Jump to content

Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/415

From Wikisource
This page has been proofread.


399
ANG BULANGAN

—Pare! Isa ka gatos batok sa napulb, ako sa bukay! Tinulok sia ni Tarsilo sing binuang, sinikol sia ni Bruno kag sumabat sia sing isa ka laghong.

Ang mga manogsoltada nag-uyat sang mga manok nga may kabatid, nga ginhalungan nila nga indi sila mapilas. Human ang maligdong nga kalinong: sarang mapatihan nga ang tanan Iwas lamang sang duha ka manogsoltada daw nahimb nga lunsay munyiko nga kandila. Pinahilapit nila ang isa ka manok sa isa, nga inuyatan ang ila ulo nga pinatusik sa isa kag isa agud mag-initay: sa tanan nga sumponganay dapat nga may pag-alangay, amo man sa mga manok nga pransyanhon subong sa mga manok nga pilipinhon. Sang ulihe pinaatubang sila nga duha, guya kag guya, agud ang kailo nga mga manok makahibalo kon sin-o ang ginhulbotan sing balahibo kag kon sin-o ang dapat sumpungon. Nagtindog ang bulbol sa liog, tumod nga nagtulokay sila, kag ang mga kalayo sang kaakig naggulowa sa ila manipulon kag magagmay nga mga mata. Hand nag-abot na ang tion: binutang nila ang duha ka manok sa duta nga may antad kag binayaan sila nga hilway.

Naghilapitay sila sing mahinay. Nabatian ang ila tikang sa matig-a nga duta: wala sing naghambal, wala sing nagginhawa. Mapaubos kag mapaibabaw man ang ila ulo nga daw nagbanabani sa ila mga panulok, ang duha ka manok nag-urok, ayhan sa pagpahog ukon sa paghikay. Gintulok nila ang nagkintab nga asero, nga naghatag sing mayami kag asul-asulon nga mga kilan: ang katalagman nagpakunyag sa ila kag ang isa nagpalapit sa isa nga hugot sing kabubut-on, apang sa isa ka tikang nga antad nagdulog sila, kag sa panulok nga tumod ginpaubos nila ang ila ulo kag nagtilindog uli ang ila mga bulbol. Sa amo nga tion ang diutay nila nga utok nagpaligb sa dugo, nagkawas ang kalayo kag sa ila kinaandan nga kaisog wala’y luoyluoy nga nagbunalay ang isa batok sa isa; nagkitaay ang tuktok kag tuktok, ang dughan kag dughan, asero batok sa asero kag pakpak batok sa pakpak: ang bunalay nasagang nga may kabatid, kag nataktak lamang ang pila ka bul­ bol. Bumalik na man sila sa pagbanabana; hinali lamang nga ang bukay naglupad, ginbatak niya nga ginpakurog ang makamamatay nga bulang, apang ang pula lumuhod, pinaubos niya ang iya ulo, kag hinanot lamang sang bukay ang hangin; kapin pa, sang pagdapat niya sa duta, sa paglikaw nga basi hanuton sia sa likod, lumisb sia gilayon kag inatubang ang iya kasumpong. Binunalan sia sang pula sing makusog, apang nanagdng sia sing matawhay: indi sa