Jump to content

Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/451

From Wikisource
This page has been proofread.
BAHIN LI


ANG MGA PAGLIWAT


ANG MAHULUY-ON NGA LINARES maligdong kag indi mahamtang: bag-o lang sia makabaton sing isa ka sulat gikan kay Donya Victorina nga nagasiling sing amo ini:

“Nahamuotan ko na primo: Sa sulot san tatlo ka arlaw ginahulat ko na mahibalan saimo kun vala finatay na ikaw san alferes ukon ikaw man an finatay niya hind! na ako maluyac na magligar pa an isa ka arlaw na ina na safat hind! makavatong sin kastigo kon magligar ini na flaso na hind! fa nimo sia maaway singganong ko si dong Santiago na hind! na ikaw paghimuon na segretaryo bisang palahuklahukon kay Canobas bisang maupor na magkulokilipay kay heneral dong Arcenio Martinez singganong ko si Clarita na an tanan bulabola kag hind! ta na ikaw pagtaw-an it kwalta apan kong awayon mo ginatugan ko sa imo an tanantanan nga luyak mo gani patanawa ako kon awayong mo sia gina patimaan ko sa imo wala bulobalibat wala masking ano mga kabangdanan.

Ang imo prima naluyak sa imo sa tinagipuson,

VICTORINA DE LOS REYES DE DE ESPADANA.


Sampaloc lunes ika-7 sa Gabi.”

Ang butang maligdong. Si Linares nakasayod sang batasan ni Donya Victorina kag nakahibalo sia nga kon ano ang iya masarangan; kon hambalan sia sang katarungan katulad sang maghambal sang pagkatarong kag maayo nga pamatasan sa isa ka manogsukot nga karabinero (*) kon maghingyb sa pagdakop sang kontrabando nga wala man; kon pakitluoyan wala man sing pulos.

(1) Karabinero — Ang guban sang mga karabinero gintukod sang 1847, nga ang katuyoan amo ang pagdakop sang mga manlalapas kag mga dilingkwente, ang pagpaluntad sang kalinong kag paghidait, subong man ang pagbantay sa pagpatuman sang mga pagbulot-an kag mga kasugoan, mga pabando sang Pangulohan kag sang polisiya. Ang nagapangulo sang guban sang kara­binero isa ka tenyente koronel.

— 435 —