański, nad rz. Babanką, o 9 wiorst od Humania. Mieszk. 2093, wyznania prawosław. Cerkiew parafial. murowana, kryta blachą, zbudowana 1812 r. B. należała do majątku humańskiego hr. Al. Potockiego, skonfiskowana w 1834 r. na rzecz rządu. Ziemi 3914 dzies., pierwszorzędnego czarnoziemu. Zarząd policyjny w Humaniu, gminny w B. Kl. Przed.

Babanka, rz., dopływ rzeki Jatrań z prawej strony, uchodzi w pow. humańskim.

Babany, duża wś, pow. humański, nad rz. Babanką, o 15 w. na wschód odległa od Humania. Miejscowość górzysta, brzegi rzeki stanowią urwiste skały granitowe. Mieszk. 1119, wyznania prawosł.; mają tu szkółkę parafialną, cerkiew i 2 młyny. Przed pierwszem najściem Tatarów było tu wielkie miasto bardzo handlowe i ludne, liczące 9 cerkwi i 6 mona-