- 415
tughapon halos nga nagadugay, nagsunod ang mga kadulom sa pagpangalapkap, kag nagpasili sang kadaygan sang bulan sa iya pagbilog.
—Ginuo, — sabat ni Elias sa tingog nga maligdong, — ako ang tagdala sang mga handum sang madamb nga wala’y palad.
—Sang mga wala’y palad? An6 ang buot mo isiling?
Sinugid ni Elias sa pila ka tinaga ang iya pagpakigsugilanon sa pangulo sang mga tulisan, nga wala niya pag-isambit ang mga pangduhadoha nga ginbatyag sini kag ang iya mga pamahog. Si Ibarra namati sa iya sing maayo, kag sang matapos ni Elias ang iya panugiron, humari ang malawig nga kalinong, nga si Ibarra ang una nga bumongkag:
—Kon amo ano ang iya luyag?
—Bug-os nga pagpanibag-o sa armadong’ kusog, sa mga pari, sa pagdumala sang hustisya, ang buot isiling, ginapangayo nila ang isa ka pagtamdd, nga amaynon sa bahin sang pangulohan.
—Mga pagpanibag-o, sa an6 nga bagay?
—Halimbawa: hatagan sing kapin nga pagtaha ang dungog nga tawhanon, kapin nga mga kabakuran sa tagsa ka tawo, kubos nga kusog sa may hinangiban na nga kusog, kubos nga pagpahimulds sang mga kahigayunan sa sini nga guban nga mahapos nagapakalakas sa amo nga paghimulos.
—Elias, — sabat sang pamatan-on, — wala ako makakilala kon sin-o ka, apang ginahangop ko nga indi ka isa ka tawo nga timawa: nagapanghunahona ka kag nagahikot sing lain nga bagay sangsa iban. Mahangpan nimo ako, kon sugiran ko ikaw nga kon matuod nga ang kahimtangan sang mga butang karon salawayon, labi na gid nga magasalawayon kon bayluhan. Sarang ko mapahambal ang akon mga abyan didto sa Madrid nga bayaran sila, sarang ko mahambal ang Kapitan Heneral, apang bisan sila indi makatigayon sang maskin ano, bisan ini wala man sing tuman nga gahum sa pagpaluntad sang bag-o nga mga butang, bisan ako indi man makahatag maskin isa ka tikang sa sini nga bagay, kay nahangpan ko sing maayo nga kon matuod nga ini nga mga kumboyahan may mga kasawayan, nga kinahanglanon karon, am6 sila ang ginatawag nga malain nga kinahanglanon.
Si Elias, nga natingala sing daku, bumatak sang iya ulo kag tinulok niya ang pamatan-on nga naurongan.
—Nagapati man ikaw, ginuo, sa malain nga kinahanglanon?
