SANG AGA SANG madasón nga adlaw, si Juan Crisostomo Ibarra, sang tapos niya matan-aw ang iya mga dutà, kumadto sa balay sang tigulang nga si Tasio.
Ang bug-os nga kalinóng humari sa hardin, kay bisán ang mga salimbabatáng nga naglinibutlibot sa mga balisbisan, halos walâ magginahod. Ang lumótlumót nagtubò sa dumàan nga padir diín may isá ka balagon nga nagkamang, nga nagpangalihid sa mga bintanà. Yadto nga diutay nga baláy daw isá ka puloy-an sang kalinóng
Hinigót ni Ibarra sing mahalungon ang iya kabayo sa isá ka haligi, kag lumakát nga halos nagtihín, lumaktod siá sa hardin, nga matinlò kag naatipán sing maayo; sumakà siá sa hagdanan kag, sanglit ang ganhàan nabuksan, sumulód siá.
Ang nahauná nga pumakita sa iya mga matá amó ang tigulang, nga nagdungók sa isá ka libro nga daw nagsulát siá. Sa mga dingding makità ang mga tinipon nga mga sapátsapát kag mga dahon, sa tungâ sang mga mapa kag dumaan nga mga estante, nga punô sing mga libro kag mga sinulatán.
Ang tigulang nabuyok kaayo sa iya ginhikot nga walâ siá makamutík sang pag-abót sang pamatan-on, kundi nga sang ini indi maluyag nga magtublag sa iya, buót na manaog.
—Nano? Yarà ka galî dirâ?— Pamangkot niya nga nagtulok kay Ibarra nga may katingala.
—Pasaylubá akó,—sabát sang pamatan-on,— nakità ko nga tama ka kasakò...
__________________________
(1) Bahin XXV—Ini nga bahin nabutang sa unang' sinulatan nga "Bahin XXVI", kay ang Bahin XXV amo ang isip nga ginadala sang "Elias kag Salomé" nga ginwigit sang tagsulat tungod sa mga katarungan nga iya ginpanaysay sa isa ka sulát nga iya ginpadala kay Pari Pastells gikan sa Dapitan diin siá gintapok. Ang bahin sang amó nga sulat nagasiling sang masunod: "Sa pagpadungóg sang kamatuoran isiling ko nga sang pagpanadlong ko sang akon sinulatan sa Alemania yana ginliwát ko kag ginbuhinan ko pa gid kag ginpabahanbaban ang mga mainit nga balatyagon, nga ginpahumok ang madamo nga
mga pulalungon
