Jump to content

Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/463

From Wikisource
This page has been proofread.


447
Y BUON DI SI CONOSCE DA MATTINA


mga pagpanumpa; didto ang iya mga karabaw kabuylog niya kag sarang makasugid.

—Makahibalo ka nga labi pa sa manogbantay kag sa mga Utod nga Babae, parapmason, (2) erehes? — Hambal nila sa iya nga gintulok sing masakit.

Ang kura sumaka sa walihan kag magwali liwat nahanungod sang purgatoryo, kag ang mga pesoson nagginuwa na man sa ila mga talagban sa pagbayad sang isa ka misa.

Apang bayaan naton ang mga kalag nga ginasilutan kag pamatian naton ang sugilanon ni Don Filipo kag sang tigulang nga si Tasio, nga nagmasakit, sa iya diutay nga balay nga naligwin. Nagligad na ang mga inadlaw nga ang pilosopo ukon ang buang wala makahalin sa hiligdaan, nga pinahigda sang isa ka balatian nga naglain sing madasig.

—Sa pagkamatuod nga indi ako makahibalo kon bala hatagan ko ikaw sing pangibulahan kay binaton nila ang imo paghalin; sadto sang wala pag-ulingga sang gobernadorsilyo ang kabubut-on sang kalabanan, ang pagpangayb sang imo paghalin matarong; apang karon nga nagapakig-away ka sa gwardya sibil, indi bagay. Sa panahdn sang inaway kinahanglan nga magpabilin ka sa imo palangakoan.

—Huo, apang indi kon ang heneral nagapasugot, — sabat ni Don Filipo. — Nakahibalo na ikaw nga sang masunod nga aga binuhian sang gobernadorsilyo ang mga soldado nga natigayon ko sa pagpangdakop, kag gindumilian ang paghatag sang maskin isa ka tikang. Kon wala sing pahanugot sang akon pinunb wala akd sing mahimo.

—Kon ikaw larnang, wala, apang kon may mga upod ka, madamb. Kuntani ginhimuslan mo ini nga kahigayunan sa pag­ hatag sing sulondan sa iban nga mga banwa: sa ibabaw sang binuang nga gahum sang gobernadorsilyo yara ang kinamatarong sang banwa; pagsugod yadto sang isa ka maayo nga pagtudlb kag ina gindula mo.

—Kag ano ang mahimb ko batok sa tiglawas sang mga manggaran? Yara si Gg. Ibarra; nagduko sia sa kabubut-on sang kadam-an; nagahunahona ka nga sia nagapati sa ekskomunyon?

—Wala ka sa amo man nga kahimtangan: si Gg. Ibarra maluyag magtanum, kag agud makatanum dapat magduko kag mag-

(2) Parakmason — Ang tutuo sa kinatsila: fracmason; sa iningles: freemason